Brugklasje van ‘angry man’

100_15991Wie zich verdiept in de antroposofie, de achterliggende filosofie van de steinerscholen, kan niet anders dan hem tegenkomen. Vrijwel geen verhitte antroposofische discussie gaat voorbij of zijn naam valt. Hij is een van de spilfiguren binnen de antroposofische beweging, misschien wel even belangrijk als Rudolf Steiner zelf.

We hebben het over Ahriman, volgens antroposofen een van de duistere tegenmachten. En niet de minste. Daarom ook zo belangrijk, want polyvalent inzetbaar in alle gevallen waarbij de zaken niet gaan zoals gedacht (het is allemaal Ahri’s schuld). Dat Ahriman een belangrijke figuur is in de antroposofische gedachtenconstructie blijkt na het doornemen van het drukbezochte antroposofische internettijdschrift ‘De Brug’. Alleen al op de eerste pagina van de index komen 16 artikelen voor waarin ‘de Kwade’ de hoofdrol speelt. Tellen in hoeveel artikelen in de Brug Ahriman in totaal figureert, is onbegonnen werk. Het zijn er teveel. Binnen de antroposofische beweging is de Kwade (of de Boze) springlevend. Wie is deze Ahriman, of wat is Ahrimanisch? Floris Schreve, die zich in het racismedebat onderscheidt door het analyseren van racistische passages in de werken van Steiner en die hier al enkele uitgebreide essays heeft gepubliceerd, gaat dieper op die vraag in en maakt op heldere wijze duidelijk waar  het begrip Ahriman vandaan komt, wat het betekent en waar het in antroposofische context voor staat. De tekst is een voor deze site bewerkt uittreksel uit een verhandeling over racisme waaraan Floris Schreve momenteel werkt.

Het geval Ahriman – door Floris Schreve

Oorspronkelijk was Ahriman of Angra Mainyu de god van het kwaad/duisternis/dood in het Perzisch dualisme. Feitelijk hadden de oude Perzen een tweegodensysteem. Aan de ene kant was er de schepper, Ormuzd of Ahura Mazdao, de god van het licht, de geboorte, het leven. Aan de andere kant was Angra Mainyu of Ahriman, die weliswaar niet geliefd was, maar toch noodzakelijk om de wereld in evenwicht te houden. Leven kan immers niet zonder dood, dag niet zonder nacht en het goede is niet mogelijk zonder het kwade. In feite is het oude Perzische dualisme, zoals geformuleerd door Zoroaster/Zarathustra, een religie van het vinden van de balans tussen beide krachten. Lees verder

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail

Author: Ramon De Jonghe

266 thoughts on “Brugklasje van ‘angry man’

  1. Toch nog het belangrijkste punt van Herman Boswijk. Ik denk dat ik daar wel op moet reageren. Herman:

    Maar: nergens wordt op de pagina’s van De Brug beweerd dat de auteurs van oordeel zijn dat Irving, Faurisson, Zünder c.s. het bij het juiste eind hebben, alleen dat zij het recht hebben om hun twijfels te uiten en dat hun verkettering te denken geeft.
    Kwalificaties als “regelrechte neonazi-praat”, “gedachtegoed dat dicht bij het neonazisme staat, zoals het constant opvoeren van die Holocaustontkenners”, “geen triviaal antisemitisme, maar antisemitisme van het allergrofste soort, zoals Holocaustontkenningen” zijn geheel onterecht. In ieder geval hebben jullie je stelling niet hardgemaakt. Jullie redeneertrant is geheel associatief, guilty by association. Zo van: Irving is een klootzak, ze noemen Irving en zeggen er niet bij dat hij een klootzak is, dus zijn het met hem eens en zelf klootzakken.

    Het spijt me, maar dit lijkt me niet houdbaar. Al met Lieven Debrouwere op racisme-debat is het al gegaan dat het louter om de vrijheid van meningsuiting ging en dat David Irving slechts een (ongelukkig) voorbeeld zou zijn. Dat kun je, als je het geheel van de Brug overziet, niet volhouden. Nogmaals, er staat ook genoeg antisemitisme van eigen makelij op. Verder is er die link naar de VHO. Kortom, dit heeft niets met associatief redeneren te maken. Hier worden neonazistische elementen de antroposofie ingebracht.
    Van het argument dat David Irving slechts vijf keer aangehaald wordt (althans volgens de weergave van google)ben ik niet heel erg onder de indruk. Natuurlijk, de brug gaat niet uitsluitend over David Irving. Maar je moet ook kijken naar hoe David Irving wordt aangehaald. En dat is echt, vanuit welk standpunt je het ook bekijkt, ronduit problematisch. En zie nogmaals die link naar de Verenigde Holocaustontkenners (‘Vereniging Historisch Onderzoek’, VHO). Ik denk dat het genoeg is om de Brug als een zeer problematisch medium te zien en daarmee ook een probleem van de antroposofie, zolang het de schijn heeft een algemeen geaccepteerd medium te zijn. Over het waarom kan ik slechts gissen. Vanuit de Nederlandse antroposofie heeft geloof ik vijna niemand er moeite mee om zich te distantiëren van Francois de Wit of Jan Vermeir (die worden daar als niet erg belangrijk gezien, kennelijk), maar volgens mij ligt dat bij Jos Verhulst anders. Op racisme-debat werd er vanuit antroposofische zijde ook een aantal keer naar zijn artikelen verwezen (vooral zijn pogingen om de moderne evolutieleer te koppelen aan Steiners model, zie enkele bijdragen van Ton Majoor). Maar ook Verhulst brandt zijn vingers aan het ontkennen van de holocaust en antisemiotisme (‘Joods denken’), al zijn zijn bijdragen lang niet zo extreem als die van Francois de Wit.
    Ik denk niet dat je als antroposofische beweging moet blijven proberen om deze uitwassen te ontkennen of toe te dekken. Het lijkt me om verschillende redenen bijzonder onverstandig. In de eerste plaats ben je dan helemaal ongeloofwaardig met ‘géén sprake van rassenleer’. En in de tweede plaats doe je dan ook Rudolf Steiner zelf een groot onrecht aan. Kortom, niet doen, lijkt mij. En ik denk dat er ook mensen binnen de Nederlandse en Belgische antroposofie zijn die daar hetzelfde over denken (zou overigens best benieuwd zijn hoe men in de Duitstalige wereld aankijkt tegen dit David Irving gebral. Daar zou dat denk ik veel zwaarder worden opgenomen).

  2. Kortom, ik denk dat je gerust kan spreken van een stuctureel antisemitisme probleem bij tijdschrift de Brug en http://www.vrijgeestesleven.be Als ik het verkeer zie, toon mijn ongelijk dan aan. Maar dit lijkt me zwaarwegend genoeg om de Brug en alles wat er omheen de wacht an te zeggen. Anders ben je niet erg geloofwaardig met de slogan ‘géén sprake van rassenleer’ (en die lijkt me al problematisch genoeg wat betreft het werk van Steiner zelf). Dit lijkt me duidelijk genoeg. In het geval van de Brug lijkt het me vrij simpel.

  3. Waar ik het wel mee eens ben is dat het nogal van dik hout zaagt men planken is bij de Brug. Wat te denken van de volgende tekst:

    Een onderzoeker van de geest moet, wanneer hij zo”n leven beschouwt, helemaal niet harteloos worden, integendeel, de menselijke deelneming wordt nog meer verdiept. Maar hij doorgrondt tegelijk het leven volgens grotere samenhangen. Hij doorgrondt hoe datgene dat geestelijk beleefd werd tussen dood en nieuwe geboorte en zich niet kan uitdrukken in het huidig leven, tevoorschijn treedt als een lichamelijk gebrek. Wanneer dan niet op de juiste manier de opvoeding ingrijpt – wat in dit geval niet mogelijk was – dan kan een bepaald levenspunt hoegenaamd niet overschreden worden. Maar u moet nu niet geloven dat ik hier beweer : iedereen die scheel ziet sterft wanneer hij dertig jaar is. Er kan karmisch altijd iets zijn dat de betreffende laat leven tot de hoogste ouderdom. Maar in dit bijzonder geval was het zo dat er door de organisatie van het hoofd reden was om zich zorgen te maken : hoe geraakt iemand met een dergelijke organisatie over het 35ste levensjaar ?
    En hier moeten we terug naar het karma van de mens kijken en dan zult u dadelijk zien dat het niet noodzakelijk is dat iemand die scheel ziet sterft in zijn 30ste jaar. Want wanneer we een mens hebben die zich in het leven tussen dood en een nieuwe geboorte zo voorbereid heeft dat hij veel heeft opgenomen in het vooraardse leven, maar hij kan dat geen vorm geven in het fysieke, en we bekijken dan zijn karma, dan vinden wij dat deze betreffende persoonlijkheid zeer goed had kunnen leven na het 35ste jaar. Maar dan had deze persoonlijkheid naast alle andere voorwaarden ook de impuls tot een spirituele levens- en wereldbeschouwing in zich moeten dragen. Want deze man vertoonde als geen ander een aanleg voor het spirituele, maar toch kon hij niet tot het spirituele komen omdat de sterke geestelijke impulsen die hij uit voorgaande aardelevens meebracht toch eenzijdige waren.
    U mag er zeker van zijn dat ik over een dergelijke zaak mag spreken. Ik was met die man zeer goed bevriend en wist daardoor welk een afgrond er bestond tussen mijn eigen wereldbeschouwing en de zijne. Intellectueel kwamen wij goed overeen, ook gemoedelijk, maar men moest hem niets laten horen wat naar spiritualiteit neeg. En omdat hij rond zijn 35ste tot een spiritueel leven had moeten overgaan om op aarde mogelijk te maken wat in aanleg spiritueel aanwezig was bij hem, en hij dat niet kon, daarom moest hij sterven. Het is dus zeer wel mogelijk om te stotteren en scheel te zien en toch te blijven leven, maar alleen als men voorbestemd is om als doodgewone aardemens te leven.”

    http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b50defhtm.htm#003

    Ik geloof niet dat het bij Steiner meestal zo snel dodelijk afloopt als je niet zijn spirituele pad volgt. Hoewel het niet een oorspronkelijke tekst van de Brug is, past dit wel geheel in het wereldbeeld dat in dit orgaan wordt uitgedragen. Op die manier staan er ook bepaalde tekstfragmenten van Steiner opgenomen, zoals deze:

    De elite in Atlantis

    tevens een aanmoediging voor de antroposofen van nu

    door François De Wit.

    In de vorige Brug vermeldden we dat voor de maan uit de oer-aarde trad, er een periode was dat de fysieke lichamen te veel verhard waren om nog menselijke zielen te kunnen opnemen. Die menselijke zielen weken toen uit naar andere planeten (die natuurlijk nog niet in hun huidige vorm bestonden). Na het uittreden van de Maan keerden de zielen terug in de tijd van Atlantis om weer op Aarde te incarneren. De planeet waar de betreffende ziel haar “ballingschap” had doorgemaakt, bleek ook voor de toekomst bepalend te zijn.
    Rudolf Steiner in GA 109 ( voordracht in Munchen, 7 maart 1909):

    ” De atlantische volkeren waren in groepen verdeeld en met de ganse ontwikkeling hing samen dat de ene groep mensen vooral moest geregeerd worden met de krachten die men verkreeg door de inzichten van Jupiter of van Venus, Mercurius enz. In het oude Atlantis had men dus wat men kan noemen Jupitermensen of Marsmensen.
    Er waren zeven orakelplaatsen, omdat het leven in Atlantis naar de verschillende kenmerken van de rassenvorming uiteenviel in zeven groepen. Daar was het Mars-, Venus-, Mercurius-, Jupiterorakel enz., allemaal namen die pas later gegeven werden, maar die toepasselijk zijn op deze orakelplaatsen. En de leiding, als het ware de opperheerschappij daarover lag bij het orakel dat we kunnen aanduiden als het oeroude atlantische Zonne-orakel. Wat er aan orakels na de atlantische tijd in Griekenland, Egypte enz. bestond, al wat er in Azië aan orakels bestond, dat waren opvolgers van het grote atlantische orakel. Het Apollo-orakel in Griekenland was een opvolger van het Zonne-orakel van de atlantische tijd.
    De ingewijde, die aan het hoofd van het Zonne-orakel stond, was drager van de diepste geheimen van ons zonnestelsel. Hij moest met zijn ondergeschikten onderzoeken wat het geestelijk leven van de Zon zelf was. Alle geheimen van ons planeten-zonnesysteem moest hij daarom als boodschap verkondigen aan de atlantische mensheid en hij had de taak om de opperheerschappij over de andere orakelplaatsen uit te oefenen.
    Deze ingewijde kwam een heel bijzondere taak toe. Hem viel de taak toe om de mensheid zo te leiden en voor te bereiden dat deze mensheid zich zou kunnen voortzetten in de na-atlantische tijd om de culturen te stichten die wij al vaker als de na-atlantische besproken hebben. Dit moest gebeuren na afloop van de grote atlantische katastrofe, die eindigde met de ondergang van Atlantis.
    De grote ingewijde van het Zonne-orakel had dus de opdracht om de mensen reeds tijdens de atlantische tijd zo voor te bereiden dat in de na-atlantische tijd achtereenvolgens de oud-Indische, de oud-Perzische, Egyptisch-Babylonisch-Joodse, de Grieks-Latijnse cultuur kon ontstaan, dat het geschikte menselijke materiaal daartoe voorhanden zou zijn.

    Nu moeten we even wat dieper ingaan op de taak van deze grote ingewijde van het Zonne-orakel. Wat was eigenlijk de atlantische cultuur ? Die was helemaal anders dan de latere culturen. Wie stond er in het oude Atlantis aan de spits van de cultuur ? Nu zijn dat grote persoonlijkheden in geleerdheid, kunst of industrie en handel. Toen waren dat diegenen die over bijzondere helderziende krachten beschikten en zeer goed magisch kon werken. Wat vandaag van een mens een leider, een geleerde enz. maakt, dat bestond toen nog niet of toch maar in het allerprilste beginstadium. Rekenen, tellen, combineren, verstandelijk oordelen zoals vandaag, dat was er niet bij. Er waren primitieve krachten van helderziende aard, helderziende kracht die kon schouwen in de geestelijke werelden. Zonder het huidig zelfbewustzijn zag de mens toen in de geestelijke wereld, en wie dat het beste kon, die was een cultuurdrager in Atlantis.
    We vertelden al dat de Atlantiërs bepaalde innerlijke krachten uit de natuur beheersten, bvb. de kiemkracht der planten, dat ze daarmee hun voertuigen bestuurden, zoals tegenwoordig de mens zijn voertuigen aandrijft met de kracht van steenkool. Aldus waren de mensen die leiders van de atlantische cultuur waren, niet zoals de mensen van nu, die door oordeelsvermogen de geheimen van de wereld proberen te doorgronden, maar wel diegenen die de grootste helderzienden en magiërs waren, die stonden aan de spits.
    En de mensen die in zich de allereerste ontwikkelingskiemen hadden om te rekenen, te tellen en te combineren, verstandelijk oordelen, die werden op een bepaalde manier om hun simpelheid veracht, ze behoorden niet tot wat toen de aristocratie van de geest uimaakte. Maar juist deze mensen, die de allereerste aanleg hadden van de na-atlantische vermogens, die het minst konden helderzien, die het minst van al konden magisch werken, die werden door de grote aanvoerder van het Zonne-orakel verzameld uit alle streken. Het waren de eenvoudigste, op een bepaalde manier meest verachte lieden van het oude Atlantis, die verzamelde hij. Met hen moest hij nu juist de na-atlantische cultuur grondvesten. Wat aan de spits van de atlantische cultuur marcheerde, wie het dromende helderzien het meest beheerste, dat was geen bruikbaar materiaal om overgebracht te worden naar de nieuwe tijd. Het waren de eenvoudige mensen van Atlantis, die het eerst intellectuele vermogens ontwikkelden, die geroepen werden door de grote ingewijde van het Zonne-orakel.

    Slechts zijdelings weze vernoemd dat wij tegenwoordig in een gelijkaardige tijd leven, dat de mensheid terug geroepen wordt, natuurlijk aangepast aan de tijd van nu, waar de mensheid slechts uiterlijk, het fysieke plan ziet : vanuit onbekende geestesdiepten, die de mensheid langzamerhand zal leren kennen, klinkt een roep aan de mensheid om terug voor te bereiden wat als nieuwe cultuur van de toekomst, terug met helderziende krachten, moet komen.
    Een katastrofe zal komen, net zoals de atlantische, en dan zal een nieuwe cultuur opgaan met spirituele vermogens, die verbonden zal zijn met wat wij de omvattende idee van broederschap noemen.

    Ook vandaag klinkt die roep niet voor wie aan de spits van onze cultuur staat. De plaats die vroeger de atlantische helderzienden en magiërs ingenomen hadden, en die voorbestemd waren om uit te sterven met hun cultuur als het ware, diezelfde plaats nemen nu de mensen in die aan de spits van de geleerdheid en het uiterlijke industriële leven staan, de grote uitvinders en ontdekkers van de tegenwoordige tijd. Hoeveel ze ook presteren, ze nemen dezelfde plaats in. Ze zien met verachting neer op diegenen die iets beginnen te voelen van het spirituele leven dat gaat komen. Dit bewustzijn moet de mens zich in de ziel planten die vandaag wil gesterkt worden in zijn arbeid in de antroposofische studie- en werkgroepen.
    Wanneer van de kant van de huidige aanvoerders van de cultuur met verachting neergekeken wordt op die kleine groepjes, dan moet diegene die in zijn ziel vlijtig meewerkt aan de voorbereiding van een toekomstige cultuur zich voorhouden: op diegenen die nu aan de top staan met hun intellectuele kracht wordt niet gerekend. Het zijn juist diegenen die door hen veracht worden, van wie gezegd wordt dat ze niet op het niveau van de huidige tijd staan, juist deze mensen worden nu verzameld, zoals ooit de eenvoudige mensen van Atlantis verzameld werden door de leider van het Zonne-orakel,om een toekomstige cultuur voor te bereiden, om de dageraad te zijn van die cultuur, terwijl in die geleerdheid de avondschemering van de huidige cultuur moet gezien worden.

    Dit maar terzijde om de mensen wat moed in te spreken die de aanvallen moeten verduren en weerstaan van de kant van zij die nu aan de spits van de cultuur willen marcheren.”

    http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b40.htm

    Hoewel dit wel van Steiner zelf afkomstig is, lijkt mij dit een gevalletje van hetzelfde soort pathos. Zie ook het eerder aangehaalde redactionele slotcommentaar van de Brug na een artikel van Jos Verhulst:

    ‘Klinkt allemaal tamelijk deprimerend, maar het is nu eenmaal een fase in de ontwikkeling van de mensheid waar we door moeten. Voor ons is het een uitdaging om tot de juiste ideeën en gedachten te komen en die te verspreiden, met name de gedachten van de sociale driegeleding, dat het menselijk samenleven drie gebieden omvat met elk eigen principes.
    De toestand van de eerste christenen in de catacomben van Rome zag er ook niet rooskleurig uit, Nero en consoorten beschuldigden hen er ook van de stad in brand te hebben gestoken, m.a.w. dat ze terroristen waren ! Maar uiteindelijk stortte het Rijk ineen door zijn eigen logheid. Dat kan ons wat moed geven … ‘

    Deze teksten zijn echt exemplarisch voor de Brug. Inderdaad heel erg van dik hout zaagt men planken antroposofie. Maar ook niet overlopend van tolerantie of menslievendheid. Maar het grootste probleem blijven toch die extreme opvattingen, waarvan het ontkennen van de Holocaust en het antisemitisme het meest pregnant zijn.

