Antroposofie en fascisme

Hitler, Steiner, Mussolini – Antroposofie en fascisme, gisteren en vandaag

[Steiner]waldorfscholen en antroposofie probeerden met de Nationaalsocialisten samen te werken, zoals in een memorandum van de Vereniging van Waldorfscholen aan Rudolf Hess duidelijk werd gemaakt. Men verklaarde dat [steiner]waldorfscholen ‘op kleine schaal dat verwerkelijken wat de volksgemeenschap in de nationaalsocialistische staat in het groot nastreeft’.[1] Werd de antroposofie door de machthebbers in Duitsland uiteindelijk als wereldbeschouwelijke concurrent gezien, in Italië was ze een welkome ‘spirituele’ aanvulling van het fascisme. Hier konden antroposofen hun droom van het ‘betere arische ras’ [2] uitleven en eraan werken Rudolf Steiners programmatische verklaring ‘Het blanke ras is het toekomstige, is het geest scheppende ras’ [3] te verwerkelijken. Over antroposofie in het Italiaanse fascisme en haar antroposofische invulling vandaag.  [door Andreas Lichte, vertaling rdjv]

‘Rudolf Steiner was een waarlijk ideale voorloper van het nieuwe Europa van Mussolini en Hitler. Doel van deze schriftuur was om op de geest en de figuur van deze grote, moderne, Duitse mysticus aanspraak te maken voor de beweging – een beweging die niet alleen politiek, maar ook spiritueel is – ingevoerd in de wereld van twee parallelle revoluties, waartoe Rudolf Steiner als echte voorloper en spirituele pionier op ideale wijze behoort.’ [4]

Aldus de conclusie van Ettore Martinoli’s artikel ‘Een vooraankondiger van het nieuwe Europa: Rudolf Steiner’, waarin hij voor alles de perfecte overeenstemming tussen Rudolf Steiners denken en de meest fundamentele tendensen van het fascisme en nationaalsocialisme in het politieke en spirituele veld benadrukt. [5] Martinoli bericht ook dat Rudolf Steiner in zijn Weense periode ‘als antisemiet welbekend werd’. [6]

Ettore Martinoli was een van de invloedrijkste persoonlijkheden van de Italiaanse antroposofie. Als advocaat stond hij in voor het tot stand komen en voortbestaan van de ‘Antroposofische Vereniging Italië’ [Società Antroposofica d’Italia], waarvan hij sinds de oprichting in 1931 secretaris was.

Martinoli zag zich in een gevecht op leven en dood tussen fascisme en Jodendom. Een gevecht dat  het fascisme moest winnen, wanneer het haar doel, een ‘nieuw Europa’ scheppen, wilde verwerkelijken.

Martinoli was niet alleen auteur van ontelbare propagandaschriften tegen de ‘Joodse samenzwering’, maar werkte als oprichter en directeur van het ‘Centrum voor studie van het Joodse probleem’ [Centro per lo studio del problema ebraico’] ook praktisch mee aan de jodenvervolging,  omdat hij joodse inwoners van Triest identificeerde en lijsten van hen opstelde. Na de bezetting van Noord-Italië door de Duitsers werden Martinoli’s lijsten en verzamelde documenten ‘het doodvonnis voor honderden en honderden Joden’, aldus Guiseppe Mayda.

De oprichting van de ‘Republica Sociale Italiana’ (RSI), een fascistische staat in Noord-Italië onder de militaire protectie van het Duitse Rijk in het jaar 1943, leidde tot een promotie in het RSI-apparaat. Het ‘Centrum voor studie van het Joodse probleem’ werd in 1944 tot ‘Centrum voor het ras’ [‘Centro perla Razza’] omgedoopt en de werking voortgezet, zelfs toen nog wanneer in 1944 Triëst als ‘jodenzuiver’ was verklaard geworden.

Massimo Scaligero

Is Ettore Martinoli in Duitsland grotendeels onbekend, zo geniet Massimo Scaligero (1906-1980) bij Duitse antroposofen grote waardering. Het Duitse Wikipedia lemma vermeldt vijf van Scaligero’s boeken die naar het Duits zijn vertaald. De Engelse Wikipedia schetst Scaligero als ‘spiritueel leraar’ die de bekende antroposoof Georg Kühlewind beïnvloedde. In de Italiaanse Wikipedia wordt Scaligero zo beschreven: ‘Hij behoort tot de belangrijkste voortzetters van de ideeën van Rudolf Steiner en droeg ertoe bij de geesteswetenschap (geesteswetenschap cf. antroposofie) in Italië bekend te maken en te verspreiden.’

Heden is Scaligero bij Wikipedia ook een ‘voorbeeldig’ antroposoof. Er is niet de minste verwijzing naar volgend citaat van Scaligero:

‘Wanneer een essentiële doelstelling van de racistische doctrine bestaat, dan bestaat die noodzakelijk in een ethisch-wetenschappelijke praxis, die de waarde van het ras corrigeert volgens een model dat niet uitgevonden hoeft te worden, maar dat al bestaat. Dit kan niet alleen door een reeks normen van de eugenetica en de gezondheid worden bereikt, maar ook indien een racistische sensibiliteit en een racistisch bewustzijn gewekt wordt, zodat het volk niet passief de resultaten van een racistische actie opneemt, maar zelf bewust medewerker van deze actie wordt.’ [7]

Dat schrijft Massimo Scaligero in 1942 in zijn hoofdartikel ‘Bewustzijn van het bloed’ in het meest beruchte facistische, racistische en antisemitistische tijdschrift ‘La Difesadella Razza’, vertaald [8]: ‘De verdediging van het ras’. Vele van Scaligero’s om en bij de 100 racistische artikels verschenen van 1938 tot 1943 bij ‘La Difesadella Razza’. In 1941-1942 was Scaligero een van de meest bedrijvige auteurs, in enkele uitgaven hoofdcolumnist.

Welk ‘ras’ verdedigt Scaligero? En welk, ‘reeds bestaande model’ gebruikt hij daarvoor?

‘Het ras van Rome’

Zoals alle racisten verklaart Scaligero het eigen ‘ras’ als superieur. Daarvoor ontwikkelt Scaligero in zijn vroege hoofdwerk van 1939, een boek van 275 pagina’s met de titel ‘Het ras van Rome’[9], de mythe van een ‘Rooms ras’. Een ‘ras’ dat volgens Scaligero ‘voor de overwinning is voorbestemd’.

Scaligero’s brede panorama van de ontwikkeling van het ‘Roomse ras’ stelt de racistische ‘wortelrassenleer’ [10], ‘hyperborische’ rassenoorsprong en de opkomst en val van ‘Atlantis’ voor – elementen die zijn terug te vinden in de ‘mensheidsontwikkeling’ volgens Rudolf Steiner.

In prehistorische tijden legde ‘het blanke arische ras’ de basis voor het Westen en ‘de grote mediterrane beschavingen’. Noordelijke en mediterrane rassengroepen kwamen in het ‘Ras van Rome’ samen. Als ‘Italisch-Noordisch ras’ de synthese van de beste eigenschappen van beide groepen.

‘Een superieur etnisch element’ bleef in de kern het ‘Roomse ras’ voorbehouden en beschermde tegen een rassenvermenging met minderwaardige elementen. Daardoor ‘is de rassamenstelling van Italië vandaag dezelfde dan duizenden jaren geleden’ en zowel haar bijzondere spiritualiteit als ook haar speciale bloed bleven intact en vormen nog altijd ‘een organische eenheid’.

Wanneer het fascisme authentieke waarden die ‘anti-modern, anti-gelijkheid, aristocratisch’ zijn terug kan herstellen, dan kan het ‘de wedergeboorte van een superieur ras, dat eenmaal meer Rooms is’ bereiken. [11]

‘Spiritueel racisme en biologisch racisme’

Al in 1932 werden in Scaligero’s boek ‘Het ras van Rome’ van 1932 twee karakteristieken van Scaligero’s racisme genoemd, die later voor hem bepalend werden: ‘spiritualiteit en bloed’.