  4. Ook dit artikel is exemplarisch voor de Brug (al wordt hier ook veel van Steiner zelf aangehaald). De wereld verzuipt in decadentie, maar de huidige orde is gedoemd ten onder te gaan. De antroposofen zijn nu uitgekotst en gemarginaliseerd, maar vormen de ware elite (hoort David irving dan misschien ook bij die elite? speculatie is overigens van mijzelf). Dit artikel is echt een aanrader:

    Over onze bewaarengel en het karma van de antroposoof

    Door Jan Vermeir

    In De Brug nr. 30 verscheen er een artikel over de lotsbestemming van de mens (pag. 22). Enkele lezers hadden nogal wat vragen over de inhoud van de laatste paragraaf van dit artikel. Hun kritiek is terecht, want de tekst is te algemeen en te beknopt; bovendien ontbreekt de bronvermelding.
    Kort samengevat wordt er in de betreffende paragraaf beweerd dat er sedert de 9e eeuw twee van elkaar gescheiden engelengroepen bestaan. Dit zou dan complicaties kunnen teweegbrengen in het lot van karmisch verbonden mensen. Want de bewaarengel van de ene mens moet samenwerken met de bewaarengel van de andere mens opdat er karma kan afgelost worden, en als die engelen nu juist niet tot dezelfde groep behoren, dan kan er van het aflossen van karma geen sprake zijn.

    Wij ontvingen o.a. een bericht van een lezer met de volgende opmerkingen en vragen :
    – J.V. suggereert dat er mensen zijn met goede bewaarengelen en mensen met slechte bewaarengelen;
    – ik heb al gans mijn leven de indruk dat mijn bewaarengel zijn werk niet goed doet, waaruit ik moet besluiten dat hij tot de afvalligen behoort;
    – zou ik mijn slechte bewaarengel niet beter links laten liggen ?
    – kan ik hem aan de deur zetten en hem vervangen door een andere ?
    Deze lezer zou graag enige verduidelijking willen omtrent deze punten. Wij zullen proberen om die te geven. Op de volgende bladzijden staan veel uittreksels uit voordrachten die Rudolf Steiner in 1924 gehouden heeft. Alle citaten (tenzij anders vermeld) kan men terugvinden in “Esoterische Betrachtungen Karmischer Zusammenhänge” – Band III (GA 237).

    Om de hiernavolgende dingen in hun juiste context te zien, lijkt het aangewezen om vooraf een korte samenvatting te geven van enkele gebeurtenissen die zich sedert het Mysterie van Golgotha op aarde en in de geestelijke wereld afgespeeld hebben.

    In de eerste eeuwen na Christus waren er twee verschillende groepen christenen ontstaan. De ene groep stond onder het kerkelijk Rooms gezag, de andere groep vertegenwoordigde mensen die hun christen-zijn vroom en rein wilden beleven. Maar dezen werden door de Kerk als ketters beschouwd (onder hen behoorden o.a. de Manicheeërs en de Katharen) en mettertijd werden zij onderdrukt door, of onderworpen aan het Ahrimanisch geworden kerkelijk Christendom. Maar het verlangen om hun godsdienst op een waarachtige en zuivere manier te belijden, doofde niet uit in de zielen van deze “ketters”.

    In de vroege middeleeuwen stond de mensheid nog grotendeels onder de invloed van de “kosmische intelligentie” die door de aartsengel Michaël beheerd werd; m.a.w. instinctief werden de mensen nog geleid door de raadsbesluiten die de hemelse hiërarchieën hun dicteerden. De mensheid moest echter haar volle vrijheid kunnen verwerven en Michaël moest afstand doen van het beheer over de kosmische intelligentie; de intelligentie daalde af naar de aarde en werd daar het exclusief bezit van de mensen, maar tegelijk verloor zij haar spiritueel karakter.

    En Ahriman, die lang tevoren al zijn invloed op aarde had doen gelden, zag in deze nieuwe ontwikkeling een uitgelezen kans om de mensheid nu definitief in zijn greep te krijgen. Michaël die tot elke prijs de intelligentie spiritueel wil houden, merkte vanuit de zonnesfeer wat er op aarde aan het gebeuren was, en om de Ahrimanische invloed tegen te gaan verzamelde hij in de 15e eeuw in de geestelijke wereld een groot aantal toen niet-geïncarneerde mensenzielen rond zich. Het waren juist die (ketterse) zielen die altijd een groot verlangen naar het ware christendom hadden gehad, die hij bij zich riep. En in die bovenzinnelijke school onderrichte Michaël hen over de aan gang zijnde evolutie op aarde, hoe de kosmische intelligentie op aarde neergedaald was en daar een Ahrimanisch karakter aangenomen had. Hij liet hen bezinnen over de toekomst, over het nieuwe Michaëltijdperk dat in 1879 zou aanbreken, want vanaf dan zou het mogelijk worden om de aards geworden intelligentie een spirituele impuls te geven. In het begin van de 19e eeuw vond er nog eens, ook onder Michaëls leiding, zo een conferentie plaats in de geestelijke wereld.

    Michaël wil niets anders van de mensenzielen die die bovenzinnelijke scholen bijgewoond hebben, dan dat zij zich tijdens hun volgende incarnatie in zijn dienst stellen om de intelligentie op aarde te vergeestelijken.

    Alle echte antroposofen, heeft Rudolf Steiner gezegd, hebben aan tenminste één van die bovenzinnelijke bijeenkomsten deelgenomen:

    “Wie werkelijk een drang naar antroposofie heeft, die heeft tegenwoordig – nu nog onbewust, nu beseft men daar nog niets van, maar men zal het wel leren kennen – de nawerking in zijn ziel van het feit dat hij toen in de kring rond Michaël de hemelse antroposofie die aan de aardse voorafging, opgenomen heeft. Want de leer van Michaël was van dien aard dat daardoor voorbereid werd wat op aarde antroposofie zou worden.”

    Het is hoegenaamd geen simpele opdracht die Michaël van de antroposofen verlangt. Maar de impulsen van Michaël zijn zo sterk, zegt Rudolf Steiner, dat zij vanuit het geestelijke tot in de ganse mens doorwerken. Zij werken vanuit het geestelijke naar de ziel, en van daar uit tot in het lichamelijke. Precies om die Michaëlische impuls, die als het ware in de antroposofenziel ingegrift is, roept hij de antroposofen op om hun karma moedig en oprecht te dragen:

    “… Mensen die behoren tot de Antroposofische Vereniging, zijn ronduit voorbestemd om hun karma zwaarder te beleven dan anderen. En als men voorbijgaat aan dit zware lot, als men zijn karma op een gemakkelijke manier wil beleven, dan wreekt zich dat op één of andere manier. Een antroposoof moet zijn lot oprecht kunnen dragen; een echte antroposoof moet opmerkzaam zijn voor zijn lotsbestemming. De wens om het karma gemakkelijk te willen beleven, leidt er juist toe dat dit zich wreekt in ziektes, ongevallen en dergelijke.”

    Hier volgt dan een deel van een voordracht van Rudolf Steiner waarin hij beweert dat er twee van elkaar gescheiden engelengroepen bestaan (hij spreekt niet over “goede” en “slechte” engelen; in de geestelijke wereld zijn “goed” en “slecht” trouwens zeer relatieve begrippen).

    “…In het jaar 869 vond het algemeen Oecumenisch Concilie van Constantinopel plaats. Dat was een belangrijke, betekenisvolle gebeurtenis, want daar werd geordonneerd dat de oude opvatting over de drie-eenheid – dat de mens uit lichaam, ziel en geest bestaat – als ketters moest opgevat worden: de mens bestaat enkel [zo werd daar beslist] uit lichaam en ziel, zij het dat men aan de ziel enkele geestelijke eigenschappen kan toekennen. Terwijl zich objectief het feit voltrok dat de intelligentie overging op de individuele mens, werd op aarde -en wel op zo een nadrukkelijke wijze dat niemand binnen de Europese beschaving het wagen kon dit tegen te spreken- gedecreteerd dat de drie-eenheid vals, ketters is.

    Niemand durfde er nog over spreken dat de mens bestaat uit lichaam, ziel en geest, maar slechts van lichaam en ziel durfde men spreken waarbij men aan de ziel enkele geestelijke eigenschappen toeschreef. Hierdoor was er op aarde iets gebeurd waarvan men in de rijken van Michaël enkel kon zeggen: nu zal in de zielen van de mensen de overtuiging binnendringen dat het geestelijke een eigenschap van de ziel is, dat het geestelijke niet het goddelijke is dat in de loop van de mensheidsontwikkeling werkt. ‘Kijk omlaag naar de aarde’ -zo sprak Michaël-, ‘daar verdwijnt het bewustzijn van de geest.’ …

    Ik heb gezegd dat de kosmische intelligentie afgedaald was naar de individuele mensen. Maar dat is slechts een abstractie, beste vrienden. Want wat is intelligentie? … Intelligentie ontspruit uit de onderling geregelde verhoudingen tussen de hogere hiërarchieën. Wat zij doen, hoe zij zich ten opzichte van elkaar verhouden, dat is kosmische intelligentie. En aangezien wij natuurlijk als mensen de blik richten op het rijk dat direct boven het onze staat, dan betekent de kosmische intelligentie concreet voor ons: de som van de wezens uit de hiërarchie der engelen. Concreet gezien kunnen wij niet spreken over een som van intelligentie, maar over een som van engelen; dat is de realiteit. Dat de kerkvaders zich in het jaar 869 onderhielden over de vraag of men wel van een geest kon spreken, was het gevolg van het feit dat een aantal engelwezens zich afscheidden van het Michaël-rijk waartoe zij tot dan behoorden, omdat zij tot de opvatting kwamen dat zij voortaan enkel nog te maken konden hebben met de aardemachten, dat zij voortaan enkel nog vanaf de aarde de leiding over de mensheid konden in handen nemen. Stelt u zich eens voor wat dat in werkelijkheid betekent! De engelen zijn wezens die de mens van aardeleven naar aardeleven leiden. Deze wezens die in de geestelijke wereld rechtstreeks boven ons staan, zij zijn het, die ons door het leven tussen de dood en een nieuwe geboorte begeleiden en ons opnieuw de weg naar het aardeleven wijzen, zij zijn het, die de afzonderlijke aardelevens tot een samenhangend geheel van het totaalleven van de mens maken. Een aantal engelwezens dat die opgave had en dat tot het Michaëlrijk behoorde, ging weg uit dat rijk.

    Door een dergelijk ingreep moest het mensenlot wel beïnvloed worden. Want wie zijn er natuurlijk in de eerste plaats betrokken bij het tot stand komen van het karma, bij het verwerken van de aardse daden, gedachten en gevoelens in het leven tussen de dood en een nieuwe geboorte ? Dat zijn de engelen! Wanneer nu deze engelwezens een gans andere plaats in de kosmos innemen, wanneer zij het zonnerijk verlaten en in de plaats van hemelse engelen aardse engelen worden, wat moet er dan gebeuren? Hier ligt waarachtig achter de uiterlijke feiten een groot geheim verborgen over de ganse ontwikkeling van Europa. Weliswaar is er een aantal engelen in het Michaëlrijk gebleven. In de grote leerschool aan het begin van de 15e eeuw waren ook engelwezens die bij de mensen hoorden die toen in het Michaëlrijk waren. Bij alle zielen van de mensen die toen in het Michaëlrijk leefden behoorden engelwezens die in dat rijk gebleven waren. Maar de anderen waren uitgetreden en identificeerden zich met het aardewezen.

    Nu kunt u zich afvragen: ja, hoe komt het dan eigenlijk, dat een aantal engelen uit het rijk van Michaël plots de inval krijgt om dit rijk te verlaten? Ik moet erkennen dat dit één van de moeilijkste vragen is die men stellen kan met betrekking tot de meer recente ontwikkeling van de mensheid. In wezen is dit een vraag waarbij de mens al zijn innerlijke krachten moet aanwenden, wil hij zich in dit probleem verdiepen. Dit is een vraag die diep en innig verbonden is met het ganse mensenleven.

    Ziet u, daaraan ligt een kosmisch feit ten grondslag. U weet uit mijn voordrachten die ik hier gehouden heb, dat wat men ziet als een fysieke planeet, in werkelijkheid een verzameling van geestelijke wezens is. Wanneer wij een ster bekijken, dan is datgene wat wij fysiek zien, slechts een uiterlijke verschijningsvorm; in werkelijkheid hebben wij hier te maken met een verzameling van geestelijke wezens. Nu bestaat er een bepaalde tegenstelling- die er altijd geweest is gedurende de aardeontwikkeling -tussen de zonne-intelligentie en de intelligenties van de andere planeten. Aan de ene kant staat de zonne-intelligentie en aan de andere kant staan de planetenintelligenties. En altijd is het zo geweest dat de zonne-intelligentie voornamelijk onder de heerschappij van Michaël stond, en de planetenintelligenties onder de heerschappij van de andere aartsengelen … Maar het was altijd zo, beste vrienden, dat men niet kan zeggen dat enkel Michaël de zonne-intelligentie beheert. De totale kosmische intelligentie bestaat gezamenlijk uit de zonne-intelligentie en de planetaire intelligentie (Mercurius, Venus, Mars, enz.), en de kosmische intelligentie wordt door de afzonderlijke wezens uit de hiërarchie der aartsengelen meebeheerd, maar boven allen is het toch Michaël die de beheerder is van de totale kosmische intelligentie … Maar toen de betreffende eeuwen aanbraken, de 8e, 9e, 10e, begonnen de planetaire intelligenties er zich rekenschap van te geven dat de aarde veranderd was, dat ook de zon veranderd was. Wat zich uiterlijk voordoet en wat ook de astronomen beschrijven, is slechts de buitenzijde van hetgeen er zich afspeelt. Zij weten dat er ongeveer om de elf jaar een periode voorkomt waarin de zon vlekken vertoont; vanaf de aarde gezien vertoont de zon dan op bepaalde plaatsen donkere vlekken. Dat is niet altijd zo geweest.

    In vroeger tijden glansde de zon als een gelijkmatige schijf, zonnevlekken kwamen toen niet voor. Na verloop van duizenden jaren zal de zon veel meer vlekken hebben dan nu, zij wordt al maar duisterder. Dat is het uiterlijk teken dat de Michaëlkracht, de kosmische kracht van de intelligentie geleidelijk afneemt.

    Door de toename van de zonnevlekken in de loop van de kosmische ontwikkeling wordt het verval van de zon zichtbaar. Al maar matter wordt de zon en daaruit blijkt haar ouder worden in de kosmos. En door het toenemen van die zonnevlekken hebben de andere planetaire intelligenties afgeleid dat zij niet meer door de zon wilden beheerst worden. Zij namen zich voor om de aarde niet langer afhankelijk van de zon te laten zijn, maar rechtstreeks van de ganse kosmos. Dat gebeurde door de planetaire raadsbesluiten van de aartsengelen, en met name onder de leiding van [de aartsengel] Oriphiël voltrok zich de emancipatie van de planetaire intelligentie ten opzichte van de kosmische intelligentie. Hierdoor kwam er een volledige scheiding tot stand van wereldmachten die tot dan toe hadden bijeengehoord. Zo geraakten de zonne-intelligentie van Michaël en de planetaire intelligentie geleidelijk aan in een kosmische oppositie tot elkaar.

    Ja, ook al schrijven wij de wezens uit de hiërarchie der engelen een gans andere soort zielskracht, en gans andere innerlijke geaardheid toe, toch moeten wij hun ook de besluiten en de overwegingen overlaten met betrekking tot de hier voornoemde dingen. Wij mensen nemen toch ook onze beslissingen op grond van de ervaringen die wij meemaken en van de feiten die zich voordoen. Voor ons zijn de aardse feiten tussen geboorte en dood bepalend, maar voor de wezens uit de hiërarchie der engelen zijn gebeurtenissen in de planetaire sfeer van belang. Zo koos de ene engelenschare voor de aarde-intelligentie en daardoor tegelijkertijd voor de planetaire intelligentie; de andere schare bleef trouw aan de Michaëlsfeer om dat wat Michaël voor eeuwig beheert, verder te dragen naar de toekomst. Dat nu is van doorslaggevende aard, of Michaël zijn opdracht vermag uit te voeren in de verdere toekomst, nu alle macht onder de mensen is en de fysieke zon duisterder wordt en stilaan verdwijnt.

    Zo zien wij -door een kosmische gebeurtenis teweeggebracht- een breuk ontstaan tussen de engelen uit de Michaëlsfeer. Maar deze wezens zijn nu juist mee bepalend voor de karmische ontwikkeling. Beschouwen wij nu hoe het eraan toegaat in het leven tussen de dood en een nieuwe geboorte. Daar kan geen mensenziel haar weg alleen gaan en ook de engel niet die haar begeleidt, omdat de hiërarchie der engelen daar moet samenwerken. Door deze samenwerking wordt namelijk het karma beleefd. Het spreekt vanzelf dat wanneer iemand in verbinding treedt met iemand anders en het resultaat daarvan uitgewerkt moet worden in een volgend aardeleven, dat de engel van de ene mens ook met de engel van de andere mens moet samenkomen. Er moet een samenwerking tot stand komen, en meestal was dat ook zo. Nu is het buitengewoon schokkend, ik mag wel zeggen verbijsterend, wat er zich op aarde tijdens het Concilie van 869 afgespeeld heeft. Het was het signaal voor iets ongelooflijks wat er zich daarboven in de geestelijke wereld begon te voltrekken en wat steeds meer en meer voorkomt : dat namelijk de engelen van karmisch verbonden mensen niet meer samenkomen, want de ene engel van twee karmisch verbonden mensenzielen bleef in de Michaëlsfeer, en de andere engel daalde af naar de aardesfeer.

    Wat moest daaruit volgen ? Wanorde moest er optreden in het karma van de mensen! …Hiermee is één van de belangrijkste feiten aangeduid met betrekking tot de recente historische ontwikkeling van de mensheid. In de toekomst zullen niet meer alle belevenissen op de juiste manier door het karma verwerkt worden. Allerlei chaos, sociale chaos, cultuurchaos, die de moderne geschiedenis kenmerkt, is het gevolg van de wanorde die in het karma ontstaan is door de breuk in de engelenhiërarchie…”

    Door toedoen van de mens kan de breuk tussen de beide engelengroepen nog groter worden, want hoe vreemd het ook mag klinken : een mens kan zijn eigen engel beïnvloeden. De aanleiding hiertoe is een gebeurtenis die zich in de 19e eeuw in de geestelijke wereld afgespeeld heeft. Een korte toelichting : gedurende elke cultuurperiode (zo’n periode duurt 2160 jaar) hebben zeven aartsengelen afwisselend de leiding over de mensheid. In ieder cultuurtijdperk regeert elk van die zeven aartsengelen dus ongeveer 300 jaar, en in 1879 was het opnieuw de beurt aan Michaël om de fakkel van zijn voorganger over te nemen.