‘Spiritueel racisme en biologisch racisme’ [12] wil volgens een programmatisch artikel van Scaligero uit 1941 zeggen: door de integratie van biologische en spirituele vormen van racisme in ‘een essentiële synthese’ wil Scaligero een ‘waar en compleet racisme’ produceren.

Scaligero legt verder uit dat de synthese van geest en leven de diepe eigenschap van het arische ras is: de zintuiglijke wereld met geestelijke krachten te beleven en de geestelijke werelden door de ervaringen van de zintuiglijke wereld te bereiken – dit is de universele wet voor de arische mens en is altijd het fundament van de grote beschavingen geweest.

Zijn opvatting van de ‘ideale arische mens’ verbindt Scaligero direct met de antroposofie, te zeggen, dat de juiste integratie van het biologische en het spirituele in het werk van Rudolf Steiner de vorm van een finale leer aangenomen heeft. Rudolf Steiner heeft in de twee eenzijdige ervaringen van de menselijke ziel de twee hoofdkrachten erkend die de evolutie en spirituele ontwikkeling van de mensen tegenhoudt. Die namen symbolisch vorm aan in de figuren Ahriman en Lucifer. [13]

Joden belichamen ‘ondermenselijke ahrimanische krachten’

Hoofdtegenstanders van de menselijke ontwikkeling zijn volgens Scaligero de Joden. Joden belichamen ‘ondermenselijke ahrimanische krachten’, aldus Scaligero in het hoofdstuk ‘anti-judaïsme als anti-materialisme’ in zijn boek ‘Het ras van Rome’. ‘Ahriman’ staat in de antroposofie voor ‘het kwaad’, in het bijzonder voor de vernietigende invloed van het ‘materialisme’ waarvoor Ahriman verantwoordelijk is. De identificatie van de Joden met Ahriman lijkt op een doodvonnis. En inderdaad beschrijft Scaligero al in 1393 ‘onze anti-Joodse houding’ met de verklaring dat de Romeinse weg om met ‘de vijand’ om te gaan, is ‘dat te elimineren wat ons schade kan toebrengen’.

‘De eliminatie van het joodse virus en de biologische herintegratie van arische, etnische waarde’ [14] is volgens Scaligero ‘oplossing van het Joodse probleem’. Deze centrale zin uit 1939 is in vele latere teksten van Scaligero terug te vinden.

Scaligero verbindt de Joden met democratie, humanisme, secularisme, intellectualisme, socialisme, abstract realisme, zielenleer, materialisme, bedrog en bestialiteit en waarschuwt er in 1939 – na in werking treden van de eerste fascistische rassenwetten in 1938 – voor dat de antisemitische campagne van het fascistisch regime niet ver genoeg gegaan is: ‘Het geestelijk ideaal van het ras’ is nog altijd in groot gevaar door ‘de occulte krachten van het Jodendom’. [15] Scaligero roept zijn fascistische broeders daarom op, een meedogenloze strijd tegen de Joden aan te gaan, als ‘een diepgaande geestelijke verantwoordelijkheid’. [16]

‘Arisch eenheidsfront’

In 1941 schetst Scaligero het beeld van een apocalyptische gevecht tussen ‘de arische geest’ en ‘de Joodse geest’ en zegt dat nationaalsocialisme en fascisme de middelen hebben verschaft om deze strijd te winnen. Scaligero staat Hitlers roep naar een ‘verenigd Arisch front tegen het Jodendom’ voor. Hitlers vraag representeerde een hoger doel voor de voor de racistische campagne en toont hoe compromisloos de strijd tegen het Joden moest zijn. [17] Massimo Scaligero in 1941 in zijn artikel ‘Arisch eenheidsfront’ in ‘De verdediging van het ras’:

‘De anti-Joodse beweging moet heden juist een meer dan nationale grootte krijgen, tot ze voor alle landen overeenkomt. Precies omdat men bewogen is door een ideaal van de universaliteit, dat de hiërarchische differentiëring niet afschaft, maar handhaaft en harmoniseert, kan men de actie van een etnisch-culturele groep met internationaal karakter zoals dat van de Joden niet toelaten; deze niet-ontvankelijkheid voor de volkeren krijgt levendige betekenis voor iedereen vanaf dat met de opvatting van een nieuwe Arische universaliteit het ontwaken van ieder etnisch-geestelijk element overeenstemt, dat oorspronkelijk dit ideaal van de humaniteit de impuls gaf. Nu is een eenheidsfront onontbeerlijk om de universaliteit van het Arische ideaal een positief instrument op het niveau van het handelen te geven, in zoverre het niet daarom gaat tegen een natie te vechten, maar tegen een ‘internationaliteit’ die natie binnen de naties is, en zich niet alleen onder het aspect van de rassen presenteert, maar ook onder het aspect van de religie, cultuur, denkwijze, kennis, handelen.’ [18]

Receptie vandaag

In Wikipedia, de encyclopedie met de grootste reikwijdte, is er geen verwijzing naar Scaligero’s fascistische achtergrond* (zie boven) en dit terwijl er breed onderzoekswerk naar de geschiedenis van de fascistische rassenpolitiek is die Scaligero’s rol in de racistische campagne behandelt.

Scaligero’s fascistische teksten zijn te vinden op websites van de Italiaanse neo-fascisten, bijvoorbeeld op een literatuurlijst van het ‘Centro Studi La Runa’ waartoe Gianluca Casseri, – de ‘Italiaanse Breivik’, racistisch moordenaar uit Florence behoorde.

Het is simpelweg onmogelijk Scaligero’s fascisme over het hoofd te zien. Dat is echter de bedoeling, want hoe zouden antroposofen anders Scaligero’s leven en werk vieren, zoals de ‘Italiaanse Antroposofische Vereniging’ in december 2006 voor Scaligero’s honderdste verjaardag deed?

Maar hoe zou een historische verwerking er ook uitzien? Scaligero’s rol in het fascisme kan niets anders toelaten dan zich volledig, ondubbelzinnig en definitief van hem te distantiëren. Dat brengt echter het gevaar van een ‘domino-effect’ met zich mee, want Scaligero zet alleen ‘maar’ het werk van zijn voorbeeld, Rudolf Steiner, voort. Als Scaligero ineenstort, valt dan ook Rudolf Steiner niet?

Helmut Zander, historicus en auteur van het standaardwerk ‘Anthroposophie in Deutschland’ over Rudolf Steiners racisme en antisemitisme.

‘Steiner ordende de rassen in volgens een vooruitgangsgeschiedenis, waarin bijvoorbeeld de huidige Indianen “wegsterven’ als “gedegenereerd mensenras” (GA 105, 106.107 [1908]) of zwarte Afrikanen als gebrekkige soort in de mensen- en bewustzijnsontwikkeling, als”gedegenereerde”, “achterlijk” ras (ebd., 106) verschijnen. Daarentegen heeft het blanke ras “het persoonlijkheidsgevoel het sterkst ontwikkeld” (GA 107, 288 [1909]). Dit zijn slechts kernpunten van een rassentheorie die Steiner het eerst formuleerde in 1904, om ze in1910 ineen complex systeem en in toenemende mate af te bakenen van het theosofisch standpunt. Met uit de Theosofie te stappen heeft hij deze voorstellingen geenszins overboord gegooid, maar ze in 1923 nogmaals in meer “gepopulariseerde” vorm herhaald in voordrachten voor de arbeiders van het Goetheanum – echter zonder herziening van de inhoud. Het blanke was nu “het toekomstige, het geest scheppende ras” (GA 349, 67 [1923])’ [19]

‘In de lijn van dit denken lag ook Steiners bestemming van het Jodendom, dat ook als evolutiehistorisch achterhaald gold (p.8.3.2b), en in deze context passen ook zijn volkerenstereotypen, die gelijkaardig gerangschikt waren en de Duitsers als avant-garde  van de ontwikkeling zagen (p.14.3.1a)’. [20]

‘Steiner formuleerde met zijn theosofisch sociaaldarwinisme een etnologie waarin het ter sprake brengen van “gedegenereerde”, “achtergebleven” of “toekomstige” rassen geen “ongelukken” zijn, maar het resultaat van een consequent doordachte evolutieleer. Ik zie in tegenstelling tot veel antroposofen geen mogelijkheid deze consequentie te bestrijden’. [21]

Ondanks dit eenduidig oordeel van Helmut Zander en het besluit van de “Bundesprüfstelle für jugensgefährdende Medien” (BPjM), die van werken van Steiner verklaarde dat ze “aanzettend tot rassenhaat of als rassendiscriminerend zijn aan te zien”, word Rudolf Steiners racisme door antroposofen ontkend, evenals Scaligero’s fascisme.