    Maar dat is niet zonder slag of stoot gebeurd, omdat een aantal (vooral) Ahrimanisch geïnspireerde engelen en aartsengelen – Rudolf Steiner noemt ze “de Geesten der Duisternis” – hevig gekant waren tegen Michaëls heerschappij. Michaël wil namelijk dat de bovenzinnelijke wereld openbaar wordt voor de mensheid, dat de mensen inzicht krijgen in de geesteswereld, terwijl de Geesten der Duisternis dat hoegenaamd niet willen ; zij proberen de bovenzinnelijke wereld voor de mensen verborgen te houden en willen hen doen geloven dat er geen andere wereld dan de zintuiglijk waarneembare bestaat. Zo ontstond er in de hemel strijd tussen Michaël en de Geesten der Duisternis. Die strijd begon in 1841 en duurde totdat de Geesten der Duisternis in 1879 uit de hemel verdreven werden. Deze kwamen op aarde terecht, waar zij sedertdien proberen hun intenties verder te realiseren.

    Nu deze Geesten der Duisternis midden onder ons zijn, kunnen wij denken dat wij er veel slechter aan toe zijn dan voorheen, maar eigenlijk is het tegendeel waar, want de geestelijke wereld wordt nu niet meer versluierd door deze duistere machten ; wij zijn vrijer geworden, want wij kunnen nu bewust een keuze maken : ofwel geven wij ons over aan de Geesten der Duisternis, ofwel richten wij ons naar Michaël. En de “hemelse antroposofie” die in de kring rond Michaël ontstaan is had zich niet op aarde kunnen ontwikkelen, indien de Geesten der Duisternis niet ten val waren gebracht.

    Rudolf Steiner beweert dat de mensen wel degelijk invloed kunnen uitoefenen op hun bewaarengel :

    “Veronderstellen wij eens dat het in iemands karma ligt dat hij in allereminentste zin, met hart en ziel door de antroposofische impulsen aangegrepen wordt. Ja, dan is er iets noodzakelijk dat uitgesproken vreemd en paradox klinkt : het is noodzakelijk dat zijn engel dan iets moet leren. En dat is iets van buitengewoon belang. Het antroposofenlot dat zich afspeelt tussen antroposofen en niet-antroposofen, veroorzaakt een deining in de wereld van de engelen. Dat leidt tot een scheiding der geesten in de engelenwereld. De engel die de antroposoof begeleidt naar zijn volgende incarnatie, leert nog beter dan hij voordien kon, de geestelijke rijken begrijpen.

    En de engel die bij de niet-antroposoof hoort, die zinkt naar omlaag. Aan het lot van de engelen wordt zichtbaar hoe de grote scheiding zich voltrekt. Thans is het zo -en dat is iets, beste vrienden, waarop ik u ten zeerste zou willen wijzen-, dat er uit een nog betrekkelijk samenhangend engelenrijk twee engelenrijken ontstaan, één dat naar hogere werelden neigt en een ander dat naar lagere werelden neigt. Terwijl hier op aarde de Michaëlgemeenschap vorm krijgt, kunnen wij boven deze Michaëlgemeenschap in wording opstijgende en afdalende engelen schouwen. Wanneer men dieper in de wereld schouwt, kan men tegenwoordig -het heeft iets hartverscheurends- deze twee stromingen voortdurend waarnemen.”

    Wellicht heeft onze lezer hiermee een afdoend antwoord gekregen op zijn eerste opmerking. Maar nu er een gespleten engelenrijk bestaat, hoe moet het dan verder met de vereffening van het karma? Ook daarop heeft Rudolf Steiner een antwoord:

    “De mensen die in hun huidige incarnatie door de antroposofie de impulsen van Michaël opnemen, bereiden daardoor hun ganse wezen zo voor, dat dit diep doordringt in de krachten die anders enkel bestemd zijn voor rassen- en volkssamenhangen.

    Bedenkt u eens wat dat betekent: iemand behoort tot een bepaald volk. Men kan aan hem zien dat hij een Rus, een Fransman, een Engelsman of een Duitser is. Men ziet aan hem waar hij vandaan komt. Maar degenen die tegenwoordig met een waarachtige innerlijke zielskracht in hun hart de antroposofie opnemen als hun sterkste levenskracht, die zullen geen specifieke volkskenmerken meer vertonen wanneer zij opnieuw naar de aarde afdalen. Men zal zich afvragen: ‘Waar komen die dan vandaan? Die behoren niet tot een bepaald volk of ras, het is alsof zij boven alle rassen en volkeren uitgestegen zijn … ‘

    Zulke mensen ontdoen zich van alle rasinvloeden, van alles wat vanuit het natuurlijk bestaan zijn stempel op de mens drukt. Eens zal aan deze mensen te zien zijn hoe de geest -laten wij ons daar in alle bescheidenheid van bewust zijn- vorm kan geven aan de fysionomie en aan de mensengedaante.

    Dat is tot nu toe nog nooit in de wereldgeschiedenis vertoond. Tot nu toe werd de fysionomie gevormd vanuit het volkselement en de fysieke krachten. Tegenwoordig kunnen wij nog aan de fysionomie van de mensen zien vanwaar zij afstammen, vooral wanneer zij jong zijn en nog niet gerimpeld door de zorgen des levens of door vreugde en verheven stemming, de goddelijke kanten van het leven. Eens zullen er mensen zijn aan wier fysionomie wij zullen kunnen zien hoe zij in hun vorige incarnatie geweest zijn, indien zij toen het spirituele in zich opgenomen hebben. De anderen zullen dan naast hen staan – en wat zal het karma dan nog betekenen? Dan zullen de gewone karmische verbindingen geen betekenis meer hebben. Wie het leven ernstig neemt moet dan beseffen: karmisch was men, of is men het nog, verbonden met velen die niet ontvankelijk zijn voor spiritualiteit. En naast een wellicht diepe levensverwantschap voelt men toch ook een diepe vervreemding: de karmische band die in het leven bestaat valt weg, verdwijnt. En voor iemand met een materialistische gezindheid blijft er niets anders over -maar dat blijft dan ook over- dan dat hij degene met een spirituele gezindheid moet aanschouwen, dat hij bijzondere aandacht voor deze krijgt. Mensen die nu een spiritueel leven leiden, zullen in de toekomst naast anderen staan met wie zij in een vroeger aardeleven karmisch verbonden geweest waren. Karmische banden zullen in de toekomst nog weinig betekenen, maar wat er zal van overblijven is dat de materialistisch gezinden zullen moeten opkijken naar de spiritueel gezinden. Dat zal dan overgebleven zijn van het karma.

    Alweer een schokkend feit, beste vrienden! En waarom? Nu, dat berust op een wijs goddelijk wereldplan.
    Waardoor laten de materialisten zich tegenwoordig iets bewijzen? Doordat zij het voor ogen hebben, doordat zij het met de handen kunnen grijpen. In de toekomst zullen zij aan de fysionomie, aan de ganse fysieke gestalte van de mensen met wie zij vroeger karmisch verbonden waren, kunnen zien wat geest is, zij zullen kunnen vastgrijpen wat geest is. Zo zal kunnen bewezen worden hoe de geest scheppend in de wereld werkt. Het ligt in het karma van de antroposofen om de materialisten aan te tonen dat het geestelijke bestaat, doordat de geest zichzelf -door de raadsbesluiten van de goden- zal openbaren in de uiterlijke gedaante van de mensen.”

    Met het oog op de belangrijke opdracht die de antroposofen in de toekomst te wachten te staat heeft Rudolf Steiner er meermaals op aangedrongen dat zij zoveel mogelijk hun individueel karma vereffenen, en zo weinig mogelijk persoonlijk karma bijcreëren. Niet vereffend karma vormt immers een belemmering voor de geestelijke ontwikkeling, hetgeen de opdracht van de antroposofen alleen maar kan bezwaren. Die opdracht zal zijn: het karma van anderen helpen dragen of, zoals Paulus schreef in de brief aan de Galaten (6:1-2):

    “Broeders, zelfs indien iemand betrapt wordt op een overtreding, helpt gij hem dan als geestelijke mensen terecht met zachtmoedige geest ! En let op uzelf, dat gij ook niet in verzoeking komt. Draagt elkanders lasten ! Zo zult gij de wet van Christus vervullen.”

    In de voordracht van 30 juni 1908 (in GA 104) zei Steiner dat de antroposofen nog maar de voorbereiders van de voorbereiders zijn. Daarmee duidde hij aan dat de antroposofie enkel een tussenstadium is dat moet leiden naar een nog belangrijker geestesstroming, namelijk het manicheïsme. Het doel van de antroposofie is om in eerste instantie spiritueel inzicht te verwerven, terwijl het manicheïsme de door de antroposofie verworven geestelijke inzichten daadwerkelijk in de wereld moet toepassen. Het grondbeginsel van het manicheïsme is: het kwade niet verwerpen, maar proberen om het om te vormen tot het goede (zie ook De Brug nrs. 26, 28 en 29).

    Dat zal het karma van de antroposoof worden: dat hij niet alleen zal begaan zijn met zijn eigen lot, maar dat hij zich ook zal bekommeren om het lot van zijn medemensen die er nog niet in geslaagd zijn dezelfde spirituele hoogte te bereiken. En naarmate deze laatste meer spiritualiteit opnemen, zullen ook de twee van elkaar gescheiden engelengroepen dichter naar elkaar toegroeien.

    In dezelfde voordracht zegt Rudolf Steiner:

    ” Wij staan aan het begin van de spirituele beweging en zij zal groeien, en men zal wel zeer verstokt, zeer verhard moeten zijn om hart en ziel af te sluiten voor de geweldige indrukken van die toekomst. De zielen die nu leven in lichamen waarin harten wonen die de antroposofische wereldbeschouwing kunnen horen en voelen, deze zielen bereiden zich daardoor voor op een toekomstig leven in lichamen waarin hun de kracht zal zijn gegeven om zich in dienst te stellen van die medemensen die hun hart tot op dat ogenblik nog niet zo voelden kloppen …”

    Wat de tweede opmerking van onze lezer betreft (namelijk dat hij de indruk heeft dat zijn bewaarengel zijn werk niet goed doet), heeft hij na het lezen van al het voorgaande zijn mening misschien al herzien. Want het is best mogelijk dat zijn bewaarengel zijn werk juist wel goed doet. In elk geval volgen hierna nog twee korte fragmenten van Rudolf Steiner waarin nader wordt ingegaan op het antroposofenlot.

    “Wanneer een mens zo sterk verbonden is met geestelijke impulsen die rechtstreeks op zijn ziel inwerken, dan kan hij zich op een minder intensieve manier zoals dat bij anderen het geval is, in zijn fysieke lichaam invoegen wanneer hij afdaalt uit de geestelijke wereld. Men kan stellen dat allen die zich in de Michaëls-stroming ingeleefd hebben, voorbestemd zijn om met een zekere reserve in het fysieke lichaam binnen te gaan. Dat is zonder meer het lot van de antroposofenzielen.

    Bij degenen die zich tegenwoordig vanuit een innerlijke gevoel zeer bewust en angstvallig verre houden van alles wat met antroposofie te maken heeft, vindt men steeds een volledig vastzitten in de fysieke lichamelijkheid. En bij degenen die zich tegenwoordig tot het geestelijk leven keren dat de antroposofie wil geven, is er een lossere verbinding merkbaar, tenminste wat betreft het astraal lichaam en de Ik-organisatie ten opzichte van het fysieke lichaam en de etherorganisatie. Dat heeft echter tot gevolg dat zo’n mens minder gemakkelijk zijn weg in het leven vindt, gewoonweg omdat hij tussen meer mogelijkheden moet kiezen dan anderen, aangezien hij gemakkelijker loskomt van dat waar anderen juist in vastgroeien.

    Bedenkt u eens in welke sterke mate menig mens tegenwoordig precies dat is, wat hij door zijn uiterlijke levensomstandigheden geworden is, en het is zo, hoewel dat dikwijls op een merkwaardige wijze kan gebeuren, dat hij perfect zijn plaats vindt in de wereld. Men ziet een ambtenaar, een handelsattaché, een bouwondernemer, een fabrikant enzoverder: zij zijn wat zij zijn, met een absolute vanzelfsprekendheid. Zeker, ook onder zulke mensen heeft men er die zeggen: ik lijk voor iets beter geboren, of tenminste voor iets anders – ; maar dat wordt dan niet zo ernstig bedoeld. Vergelijk daarbij de eindeloze moeilijkheden waarmee mensen te kampen hebben die door hun innerlijke drang naar de spiritualiteit van de antroposofie gedreven worden …”

    “De mensen die verbonden zijn met wezens uit de hiërarchie der engelen die in het Michaëlrijk gebleven zijn, hebben het moeilijk zich aan te passen aan de aardse intelligentievormen. Zij streven ernaar om hun persoonlijke intelligentie zodanig te benutten dat zij kan verbonden blijven met de verering van Michaël. De zielen die deelgenomen hebben aan de bovenzinnelijke bijeenkomsten in de 15e en in de 19e eeuw, voelen nog een diepe drang naar Michaël en zijn sfeer wanneer zij opnieuw naar de aarde afdalen. En toch moeten zij volgens de ontwikkelingsprincipes van de mensheid de persoonlijke intelligentie opnemen. Zij worden daar voor een dilemma geplaatst dat moet opgelost worden door een spiritueel leven te leiden dat enerzijds moet rekening houden met hun eigen persoonlijke activiteiten en anderzijds met wat de geestelijke werelden tegenwoordig willen openbaren. De anderen wier engel afvallig is – wat uiteraard met het karma samenhangt, want een engel wordt afvallig wanneer hij verbonden is met mensenkarma dat dienovereenkomstig is – nemen als vanzelfsprekend de persoonlijke intelligentie op, maar zij werkt dan ook automatisch in hen, zij werkt door de lichamelijkheid.”

    Dan nog de twee laatste vragen van onze lezer.
    – Kan men zijn bewaarengel links laten liggen ?
    Ja, dat kan men, als men zijn lot wil ontlopen. Maar de wet van het karma is onwrikbaar, en als men zijn lot ontloopt zal dit ofwel leiden tot nog grotere karmische verwikkelingen in dit leven of in het toekomstig leven, ofwel zal dit zich wreken -zoals we reeds zagen- in ziektes, ongevallen e.d.

    – Kan men zijn bewaarengel aan de deur zetten en vervangen door een andere ?
    Dat kan men niet. Men kan de vraag anders stellen: kan een bewaarengel de mens die hij behoedt aan de deur zetten? Dat wil en kan hij niet omdat hij volledig afhankelijk is van de boven hem staande geestelijke hiërarchieën, en van deze heeft hij de opdracht gekregen om de mens waarover hij de hoede heeft te begeleiden vanaf zijn eerste tot zijn laatste fysieke incarnatie, zodat diens karma op een normale manier kan vereffend worden. De engel kan niet anders dan die opdracht uitvoeren, hij zou anders zijn eigen natuur verloochenen.

    *

    *

    *

    *

    *

    Frederik Van Eeden (1860-1932) moet geweten hebben wat zijn bewaarengel voor hem betekende, want hij schreef er een gedicht over dat getuigt van geesteswetenschappelijk inzicht. We geven het daarom integraal weer.

    Aan mijn engel bewaarder

    Onzichtbaar Wezen ! dat zo lang
    Al wat ‘k op aard doorleefde,
    Met mij gedeeld heeft, blijde of bang,
    En mijnen moeielijken gang
    Getrouw en stil omzweefde –
    Dat zoveel kwelling heeft geduld
    Door mijne schuld ! – door mijne schuld.

    Vergeef mij ! – nu eerst ken ik u,
    In uw zachtmoedig pogen –
    Hoe menigmaal – ik weet het nu-
    Heb ‘k u gedachteloos en ruw
    Beledigd en bedrogen –
    Heilige tranen weendet gij –
    En dat om mij ! … en dat om mij ! …

    Heer Jezus zelf heeft u die plicht
    Vol liefde toegewezen –
    Maar ach ! ‘k heb zoveel kwaads verricht,
    ‘k durf in Zijn stralend aangezicht
    niet schouwen zonder vrezen.
    Hoe kan ik voor dien glans bestaan ?
    Wat heb ‘k gedaan ! … wat heb ‘k gedaan ! …

    Toen ‘k zelf het bidden had verleerd
    En speelde met de zonde,
    Bleef ‘k om úw beden ongedeerd.
    Gij hebt den demon afgeweerd
    En, knielend bij mijn sponde
    Smekend gebeden tot den Heer:
    Geef hem mij weer ! – geef hem mij weer ! –

    God’s dienaar, die mijn voorspraak zijt,
    Wil hem mijn tranen brengen !
    Getuigend dat ze zijn geschreid
    In brandende rouwmoedigheid.
    Zal dan Zijn licht niet zengen ?
    Gij kent mij goed – gij weet mijn kwaad –
    Is ’t niet te laat ? … Is ’t niet te laat ? …

    Waar ’t niet om uw stil-zorgend licht
    Ik achtte mij verloren –
    Onwrikbaar is God’s streng gericht.
    Zou Hij der sterren evenwicht
    Om mijnentwil verstoren ?
    Houdt Hij den gang der uren stil
    Om mijnentwil ? … om mijnentwil

    Voor ieder die mij liefde gaf
    En op mijn redding wachtte
    Aan deze of gene zij van ’t graf
    Zijt gij tot waarborg en tot staf,
    Tot troostende gedachte –
    Hun hopen is dat ‘k word gered
    Door úw gebed ! … door úw gebed ! …

    Als kind heb ik God’s Lach gekend
    In schoonheid boven-maten,
    Maar ’t schijnt, of bij mijn levens-end
    Hij zich van mij heeft afgewend,
    Mij gans alleen gelaten.
    Zie ik dien Lach nog eenmaal weer ?
    Of nimmermeer ? – of nimmermeer , –

    Zal ik toch eenmaal, aan uw hand
    moe van mijn angstig zwerven,
    opgaan in ’t hemels Vaderland ?
    Zal mij dan niet mijn bittre schand
    de vrede gans bederven ?
    Geduld’ge, die mij nooit verliet,
    Begeef mij niet! … begeef mij niet ! …

    En als ‘k Maria dan aanschouw
    in krans der hemelingen
    zal ‘k niet verteren van berouw ?
    Hoe zal de glans dier reinste vrouw
    mijn duister kwaad verdringen ?
    Waarheen te ontvluchte’ in schaamte en schrik
    dien zachten blik ? … dien zachten blik ? …

    Verwijt mij om mijn weemoed niet.
    Zwaar drukken de aardse schanden.
    Rechtvaardig acht ik wat geschiedt,
    ik neem het bitterste verdriet
    gewillig van God’s handen –
    Want alle smart verkeren moet
    in vreugdegloed ! … in vreugdegloed ! …

    Nu voel ‘k weer, getrouwe Wacht,
    uw wondere presentie.
    En in het woud verkondigt zacht
    Octobers gouden loverpracht
    des Eeuwigen clementie,
    dat eens de mens uit droeven val
    verrijzen zal ! … verrijzen zal ! …

    (November 1921)

  5. Ik weet niet wat ik van dit citaat uit De Brug moet denken.

    (…) Klinkt allemaal tamelijk deprimerend, maar het is nu eenmaal een fase in de ontwikkeling van de mensheid waar we door moeten. Voor ons is het een uitdaging om tot de juiste ideeën en gedachten te komen en die te verspreiden, met name de gedachten van de sociale driegeleding, dat het menselijk samenleven drie gebieden omvat met elk eigen principes.
    De toestand van de eerste christenen in de catacomben van Rome zag er ook niet rooskleurig uit, Nero en consoorten beschuldigden hen er ook van de stad in brand te hebben gestoken, m.a.w. dat ze terroristen waren ! Maar uiteindelijk stortte het Rijk ineen door zijn eigen logheid. Dat kan ons wat moed geven … ‘(…)

    Zie ik het nu niet goed, maar dit is toch hopen op ellende? De gedachte dat het Rijk zou ineenstorten kan ‘ons’ antroposofen wat moed geven? Dit is zo goed als wensen dat de staat vergaat (dat rijmt). Over radicale oplossingen voor politieke problemen gesproken.