Motieven voor de ontkenning van racisme en fascisme door antroposofen

De antroposofie is enerzijds een religie die op nieuwe gelovigen is aangewezen, anderzijds is ze een economisch ‘imperium’ met – formeel onafhankelijke – antroposofische banken, ondernemingen, ziekenhuizen, universiteiten en de bekende [steiner]waldorfscholen.

Wat zou gebeuren  wanneer Rudolf Steiner, oprichter en nog altijd onbetwiste autoriteit van de waldorf[steiner]scholen publiekelijk met racisme en fascisme in verband zou worden gebracht? Het aantal aanmeldingen zou afnemen en mogelijk zou ook de publieke financiering van [steiner]waldorfscholen in vraag gesteld worden. Er zou een wezenlijk economisch verlies ontstaan en ook het aantrekken van antroposofische opvolging wordt bedreigd. Hier toont zich het eerste motief voor de ontkenning van het antroposofisch racisme: het ‘professioneel motief’.

Detlef Hardorp kan als bestuurslid van de ‘European Council for Steiner Waldorf Education’  en ‘Woordvoerder onderwijsbeleid van de [steiner]waldorfscholen in Berlijk-Brandenburg’  in Steiners werk geen racisme ontdekken, maar hoogstens ‘anachronistisch taalgebruik’, zie bijvoorbeeld het artikel in de Spiegel: ‘Die Lehre von Atlantis’.  Wat de historicus Helmut Zander als eind- en hoogtepunt van Steiners rassendenken citeert, ‘Het blanke was nu “het toekomstige, geest scheppende ras” (GA 349,67 [1923]),  wordt bij Detlef Hardorp ‘Steiners verhouding tot de multiculturele samenleving in een globaliserende wereld’. Dit witwassen ‘lukt’ Hardorp door selectief en parafraserend Steiner te citeren. Zie ook hier: ‘Waldorfschule – Dr. Detlef Hardorp verkauft Rudolf Steiners racisme als multikuli’.

Bij Hardorp wordt naast het professionele ook nog een persoonlijk ,privé motief’ zichtbaar: alleen wanneer Steiners halo onbevlekt blijft kan Hardorp zich als de grote ‘geestesvorser’ en Steinerdeskundige presenteren, zoals hij met zijn ‘onderzoek’ deed, toen hij beweerde dat Rudolf Steiner de eigenlijke ontdekker van de quantumfysica was. Zie: ‘Waldorfschule – Physik vom Hellseher’.

Compleet privé wordt de verering van Rudolf Steiner en Massimo Scaligero bij Michael Eggert, die zover ik weet geen officiële functie aangaande antroposofie heeft en ook niet in een antroposofische instelling werkt. Eggert zou de normale doorsnee antroposoof kunnen vertegenwoordigen.

Michael Eggert  werd door Peter Staudenmaier – aan wie dit artikel te danken is, zie ‘Credits’ onderaan – en mijzelf over Massimo Scaligero’s fascisme, racisme en antismitisme uitvoerig geïnformeerd. Michael Eggert kan dus niet langer terugvallen op het standaard Duitse gezegde ‘Aber ich hab’ doch nichts davon gewusst!’ als hij Massimo Scaligero op zijn blog ‘Egoisten’ als spiritueel leraar voorstelde: ‘Die Kraft des Lebens’.[dode link. zie update*] Geen betreurenswaardige uitzondering, want in januari 2012 was er nog een blogbericht van Eggert over Scaligero: ‘Unbewegt’ [dode link. zie update*].

Eggert prijst de ‘spiritualiteit’ van Massimo Scaligero aan. Een ‘spiritualiteit’ die Scaligero diende als legitimatie  voor de Jodenvervolging. Waarom doet Eggert dat? Vraagt u hem zelf naar zijn motieven. Ik kan enkel vermoeden dat het voor Eggert en vele andere antroposofen eenvoudigweg te laat is om hen van hun antroposofisch geloof los te maken. Wat zou hen nog resten? ‘Neemt u een doorsnee mens de leugen af en u beneemt hem tegelijkertijd het geluk.’ – Henrik Ibsen

Andreas Lichte

* update: sinds het verschijnen van ‘Hitler, Steiner, Mussolini – antroposofie en fascisme, gisteren en nu’ is/zijn:

  1. Michael Eggerts artikel ‘Die Kraft des Lebens’ van zijn website verwijderd (ondertussen alweer op een ander internetadres geplaatst);
  2. Michael Eggerts artikel ‘Unbewegt’ van zijn website verwijderd;
  3. in het lemma ‘Massimo Scaligero’ op Wikipedia volgende veranderingen aangebracht (19/03/2012):

Massimo Scaligero

1941/42 schrieb er häufig für die faschistische Zeitung “La difesa della razza”.

Literatur

Peter Staudenmaier: “Between Occultism and Fascism: Anthroposophy and the Politics of Race and Nation in Germany and Italy, 1900–1945″. Diss., Cornell University, 2010 (online).

Weblinks

Andreas Lichte: ‘Hitler, Steiner, Mussolini – Anthroposophie und Faschismus, gestern und heute’. In: Ruhrbarone, 24. Februar 2012.

Over de auteur

Andreas Lichte woont in Berlijn. Hij is graficus en opgeleid tot steinerschoolleraar. Hij is auteur van talrijke kritische artikels over steinerpedagogie en antroposofie. Hij was adviseur voor de ‘Bundesprüfstelle für jugendgefährdende Medien“ (commissie voor de beoordeling van voor jongeren gevaarlijke media) n.a.v. indexering van twee werken van Rudolf Steiner. De werken mogen voortaan alleen nog verschijnen voorzien van de nodige commentaar.

Credits

De beschrijving van het Italiaanse, antroposofische fascisme is een kort samenvatting van het onderzoek van Peter Staudenmaier, sinds augustus 2011 professor in ‘Modern German History’ aan de Marquette University. Bron is Peter Staudenmaiers dissertatie ‘Between occultism and fascism: Anthroposophy and the politics of race and nation in Germany and Italy, 1900-1945’, in het bijzonder het hoofdstuk ‘Italian Anthroposophists and the Fascist Racial Laws, 1938-1945’, p. 446-499. Deze beschrijving werd door Peter Staudenmaier doorgenomen.

Meer artikels van Andreas Lichte over steinerscholen en antroposofie

3 Jahre Rudolf Steiner ist „zum Rassenhass anreizend bzw. als Rassen diskriminierend anzusehen“ – die „Bundesprüfstelle für jugendgefährdende Medien“ (BPjM) entschied, dass Bücher Rudolf Steiners rassistischen Inhalt haben

Waldorfschule: Dr. Detlef Hardorp verkauft Rudolf Steiners Rassismus als Multikulti

Waldorfschule: Physik vom Hellseher – Dr. Detlef Hardorp erklärt Rudolf Steiner zum eigentlichen Entdecker der Quantenphysik, von Dr. Tobias Maier

Waldiwissenschaft: Lorenzo Ravagli an der Privatuniversität Witten/Herdecke – über die Umdeutung von Rudolf Steiners Rassismus in Humanismus

Badische Zeitung und Rudolf Steiner: Bejubeln ja, Zitieren nein. – dazu der SPIEGEL: „Bei den Ruhrbaronen plädiert Rudolf Steiner gegen sich selbst“

Voetnoten

1 Memorandum van maart 1935, Titel: „Natur und Aufgaben der Waldorfschulen“, geciteerd naar: Peter Staudenmaier, „Der ursprüngliche politische Kontext der Waldorf-Bewegunghttp://blog.esowatch.com/?p=2973

Staudenmaier: „Das Memorandum betonte die besondere Eignung der Waldorfpädagogik, die Schüler zu nationalen Überzeugungen zu erziehen, in dem sie nationale Ideen pflege und die Quintessenz und Pflichten des Deutschtums betone. Waldorf-Erziehung sei in perfekter Übereinstimmung mit den Grundüberzeugungen des nationalsozialistischen Staates.“

2 Peter Staudenmaier, „Between occultism and fascism: Anthroposophy and the politics of race and nation inGermany andItaly, 1900-1945“, Dissertation, CornellUniversity, August 2010, p. 463:

„Though anti-racists do not realize it, »the superior Aryan race« is »the avant-garde of a great marching army« and the racial group which »expresses in itself the potential of evolution.«“

3 Rudolf Steiner, „Vom Leben des Menschen und der Erde – Über das Wesen des Christentums“, GA 349, derde voordracht, Dornach, 3 maart 1923 http://fvn-rs.net/index.php?option=com_content&view=article&id=3709:dritter-vortrag-dornach-3-maerz-1923&catid=247:ga-349-vom-lebens-des-menschen-und-erde-&Itemid=19

4 Ettore Martinoli, „Un preannunziatore della nuova Europa: Rudolf Steiner“, in: „La Vita Italiana“, Juni 1943, p. 566

Originele Italiaanse tekst: „Rudolf Steiner fu invece un vero anticipatore ideale della nuova Europa di Mussolini e di Hitler. Si è voluto, con questo scritto, rivendicare lo spirito e la figura di codesto grande mistico tedesco moderno al movimento non solo politico, ma anche spirituale, introdotto nel mondo dalle due parallele rivoluzioni fascista e nazionalsocialista, alle quali egli idealmente appartiene come vero precursore e pioniere spirituale.“

5 Peter Staudenmaier, „Between occultism and fascism: Anthroposophy and the politics of race and nation inGermany andItaly, 1900-1945“, Dissertation, CornellUniversity, August 2010, p. 495:

„Above all Martinoli stresses »the perfect correspondence between Steiner’s thought and the most basic tendencies of Fascism and National Socialism in the political, social, and spiritual camp.«“

6 Ebd., p. 495f:

„In a section on Steiner’s »critique of British policy, of Judaism, and of Masonic-plutocratic influence,« Martinoli reports that Steiner »became well-known as an antisemite« during his Vienna period, due to his articles on »the Jewish question« from the 1880s, and continued this pattern in his mature anthroposophical period as well: »In numerous lectures in the years 1917 and 1918 he also directly confronted the influence of Jewish intellectualism within European civilization.«“

7 Massimo Scaligero, „Coscienza del sangue“ in: „La Difesa della Razza“, 20.8.1942, p. 4

Originele Italiaanse tekst: „Se esiste una finalità essenziale della dottrina razzista, questa necessariamente consiste in una prassi etico-scientifica che rettifichi i valori della razza, secondo un modello che non occorre inventare ma che già esiste. Ciò può essere realizzato non soltanto attraverso una serie di norme eugeniche e sanitarie, ma anche destando una sensibilità e una coscienza razzista, così che il popolo non accolga passivamente i risultati di un’azione razzista, ma divenga esso stesso consapevole cooperatore di tale azione.“

8 Ter controle stuurde ik mijn vertaling van het Scaligero-citaat aan de Italiaanse ambassade – antwoord van de vertalers: ‘l’abbiamo trovata molto letterale, molto fedele al testo originale e corretta’ – ‘we hebben het zeer letterlijk, zeer trouw aan de tekst en juist bevonden’.

Het miserabele Duits is dus niet de schuld van mijn vertaling, maar van het Italiaanse origineel – Scaligero blijkt zijn idool Rudolf Steiner niet alleen inhoudelijk, maar ook stilistisch na te doen. Max Dessoir spreekt van het holle gepraat van Rudolf Steiner ‘voortgebracht in een zielig Duits, (dat) pijnigt en kwelt’, en meent: ‘dit “overhaast mensheidsgenie” sprak zoals een onbegaafd schoolmeester’.

9 Massimo Scaligero, „La Razza di Roma“, Mantero, Tivoli, 1939

10 ‘Wortelrassen’: in de Theosofie, een esoterische leer, worden ontwikkelingsperioden van de ontwikkeling van de mensheid als ‘wortelrassen’ aangeduid. Rudolf Steiner nam het concept van de wortelrassen over van de Theosofe Helena Petrova Blavatsky.

11  Vergelijk: Peter Staudenmaier, „Between occultism and fascism: Anthroposophy and the politics of race and nation in Germany andItaly, 1900–1945“, Dissertation, CornellUniversity, August 2010, p. 495ff.

12 Massimo Scaligero, „Razzismo spirituale e razzismo biologico“ in: „La Vita Italiana“, Juli 1941, p. 36-41

13  Vergelijk: Peter Staudenmaier, „Between occultism and fascism: Anthroposophy and the politics of race and nation inGermany andItaly, 1900–1945“, Dissertation, CornellUniversity, August 2010, p.472f.

14 Massimo Scaligero, „Compito eroico dello spirito nell’azione razzista” in: „La Vita Italiana“, September 1939, p. 327-33.

Originele Italiaanse tekst: „la eliminazionedelvirus giudaico e la reintegrazione biologica dei valori etnici ariani“

15 Ebd., p. 333

16 Ebd., p. 332

17 Massimo Scaligero, „Fronte unico ario“ in: „La Difesa della Razza“, 20.2.1941, p. 21-24

18 Ebd., p. 22

Originele Italiaanse tekst: „Il movimento anti-ebraico giustamente oggi deve acquisire un’ampiezza supernazionalistica sino a divenire un’intesa di tutti i paesi. Proprio perché si è mossi da un ideale di universalità che non abolisce ma mantiene e armonizza la differenziazione gerarchica, non si può ammettere l’azione di un gruppo etnico culturale a carattere internazionalistico, quale quello ebraico; tale inamissibilità per i popoli acquista vivente significato sopratutto allorchè alla concezione di una nuova universalità ariana corrisponde il risveglio di quell’elemento etnico-spirituale che inizialmente dette impulso a questo ideale di umanità. Ora, un fronte unico si rende necessario per dare all’universalità dell’ideale ariano uno strumento positivo sul piano dell’azione, in quanto non si tratta di combattere contro una nazione, ma contro una ‘internazionalità’ che è nazione nelle nazioni e si presenta non soltanto sotto l’aspetto di razza, ma sotto quello di religione, di cultura, di modo di pensare, di conoscere, di agire.“

19 Helmut Zander, „Anthroposophie in Deutschland – Theosophische Weltanschauung und gesellschaftliche Praxis 1884–1945“, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen, 2007, p.631f.