  6. Mooi he? Dus hopelijk stort die oude en decadente wereldorde, bevolkt door homoseksuelen (Luciferische verleding!), Joden (Ahrimanisch menstype) en materialistische wetenschappers (Ahrimanisch) snel in, dan kan er gebouwd worden aan een nieuwe en spiritiuele wereldorde, waarin David Irving volledig gerehabiliteerd is en Erich Priebke rustig van zijn oude dag kan genieten (zie de VHO, maar als tegenwicht die uitzending van Andere Tijden, link hierboven). De Duitsers streden immers, itt de geallieerden, nog tenminste met gevoel voor ridderlijkheid, echt waar!

    Ik vind het bovenstaande nog steeds niet heel erg antroposofisch, maar kennelijk vinden nog steeds veel antroposofen van wel, anders zou dit niet zo makkelijk door de antroposofische goegemeente geaccepteerd worden, althans zonder weerwoord. Overigens vind ik niet dat het van internet zou moeten worden verwijderd, want waar vind je elders nog zo’n verzameling van dit soort verhalen? Maar erg handig lijkt het me niet, zeker niet voor de antroposofie in de lage landen. En nogmaals, ik ben benieuwd hoe deze artikelen zouden worden ontvangen in de Duitstalige wereld. Ik denk dat men daar iets minder welwillend tegenover zou staan.

  7. Om nog eens terug te komen op het hoofdpersonage van deze draad: een extract uit een door de mensen van de Brug gehouden voordracht. Wie van de schrijvers van De Brug precies die voordracht hield is mij niet duidelijk.

    (…) Luciferisch verleden, ahrimanische toekomst

    Door François De Wit

    De leesgroep antroposofie te Oostende nodigde ons uit om op 15 juni 2008 een voordracht te houden.
    Over dit onderwerp kon u vroeger al lezen in Brug 5 (een artikel door wijlen Frans D’Herde) en Brug 45 (in het artikel over België). Omdat we spraken voor mensen die de basisbegrippen van de antroposofie al kenden, was het niet nodig om het wezen van Lucifer en Ahriman te karakteriseren. Over deze twee tegenmachten kon u ook al lezen in De Brug nr. 4.
    Onderstaande tekst werd achteraf geschreven en is geen exacte weergave van de voordracht. De grote lijnen hebben we behouden maar bepaalde aspecten zijn beter uitgewerkt. (…)

    (…)Dit zijn de eerste stappen in de richting van Ahrimans ideaal : het organiseren van de mensheid in één grote werkmierenstaat die alleen maar leeft om zijn fysiek bestaan zo comfortabel mogelijk in te richten en zo lang mogelijk te rekken. De aanzet tot deze ontwikkeling werd in het Westen het duidelijkst werkzaam sinds de Middeleeuwen, met het ontstaan van de steden, het einde van het feodalisme.
    De landheer of ridder deelde met de agrarische gemeenschap die hij beschermde en door wiens arbeid hij leefde, nog grotendeels dezelfde waarden : gehechtheid aan de bodem, bloedsbanden hoog achten, eergevoel, afkeer van het intellectuele en van handel drijven. Sindsdien is het omgekeerde van deze waarden modern geworden, en dat zal nog toenemen.
    Gemeenschappen worden systematisch afgebroken en ontwricht door een ongelimiteerde immigratie in de tot hiertoe cultuurdragende naties. Economieën en valuta worden ontwricht door speculanten , eigenaars en beheerders van immense kapitalen. Psychologen en sociologen helpen regeringen en bedrijven om het denken en voelen en willen van burgers en consumenten te sturen.

    De volgende eeuwen zal deze ontwikkeling zich waarschijnlijk doorzetten totdat op het hoogtepunt van de totale chaos, Ahriman zelf incarneert en zich opwerpt als de grote redder der mensheid.
    Tegen dan zouden voldoende mensen bewust de Christus-impuls moeten hebben opgenomen om de confrontatie aan te gaan. Daarom is de antroposofie in de wereld gekomen.
    Dat klinkt misschien aanmatigend maar het is alleen de antroposofie die de ideeën kan aanreiken over hoe de maatschappij een vorm kan krijgen die aangepast is aan het ontwikkelingsniveau van de huidige mensheid. Want “het opnemen van de Christus-impuls” betekent niet dat men in iedere zin het woord Jezus of Christus in de mond neemt. Het betekent dat men zich bewust wordt van de asociale en antisociale krachten die nu van nature werken in de mens, en dat men vanuit dit inzicht aan de maatschappij probeert een vorm te geven die het uitleven van die krachten onmogelijk maakt.
    Daarmee verlaten we de Ahrimanische toekomst en zijn we aanbeland bij de sociale driegeleding : het inzicht dat de drie grote gebieden van het maatschappelijk leven elk hun eigen werkingsgebied en principes hebben. Zeer kort samengevat zijn het de leuzen van de Franse revolutie : vrijheid , gelijkheid en broederlijkheid.
    Daar moeten we het later nog eens over hebben. (…)
    http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b61a.htm#03

    Een pleidooi voor gehechtheid aan de bodem, bloedsbanden hoog achten, eergevoel, afkeer van het intellectuele en handel drijven. In welke ideologie komt die (zoals De Brug het noemt) ‘ridderlijkheid’ nog voor?

    En dan dit, ook niet niks: (…)Gemeenschappen worden systematisch afgebroken en ontwricht door een ongelimiteerde immigratie in de tot hiertoe cultuurdragende naties (…)

    Dit laatste is volgens mij vergelijkbaar met hoe Steiner dacht over de gevolgen van de door ‘die verduivelde Fransen’ gestimuleerde migratie van Afrikanen naar Europa. Het stukje hierboven kan trouwens zo uit het programma van een of andere extreem rechtse partij komen. Maar misschien vindt Herman Boswijk nu weer dat ik associeer. En associëren, ho maar, niet doen! Antroposofen die zich echter met veroordeelde holocaustontkenners of neonazi’s associëren, dat is wat anders. Die associatie, zo probeert men mij duidelijk te maken, is voor ‘de goede zaak’.

  8. Wat hierboven staat is gewoon extreem rechts, daar is niets associatiefs aan. En ik zou het argument ‘jullie associeren er maar op los’ niet al te lichtzinnig inzetten. Net alsof die teksten uit de Brug complexe meerlagige verhalen zijn. Zo moeilijk zijn die teksten uit de Brug niet. Dus ik zou dat argument maar reserveren voor Steiner zelf, al valt daar ook wel uit te komen, zie racisme-debat. Iets als Steiner exegese kan ik wel een serieuze activiteit noemen, ‘Brug exegese’ gaat me echt te ver.
    Bovendien is het uitleggen van teksten echt niet een activiteit die je alleen aan antroposofen kan overlaten. Daar kan men de plank soms ook behoorlijk misslaan, per ongeluk of moedwillig. Zie bepaalde passages uit het van Baarda-rapport (dan heb ik het niet over de achtergrondbeschrijvingen die ik zelf vaak erg goed vind, maar wanneer er in het rapport wordt uitgelegd waarom deze of gene passage juist niet racistisch is).

  9. Maar goed, als het allemaal zo associatief zou zijn om de Brug sympathie met neonazisme in de schoenen te schuiven, zou ik de persoon die dat beweert willen verzoeken om dat duidelijk te maken. Laat maar zien waarom David Irving slechts een voorbeeld is van de beknotting van vrijheid van meningsuiting en de Brug zelf vrij is van antisemitisme en holocaustontkenningen. Als iemand het de moeite waard vindt om dit blad te verdedigen moet dat vooral gebeuren. Lijkt me een goede zaak. Als het zo moeilijk is om dit blad en dat http://www.vrijgeestesleven.be de de deur te wijzen, durf er dan wel voor te staan. Ben wel benieuwd wie dat aandurft.

  10. Dat van die Fransen, die zwarten naar Europa lieten komen, is wellicht racistisch, maar vanuit Steiners tijd is dat ressentiment nog wel een beetje te begrijpen. Na WO I was Duitsland zo vernederd, dat dit soort geluiden vrij algemeen te horen waren, ook bij Steiner. Dus vanuit zeer tijdgebonden redenen valt nog wel te begrijpen dat Steiner de pest had aan alles wat de Fransen inbrachten. Datzelfde geldt natuurlijk ook voor Steiners afkeer van Woodrow Wilson, ook vanuit die tijd te begrijpen. Iets anders is natuurlijk als de Brug na 2000 nog steeds orakelt over Woodrow Wilson en zijn Ahrimanische dubbelganger. Dat is natuurlijk wel een beetje geschift, maar ja alles wat Steiner heeft gezegd is goud waard en dient letterlijk te worden opgevat. Maar volgens de Brug vertegenwoordigde Woodrow Wilson een groter kwaad dan Hitler, tenminste als je die verschillende teksten met elkaar vergelijkt.
    Toch denk ik dat je ook Steiners opmerkingen over zwarte soldaten in het Franse leger wel als racistisch kunt bestempelen. Het van Baarda-rapport haalt dit gegeven overigens ook aan bij de bespreking vcan Steiners uitspraak (over zwarten in Europa): ‘und es ist naturlich ein Unfug das es solche grosze Rolle spielt’. Wellicht is het wel correct dat dit iets te maken heeft met de Franse bezetting van het Rijnland, in die uitleg kan ik me nog wel vinden.

  11. Al wordt die verontschuldiging voor Steiner weer teniet gedaan door zijn andere uitspraken over zwarten, dus laat ik mijn instemming met het van Baarda-rapport nog maar even opschorten. Het van Baarda-rapport komt bij die passage ook met Über Jazz aan van Theodor Adorno, wt ik niet bepaald overtuigend vind. Maar zie daarvoor mijn bespreking van Vom Leben des Menschen und der Erde, ‘Farbe und Menschenrassen’, de arbeidersvoordracht uit 1923.

  12. Maar goed, wat het belangrijkste is, is dat David Irving hier instemmend wordt aangehaald. Dit gebeurt op meer plaatsen. Ook wordt er een geestverwant van Irving geinterviewd, Johannes Lerle. Dit alles, samen met de andere antisemitische opmerkingen en het feit dat de Brug/ ‘Vrijgeestesleven’ zich linkt aan de VHO (als een van de ‘drie hoofdzaken van ‘Vrijgeestesleven’) maakt dat het structureel is en niet om een ongelukkig gekozen voorbeeld voor de vrijheid van meningsuiting (net alsof die zo structureel in gevar is, wat de antroposofie of de brug betreft). Ik kan Herman Boswijk in dit geval althans dus geen gelijk geven. Maar laat anders zien dat ik ongelijk heb.

  13. Waar ik het wel mee eens ben is de opmerking dat het vooral erg van dik hout zaagt men planeken antroposofie is, zie al dat misplaatste slachtofferschap en de vergelijking met catacombenchristenen (dat kan ons wat moed geven). In dat opzicht geheel met Boswijk eens. Maar dat doet nioets af aan de ernst van de manier waarop David Irving wordt aangehaald (en dat gaat verder dan zijn recht op vrije meningsuiting).

  14. Maar goed, ik begrijp niet dat je je in zoveel pijnlijke bochten gaat wringen om maar te blijven rechtpraten wat krom is. Want de Brug heeft een overduidelijk holocaustontkennersprobleem en een antisemitisme probleem (net zo goed als dat het gedachtegoed van Steiner zelf een racisme-probleem heeft). Om dit weer te gaan wegstoppen of te ontkennen doet een beetje denken aan verschillende commentaren uit het van Baarda-rapport (schoolvoorbeeld van krampachtigheid). Voorbeeld:

    passage van Steiner uit GA 349:

    (cit. 124, cat. 2) ‘Dadurch, daß er das tut, wirken über den ganzen Menschen hin die Kräfte des Weltenalls (Zeichnung, links). Überall nimmt er Licht und Wärme auf, überall. Das verarbeitet er in sich selber. Da muß etwas da sein, was ihm hilft bei diesem Verarbeiten. Nun, sehen Sie, das, was ihm da hilft beim verarbeiten, das ist namentlich sein Hinterhirn. Beim Neger ist daher das Hinterhirn besonders ausgebildet. Das geht durch das Rückenmark. Und das kann alles das, was da im Menschen drinnen ist an Licht und Wärme, verarbeiten. Daher ist beim neger namentlich alles das, was mit dem Körper und mit dem Stoffwechsel zusammenhängt, lebhaft ausgebildet. Es hat, wie man sagt, ein starkes Triebleben, Instinktleben. Der Neger hat also ein starkes Triebleben. Und weil er eigentlich das Sonnige, Licht und Wärme, da an der Körperoberfläche in seiner Haut hat, geht sein ganze Stoffwechsel so vor sich, wie wenn in seinem Innern von der Sonne selber gekocht würde. Daher kommt sein Triebleben. Im Neger wird da drinnen fortwährend richtig gekocht, und dasjenige, was dieses Feuer schürt, das ist das Hinterhirn.
    Manchmal wirft die Einrichtung des Menschen noch solche Nebenprodukte ab. Das kann man gerade beim Neger sehen. Der Neger hat nicht nur dieses kochen in seinem Organismus, sondern er hat auch noch ein furchtbar schlaues und aufmerksames Auge. Er guckt schlau und sehr aufmerksam. Das könnten Sie leicht als Widerspruch auffassen. Aber das ist so; Wenn da vorne der Nerv des Auges (Zeichnung), so gehen die Nerven just in Hinterhirn hinein; die kreuzen sich da. Der Nerv, der geht also ins Hinterhirn. Und weil der Neger das Hinterhirn besonders ausgebildet hat, deshalb guckt er auch so schlau, deshalb ist er ein so schlauer Beobachter der Welt. (einde citaat 124)

    commentaar commissie (pp. 383-384):

    ‘Samengevat heeft een donkere huidskleur volgens Steiner de volgende betekenis voor de mens: het licht en de warmte uit de omgeving van de mens worden totaal opgenomen. Door de intensieve inwerking op de huid bij een bijna loodrechte zonnestand werd deze zwart (NB Hiermee wordt dus een ander proces beschreven dan de tijdelijke verandering van de huidskleur onder invloed van de zon in de huidige tijd). Het aandeel van de warmte en het licht dat niet door de zintuigen kan worden waargenomen, worden dieper in de mens verteerd door de stofwisseling. De stofwisselingspool en daardoor ook het instinct- en driftleven (het onbewuste wilsleven dat zijn oorsprong heeft in de stofwisselingspool) zijn om die reden extra ontwikkeld. De achterste hersenen spelen daarbij een belangrijke regulerende rol en als gevolg van het feit dat de oogzenuwen in deze hersenen uitmonden kijkt hij ‘schlau’ uit zijn ogen, wat in het Nederlands opmerkzaam en slim, maar ook sluw kan betekenen ( en deze onzin geldt uitsluitend voor het zwarte ras?? Neem me niet kwalijk, maar dit is bijna van hetzelfde kaliber als ‘schedelmeten’, FS).
    NB De formuleringen van Steiner wekken wel enige bevreemding (??!! FS). Zelf liet hij de volgende opmerking op het bovenstaande volgen: ‘Wenn man das anfängt zu verstehen, so wird einem alles klar. Ber solche betrachtungen, wie wir sie jetzt wieder machen, die macht die heutige Wissenschaft gar nicht. Sie versteht daher nichts von all dem’. Antroposofie gaat zoals gezegd niet alleen over zintuiglijk waarneembare feiten, maar verbindt deze met bovenzinnelijke waarnemingen’. Nu volgt de meest begrijpelijke en heldere en vooral de meest zinvolle en constructieve passage uit het hele rapport: ‘Bovenstaande uiteenzettingen over de regulerende werking van de achterste hersenen bij de verwerking van licht en warmte in de stofwisseling beschrijven processen die zich voor een deel in het bovenzinnelijke deel van de mens afspelen en zijn daarom alleen in dat licht te begrijpen. Door fysiologisch onderzoek zou kunnen worden nagegaan of ook op materieel niveau zulke verbindingen te leggen zijn, maar dat valt buiten het kader van dit rapport’.

    Wel een beetje genant. Maar bega alsjeblieft niet dezelfde fout bij de ranzige antisemitische schrijfsels van de Brug. Die vallen gewoon niet recht te praten en ik denk dat het heel pijnlijk gaat worden als je dat wel gaat proberen.

  15. Wel aardig om nu een blik te werpen op de site van de Brug, waar opeens, met de mededeling ‘bijzonder actueel!!’, de omslag staat afgebeeld van Karl Heyers ‘Wie man gegen Rudolf Steiner kämpft’ (schijnt bijzonder actueel te zijn). Retorisch leuk gedaan, maar waarom Karl Heyer inzetten (net als Rudolf Steiner!) om die antisemitische praatjes en dat gedweep met David Irving te verdedigen? Beetje zelfoverschatting en als ik antroposoof zou zijn geweest, zou ik het nog misbruik vinden ook. Niet erg effectief, lijkt me.
    Maar ben benieuwd of nog een keer iemand zijn mond open doet. Over zo’n twee weken ben ik eventueel weer van de partij.

  16. Het was me ook opgevallen, Floris. Ik denk dat dat zelfgekozen martelaarschap er niet gemakkelijk uitgaat. Ik begrijp ook niet goed waarom er zo op een externe ‘vijand’ wordt gefocust, terwijl binnen de antroposofische beweging al meer dan genoeg werk te doen is.
    Maar jij hebt dus nog wat toe te voegen aan je verhaal? Dat belooft!

  17. Heb net het boek van Guido en Michael Grant aangeschaft, ‘Waldorf connection; Rudolf Steiner und die Anthroposophen’. Hierin wordt ook uitgebreid de kwestie Bondarev beschreven, t/m het vertrek van Veltman uit de Nederlandse antroposofische vereniging. Interessant in dit verband is dat ze ook Jens Heisterkamp uitvoerig citeren. De woorden van Heisterkamp lijken mij hier zeer op hun plaats:

    ‘Während Bondarew als Ziel von West Alliierten und Sowjets im Zweiten Weltkrieg die ‘Ausrottung der Bevölkerung Mittel- und Osteuropas’ ausmacht, finden sich in Bezug auf die Ausrottungsaktionen der Deutschen nur vielsagende Auslassungen von Seite 241 der Publikation an, wo es um das Schicksal des europäischen Judentum während der nationalsozialistischen Herrschaft geht, erklärt der Verlag in einer Fußnote: ‘Die heute in Westeuropa allgemein geltenden Rechtsvorschriften zwangen die Redaktion, dieses Kapitel um einige Abschnitte zu kürzen. Es bleibt zu hoffen, das der geneigte Leser den Gedanken des Autors trotzdem zu folgen vermag’. Dies fällt allerdings nicht schwer. Jene ‘Rechtsvorschriften’ beziehen sich ebenso wie die durch Klammern ausgedeuteten Passagen Bondarews auf die mittlerweile auch in der Scweiz strafbare Leugnung der Massenvernichtung der europäischen Juden im Dritten Reich. ‘Müssen wir uns jeden Schwindel, jede Lüge anhören und uns damit ihren Folgen generationslang unterwerfen?’ fragt Bondarew. (…) Zurück bleibt der Eindruck eines heillosen Sektierums. Was immer Bondarew in Russland während der schweren Jahre des sozialistischen Regimes geleistet haben mag- dieses Buch ist eine Schande für Rudolf Steiner und der Anthroposophie’.