20 Ebd., p. 632

21 Ebd., p. 636

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail

Author: Ramon De Jonghe

16 thoughts on “Antroposofie en fascisme

  1. “Anthroposophie und Faschismus

    FRANKFURT/M. (hpd) “Ja, gewiss kam es zu Spannungen…” – ein Interview mit Prof. Peter Staudenmaier über Rudolf Steiners Rassismus und Antisemitismus, deren Stellung im “Mainstream der damaligen Esoterik” und die ideologischen Überschneidungen mit dem Nationalsozialismus und dem Faschismus (…)”

    weiterlesen: http://hpd.de/node/13507

  2. Ein e-mail-Austausch mit Uwe Werner, Goetheanum, Autor von „Anthroposophen in der Zeit des Nationalsozialismus: (1933-1945)“.

    Dieser e-mail-Austausch dokumentiert, dass Anthroposophen nicht bereit sind, an der Aufklärung der Rolle der Anthroposophie im Faschismus mitzuarbeiten:

    ………………………………………………………………………………………….

    Von: Andreas Lichte
    Datum: 16. Mai 2012 09:29:25 MESZ
    An: Uwe Werner, Goetheanum
    Kopie: Celia Schönstedt, Pressesprecherin beim Bund der Freien Waldorfschulen / Ansgar Martins
    Blindkopie: Peter Staudenmaier
    Betreff: Forschungsstelle Kulturimpuls Massimo Scaligero anthroposophische Beteiligung am Holocaust

    Sehr geehrter Herr Werner,

    als Mitarbeiter der “Forschungsstelle Kulturimpuls”:

    http://www.kulturimpuls.org/index.php?id=467

    können Sie mir sicher erklären, wie die Biographie von “Massimo Scaligero” entstanden ist:

    http://biographien.kulturimpuls.org/detail.php?&id=1363

    .

    Die Biographie von Massimo Scaligero befindet sich “in Bearbeitung” seit mein Artikel über Peter Staudenmaiers Forschung erschien, siehe unten.

    .

    Hier meine Fragen:

    – wie kam der biographische Eintrag der “Forschungsstelle Kulturimpuls” zu “Massimo Scaligero” zustande?

    – wer war dafür verantwortlich?

    – wer ist für die “Überarbeitung” verantwortlich?

    – wann wird der aktualisierte Eintrag veröffentlicht?

    – was sagen Sie zur anthroposophischen Beteiligung am Holocaust?

    .

    Mit freundlichen Grüssen

    Andreas Lichte

    [hier eine Kopie des Artikels: “Hitler, Steiner, Mussolini – Anthroposophie und Faschismus, gestern und heute”]

    ………………………………………………………………………………………….

    Von: Andreas Lichte
    Datum: 25. Mai 2012 09:36:07 MESZ
    An: Uwe Werner, Goetheanum
    Kopie: Celia Schönstedt, Pressesprecherin beim Bund der Freien Waldorfschulen / Ansgar Martins
    Blindkopie: Peter Staudenmaier
    Betreff: Ihre Antwort / Stellungnahme

    Sehr geehrter Herr Werner,

    ich möchte Sie bitten, mir meine e-mail, unten, zu beantworten – als offizielle Stellungnahme.

    Prof. Peter Staudenmaier ist über meine Anfrage bei Ihnen informiert. Ihre Stellungnahme werde ich an ihn weiterleiten.

    Mit freundlichen Grüssen

    Andreas Lichte

    .

    Anfang der weitergeleiteten E-Mail:

    Von: Andreas Lichte
    Datum: 16. Mai 2012 09:29:25 MESZ
    An: Uwe Werner, Goetheanum
    Kopie: Celia Schönstedt, Pressesprecherin beim Bund der Freien Waldorfschulen / Ansgar Martins
    Blindkopie: Peter Staudenmaier
    Betreff: Forschungsstelle Kulturimpuls Massimo Scaligero anthroposophische Beteiligung am Holocaust

    Sehr geehrter Herr Werner,

    als Mitarbeiter der “Forschungsstelle Kulturimpuls”:

    http://www.kulturimpuls.org/index.php?id=467

    können Sie mir sicher erklären, wie die Biographie von “Massimo Scaligero” entstanden ist:

    http://biographien.kulturimpuls.org/detail.php?&id=1363

    .

    Die Biographie von Massimo Scaligero befindet sich “in Bearbeitung” seit mein Artikel über Peter Staudenmaiers Forschung erschien, siehe unten.

    .

    Hier meine Fragen:

    – wie kam der biographische Eintrag der “Forschungsstelle Kulturimpuls” zu “Massimo Scaligero” zustande?

    – wer war dafür verantwortlich?

    – wer ist für die “Überarbeitung” verantwortlich?

    – wann wird der aktualisierte Eintrag veröffentlicht?

    – was sagen Sie zur anthroposophischen Beteiligung am Holocaust?

    .

    Mit freundlichen Grüssen

    Andreas Lichte

    [hier eine Kopie des Artikels: “Hitler, Steiner, Mussolini – Anthroposophie und Faschismus, gestern und heute”]

    ………………………………………………………………………………………….

    Von: Uwe Werner, Goetheanum
    Datum: 28. Mai 2012 17:52:18 MESZ
    An: Andreas Lichte
    Betreff: Re: Ihre Antwort / Stellungnahme

    Sehr geehrter Herr Lichte,
    wenn Herr Staudenmaier Fragen an mich hat, so erwarte ich diese gerne von ihm selbst.
    Von meiner Seite können Sie keine “offizielle” Stellungnahme erwarten, denn ich wüsste nicht, in wessen Namen ich diese abgeben sollte, da ich keine Institution vertrete.
    Mit freundlichem Gruss
    Uwe Werner

    ………………………………………………………………………………………….

    Von: Andreas Lichte
    Datum: 28. Mai 2012 17:59:46 MESZ
    An: Uwe Werner, Goetheanum
    Kopie: Celia Schönstedt, Pressesprecherin beim Bund der Freien Waldorfschulen / Ansgar Martins
    Blindkopie: Peter Staudenmaier
    Betreff: Re: Ihre Antwort / Stellungnahme

    Sehr geehrter Herr Werner,

    Sind Sie sicher, dass ich ich Ihre Antwort, unten, veröffentlichen soll?

    Sie wirkt wie eine Ausflucht, eine sehr schlechte Ausflucht.

    Noch haben Sie Zeit, sich zu meinen Fragen äussern.
    .

    Prof. Peter Staudenmaier wird von mir lediglich informiert.
    .

    Mit freundlichen Grüssen

    Andreas Lichte

    .

    Am 28.05.2012 um 17:52 schrieb Uwe Werner:

    Sehr geehrter Herr Lichte,
    wenn Herr Staudenmaier Fragen an mich hat, so erwarte ich diese gerne von ihm selbst.
    Von meiner Seite können Sie keine “offizielle” Stellungnahme erwarten, denn ich wüsste nicht, in wessen Namen ich diese abgeben sollte, da ich keine Institution vertrete.
    Mit freundlichem Gruss
    Uwe Werner

    ………………………………………………………………………………………….

    Von: Uwe Werner, Goetheanum
    Datum: 28. Mai 2012 18:04:55 MESZ
    An: Andreas Lichte
    Betreff: Re: Ihre Antwort / Stellungnahme

    Sehr geehrter Herr Lichte,
    veröffentlichen Sie, was Sie wollen. Darum scheint es Ihnen ja zu gehen.
    Besten Gruss
    Uwe Werner

  3. De rechtse overval op groen?

    (…) Het is een feit dat vele mensen, vele bewegingen die voor 1933 in Duitsland uitdrukking gaven aan het terug-naar-de-natuur-gevoel, zich hebben laten inpakken door Hitlers nationaal-socialisme. Dat betreft dus aanzienlijke aantallen antropo- en theosofen, vegetariërs, nudisten en landhervormers, maar met name ook de leden van de diverse jeugdbewegingen. Zoals beroemde filosofen (Schmitt en Heidegger) Hitler in ’33 bejubelden als de verwezenlijking van de Duitse Volksgeest, zo konden ook de herauten van het natuurlijke leven in Hitler (theosoof en vegetariër) hun verlosser herkennen… (…)

    http://www.stelling.nl/simpos/ecologie_esoterie.htm

    Nog enkele fragmenten uit dit interessante artikel dat het begrip ‘ecofascisme’ duidt en waarin antroposofie vaak wordt genoemd.