    Waldorf Connection, pp. 220-221

    Ik denk dat deze woorden geheel van toepassing zijn op de heren de Wit en Vermeir (verantwoordelijk voor de Brug) en in bepaalde mate ook voor Jos Verhulst (die ook niet vies is van David Irving). En laat de Nederlandstalige gemeenschap der antroposofen eens wat meer moed zien (uitzonderingen daargelaten). Jens Heisterkamp lijkt me toch geen verkeerd voorbeeld om na te volgen? Het argument dat de heren van de Brug slechts moedige strijders zijn voor de vrijheid van meningsuiting is echt een lachertje.

  18. Here is a quick translation of the article of Francois de Wit, ‘Ahriman, Staat, Multi-cultuur en Holocaust’. It may not be perfect but sufficient to put some international attention on the ideas as they are formulated in this anthroposophical magazine.

    Original text (in Dutch) http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b46met/b46.htm

    Deutsch:

    Ahriman, Staat, Multi-Kulturalismus und Holocaust

    In der Reihenfolge der nach-atlantischen Kultur Zeiten, sehen wir eine Wiederholung zwischen dem ersten und dem siebten Kultur, der zweite und der sechste, und der dritte (ägyptisch-babylonischen) in unser fünfter nach-atlantischen Zeit. Das bedeutet nicht, dass die fünfte Kultur Zeitraum eine Wiederholung des ägyptischen Zeitraums ist. Es sollte ein Spiegel sein, in dem das neue Element, der Christus-Impuls, ist im Lieferumfang enthalten.

    Ahriman tut ihr Bestes, dass eine Wiederholung, in denen jede Bezugnahme auf Christus fehlt. Es scheint, deuten stark darauf hin, dass er, der Antichrist, die auch eine Art von Anti-Religion im Leben, die mit dem zentralen Glaubenslehre: Multi-Kultur und Holocaust.

    – Multi-Kultur: die Verlogenheit dieser “Verständnis” wurde wieder einmal gezeigt, im Anschluss an den Beitritt der Türkei zur EU. Ehebruch ist nicht mehr strafbar. Mehrere Kommentatoren darauf hin, dass Wirtschaft und Handel die Einhaltung eines Vertrags, während plötzlich offensichtlich – wenn eine freiwillige Verpflichtung der persönliche Glaube an die Ehe – nicht einen Vertrag beachtet werden.
    Matthias Storme, ‘de Doorbraak’ (Nr. 9 Oktober 2004):

    “Die große Mehrheit der Kulturen, die Einhaltung der freiwilligen Loyalität verpflichtet ist nach wie vor als wichtig für die soziale Ordnung, und wenn nicht, dann zumindest körperliche vor der immateriellen geistigen Einheit des Menschen. Aber die neuen Priester des Eureligie “wissen, die natürlich viel besser: die materialistischen und Familie feindliche Ideologie ist der einzige, der noch erlaubt ist. Dass ein demokratisch gewähltes Parlament in einem Land, denkt anders kann nicht akzeptiert werden, das Konzept des Multi-Kultur kann nur dann verwendet werden, für die traditionellen sozialen Institutionen, um beiseite, um naturlich nicht zu halten. In die neue Eureligie “Fit Tugenden wie natürliche Loyalität und Glauben nicht mehr eine Idee von einem Verdacht zweifelhaftes Vergangenheit. Die Idee, dass wir uns verpflichten, ein Co-Familie auf der Grundlage des Glaubens ist, dass die Religion ist nicht akzeptabel: Es ist frei von all den schweren Bands und ständig für neue Erfahrungen öffnen können Verbraucher, ständig bereit, dem Markt werden Waren, die durch neue, schöner, moderner. ”

    Die “Holocaust”.
    In der westlichen Welt steht es frei, alle auf eine bestimmte historische Tatsache, wie er will. Ist jemand auf die Idee, dass Napoleon hatte nie eine Kampagne zu Russland hat, und er schreibt ein Buch mit den Argumenten für diese These zu bauen, kann er tun. Aber es ist der 1. Thema, die nicht geprüft werden, und das ist der “Holocaust”, das Dogma von der systematischen Tötung von 6 Millionen Juden während des Zweiten Weltkriegs.
    Es ist in den meisten westlichen Ländern sind gesetzlich verboten, um mit dieser “Tatsache” zu zweifeln.
    Warum nur auf diese “Tatsache”? Stalin und Mao waren verantwortlich für den Tod von Millionen von Menschen, aber niemand scheint sich immer noch als störend. Warum wieder diese systematisch und Bild der deutschen Krieg Aktion?
    Es kann nicht auf andere oder die Anglo-Saxon okkulten Freimaurerlogen sie wissen, dass eine Gefahr nur aus Mittel-Europa, und so wie jeder Betrieb von einem spirituellen Impuls war zu schließen, und Deutschland als Ursprung allen Übels dargestellt.

    Wo das Mysterium der Golgatha als zentrale in der spirituellen Entwicklung der Menschheit für alle Menschen ein leuchtendes Baken könnte sein, dass alle zusammen in einer gemeinsamen Suche nach der richtige Weg, um die Impulse Christus in der Welt zu erkennen, wir sind auf einem zentralen geistiges -Ablehnung Punkt, das schwarze Loch in der Geschichte der Menschheit, wo jeder in einem großen Bogen rund um Fuß und muss, dass die Menschheit vereint in einem gemeinsamen Hass gegen …. geistiger Impuls aus Zentral-Europa! Denn es ist kein Zufall, dass der Holocaust war ein ständiger Hass gegen das deutsche Volk zu werden, nicht am Leben gehalten werden, gegen die Bundesrepublik Deutschland als einen Raum für die Menschheit werden sollte vorsichtig und wachsam sein. Noch bevor der Krieg begann, die Hass-Propaganda war da.
    Zuvor, im Kino immer wieder neue Filme gezeigt, bevor der Film begann. Im Jahr 1981 starb Jack Glenn, ein Filmdirektor in den Vereinigten Staaten. Gelegentlich, dieser Kerl war Welt Veranstaltungen von Akteuren in einem theatralischen Fortsetzung Dekor. Einer von ihnen war der Film “Inside Nazi-Germany”, kommentierte im Jahr 1938. Sie enthielt eine Szene von einem Konzentrationslager, für ein Stück gedreht auf Staten Island bei New York Akteure. Ein Großteil des Films wurde im Dritten Reich durch ein freier Kameramann, aber Louis Roche, dem Hersteller, hatte das Gefühl, dass der Film zensiert wurde von den deutschen Behörden und bestellt Glenn zu Nazi-Brutalität selbst in Szene fortgesetzt werden. Millionen von Amerikanern, die diese neuen Filme in ihrer lokalen Kino angesehen waren davon überzeugt, dass sie sah die Realität. Wie viele solche Situationen, die wir heute nicht um die Arbeit der Film-Künstler?
    Es ist eine Tatsache, dass die Alliierten nach dem Krieg, Hollywood-Produzenten gemietet, um Propaganda-Filme für den Film von der Armee zu nutzen.

    David Irving gibt das folgenden Kommentar:

    “Vor ein paar Jahren kam, ich glaube auf BBC2, war ein Programm auf Dokumention auf dieses Glenn. Es war mehr gezeigt, dass die Szenen der SA braunen, die belästigen ihre Feinde waren in den Straßen von Berlin und die Juden in Wien waren die Reinigung der Bürgersteig, wurden in den Kulissen von Hollywood. Die japanische Soldaten auf ihre Babys Bajonetten Aufgaben und andere Grausamkeiten wurden Hass-Propaganda Szenen aus Hollywood. Ich sage nicht, dass diese Tatsachen nicht tatsächlich stattgefunden haben. Aber moderne Fernsehen Entscheidungsträger sind nun jene Bilder, die ihre eigenen Berichte zu füllen, wie Material aus der ehemaligen Sowjetunion GPOE als verbindlich. Seit Jahren haben sie die Öffentlichkeit getäuscht und so dazu beigetragen, dass das Rad der Hass noch läuft. ”

    Auf der Website von David Irving (http://www.fpp.co.uk/online/index.html ) kann man auch lesen, wie ein Filmteam aus der US-Armee in der “Entdeckung” der eine Tasche mit dem Zahngold der KZ-Opfer in der (leeren) des Reichs-Bank-Safes richten. Ein weiteres cleveres Stück Propaganda.

    Warum sind sich Spielbergs Film “Schindlers List” in schwarz und weiß? Kurz nach dem Erscheinen des Films, der erste Kameramann in einer deutschen Zeitschrift, dass sie absichtlich wollten dokumentarischen Eindruck, so dass später (auch weniger kritisch – fdw) Generationen wäre leicht von der Richtigkeit überzeugt.
    Der Film ist jedoch basiert auf einem Roman, das Produkt der Fantasie eines Schriftstellers so, von Thomas Kenneally. Aber es ist etwas seltsam, dass passiert. Vorne in der ersten Ausgabe des Buches vor dem Film wurde fünf mal gelesen das Wort “Fiktion”. In der zweiten Ausgabe hat drei Mal in der dritten Ausgabe ist nicht mehr Fiktion, das Buch erscheint im Anhang zum Wochenende einige Zeitungen auch Liste der Non-Fiction “!

    Warum “Revisionisten” bekannt als Norman Finkelstein, David Irving, Robert Faurisson, Ernst Zündel ist hartnäckig verfolgt als Ketzer auf die Zeit von der Inquisition? Aus dem gleichen Grund wie bei der sie sich selbst außerhalb der Gemeinschaft der Gläubigen, die Gläubigen, die im Besitz Dogma: Deutschland ist die Quelle allen Übels.
    In Kanada, Ernst Zündel ist für 22 Monate (Dezember 2004) in Einzelhaft, weil er der Überzeugung, er hat niemand geschadet, aber seine Meinung zum Ausdruck gebracht. Die Prozesse gegen ihn erscheinen wie Bücher zu Kafka: der ehemalige Leiter des Geheimdienstes, dass hat ihn für die Jahre ist sein Recht. Jede Frage der Verteidigung abgelehnt, weil der nationalen Sicherheit in Gefahr.

    Der Antichrist, so nützliche Dinge in die entgegen gesetzte können, versuchen Sie, den Heiligen Geist, die durch eine sehr weltliche, sehr leer, dass der Name Holocaust wurde, wieder nicht zufällig in Englisch klingen als “Holy Ghost!”.

  19. English version:

    Ahriman, State, multiculturalism and Holocaust

    In the sequence of after-Atlantic culture periods, we see a resonance between the first and seventh, second and sixth, and third (Egyptian-Babylonian) in our fifth post-Atlantic period. That does not mean that the fifth culture period must be a repetition of the Egyptian period. It should be a mirror in which the new element, the Christ-impulse, is included.

    Ahriman tries to make a repetition of it in which every reference to Christ is missing. It seems to strongly suggest that he, the Antichrist, is creating a kind of anti-religion in the lives with the main doctrines: multiculturalism and holocaust.

    – Multi-culture: the mendacity of this ‘concept’ was yet again demonstrated following the accession of Turkey to the EU. Adultery was no longer punishable. Several commentators pointed out that business and trade compliance of a contract while suddenly obvious – where a voluntary personal commitment of faith to marriage – is not a contract should be respected.
    Matthias Storme in ‘De Doorbraak’ (No. 9 October 2004):

    “The great majority of the cultures, the compliance with the voluntary loyalty obligation is still as important to the social order and, if not physical then at least before its intangible spiritual entity of man. But the new high priests of the ‘Eureligion’ know the course much better: their materialistic and family hostile ideology is the only one who is still permitted. That a democratically elected parliament in a country that thinks otherwise can not be accepted, the concept of multi-culture can only be used for traditional social institutions to move aside, not to keep them of course. In the new ‘Eureligion’ fits virtues as natural loyalty and faith no longer but a suspect idea from an obscurantist past. The idea that we are committed to forming a co-based family of faith is that religion is unacceptable: It must be liberated from all those heavy bands and constantly for new consumer experiences can open, constantly ready to the market used goods to be replaced by new, nicer, more modern. ”

    – The ‘Holocaust’.
    In the Western world everyone is free to think what he wants on a particular historical fact. Has someone the opinion that Napoleon never had a campaign to Russia, and he writes a book with arguments for that proposition, he can do. But there is one topic that should not be examined, and that is the ‘holocaust’, the dogma of the systematic slaughter of 6 million Jews during the Second World War.
    In most Western countries it is prohibited by law to comply with this ‘fact’.
    Why only to this’ fact ‘? Stalin and Mao were responsible for the deaths of millions of people, but nobody seems still to be disturbing. Why revive this systematically and image of the German war action?
    There is obviously no doubt that the Anglo-Saxon occult lodges know that a threat for them only can come from Central Europe, and so as each operation of a spiritual impulse was to close and Germany as the origin of all evil depicted.

    Where the Mystery of Golgotha stands as a central in the spiritual development of humanity for all mankind, a shining beacon could be that all together in a joint search for the right way to to realize the Christ Impulse in the world, we are on a central mental-rejection point, the black hole in human history where everyone must avoid and that humanity unites in a common hatred against …. the spiritual impulse from Central Europe! Because it is no coincidence that the Holocaust was to be kept alive for a constant hatred against the German people, against Germany as an area for which humanity should be careful and vigilant. Even before the war that hate propaganda already began.
    Previously, in the cinema always new movies were shown before the film began. In 1981 died Jack Glenn, the man who made movies in the United States. Occasionally, this guy made arrangements of world events played by actors in a theatrical sequel decor. One of his movies was “Inside Nazi Germany”, launched in 1938. It contained a scene of a concentration camp, filmed on Staten Island with New York actors. Much of the film was included in the Third Reich by a freelance cameraman, but Louis Roche Ment, the producer, had the feeling that the film was censored by the German authorities and ordered Glenn to dramatize the Nazi brutality. Millions of Americans who saw these new movies in their local cinema, were convinced that they saw the reality. How many such situations that we presented today would not get the work of movie artists?
    The fact is that after the war the Allies hired Hollywood producers to make propaganda films for use of the army.

    David Irving’s commentary:

    “A few years ago came on BBC2 I think, a program on ‘documentaries’ of this Glenn. It was more revealed that the scenes of SA brown hordes who molest their enemies who were in the streets of Berlin and the Jews in Vienna were cleaning up the sidewalk, were filmed in the scenes of Hollywood. The Japanese soldiers babies on their bayonets tasks and other atrocities were hate propaganda scenes from Hollywood. I am not saying that these facts do not actually have occurred. But modern television makers are now using those images to their own reports to fill, just as material from the former Soviet GPOE as authentic. For years they have deceived the public and contributed so that the wheel of the hate is still running. ”

    On the website of David Irving (http://www.fpp.co.uk/online/index.html ) we can also read how a film crew from the U.S. army ‘discovered’ a bag with the gold teeth of concentration camp victims in the (blank) of the Reich Bank safes directed. Another clever piece of propaganda.

    Why are turned Spielberg film ‘Schindler List’ in black and white? Shortly after the release of the film, the first cameraman in a German magazine that they intentionally wanted to create documentary impression so that later (even less critical – fdw) generations would be easily convinced of the veracity.
    The film is however based on a novel, the product of the imagination of a writer so, by Thomas Kenneally. But there is something strange that happened. Front in the first edition of the book before the film was read five times the word ‘fiction’. In the second edition has three occasions in the third edition is no longer fiction, the book appears in the Annex to some weekend newspapers even list the non-fiction “!

    Why are the so called ‘revisionists’ as Norman Finkelstein, David Irving, Robert Faurisson, Ernst Zündel stubbornly prosecuted as heretics at the time by the Inquisition? For the same reason as when they have set themselves outside the community of believers placed believers who hold dogma: Germany is the source of all evil.

    In Canada, Ernst Zündel is imprisoned for 22 months (December 2004) in solitary confinement because of his conviction; he never hurt a anyone, but expressed his opinion. The lawsuits against him seem like books to Kafka: the former head of the secret service that has followed him for years is his right. Each question of the defence is rejected because of national security.

    The Antichrist, cunning to change things in their opposite, tries to replace the Holy Spirit by a very worldly, very empty, concept with the name Holocaust, not coincidentally in English sounding as ‘Holy Ghost’.

  20. Ik heb het slechts in een automatisch vertaalprogramma gegoten en hier en daar een beetje verbeterd, maar het is nog verre van vlekkeloos. Maar duidelijk lijkt het me wel. Ben benieuwd wat deze of gene hiervan vindt.

  21. Hnog een artikel van Jens Heisterkamp over Bondarev. Maar als je dit zo ziet is het een kleinigheidje bij wat de Brug allemaal te berde brengt (zowel kwantitatief als ‘kwalitatief’):

    Weitere Informationen zum Buch von Bondarew

    Wie Bondarew die Massenvernichtung der Juden abstreitet

    Von Jens Heisterkamp (http://www.info3.de/ycms/artikel_1156.shtml)

    Auf meine scharfe Kritik an Bondarews Buch »Anthroposophie auf der Kreuzung« haben sich einige Anhänger Bondarews beklagt, hier werde ihrem Autor unrecht getan. Dabei teilen sich diese Anhänger in zwei Gruppen auf: Die einen loben Bondarew als Autor, der es endlich einmal wage, die herrschenden »Denkverbote« bezüglich der Judenvergasungen und der Bewertung des Dritten Reichs zu durchbrechen. Die anderen bestreiten hingegen, daß Bondarew überhaupt revisionistische Auffassungen vertrete. Mitunter verwenden sie auch beide Auffassungen gleichzeitig. Schon das zeigt, wie wenig Aussicht eine vernünftige Argumentation bei solchen Anhängern hat. Für Leser, die sich nicht in dieser Weise das Urteil trüben lassen, seien die folgenden Ausführungen meinen schon veröffentlichten Zeilen dazugestellt.

    Bereits im Jahr 1992 kam es in der Schweiz zum Eklat, als der Waldorf-Geschichtslehrer Bernhard Schaub in seinem Buch »Adler und Rose« unter anderem behauptete, daß der Zweite Weltkrieg ein Präventivkrieg Hitlers gewesen sei und es in Auschwitz keine Gaskammern gegeben hätte.

    Auf meine scharfe Kritik des Buches in »INFO3« erhielt ich seinerzeit ungebetene Post vom heutigen Bondarew-Verleger Lochmann, der über das Buch von Schaub meinte, es wäre »wirklich eine Möglichkeit gewesen, uns in der Denkweise zu verselbständigen« (Brief vom 11. Dezember 1992 liegt der Redaktion vor). Auch Bondarew hat meine damalige Rezension gelesen und gibt dies ohne Namensnennung auf Seite 234 seines Buches zu erkennen. Dabei geht es um die Rolle der Konzentrationslager im Dritten Reich. Schaub hatte in »Adler und Rose« die Engländer während des Burenkrieges als »Erfinder der Konzentrationslager« dargestelltund dies als »schauerliches Vorspiel zum alliierten Millionenmord an deutschen Kriegsgefangenen nach dem Zweiten Weltkrieg« bezeichnet. Ich betonte damals die Unmöglichkeit Schaubs, in diesem Zusammenhang von einem »Vorspiel« zu sprechen und den «Hauptakt« der Massenvernichtung in nationalsozialistischen KZs überhaupt nicht zu erwähnen. In ausdrücklichem Bezug auf meine Rezension in »INFO3« 12/1992 behauptet nun Bondarew auf Seite 234 seines Buches zum Thema Holocaust: »Leider aber ist diese Tatsache ‘ganz unsicher’, und bevor man wagt, einen solchen Artikel zu schreiben, sollte man die Quellen studieren«.

    Lochmann, der sich in seinem Brief durch positive Bezugnahme u.a. auf den Zündel-Prozeß und das sog. »Leuchter-Gutachten« ungeniert als Revisionist zu erkennen gibt, bedauert darin gleichzeitig die damals durch den Schweizer Bundesrat vorbereitete Strafrechtsnovelle von Art. 261, durch den seither auch in der Schweiz die öffentliche Leugnung des Holocaust unter Strafe gestellt ist.

    Genau dies ist der Hintergrund für den Hinweis, der sich auf Seite 241 des 1996 erschienenen Buches von Bondarew findet: »Die heute in Westeuropa allgemein geltenden Rechtsvorschriften zwangen die Redaktion, dieses Kapitel um einige Abschnitte zu kürzen«. Dennoch ist der Kontext für jeden nachvollziehbar. Denn diese Ankündigung erfolgt, während auf derselben Seite des Buches – inhaltlich ansonsten völlig unvermittelt – »Todesfälle durch Zyan« erwähnt werden. Auf der folgenden Seite findet sich, nachdem zuvor alle möglichen Geheimgesellschaften für Nationalsozialismus und Bolschewismus verantwortlich gemacht wurden, in Fettdruck der Satz: »Um alle diese Ziele zu erreichen, musste man nicht die Juden vernichten.«

    Zwei Seiten später (nach mittlerweile neun wegen möglicher Strafverfolgung selbstzensierter Stellen!) findet sich eine weitere aufschlußreiche Bemerkung. Hier kommt Bondarew nämlich auf den jüdischen Rabbi Yonassan Gershom zu sprechen, der in diesem Jahr vielen Anthroposophen persönlich oder durch Artikel (u.a. in dieser Zeitschrift) bekannt geworden ist. Gershom hat in seinem Buch »Beyond the Ashes« aus seiner therapeutischen und seelsorgerlichen Erfahrung mit Menschen berichtet, die zu der Überzeugung gelangten, wiedergeborene Vergasungsopfer aus NS-Vernichtungslagern zu sein. Bondarew schreibt nun an der genannten Stelle seines Buches, und zwar in unmittelbarem Anschluß an eine jener Auslassungen: »Wenn es der Wirklichkeit entspricht, dann ist es eine Sache, wenn aber nicht, dann bedeutet es, daß wir es mit einem astralen Lügenmonster zu tun haben, das danach trachtet, sich zu verwirklichen, sich zu inkorporieren im irdischen Dasein!« Entscheidend ist nun die Hinzufügung: »Davon, daß etwas ähnliches wirklich schon entsteht, zeugt indirekt das Buch des Rabbiners Y. Gershom Beyond the Ashes. Cases of Reinkarnation (…)«

    Daß diese deutliche Aussage nur in einer Fußnote auf Seite 244 erscheint, ist vor dem Hintergrund der (höchst berechtigten!) Sorge vor einer Indizierung des Buches ebenso verständlich wie die Tatsache, daß in die durch Klammer und Pünktchen gekennzeichnete Auslassung das Wort »Holocaust« gehört.

    Ich habe gezögert, diese letztgenannte Stelle öffentlich zu erwähnen, und zwar aus tiefer Beschämung darüber, daß Bondarew hier mit vermeintlich anthroposophischem Hintergrund die Möglichkeit von Reinkarnations-Erinnerungen an die Vergasung in den Konzentrationslagern als »astrale Lügenmonster« einstuft und damit eine okkult-verbrämte Version der »Auschwitz-Lüge« in die Welt setzt. Und es ist – ich wiederhole es – beschämend, dann auf Seite 252 noch die Formulierung lesen zu müssen: »Es besteht kein Zweifel, dass, solange man die Deutschen mit Hilfe der ‘Kinder Ahasvers’ zur Erde niederbeugt, diese sich nicht werden aufrichten können.«

    Man möge nur weiter behaupten, meine Vorwürfe gegen das Buch seien »unbegründet« (Willem Veltmann) oder »nicht belegbar« (so Harrie Salmann in der Zeitschrift »Lazarus«). Es ist Ausdruck unverzeihlicher Naivität zu glauben, die Öffentlichkeit würde gerade den Anthroposophen einen leichtfertig-naiven Umgang mit dem Schicksal von Millionen ermorderter Menschen und den geschichtlichen Tatsachen des Zweiten Weltkriegs nachsehen. Verständnis und Toleranz für derartige Urteilsunfähgkeit – und gar für den so besonders mysteriösen Autor Bondarew, sind fehl am Platz. Wer nicht begreift, was hier auf dem Spiel steht, hat gar nichts begriffen.

  22. My article on racial doctrinein anthroposophy, the debate in the Netherlands and esspecially on the magazine de Brug has been publushed on mu blog, entitled ‘A Bridge too far? Neo-Nazi elements sold as anthroposophy’, on
    http://florisschreve.blog-s.nl/2009/08/25/a-bridge-too-far/

    Fragment introduction:

    ‘The members of the board hereby declare on behalf of the Rudolf Steiner Nachlassverwaltung that they emphatically reject the use of Rudolf Steiner’s remarks in any way which calls for hate against groups of people or is directed in a hostile and discriminatory way against groups of people on the basis of race, nation, gender, religion, etc. They would see that not just as a violation of basic principles of human dignity but also as an abuse of the intentions of Rudolf Steiner’

    The Board of the Rudolf Steiner Nachlassverwaltung, Dornach, October 2007

    From ‘The Frankfurther Memorandum’[1]

    Almost two years ago (autumn 2007, ironically almost at the same time the Board of the Nachlassverwaltung published this declaration) I searched the internet on the (Dutch) terms ‘antroposofie’ and ‘racisme’, trying to find an article I read years before (Jan Willem de Groot, Kosmisch racisme; over racistische elementen in de antroposofie on the website of Simpos[2] ). I found this article but also something else. The article Zogezegd racisme (‘So called racism’) of Thomas Voss, as it appeared in the google search engine, was part of a series of hundreds of articles on a Belgian website.[3] This website and magazine, De Brug (means ‘The Bridge’) called itself ‘anthroposophical’. Partly it appeared to me as anthroposophical as a lot of articles were dealing with Rudolf Steiner and with an affluent use of terms as ‘Atlantis’, ‘Lemuria’, ‘reincarnation’, ‘Archangels’, ‘Lucifer’, ‘Michael’ and above all ‘Ahriman’. But this was totally different stuff than I used to know as ‘anthroposophy’, as from my own memories of my primary school, the moderate and civilized Dutch anthroposophical magazine Jonas which I knew from my parental house and the basically non racist, quiet progressive and well educated, friendly and civilised people I knew with a strong sympathy for anthroposophy. Even after I read about the possibility of racist thought in Steiner’s work appeared in the newspapers and after the discussion began, and I started to believe there is some racism, this website was something I had never expected.
    Long time ago, at my own Waldorf school (I did just my primary school at a Waldorf school) my teacher told me for the first time something about the second World War and about what happened with the Jews. Here I could read, in the name of the same anthroposophy, that this was a lie and that a few brave people, like the revisionists David Irving, Ernst Zündel and Robert Faurisson, had the guts to discuss this lie, known as the Holocaust.[4] They published also an interview with another Holocaust revisionist, Johannes Lerle.[5] And I could read on this site that ‘the Jews betray there fellow race members, when this is convenient to them’[6] (although it is a translation, the sentence has the same strange appearance in Dutch). And the lie of the Holocaust was a creation of Ahriman, together with some Anglo-Saxon Loges, Illuminati, capitalists and Zionists, to destroy the spiritual impulse of Central Europe.[7]
    This was not the only thing which appeared to me as totally insane. A few examples. Ahriman had provoked the opium war, by kidnapping souls which were meant to incarnate in European bodies. But he putted them into Chinese bodies.[8] Homosexuals are displaced souls, born in a non fitting body as if they were ‘transsexuals’. But the reason why there are more homosexuals today (? Maybe homosexuality is more visible, since the acceptance and tolerance increased) is because of the increase of abortions. For that reason there are more displaced souls, who never got the chance to fulfil their Karma in the live which was meant for them, which was cut off.[9]
    For me as a homosexual a bit hilarious (but to be honest also quiet insane and sick), but not for everyone. After this magazine published another tirade against homosexuals (we will discuss this article later), a reader (apparently homosexual) wrote an emotional letter that, although he was positively interested in anthroposophy and just started to read more about this philosophy, he felt deeply offended. De Brug published his emotional letter on the internet (lucky for him they didn’t show his name) with a reply (entitled The pain of being different) filled with speculations about his psychological condition and explained his ‘anger’ by his so called displaced state of being, because he is a homosexual (but subconsciously he realised himself that there was something wrong with him).[10]
    I don’t think it would be wise to speculate about the mental health of the authors of this magazine, but their articles are quiet often a little bit paranoid (just a little bit). What about a texts like these? A small collage: ‘Non-anthroposophists always see conspiracies of Freemasons, illuminati and Zionists (they always do, FS), while the real anthroposphist know these conspiracies are real, but that all these ‘occult fellowships’, including UFOs (apparently they are also organised by a secret occult fellowship, FS), are directed by Ahriman’. In the same article they admit that it is not easy to say something about UFOs, because ‘unfortunately Rudolf Steiner never spoke about this phenomenon, so we have to think by ourselves, which is (to be honest) not common use for us as anthroposophists’.[11] These real anthroposophists (not the weak hearted anthroposophists in the Netherlands, who installed the van Baarda commission to examine the possibility of racism in the work of Steiner[12] ) are comparable ‘with the Christians in the catacombs during the rule of the Roman emperor Nero. But finally his empire collapsed!’ So there is hope! (‘this could give us a bit of courage’, in their own words).[13]
    Above all, anthroposophists are seen as victims. Victims of the materialistic science (Ahriman!), of the political correct elite, who tries to censor everyone with a non political correct opinion (also Ahriman! although I have not the impression that anyone tries to censor this strange magazine, because ‘the weak hearted mainstream’, in their view, has no problem to be associated with these ideas, at least till now). They seem almost to beg desperately: ‘Please, help us, we want to be like David Irving. Hated, discredited and persecuted. Help us to confirm our self declared victimization’.
    Belgium, their own country, is not a real nation but a ‘black magic construction’! Founded by ‘the occult loges’ and inspired by Ahriman[14]. I know there is a large movement of extreme right Flemish nationalists, sometimes organized in mostly racist political parties, but this was quiet weird. Also the European Union is an ‘Ahrimanic construction’ and Ahriman and his fellows (probably ‘the occult loges’) are building a ‘World Termite State’ (‘Wereld Termietenstaat’, as they call it). Ahriman was even the genius behind 9/11! (because his face was seen in the smoke and dust of the collapsing twin towers, as they try to prove with a picture they compare with a sculpture of Rudolf Steiner of the head of Ahriman [15] ). And above all: ‘Ahriman does not want us to become wise!’ (‘The wiser we become, the more wisdom of former incarnations we will gather, but if we neglect this wisdom, than someone comes to steal it and who knows to use it: Ahriman!’).[16]
    This website was linked to a larger website http://www.vrijgeestesleven.be (‘Freies Geistesleben’, in the Netherlands ‘Vrij Geestesleven’ is the oldest anthroposophical publishing house. But this was something different than the decent publisher of the Dutch translations of the work of Rudolf Steiner). Who enters this website will be welcomed with the following text: ‘Vrij Geestesleven’, for all the victims of local, federal (Belgium is a federal state) and European Soviet Governments: Revisionists, smokers, refusers of vaccinations. (only the last group seemed to me more or less related to anthroposophical ideas, FS) More categories will follow!’ (so there are more victims of the Belgian and European Soviet regime? FS) . The link behind the ‘revisionists’ leads to the website http://www.vho.org announced as ‘The World’s largest website for Historical Revisionism! The Holocaust Controversy – A Case for open Debate’. And probably it is the largest ‘revisionist’ site, with a lot of illegal downloads of the works of David Irving, Ernst Zündel cs. Also Norman Finkelstein’s The Holocaust Industry, which I believe it is abused by these Nazi types, is illegally published in different languages on this site (Finkelstein, an American scholar with an Eastern European Jewish background, has the opinion that the remembrance of the Holocaust is being misused to support Israel by all means, also against the Palestinians and to maintain the illegal occupation of the Palestinian territories. Not everyone agrees with his ideas, but this book definitively doesn’t belong on a neo Nazi site). However, on this site the book of Finkelstein is available in different languages, also in Dutch (they used the text as it was published by Mets & Schilt, probably illegal).
    I had no idea what this had to do with anthroposophy. Reading these articles I sometimes thought this website is a sick but brilliant joke (of monstrous proportions, both in ‘quality’ as ‘quantity’). But finally it appeared not to be. But what is it? Anthroposophy or neo-Nazism? (if you can combine these two things) Or total madness? And why was I almost the only one who saw this? Even now, when I putted a lot of attention on this ‘thing’ (earlier I called it ‘an orgy of insanity’ and I still agree with that), there were just a few anthroposophists who openly dared to criticize the insights as exposed on this website. In the first place I have to mention Ramon de Jonghe, who owns the website (Steinerscholen) where most of the discussions took place. Originally trained as a Waldorf school teacher, he runs this critical website and wrote recently a sharp analysis on everything what going on in the world of the ‘Steinerscholen’, as Waldorfschools are called in Belgium (in the Netherlands they are known as ‘Vrije Scholen’)[17]. Also Michel Gastkemper did, editor of the new Rudolf Steiner translations in the Netherlands, on his own weblog and on the site of Ramon de Jonghe. But till now they are the only ones from ‘anthroposophical inside’ (if Ramon de Jonghe considers himself, or is considered as such).[18]
    When I discovered this website two years ago my curiosity had been triggered. I was intrigued by this phenomenon and started to find out and to read everything about this subject I could get. A lot of Rudolf Steiner, works of other anthroposophists, different kind of critics, both from the Netherlands and abroad and all those articles of this strange website, recommended as an anthroposophical magazine on every mainstream anthroposophical webportal of both the Netherlands and Belgium, together with decent journals as Flensburger Hefte, Info3 and Der Europäer[19]. De Brug is even sponsored by Demeter, or at least a banner of Demeter is shown on the homepage[20]. I have no idea if someone at Demeter realises what they support, just as some other anthroposophical companies and institutions who recommend or are linked with De Brug (recently one banner of a Dutch anthroposophical organisation disappeared).
    I wanted to find out how it is possible that this medium is generally accepted by the mainstream, without any critical comment or whatsoever. And above all, how (or even ‘if’) these radical ideas fit in the tradition of Rudolf Steiner and the anthroposophy. This was the beginning of a lot of reading resulting in a series of articles on my blog and finally of a lot of long lasting debates with all different kind of anthroposophists and critics.[21] In this article I will discuss some insights of mine since that time, first some of the ideas of Steiner himself and than focus on this strange magazine/website I discovered two years ago.

  23. Heb na het schrijven nog wat meer research gedaan (naar Bondarev). Vond deze teksten op internet:

    {THE JEWS AND ZIONISM}
    {About Bondarev’s alleged “anti-Semitism”: In their short notice on the expulsion of Bondarev the leaders of the Anthroposophical Society did not cite any particular statements of his; they only referred to the book in general and noted that some passages had been deleted. Of course, what is generally meant by the term anti-Semitism is not its literal meaning; the Jews are only a minority of the Semitic race; the majority are Arabs. My dictionary defines anti-Semitism as hostility to or discrimination against Jews. In English to discriminate literally means to perceive and distinguish differences, but in the USA the term has taken on a negative, political meaning; it is used as a pejorative connoting the making of illegitimate, invalid distinctions among people (usually) on a racial basis. — Since in political discourse anti-Zionism is often equated with “anti-Semitism”, I include in the following quotes some of Bondarev’s remarks on Zionism. — Bondarev foresaw that he would be charged with “anti-Semitism”, and he accepted this as a price that had to be paid for his loyalty to truth,}

    * * *
    “Now we have to touch on a question, at the risk of unleashing a whole avalanche of extremely emotional charges of anti-Semitism. Such charges will be fabrications, as we will attempt to demonstrate with the utmost thoroughness, though in most cases this proves to have no effect. This we simply have to, for what would be the meaning of a ‘quest for truth’ if, even in one case, we were to be untruthful? We will begin by stating a fact that is common knowledge in Russia, but whose mention is taboo. . . . In the years following upon the Bolshevik October Revolution of 1917 more than 90% of the upper echelon of government power in Russia – – the Russian Central Executive Committee,,, the ministries (commissariats), the Cheka — consisted of Jewish personalities . . . . There is no reason whatever to consider this a mere coincidence. Nor can it be looked upon as natural.” [p. 132]

    * * *
    “At different times the various peoples are now an instrument, now a battlefield of the {occult-political} forces mentioned. Then the peoples are struck by misfortune. The Jewish nation is no exception. Those responsible for the afflictions do everything in their power to remain in the background, so that the peoples blame not them, but other peoples for their sufferings: The Jews blame the Germans, the Germans blame the Jews, Germans and Jews blame the Russians, the Russians the Germans and the Jews, etc.” [p. 144]

    * * *
    “The Jews prepared the body for God and thereby fulfilled a special task of development. This demanded of them an extraordinary expenditure of life-forces. At the moment when God finally became man these forces were well-nigh exhausted. . . . the Old Testament is not history in the usual sense of the word, but the story of a ‘path of initiation’, of trials of initiation on the path to the mystery, at the mid-point of which God Himself appears. With the event of the Mystery of Golgatha the end of this path had been reached.

    “. . . .

    “. . . .After the resurrection of the Lord it {the Jewish people} had the task of returning to the cradle of humanity in order to become the soil through which everything new that had been received through the greatest of all mysteries might be brought to humanity. . . . In other words: the Jews had to give something to the world, and they had to receive something from the world. Therefore they were scattered over the world; it became their task to adapt to other people, to be assimilated and to dissolve in them. The choseness was ended, the goal of initiation attained. . . . ” [p. 147]

    * * *
    “But after Christ’s coming everything was new. One {of the Jews} had either to accept Christ, or one succumbed to luciferic-ahrimanic temptations without the support of Jahve, who at that time ceased to be the spirit of the Jewish people.

    “In this constellation of forces is rooted the phenomenon of the human being who wished to be God – – Ahasuerus.” [p. 147-8]

    * * *
    “Jahve . . . as a result of his acceptance, as a folk-spirit {of the ancient Hebrews}, of the role of an Archangel, his negative karma formed — Ahasuerus. The overcoming, the transformation of Ahasuerus frees Jahve from karma, which a Spirit of Form may not have.

    “But Ahriman, the spirit of matter, made Ahasuerus his instrument . . . .

    “. . . .

    “. . . In the struggle for his {Ahriman’s} goals of development, now immediately connected to his incarnation, he sets great store by Ahasuerus. Therefore Ahasuerus must be taken from him. The most important part to be played in the fulfillment of this task falls to the Jews. Thus anyone who rejects them on account of national traits drives them directly into the arms of Ahriman-Ahasuerus; Zionism does the same.” [p. 151]

    * * *
    “Just as Christian tradition — Rudolf Steiner tell us — points to Christ Jesus, the God who lawfully became man, so, in connection with Christ-Jesus one can also speak of Ahasuerus, the man who has unlawfully become God, and who has laid aside the mortality of human nature (in the astral) … It exists, this Ahasuerus-figure … the eternal Jew . . . .