    (…) Zowel vanuit de geschiedenis bezien, als ook aktueel moet namelijk worden vastgesteld dat waar spiritualiteit/New Age zich op een politiek nivo gaat manifesteren, en wel door een verbintenis aan te gaan met de (politieke) ecologie, dat deze mengvorm meer dan eens de neiging heeft vertoond en opnieuw vertoont, af te glijden naar (extreem-)rechtse posities.

    Laten we ons opnieuw mengen in een Duitse diskussie; daar namelijk heeft de meest extreme uiting van het bedoelde, het zg. eco-fascisme een lange traditie, zoals ook de strijd daartegen al decennia-lang wordt gevoerd.

    Een en ander speelt namelijk al ten tijde van de opkomst van de Duitse variant van het fascisme, Hitlers nationaal-socialisme. Zoals we verderop nog zullen zien, worden vrijwel alle ‘groene’ bewegingen die aan het begin van deze eeuw van zich deden spreken in de late jaren ’20 ‘ingekapseld’ door de NSDAP. Dat maakt dat er ook in ieder hedendaags debat over eugenetica, over ‘rassenkunde’ en andere ‘natuurnoodzakelijkheden’ het Duitse nazi-verleden steeds om de hoek komt kijken. (…)

    Het is een van de fundi afsplitsingen van de Grünen, de groep rond publiciste Jutta Ditfurth en haar blad/partijtje Ökolinx, die zich profileert als de bestrijders van nieuw-vaag en ecologisch rechts in Duitsland. Zij richten zich in de eerste plaats tegen de echte ecofascisten, in Duitsland onder andere georganiseerd in de (sterk groeiende!) Ökologisch Demokratische Partei (ÖDP). Daarnaast schrijven zij aan de lopende band nogal hetzerige stukken tegen de realo’s binnen de groenen, die zij verdenken van pragmatisme, van nationalisme, van eugenetische denkbeelden en dus van ecofascisme. Een dankbaar issue is ook de invloed van de antroposofie in Duitsland in het algemeen (Rohwedder!) en binnen de Groenen in het bijzonder.

    Er is wat aan de hand met ekologen, ‘sofen en fascisten in Duitsland. (…)

    Met alle verschillen is de antroposofie gewoon vergelijkbaar met de theosofie. Het gaat in beide gevallen om een esoterische, d.i. een alleen voor ingewijden toegankelijke religieuze leer. Daarin heet het dat Ware Kennis niet voortkomt uit wetenschap, maar uit het invoelen van een of ander kosmisch principe. Dat zou het mogelijk maken, antwoord te krijgen op alle levensvragen, waaronder die van de zin van het bestaan en de oorsprong, het verloop en het doel van de geschiedenis.

    Deze pretenties maken de ‘sofiese theorieën op zichzelf al een belediging van het gezond verstand. En dat zijn zij des te meer wanneer blijkt dat gebruik gemaakt wordt van allerlei ‘inzichten’ die volstrekt onacceptabel (geworden) zijn. Zowel Blavatksi als Steiner bedienen zich in hun geschiedfilosofie van sociaal-darwinistische en duidelijk rassenbiologische opvattingen. Er is in beide systemen sprake van de overwinning van de sterkere (nieuwe, vergeestelijkte) mens op de zwakkere (materialistische) mens, alsmede van een geschiedenis van elkaar opvolgende, steeds meer superieure wortelrassen. Bij Steiner is ook expliciet het ras der Ariërs aan wie de ‘sofiese toekomst zou toebehoren… Historisch gezien is het niet onbegrijpelijk dat dit soort ideeën in de ‘sofiese stelsels ‘meegenomen’ wordt. Onder verwijzing naar de tijdgeest kan op zich een hoop vergoeilijkt worden. Maar aangezien zowel de theosofie als de antroposofie zelf snel verworden zijn tot nogal dogmatische, d.i. strikt vastgelegde geloofsleren, dragen beide dit ideengoed ondanks de Holocaust tot op de dag van vandaag in zich. (…)

    Marginaal? Onschuldig? Postmodern eco-vaag eco-fascisme is nog weinig aan de orde geweest in de linkse media. Maar signalen die wijzen op activiteit zijn er zeker gegeven. Er is al ‘ns aan de bel getrokken toen bekend werd dat extreem-rechtse lieden (Freling) probeerden te infiltreren in ecologische groepen en groepjes (de ecosofie). Gaf het hoge esoterische gehalte van de namenlijst van Rost Van Tonningen sommigen misschien al te denken (o.a. Lectorium Rosicrucianum), de opkomst van groen-rechtse splinters in met name het oosten van het land moet iedereen toch attent gemaakt hebben op (de mogelijkheid van) een rechtse overval op groen.

    Het afgelopen (verkiezings)jaar werd ons dan ook (sporadisch) de andere kant van de medaille getoond: het interview, bijvoorbeeld, met de lijsttrekker van de Groenen in Wageningen, gepubliceerd in de Lekker Fris (mei ’94). Het verband dat daarin werd gelegd tussen bio-dynamische landbouw en het stoppen van de vluchtelingenstroom maakte latere geruchten, dat de Groenen op lokaal nivo al met extreem-rechts zouden samenwerken, er in ieder geval stukken geloofwaardiger op. (…)

    Wie meer wil weten over ‘ecofascisme’ verwijs ik naar Peter Staudenmaiers analyses.

    Hier staan ze allemaal op een rijtje: http://www.social-ecology.org/tag/peter-staudenmaier/

  4. Een dichtende Rudolf Steiner over ‘dieser Rasse beste Menschen’.

    Dornach (Canton Solothurn)
    27. Februar 1920

    Der weißen Rasse neues Morgenrot
    Wird im Erdgebiet sich offenbaren
    Erst wenn dieser Rasse Wissende
    Erfühlen der Seele Band mit dem Geist;
    Und in ihnen wirken wird
    Empfindung von der Schande,
    Die Seelen schwärzt, wenn sie
    Das Menschenwesen durch Materien-Sinn
    Begreifen wollen.

    Für Richard Teschner
    zu seiner Bilderserie «Drei Kulturrassen»

    Der weißen Rasse neues Morgenrot
    Wird im Erdgebiet sich offenbaren
    Erst wenn dieser Rasse beste Menschen
    Den Materien-Sinn empfinden
    Als beschämend, weil er erlöscht
    Das Bewusstsein vom wahren Menschenwesen.

    Entwurf

    GA 40, p.293 http://fvn-archiv.net/PDF/GA/GA040.pdf

  5. Michael Eggert bewundert weiter den Faschisten, Rassisten und Antisemiten Massimo Scaligero:

    “Michael Eggert, Anthroposophische Fallgruben und Wege hinaus

    (…) Anthroposophische Fallgrube [Seite 15f.]

    Dass ich ausgerechnet den bis 1945 äußerst fragwürdigen Autoren und italienischen Anthroposophen Massimo Scaligero auch zur Kritik an der anthroposophischen Methodik heran ziehe, muss schon deshalb befremden, weil er in Deutschland nach wie vor kaum gelesen wird, sein Übersetzer die weitere Arbeit eingestellt hat und seine Bücher durchgängig nur antiquarisch zu haben sind. Von Kritikern wird immer wieder gefordert, Scaligero aufgrund seiner eindeutig faschistischen Vergangenheit völlig zu ignorieren- sein Werk quasi einer internen Bücherverbrennung zu übergeben und den Autor zu vergessen. Allerdings sind seine wenigen übersetzten Bücher aus der Zeit nach 1945 derart dicht, nüchtern und von einer offensichtlichen spirituellen Aufrichtigkeit und Reife, dass ich diesen Forderungen nicht nachgeben möchte. Trotz aller Vorbehalte gegen den Autor sollten diese Arbeiten meiner Meinung nach sogar sehr viel mehr in den Fokus der öffentlichen Aufmerksamkeit gelangen- zumindest für diejenigen, die sich ernsthaft mit meditativen Wegen im Sinne einer Spiritualisierung des Denkens interessieren. Dazu muss man Scaligero keineswegs idealisieren oder die sehr deutlichen Untiefen seiner faschistischen Vergangenheit unter den Teppich kehren.