    “{Still Steiner:} That to the God is added the man who has become god … who within earthly development also receives the principle that the godhead is not to descend to the physical plane: Judaism, the Old Testament world-conception (in the Christian era).

    “We encounter a mystery here. Whoever has insight into these things knows that Ahasuerus is a real being … Ahasuerus exists, and Ahasuerus is the protector of Judaism after the Mystery of Golgatha … Ahasuerus, who goes through world-development as a being, but as a spirit-being, and who continuously hinders man from returning through the Christ — the way that is appropriate to his development . . . .

    “{Still Steiner:} . . . Thus we have the polar opposite to Christ Jesus in Ahasuerus. Ahasuerus wanders around over the earth … wanders from nation … sees to it for example that the Hebrew faith does not die out. . . . ” [p. 153]

    [Steiner again:} To set up a Jewish state means to be reactionary in the most appalling way, in the most shameful way to return to a reactionary attitude and in so doing one offends against everything that is necessary in this realm today (May 8, 1924, GA 353).

    “In conversation with a Zionist Rudolf Steiner asked: Are you not again separating out a part from humanity as a whole? And in the lecture quoted above he explains further: Let an answer be given to the assertion that everything has to develop, not out of the universal-human, but out of the national. It was the wish to separate that led to the world war. Thus the greatest tragedy of the 20th century has arisen out of what the Jews also want. We can say: Since everything that the Jews have done could now be done in a conscious way by all people, for example, the Jews could actually do nothing better than to be assimilated with the rest of humanity, to mix with the rest of humanity, so that Judaism as a people would cease to exist. That would be the ideal. But it is opposed on the one hand by the habits of the Jews, and on the other hand by the antipathies of others. Both must be overcome.”

    “. . . .

    “Thus the Jahve-element is today an integral part of the nationalism of all peoples, including those who, unlike the Jews, should not as yet be assimilated. . . . The folk-spirits, the archangels, the spirits of language have a moderating influence on the materialistic and abstract spirit of the epoch. The Archangel Michael — the countenance of the Lord — leads the human beings who can take their development into their own hands, beyond the national, beyond the folk-element, to the level of the universal-human.

    “This level has absolutely nothing in common with Internationalism in the socialist sense. . . . But the wish simply to break with the national on an ideological basis is just as dangerous as when everything is done only out of the national. Our task is simply to grow beyond it. . . . On the general exoteric cultural path we can rise to the universal-human only when the consciousness-soul is realized in us in the spirit of Michael, i.e. through the Christianizing of the soul, through laying aside our own ego in favour of the ‘I’ of Christ.” [p. 154]

    “. . . the striving of the Jews to become a nation, or even a race, leads them unavoidably to the ruling influence of Ahasuerus. . . . Complete national tolerance must be guaranteed for those Jews who wish to assimilate with the nations in whose midst they were born and grew up, not to mention those who have long acted in this way. . . .

    “This is one side of the problem. The other is the sting of Ahasuerus within the Jews themselves. Only they can overcome it. Ludwig Thieben writes: The tragic riddle of the Jewish people lies in the fact that the glory of the anticipation of Christianity became its shadow. This shadow took on the nature of a being, in Ahasuerus, the nurturer of post- Christian Judaism. To transform him from his sombre, stooping form into a being of light who joyfully serves the Christ is the mission of present and future Judaism.

    “Thieben, himself a Jew and a European, was conscious of the fact that the destiny of Ahasuerus is a threat to the destiny of European humanity as a whole.” [p. 155]

    “Generally speaking, the world-wide official voice of the media — including (as a rule) the anthroposophical press — which is dedicated to the struggle against anti-Semitism, serves only to aggravate it. The opposing side openly propagates anti-Semitism.

    “The assertion that the Germans, and now even the Russians too, are to blame is just as absurd as its opposite — viz. that the Jews are to blame for everything.” [p. 156]

    * * *
    “It is also incomprehensible to us why no-one looks to the fact that the ‘children of Ahasuerus’ (we use this term in order not to generalize, and to make it clear that what we say is not applicable to all Jews) build their State on the atavistic principle of ‘blood and soil’, which is after all what the National Socialists attempted to do. Why are some allowed to do this, while it is forbidden to others in the most categorical way? Why is it not forbidden to everyone?” [p. 157]

    * * *
    “The ‘children of Ahasuerus’ hold the Germans responsible for the genocide of the Jews. The peoples of Russia have no less reason to hold the ‘children of Ahasuerus’ responsible for the same crime {through Bolshevism}. But on this path we drive the crisis still further down a blind alley. It is vitally necessary that within all races and nations people can be found who are able boldly and without prejudice to lay open the history of modern times with all that works in the background, and to found a counter-movement that can lead us out of this blind alley.

    “This can be achieved through knowledge and moral purification — which are asked of the Jews as well as the Russians and Germans . . . . ” [p. 160]

    * * *
    “. . . something . . . can be heard, something that is an accord with the real life of our times. It is the statement that speaks of social and historical understanding and of the will to solve, not to aggravate, the social problems:

    “‘Jews of the world, isolate yourselves no longer, no longer be cocooned up in your racial unity. Through living among other peoples, through speaking their languages, assimilating with their culture, you have received the inestimable gift of the autonomous personality, to which it is given to ascend to unbounded spiritual freedom. Treasure this gift. Treasure the cultures in which you were nurtured, make your contribution to their healthy development, because their destiny is also yours. Outside these cultures you will find no happiness, no higher purpose of existence. Use the conditions of today that have never been so favourable for assimilation with the peoples in whose midst you were born and educated, and with whom in truth you already form a unity. Lend all your forces so that all peoples of the world may live in dignity. Be happy in the measure possible in the place where karma has planted you. Do not carry the arbitrary will of dark politicians into the realm where cosmic laws of the eternal human spirit hold sway.'” [p. 162-3]

    * * *
    “The ‘foot’ that is placed on the neck of the Anglo-Saxon peoples will be very heavy in the near future, heavier than it has ever been since the beginning of the world, and than it will ever be in future (cf. Matthew 24; 21). The Jews will be in a particularly dangerous situation; they are basically the only nation that is awaiting the first (physical) coming of the Messiah. Their guide, Ahasuerus, is related through an inner astral affinity to the retarded Time-Spirit that leads the American nation.” [p. 177]

    * * *
    “The Jewish incarnation is full of responsibility, and of dangers. Ahriman knows that if the Jews are divided, and the brothers of Christ help the ‘children of Ahasuerus’ to recognize their mistake, his incarnation will be greatly harmed.” [p. 178]

  24. Vraag me af of deze Bondarev niet een klein beetje een inspiratiebron zou zijn geweest voor de heren van de Brug. Want de overeenkomsten zijn wel erg verbluffend groot.

  25. Grote stukken van het boek van Bondarev, The Crisis of Civilization, zijn online te lezen op http://www.altanthroinfo.9f.com/BondarevExcerpts.htm De overeenkomsten met het gedachtegoed van de Brug zijn verbluffend groot. Maar Bondarev is dus iemand die overal uit de antroposofische kring geweerd wordt, wegens precies dezelfde zaken als waar de Brug en http://www.vrijgeestesleven.be zich op grove wijze schuldig aan maken.
    Overigens (iets anders) er is nu ook het eea over de Brug te vinden op http://www.egoisten.de, de Duitse website van Michael Eggert. Mijn artikel is daar nu geupload.

  26. Een opmerkelijke vondst op internet. Het blijkt dat deze Jos Verhulst ook zijn meningen over de Holocaust mag spuien in een blad als Driegonaal. Ondanks dat ik weleens wat hardhandig ben geweest in het bespreken van sommige artikelen, denk ik dat een fatsoenlijk antroposofisch blad (wat Driegonaal mijns inziens zeker is) zich stevig achter de oren mag krabben als het iemand als Verhulst een podium biedt om zijn inzichten te spuien over het thema ‘Holocaust’.
    Maar misschien weet niemand bij Driegonaal wie David Irving en Ernst Zúndel zijn (uit de discussies op racisme debat bleek dat, althans met een van de redacteuren). Maar het lijkt mij van een onvergeeflijke domheid getuigen, door uit gebrek aan algemene kennis (niet alles staat geschreven in het verzamelde werk van Rudolf Steiner) om per ongeluk in het neo-Nazistische vaarwater terecht te komen. En het lijkt me dat Verhulst, toch een intelligent man, zelf heel goed realiseert wat hij aan het doen is. Het zou aardig zijn als de Nederlandse en Belgische antroposofen dat ook door zouden hebben (in de Duitstalige wereld zou hij hier niet mee wegkomen). Maar in Driegonaal mag hij blijkbaar op dit onderwerp zijn gang gaan, zie http://home.scarlet.be/~bpenninc/prod/FORUM2-4.html Het lijkt mij dat men zich bij Driegonaal eens stevig moet beraden waarom dit zomaar kan. Want ik schat dit blad nog altijd hoger in dan de Brug.

  27. Ik zou wel eens willen weten wat Verhulst precies in Driegonaal geschreven heeft. Ik zie onder de link http://home.scarlet.be/~bpenninc/prod/FORUM2-4.html m.b.t. de Holocaust enkel twee titels van teksten van Verhulst staan.

    1. Het argument, niet de bal … gebrek aan vrij spreekrecht inzake de holocaust … inplantaten of geprogrammeerde reflexen … oefenen om het zuiver begrippelijk denken te ontwikkelen … (Jos Verhulst)

    2. De Holocaust-industrie – een boekbespreking (Jos Verhulst)

    Ik kan me er wel iets bij voorstellen, maar het hele artikel zou wel meer duidelijk maken. Op de Brug vind ik het niet.

    Het is al eens onderwerp van discussie geweest, maar volgens mij is volgens de inhoud van dit debat http://www.welingelichtekringen.nl/goering-the-fat-boy.html de antroposoof Jos Verhulst aan het woord. Ofwel is het iemand met dezelfde naam (of die hem gebruikt) die zowat hetzelfde schrijft. In ieder geval weer gebrand op de joden.

  28. Ramon, ik zou die beschouwingen ook moeten lezen. Mar het feit dat je iemand als Jos Verhulst vraagt om het boek van Finkelstein te bespreken is wel heel bedenkelijk. Jos Verhulst steekt zijn solidariteit met neo-Nazi’s niet onder stoelen of banken. Vrij Geestesleven, de site waar hij het meest dominant is, linkt zichzelf opzichtig aan een overduidelijke neo-Nazi site.
    Dat boek van Finkelstein is vaak misbruikt. Ik zal even kort uitleggen waar het hier om gaat. Finkelstein is een Amerikaanse hoogleraar van Joodse afkomst, die vindt dat de herinnering aan de Holocaust wordt misbruikt voor financieel gewin door Joodse organisaties, die niets met de werkelijke slachtoffers van de Holocaust. Ook stelt hij dat de ‘Holocaust industrie’ wordt misbruikt om onbeperkte steun aan Israël af te dwingen, inzake de schendingen van het volkenrecht tov de Palestijnen. Met het laatste ben ik het overigens in grote lijnen eens. Maar Finkelstein is geen Holocaust ontkenner, al wordt hij in de Brug wel zo afgeschilderd (zie het artikel ‘Ahriman, Staat, Multi-cultuur en Holocaust’). Ook in Neo-Nazi krin vaak misbruikt. Op de hier veelbesproken Nazi site de VHO (waar Vrijgeestesleven zichzelf aan linkt) is zijn boek zelfs illegaal te downloaden.
    Dat gedweep met Finkelstein door Neo-Nazi’s is een totaal misbruik van waar zijn boek werkelijk over gaat. Ik heb er dus echt mijn vraagtekens bij waarom een ‘fatsoenlijk’ blad als Driegonaal Jos Verhulst een podium biedt om dit boek te bespreken. Want Jos Verhulst is overduidelijk niet vies van Neo-Nazi lectuur (zie al zijn bijdragen t/m zijn potsierlijke tirade tegen Tom Lanoye over dat hij wel in de bres springt voor Herman Brusselmans maar niet voor Faurrisson). Het is dus wel een beetje pijnlijk (zo niet genant, tenzij Driegonaal graag zelf in dat vaarwater zit,maar dat lijkt me niet) dat ze Jos Verhulst vragen om dit boek te bespreken. Niet echt fijngevoelig, te meer Finkelstein zich duidelijk heeft uitgesproken tegen neo-Nazisme en Holocaust revisionisme.

  29. Toch een wat ‘luchtiger’ bericht. Dat ze bij Vrijgeestesleven.be met vakantie zijn is echt flauwekul en bovenden on-antroposofisch. Want volgens de Brug hebben antroposofen helemaal geen vakantie nodig. Zie het volgende arikel (terug te vinden onder de ‘v’ van ‘vakantie’):

    We hebben het al meegemaakt dat mensen aanvankelijk geïnteresseerd geraken in antroposofie, zich enige tijd verdiepen in verschillende werken van Rudolf Steiner, of gewoon maar aandachtig enkele afleveringen van dit tijdschrift lazen, en dan met een zucht concludeerden: ofwel stop ik met mijn huidige levenswandel, ofwel laat ik die antroposofie voor wat ze is. Want het wordt gauw duidelijk dat antroposofie het de mens niet gemakkelijk maakt (zie ook in De Brug 5: “Antroposofie is een gevaarlijke zaak.”). Veel van wat we tot dan toe als vanzelfsprekend aannamen en zelfs als een deugd beschouwden, moeten we in vraag gaan stellen. Onze omgang met geld, ons spaargedrag en de gevolgen ervan voor het sociale organisme, onze voedingsgewoontes, onze opvoedingsprincipes, onze jaarlijkse vakantie ! Nu de zomer terug voor de deur staat, zullen we op dit laatste even dieper ingaan aan de hand van enkele uittreksels. Om te beginnen met het slechte nieuws: jaarlijkse vakantie is onzin !

    Over de jaarlijkse vakantie

    Wanneer het gaat om de vraag: ‘Waartoe dient, naast al het andere, vooral de geesteswetenschap ?’ – dan kunnen we zeggen: ze giet jeugdige, verfrissende, vruchtbare krachten in ons astraal lichaam en etherlichaam. De mensen staan zo verschillend t.o.v. wat wij geesteswetenschap noemen, niet omdat ze niet helderziend zijn als mensen van deze tijd, maar omdat ze ook in het uiterlijke leven niet willen waarnemen. Anders zouden ze wel zien op welke verschillende manieren zich zelfs in het fysiek lichaam openbaart datgene wat wij de ziele-geestesmens noemen. Maar aan deze ziele-geestesmens echter willen de materialisten van vandaag niet geloven. Onder materialisten verstaat men dikwijls alleen de theoretische materialisten, die slechts aan de materie geloven. Maar ik heb vaak en dikwijls benadrukt: deze theoretische materialisten zijn niet de ergste. Want zo’n materialist kan ook iemand zijn die alleen maar uit zijn verstand begrippen haalt, en dat zijn toch al de meest kortzichtige. Daardoor kan het materialisme, dat alleen op het verstand bouwt, niet zo schadelijk zijn. Waar het echter door andere elementen versterkt wordt, daar kan het pas echt slecht worden voor het totale leven van de mens – en vooral wanneer de mens met zijn innerlijkste geestelijke wezenskern vasthangt aan zijn materie, aan zijn stoffelijke. En hoe hangt precies in onze tijd de mensheid niet af van het stoffelijke ! Dat er theoretische materialisten bestaan is wat betreft het gedachtenleven verleidelijk en in betrekking tot wat onze zielen eigenlijk moet vormgeven: fataal. Maar ons uiterlijk leven wordt vooral beïnvloed door het feit dat er in het concrete leven zoveel materialisten zijn. Wat is een concrete materialist ? Dat is een mens die zo afhankelijk is van zijn fysieke organisatie dat hij ’s winters slechts enkele maanden op zijn kantoor kan doorbrengen en dan ’s zomers aan het strand moet liggen, om het leven enigszins te kunnen dragen. Zo afhankelijk is hij van stoffelijke invloeden, van stoffelijke omstandigheden. Dat zijn de materialisten van de concrete levenspraktijk. Materialist wordt men door volledig afhankelijk te zijn van het stoffelijke, dat men gedwongen is om met zijn ziel de behoeften van het lichaam achterna te hollen. Dat is nog een gans ander soort materialisten dan diegenen die alleen maar in gedachten en ideeën materialist zijn. Theoretisch materialisme kan misschien nog tot de overtuiging komen dat het theoretisch materialisme verkeerd is. Maar de praktische materialist genezen, onze afhankelijkheid van het stoffelijke van het fysieke lichaam genezen, dat kan alleen de echte verdieping in de geesteswetenschap.” (3)

    Als dat geen slecht nieuws is voor allen die al klaar stonden om op vakantie te gaan. Maar het is nog niet gedaan ! Want er schijnt een verband te zijn tussen zonnekloppen en praten zonder inhoud …

    ” In het oude Griekenland leefden twee verschillende volksstammen. De Spartanen zaten altijd rustig bij elkaar en spraken weinig. Ze hielden niet van gepraat. Maar als ze iets zeiden, dan wilden ze dat hetgeen ze zegden een zekere betekenis zou hebben, dat het een macht over de mensen zou hebben. Omdat de mens tenslotte niet altijd iets belangrijks kan zeggen wanneer hij babbelt, daarom zwegen ze als ze niets belangrijks te zeggen hadden, en ze spraken in korte zinnen. Deze korte zinnen waren in de antieke wereld beroemd. Men sprak van de korte zinnen van het Spartaanse volk en de uitlatingen die beroemd werden, bevatten dikwijls een ontzaglijke wijsheid. Bij de Atheners was dat niet zo. De Atheners hielden van mooi gepraat, ze hielden van een kunstig spreken. Ze praatten veel meer, niet zo veel als wij vandaag doen, maar toch meer dan de Spartanen. Het onderscheid berustte bij de opvoeding.
    De Spartanen hechtten veel belang aan de gymnastiek. De Atheners ook, maar daar liet men de oudere kinderen ook tonggymnastiek, redekunst, bedrijven. Wanneer het weer in Athene zo was zoals nu hier bij ons, dan lieten ze de kinderen binnen blijven en deden spreekoefeningen. Ze riepen ze naar buiten wanneer de zon mooi scheen en alles fonkelde. Bij de Spartanen dacht men: al wat de knapen aan bewegingen uitvoeren, moet vanuit het binnenste komen. Of het nu stormt of hagelt of winderig is, dat blijft gelijk. Weet u, wanneer deze kleine Spartaanse knapen hun gymnastiek deden, ingewreven met olie en zand, dan moesten ze zeer veel innerlijke warmte ontwikkelen. De Athener sprak anders, die zei: wij leven met de zon, en als de zon ons opwekt tot beweging, dan gaan wij ons buiten bewegen; is er geen zon, dan bewegen wij niet. Wanneer de mens in zijn innerlijk veel warmte moet ontwikkelen, dan wordt zijn spreken kort en afgemeten. Waarom ? Omdat hij zich met zijn verstand meer tot het heelal wendt. Als de mens zich echter door de zon laat beschijnen zoals de Athener, dan wendt hij zich met zijn verstand minder tot het heelal, meer naar binnen. In zijn spreken had de Spartaan de wijsheid van het heelal. De Athener had die wijsheid van het heelal niet in zijn spreken, alleen de beweging van het heelal had hij geleerd. Ook nu nog ziet u dat een mens uit het noorden minder praat dan bvb. een Italiaan. Het is ook zo: innerlijke warmte verdrijft de neiging tot praten, uiterlijke warmte pookt ze aan. (4)