    Die „Fallgrube“, von der im Titel die Rede ist, wird von Scaligero in folgender Weise angesprochen: (…)”

    zum vollständigen Text von Michael Eggert: http://www.egoisten.de/pdf/augenblick.pdf

    So einfach ist es für Michael Eggert, aus dem anthroposophischen Täter Massimo Scaligero ein Opfer zu machen:

    Kritikern wird unterstellt, dass sie forderten, Scaligeros Werk einer “internen Bücherverbrennung zu übergeben” …

  6. @ Andreas Lichte

    Die Anthroposophische Gesellschaft in Belgien lobt Massimo Scaligero für seine Spiritualität. Auf der Website des Vereins empfiehlt mann unter ‘Aktuell’ ein Buch von ihm.

    Was auch sehr aufallend ist: die Gesellschaft zitiert Steiner aus einem seiner rassistischen Bücher: Die Mission einzelner Volksseelen im Zusammenhang mit der germanisch-nordischen Mythologie (GA 121). http://fvn-archiv.net/PDF/GA/GA121.pdf

    Ook de Antroposofische Vereniging in België actualiseert Massimo Scaligero en prijst hem voor zijn spiritualiteit. Op de website van de vereniging beveelt men onder de rubriek ‘Actueel’ een boek van hem aan.

    Wat overigens zeer toepasselijk is: onderaan de webpagina citeert men Steiner uit een van zijn meest racistische boeken: Die Mission einzelner Volksseelen im Zusammenhang mit der germanisch-nordischen Mythologie (GA 121). http://fvn-archiv.net/PDF/GA/GA121.pdf

    Website Antroposofische Vereniging in België: http://www.antroposofie.be/directory/de-weg-van-het-levende-denken/

    Screenshot 19/07/2012: Screenshot AViB Scaligero

  7. @ Ramon DJV

    thanks for your information on the “Antroposofische Vereniging in België” and its ongoing admiration for fascist Massimo Scaligero …

    there ain’t no cure for anthroposophists …

  8. Rudolf Steiner, “Die Mission einzelner Volksseelen im Zusammenhang mit der germanisch-nordischen Mythologie”, is one of the two books by Rudolf Steiner the BPjM considered:

    “aanzettend tot rassenhaat of als rassendiscriminerend zijn aan te zien”

    See the article “Antroposofie en fascisme” (I didn’t mention the book’s title there):

    “(…) Ondanks dit eenduidig oordeel van Helmut Zander en het besluit van de “Bundesprüfstelle für jugensgefährdende Medien” (BPjM), die van werken van Steiner verklaarde dat ze “aanzettend tot rassenhaat of als rassendiscriminerend zijn aan te zien”, word Rudolf Steiners racisme door antroposofen ontkend, evenals Scaligero’s fascisme. (…)”

    There is a short English summary of the BPjM’s decision on Rudolf Steiner at “Ruhrbarone”:

    “Waldorf Schools: Rudolf Steiner’s books are ‘an incitement to racial hatred’, says BPjM

    In the UK a discussion is going on about Rudolf Steiner’s racism, see: “Steiner Waldorf Schools Part 3. The problem of racism“. Therefore Ruhrbarone publish a short English summary of the BPjM’s decision on Rudolf Steiner. By Andreas Lichte.

    The “Bundesprüfstelle für jugendgefährdende Medien” (BPjM) (”Federal Department for Media Harmful to Young Persons”) examined 2 books by Rudolf Steiner for “racist content” and decided that the content of the books is racist.

    To understand the BPjM´s importance and function here’s its self-portrayal, quote:

    “General information about the BPjM (Federal Department for Media Harmful to Young Persons) We are an official administrative authority of the German government called “Bundesprüfstelle für jugendgefährdende Medien” (BPjM) (”Federal Department for Media Harmful to Young Persons”). Our task is to protect children and adolescents in Germany from any media that might contain harmful or dangerous contents. This work is authorized by the “Youth Protection Law” (Jugendschutzgesetz – JuSchG). Media monitored by us are, among others: videos, DVDs, computer games, audio records and CDs, print media and internet sites. Objects are considered harmful or dangerous to minors if they tend to endanger their process of developing a socially responsible and self-reliant personality. In general, this applies to objects that contain indecent, extremely violent, crime-inducing, anti-Semitic or otherwise racist material. (…)” see the BPjM-homepage for the rest.

    The 2 books examined by the BPjM are:

    – „Geisteswissenschaftliche Menschenkunde“

    English title: „Spiritual-Scientific Knowledge of the Human Being“

    – „Die Mission einzelner Volksseelen im Zusammenhang mit der germanisch-nordischen Mythologie“

    English title: „The Mission of Individual Volk-Souls in Connection with Germanic-Nordic Mythology“ (…)

    continue: http://www.ruhrbarone.de/waldorf-schools-rudolf-steiner’s-books-are-“an-incitement-to-racial-hatred”-says-bpjm/

  9. “Anthroposophie und Nationalsozialismus: „Die Waldorfschulen erziehen zur Volksgemeinschaft“

    (…) Anthroposophen arbeiteten in allen für sie wichtigen Praxisfeldern mit nationalsozialistischen Organisationen zusammen, im Überblick:

    – Waldorfschulen: „Das Motto der Waldorfbewegung im »Dritten Reich« lautete: »Die Waldorfschulen erziehen zur Volksgemeinschaft.«1 Ihrer Selbstdarstellung zufolge lieferte die anthroposophische Pädagogik einen wesentlichen Beitrag zum Aufbau des neuen Deutschlands durch »die Pflege des völkischen Gedankens und die Betonung des Wesens und der Aufgaben des deutschen Geistes« und stand damit »im Einklang mit der Grundgesinnung des nationalsozialistischen Staates«.2“3

    – Anthroposophische Medizin: „Die Vereinigung anthroposophischer Ärzte stellte eine Hauptstütze der NS-treuen »Reichsarbeitsgemeinschaft für eine Neue Deutsche Heilkunde dar«.“4

    – „Biologisch-dynamische“ Landwirtschaft: „1935 wurde der »Reichsverband für biologisch-dynamische Wirtschaftsweise« korporatives Mitglied der nationalsozialistischen »Deutschen Gesellschaft für Lebensreform« (Motto: »Die Weltanschauung der Deutschen Lebensreformbewegung ist der Nationalsozialismus«).“5

    (…) Credits: Die Darstellung der Geschichte der Anthroposophie im Verhältnis zum Nationalsozialismus ist eine Kurzzusammenfassung der Forschung von Peter Staudenmaier, seit August 2011 Professor für „Modern German History“ an der Marquette University. Haupt-Quelle ist Peter Staudenmaiers Beitrag: „Der deutsche Geist am Scheideweg: Anthroposophen in Auseinandersetzung mit völkischer Bewegung und Nationalsozialismus“, in: Uwe Puschner/Clemens Vollnhals (Hrsg.), „Die völkisch-religiöse Bewegung im Nationalsozialismus. Eine Beziehungs- und Konfliktgeschichte“,Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen, 2012. Die Darstellung wurde von Peter Staudenmaier durchgesehen.”

    zum vollständigen Artikel: http://www.ruhrbarone.de/anthroposophie-und-nationalsozialismus-die-waldorfschulen-erziehen-zur-volksgemeinschaft/

  10. LS…
    Antisemitisme was ook in mijn jeugd sterk aanwezig en zeker merkbaar op de Vrije School in Den Haag in de jaren zeventig… Maar met de beschikbare kennis van nu zou meer aandacht besteed moeten worden aan het verschil tussen de oorspronkelijke Joden en de Asjkenazim Chazaren waarvan Hitler er een was. En ook Rudolf Steiner kan toch onmogelijk voor Germaan door gaan. Zijn buitenaardse voorvaderen zijn zeker geen Nordics, eerder Draco’s en dat zijn ook geen vrienden… Maar zo boven zo beneden… Criminelen van alle rassen en standen zijn criminelen en vinden elkaar vroeg of laat tot in de eeuwigheid en in het gehele universum…

  11. “‘Töne wie aus einer undichten Gummizelle!’