    Vele antroposofen pogen het aangename aan het nuttige te paren en kiezen een reisbestemming waar men ook allerlei antroposofische cursussen en voordrachten kan volgen. Wat vond Rudolf Steiner daarvan ?
    Willem Zeylmans moest eens een cursus organiseren in Nederland …

    ” Lang hadden we nagedacht over de plek waar deze cursus moest plaatsvinden. We hadden veel gemeenten bezocht die daarvoor in aanmerking kwamen en tenslotte was Arnhem gekozen, omdat daar een mooi conferentieoord te huur was, dat direct aan de Rijn lag. In de omgeving lagen ook nog overblijfselen uit de oud-germaanse tijd; dergelijke historische tradities zijn zeldzaam op de nog jonge Nederlandse bodem. Kortom, we waren ervan overtuigd iets goeds te hebben gevonden. Maar toen Steiner aankwam en naar zijn hotel reed, keek hij even om zich heen en zei:
    ” Zo zo, dat ziet er uit als een soort vakantieoord. Het schijnt steeds meer gewoonte te worden om het werken aan antroposofie te verbinden met zomervakantie !”
    We keken elkaar wat verlegen aan … ” (5)

    Besluit: echte antroposofen kunnen in de zomer maar één ding doen, en dat is …

    De zomerweek euritmie meemaken, in Drongen, met

  30. Als je dan ook nog een antroposoof tegenkomt die steinerschoolleraar is, vraag je niet: ‘Waar ben je met vakantie geweest?’, maar wel: ‘Ben je in Zutphen geweest?’ Daar vindt ieder jaar de Zutphense zomerweek plaats. Waar onder anderen verkenners van scholen jonge leraren gaan ronselen. Er worden daar in volle vakantiebestemming grote beloften gemaakt die zelden worden nagekomen. Het heet eigenlijk een cursus te zijn. http://www.zutphensezomercursus.nl/

  31. wtf zoek een leven!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

  32. Inmiddels heeft ‘Vrijgeestesleven.be’ weer een nieuwe stap richting hardcore neo-Nazisme gezet. Ze hebben twee nieuwe categoriëen toegevoegd: Naast het rijtje:

    – rokers
    – negationisten
    – vaccinatieweigeraars

    Staat er nu ook:

    – spaarlamphaters
    – revisionisten

    Dat van die spaarlampen geloof ik wel. Wie achter ‘revisionisten’ kijkt komt op deze pagina: http://www.vrijgeestesleven.be/hoggan/krieg.htm
    Hier wordt het werk van David Hoggan aangeprezen, zo’n beetje de Bijbel van de Holocaustontkenners en zeer geliefd in het neo-Nazi circuit. Dit alles uit naam van Rudolf Steiner.
    Toch interessant om nog een keertje na te gaan waar dit allemaal over gaat. Als er iemand een kritische opmerking maakt over een racistische opmerking van Rudolf Steiner, is voor zijn apologeten de wereld te klein. Zie het racisme-debat als voorbeeld. Maar als er in zijn naam het beruchte werk van Hoggan wordt aangeprezen vindt iedereen het kennelijk fantastisch.
    Dus waar hebben we het over?

  33. Her de beschrijving van wikiperdia. Trek zelf je conclusies.

    David Leslie Hoggan (March 23, 1923 – August 7, 1988) was an American historical writer, author of The Forced War: When Peaceful Revision Failed and other works in the German and English languages.

    Contents [hide]
    1 Early life
    2 Der erzwungene Krieg
    3 The Myth of the ‘New History’
    4 Holocaust denial
    5 Final years
    6 Work
    7 Footnotes
    8 References
    9 External links

    [edit] Early life
    Hoggan was born in Portland, Oregon, and received his education at Reed College and Harvard University. At Harvard, Hoggan was awarded a PhD in 1948 for a dissertation on relations between Germany and Poland in the years 1938–1939. His adviser described his dissertation as “no more than a solid, conscientious piece of work, critical of Polish and British policies, but not beyond what the evidence would tolerate”.[1] The American historian Peter Baldwin noted that Hoggan’s dissertation, The Breakdown of German-Polish Relations in 1939: The Conflict Between the German New Order and the Polish Idea of Central Eastern Europe, was easily the most reasonable and sane of all Hoggan’s writings.[2] During his time at Harvard, Hoggan befriended Harry Elmer Barnes, whose thinking would have much influence on Hoggan. Subsequently, Hoggan had a series of teaching positions at the University of Munich, San Francisco State College, the University of California at Berkeley, the Massachusetts Institute of Technology, and Carthage College. When teaching at Munich between 1949 and 1952, Hoggan became fluent in German and married a German woman. Reflecting his pro-German tendencies, in a 1960 review of a book by an Austrian writer Hans Uebersberger, Hoggan claimed that the assassination of Archduke Franz Ferdinand was a result of a conspiracy involving the governments of Serbia and Russia, and that as such, Austria-Hungary and its ally Germany were the victims of a Russo-Serbian provocation designed to cause a world war.[3]

    [edit] Der erzwungene Krieg
    In 1955, Barnes encouraged Hoggan to turn his dissertation into a book and it was published in West Germany as Der erzwungene Krieg (The Forced War).[4] It blamed the outbreak of World War II on an alleged Anglo-Polish conspiracy to wage aggression against Germany.[5] Hoggan charged the alleged conspiracy was headed by the British Foreign Secretary Lord Halifax, who, Hoggan contended, had seized control of British foreign policy in October 1938 from Prime Minister Neville Chamberlain who was allegedly assisted by Polish Foreign Minister Colonel Józef Beck in what Hoggan called a monstrous anti-German plot.[6] In Hoggan’s opinion, after the Munich Agreement, an obsessively anti-German Lord Halifax decided to wage a war of annihilation against the German people.[7] Hoggan argued that Hitler’s foreign policy was entirely peaceful and moderate, and that it was Nazi Germany that was in Hoggan’s opinion an innocent victim of Anglo-Polish aggression in 1939:

    [Hitler] had made more moderate demands on Poland than many leading American and British publicists had recommended in the years after Versailles. Moreover, Hitler had offered in return an amazing concession to Poland that the Weimar Republic would never even remotely countenance.[4]

    The crux of Hoggan’s thesis was presented when he wrote:

    In London, Halifax succeeded in forcing on the British Government a deliberate policy of war despite the fact that most of the prominent British experts on Germany argued for a policy of German-English friendship. In Warsaw, Beck was prepared to collaborate fully with Halifax’s war plans despite the warnings from numerous Poles who were horrified by the prospect of seeing their land destroyed.

    German, Italian, French, and other European leaders did all they could to avert the great catastrophe, but in vain, while Halifax’s war policy, accompanied by the secret blessings of Roosevelt and Stalin, carried the day…

    The Second World War arose from the attempt to destroy Germany.[8]

    Hoggan argued that Britain had been guilty of aggression and in the form of the “Hunger blockade”, genocide against the German people in World War I. In World War II, Hoggan claimed that Britain was even guilty of aggression, and in the form of “area bombing” and the blockade, even more guilty of genocide against the German people. Moreover, Hoggan accused the Polish government of engaging in what he called hideous persecution of its German minority, and claimed that the Polish government’s policies towards the ethnic German minority were far worse than the Nazi regime’s policies towards the Jewish minority.[1] Moreover, Hoggan charged that all of the German anti-Semitic laws were forced on the Germans by anti-Semitism in Poland as in Hoggan’s opinion German anti-Semitic laws were the only thing that stopped the entire Jewish population of Poland from immigrating to the Reich.[4] Hoggan justified the huge one billion Reich-mark fine imposed on the entire Jewish community in Germany after the 1938 Kristallnacht pogrom as a reasonable measure to prevent what he called “Jewish profiteering” at the expense of German insurance companies and alleged that no Jews were killed in the Kristallnacht (in fact, 91 German Jews were killed in the Kristallnacht).[4] A particular area of controversy centered around Hoggan’s claim that the situation of German Jewry before World War II was extremely favorable to the Jewish community in Germany, and that none of the various antisemitic laws and measures of the Nazis had any deleterious effects on German Jews.[4]

    Hoggan argued that because German Jewish doctors and dentists as late as 1938 could still participate in the German national insurance program that proved that Nazi anti-Semitism was not that harsh.[9] Critics of Hoggan such as Deborah Lipstadt contend that Hoggan ignored the efforts on the part of the Nazi regime to stop “Aryan” Germans from seeing Jewish physicians and dentists throughout the 1930s, and that in July 1938 a law was passed withdrawing the licenses from Jewish doctors.[10] Likewise, Hoggan argued that because in an American State Department cable of September 1938 from the American Embassy in Berlin mentioned that 10% of all German lawyers were Jews, that this proved the mildness of Nazi anti-Semitism.[10] Lipstadt argued that Hoggan was guilty of selective quotation since the entire message concerns the discriminatory laws against German Jewish lawyers such as banning Jewish lawyers from serving as notaries.[10] Moreover, Lipstadt noted that Hoggan ignored the reason for the message, namely that on September 27, 1938 German Jews were forbidden to practice law in Germany.[10] Another area of criticism concerned Hoggan’s treatment of the decision to end Judaism as an officially recognized religion in Germany.[11] In Germany, the government had traditionally imposed a religion tax in which the proceeds were turned over to one’s faith organization.[12] In the Nazi era, Jews continued to pay the tax, but synagogues no longer received the proceeds.[11] Hoggan claimed that this meant that synagogues could not “profit” at the expense of non-Jewish Germans, and falsely presented this move as mere secularization measure (Christian churches continued to receive the proceeds of the religion tax in Nazi Germany).[12]

    In the early 1960s, Hoggan’s book attracted much attention, and was the subject of a cover story in Der Spiegel magazine in its May 13, 1964 edition. Hoggan’s thesis of Germany as victim of aggression was widely attacked as simply wrong-headed.[1] In regards to his sympathies, it was argued that Hoggan was an ardent Germanophile and a compulsive Anglophobe, Polophobe, and an anti-Semite. Further increasing fanning the flames of the criticism was the revelation that Hoggan had received his research funds from and that he himself was a member of several neo-Nazi groups in the United States and West Germany, and the charge that Hoggan had wilfully misinterpreted and falsified historical evidence to fit his argument.[1] Another source of controversy with Hoggan’s choice of publisher, the firm of Grabert Verlag which was run by former Nazi named Herbert Grabert, who had led a neo-pagan cult before World War II, had served as an official in Alfred Rosenberg’s Ministry of the East during the war, and after the war made little secret of his beliefs about what he regarded as the rightness of Germany’s cause during the war. When Der erzwungene Krieg was translated into English in 1989, it was published by the Institute for Historical Review.

    In a critical review of Hoggan’s book, the British historian Frank Spencer took issue with Hoggan’s claim that all of the incidents that occurred in Danzig (modern Gdańsk, Poland) in 1939 were Polish provocations of Germany egged on by Britain.[13] Spencer noted that all of the incidents were cases of German provocations of Poland rather than vice-versa, and that the Poles would have defended their rights in Danzig regardless of what British policy was.[14] Likewise, Spencer took issue with Hoggan’s claim that the Reich Protectorate of Bohemia-Moravia was a generous German move to offer autonomy to the Czechs, and thought that Hoggan’s complaint that it was most unjust that German minorities in Eastern Europe did not enjoy the same “autonomy” that Hitler offered to the Czechs in March 1939 to be simply laughable.[15] Spencer noted that Hoggan’s claim that Hitler’s order on April 3, 1939 to begin planning for Fall Weiss was not a sign of moderation on the part of Hitler as Hoggan claimed, and noted Hoggan simply ignored the German Foreign Office’s instructions to ensure that all German-Polish talks over Danzig issue failed by making unreasonable demands on the Poles.[16] In particular, Spencer argued against Hoggan’s claim that the German-Soviet Non-Aggression Pact was not designed to partition Poland, but was instead a thoughtful attempt on the part of Joachim von Ribbentrop to persuade Joseph Stalin to abandon the idea of world revolution.[17]

    The American historian Donald Detwiler wrote that for Hoggan Hitler was a basically reasonable statesmen whose efforts to undo an unjust Versailles treaty were thwarted by a brutal Britain intent upon a war of extermination against the German people, and thereby completing the war of aggression against Germany that Britain had began in 1914.[8] Detwiler went on to write that Hoggan’s book was “false” and “vicious” in its conclusion that Britain was the aggressor and Germany the victim in 1939.[8]

    Andreas Hillgruber, one of Germany’s leading military-diplomatic historians noted that there was a certain “kernel of truth” to Hoggan’s thesis in that Hitler and Ribbentrop believed that in attacking Poland in 1939 would not result in a British declaration of war against the Reich, but went to argue that the major point of Hoggan’s argument that Britain was seeking a war to destroy Germany was simply a “preposterous” misreading of history.[18]

    One of Hoggan’s leading detractors was the historian Hans Rothfels, the director of the Institut für Zeitgeschichte (Institute for Contemporary History), who used the journal of the Institute, the Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte to attack Hoggan and his work, which Rothfels saw as sub-standard pseudo-history attempting to masquerade as serious scholarship. In a lengthy letter to the editor of the American Historical Review in 1964, Rothfels exposed the Nazi background of Hoggan’s patrons.[19] Another leading critic was the U.S. historian Gerhard Weinberg, who wrote a harsh book review in the October 1962 edition of the American Historical Review. Weinberg noted that Hoggan’s method comprised taking of all Hitler’s “peace speeches” at face value, and ignored evidence in favor of German intentions for aggression such as the Hossbach Memorandum.[20] Moreover, Weinberg noted that Hoggan often rearranged events in a chronology to suppose his thesis such placing the Polish rejection of the German demand for the return of the Free City of Danzig (modern Gdańsk, Poland) to the Reich in October 1938 in 1939, thereby giving a false impression that the Polish refusal to consider changing the status of Danzig was due to British pressure.[20] Finally, Weinberg noted that Hoggan had appeared to engage in forgery by manufacturing documents and attributing statements that were not found in documents in the archives.[20] As an example, Weinberg noted during a meeting between Neville Chamberlain and Adam von Trott zu Solz in June 1939, Hoggan had Chamberlain saying that the British guarantee of Polish independence given in March 1939: “did not please him personally at all. He thereby gave the impression that Halifax was solely responsible for British policy”.[20] As Weinberg noted, what Chamberlain actually said in response to criticism from Trott zu Solz of the Polish guarantee was: “Do you [Trott zu Solz] believe that I undertook these commitments gladly? Hitler forced me into them!”[20] In response, Barnes and Hoggan wrote a series of letters attempting to rebut Weinberg’s arguments, who in his turn wrote letters replying to and rebutting the arguments of Hoggan and Barnes.[1] The exchanges between Hoggan and Barnes on one side and Weinberg on the other became increasingly rancorous and vitriolic to such an extent that in October 1963 the editors of the American Historical Review announced that they would cease publishing letters relating to Hoggan’s book in the interests of decorum.

    In a 1963 article, the German historian Helmut Krausnick, who was of the leading scholars associated with the Institute for Contemporary History accused Hoggan of manufacturing much of his “evidence”.[1] Krausnick commented: “rarely have so many inane and unwarrented theses, allegations, and ‘conclusions’ … been crammed into a volume written under the guise of history”.[12] Hoggan’s former professors at Harvard described his book as bearing no resemblance to the PhD dissertation that he had submitted in 1948.[1] Another point of criticism was the decision of two German historical societies to award Hoggan the Leopold von Ranke and Ulrich von Hutten Prizes for outstanding scholarship; many such as the historian Gordon A. Craig felt that by honouring Hoggan, these societies had destroyed the value of the awards.[6] The Berliner Tagesspiegel newspaper criticized “these spectacular honors for a historical distortion”.[6] The German Trade Union Council and the Association of German Writers both passed resolutions condemning the awards while the Minister of the Interior in the Bundestag called the awards a “crude impertinence”.[6] In a letter, Rothfels commented that most of the people associated with the two historical societies had a “clear-cut Nazi past”.[21]

    Support for Hoggan came from the historian Kurt Glaser, after examining The Forced War and its critics’ arguments in Der Zweite Weltkrieg und die Kriegsschuldfrage (The Second World War and the Question of War Guilt), found, that while some criticisms had merit, “It is hardly necessary to repeat here that Hoggan was not attacked because he had erred here and there—albeit some of his errors are material—but because he had committed heresy against the creed of historical Orthodoxy.”[22] The German historian and philosopher Ernst Nolte has often defended Hoggan as one of the great historians of World War II.[23] The Italian historian Rosaria Quartararo praised Der erzwungene Krieg as “perhaps still … the best general account from the German side” of the period immediately before World War II.[24] The American historian of Fascist Italy, MacGregor Knox expressed the view that historians like Quartararo were not helping her credibility as a scholar by praising Hoggan.[24] Hoggan’s mentor, Barnes, besides helping Hoggan turn his dissertation into the book Der erzwungene Krieg wrote a glowing blurb for the book’s jacket.[4]

    In 1976, the book March 1939 by the American historian Simon K. Newman was published. Newman’s thesis was somewhat similar to Hoggan’s in that he argued that Britain was seeking a war with Germany in 1939, through Newman’s book differed sharply from Hoggan’s in that besides for being based upon British archives that were closed in the 1950s, in that it was Neville Chamberlain rather than Lord Halifax who was seen as driving British foreign policy. Newman denied there was ever a policy of appeasement as popularly understood.[25] Newman maintained that British foreign policy under Chamberlain aimed at denying Germany a “free hand” anywhere in Europe, and to the extent that concessions were offered they were due to military weaknesses, compounded by the economic problems of rearmament.[26] Most controversially, Newman contended that the British guarantee to Poland in March 1939 was motivated by the desire to have Poland as a potential anti-German ally, thereby blocking the chance for a German-Polish settlement of the Danzig (modern Gdańsk, Poland) question by encouraging what Newman claimed was Polish obstinacy over the Danzig issue, and thus causing World War II.[27] Newman argued that German-Polish talks on the question of returning Danzig had been going well until Chamberlain’s guarantee, and that it was Chamberlain’s intention to sabotage the talks as a way of causing an Anglo-German war. In Newman’s opinion, the guarantee of Poland was meant by Chamberlain as a “deliberate challenge” to start a war with Germany in 1939.[28] In this way, Newman argued that World War II, far from being a case of German aggression was really just an Anglo-German struggle for power. Newman wrote that World War II was not “Hitler’s unique responsibility…” and rather contended that “Instead of a German war of aggrandizement, the war become one of Anglo-German rivalry for power and influence, the culmination of the struggle for the right to determine the future configuration of Europe”.[29] Newman’s conclusions were controversial in their own right, and historians such as Anna Cienciala and Anita Prazmowska have published refutations of his conclusions.[30]

    Based upon extensive interviews with the former French foreign minister Georges Bonnet, Hoggan followed up Der erzwungene Krieg with Frankreichs Widerstand gegen den Zweiten Weltkrieg (France’s Resistance to the Second World War) in 1963. In that book, Hoggan argued that the Third Republic had no quarrel with the Third Reich and had been forced by British pressure to declare war on Germany in 1939.

    [edit] The Myth of the ‘New History’
    In his 1965 book, The Myth of the ‘New History