    (…)

    Bernd Durstewitz: „Haben Sie etwas dagegen, mit der Waldorfschule in Verbindung gebracht zu werden?“

    Harry Rowohlt: „Alles. Wegen der ewigen Verwechselung habe ich mich mal mit den Schriften Rudolf Steiners beschäftigt. Da fand ich eine schöne Textstelle: ‘Der Blonde, Blauäugige ist dem Dunkelhaarigen, Braunäugigen intellektuell überlegen, weil bei Letzterem zuviel Geisteskraft in die Pigmentierung fließt’. Das wäre geeignet gewesen für ein Quellenverzeichnis von Hitlers ‘Mein Kampf’. Töne wie aus einer undichten Gummizelle!“

    (…)”

    zum Artikel bei hpd: https://hpd.de/artikel/10216

  12. “Rudolf Steiners rassistischer Science-Fiction-Trash: ‘Aus der Akasha-Chronik’

    Rudolf Steiner (1861–1925) behauptete, Einblick in die „Akasha-Chronik“, ein geistiges Weltengedächtnis in der „Ätherwelt“, zu haben. Über diese „Chronik“, in der alle Ereignisse der Geschichte, alle Taten, Worte und Gedanken der Menschheit enthalten seien, schreibt Rudolf Steiner sein Buch …

    ‘Aus der Akasha-Chronik’(1). Ich versuche, einem Freund den Inhalt zu erklären:

    „Es ist die Geschichte der Menschheit, wie sie sich dem Eingeweihten zeigt. So eine Art ‘Evolutionsgeschichte’, nur dass der Eingeweihte auch in die Zukunft schauen kann. Die Menschheit entwickelt sich laut Steiner auf sieben Planeten. Von Planet zu Planet steigt das Menschengeschlecht höher in der Entwicklung. Dabei helfen ihm Führer, die selber schon auf einer höheren Entwicklungsstufe stehen. Es geht los auf dem Saturn, dann kommt die Sonne, der Mond und schließlich die Erde …”

    „Wieso Sonne und Mond – das sind doch keine Planeten?!”

    „Für den Esoteriker Steiner schon. Die Erde formt sich im nächsten Entwicklungsschritt in den Jupiter um, dann kommt die Venus und zuletzt der Vulkan. Sieben Planeten, und auf jedem Planeten durchleben die Menschen sieben mal sieben Entwicklungsstufen … Ja, ich weiß, das klingt nach Science Fiction … ich habe mich an die Perry Rhodan-Hefte erinnert, du weißt schon, diese Groschenromane.”

    „Mich erinnert das Ganze an ein Video-Game, wo man immer das nächsthöhere Level erreichen muss!”

    „Ja, stimmt, das ist großartig, das trifft’s genau! Weißt du, das ist so platt, dass mir gar nichts mehr dazu einfällt – aber richtig übel ist, wie die Entwicklung abläuft, das ist nur noch bösartig …” und wird deshalb hier im Original wiedergegeben:

    „Diese zweite Gruppe der Astralmenschen hat diese ihre höhere Fähigkeit aber nur dadurch erworben, dass sie einen Teil – die erste Gruppe – der astralischen Wesenheit von sich ausgeschieden und zu niedriger Arbeit verurteilt hat. Hätte sie die Kräfte in sich behalten, welche diese niedere Arbeit bewirken, so hätte sie selbst nicht höher steigen können. Man hat es hier also mit einem Vorgang zu tun, der darin besteht, dass sich etwas Höheres auf Kosten eines anderen entwickelt, das es aus sich ausscheidet.”

    Dieselbe „These” wiederholt Steiner mehrmals, bis er schließlich zusammenfasst: „Man sieht, der Mensch steigt in ein höheres Reich auf, indem er einen Teil seiner Genossen hinabstößt in ein niederes. Diesen Vorgang werden wir auf den folgenden Entwicklungsstufen sich noch oft wiederholen sehen. Er entspricht einem Grundgesetz der Entwicklung.”

    Schließlich stellt Steiner den Bezug zur Gegenwart her: „Man nennt sie in theosophischen Schriften die Lemurier. Nachdem diese durch verschiedene Entwicklungsstufen durchgegangen waren, kam der größte Teil in Verfall. Er wurde zu verkümmerten Menschen, deren Nachkommen heute noch als so genannte wilde Völker gewisse Teile der Erde bewohnen.“(2)

    (…)”

    weiter (mit Quellenangaben): https://ratgebernewsblog2.wordpress.com/2014/12/18/rudolf-steiners-rassistischer-science-fiction-trash-aus-der-akasha-chronik/

  13. Dat de hr. R De Jonghe geen voorstander is van Vrije School pedagogie wordt duidelijk in zijn lange reeks negatieve publicaties. Wat kan daar naast vooringenomenheid de oorzaak van zijn? Hoe kan het anders dat dit onderwijs steeds meer leerlingen en ouders over de hele wereld blijkt te boeien? Wie echt geïnteresseert zijn vinden betere info bij: http://www.watisvrijeschoolonderwijs .nl
    Ook kan ik de publicaties van Henk Kranenborg aanbevelen.

  14. Dag P. Landweer,

    Het zal toch niet zo zijn dat jij Peter Landweer bent, een van de auteurs van Rekenen in beweging? Want dan had ik je reactie eerder onder dit stuk verwacht: http://www.antroposofia.be/steinerschool/wordpress/rekenen-volgens-steiner
    De antroposofische rekendidactiek is kolder. Het is rekendidactiek voor dummies, opgesmukt met gekke ideetjes van Rudolf Steiner. In de praktijk wordt dit dan nog opgeleukt met mooie tekeningen om het publiek te imponeren.
    Ik heb trouwens met antroposofische leraren gewerkt en die konden zelf zo goed rekenen als jij kunt spellen. 🙂

    Ik ben inderdaad geen voorstander van antroposofische pedagogie (als je het al een pedagogie kunt noemen), omdat deze ‘pedagogie’ een kind degradeert tot middel om het doel te bereiken van een stel aanhangers van Rudolf Steiner.

    Wat de toename van het aantal geïnteresseerden in antroposofisch onderwijs betreft; Er is net zoals bij alle andere onderwijsnetten ook bij de antroposofische scholen een toename van het aantal leerlingen. Misschien heeft dit te maken met het feit dat de bevolkingsgroei positief is?

    Je poging om mensen naar een of andere antroposofische site te leiden zou meer effect hebben mocht je een werkende link plaatsen.

    Betere informatie over antroposofisch onderwijs dan op deze site is er overigens in het Nederlandse taalgebied niet te vinden. Simpelweg omdat dit de enige Nederlandstalige site is die zo’n uitgebreid aantal kritische stukken over antroposofisch onderwijs publiceert.

    Antroposofische sites kunnen we niet meetellen, want zoals jij als antroposoof maar al te goed weet, moeten antroposofen (in de geest van Steiner) liegen over hun ware bedoelingen.

    Mvg
    Ramon

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *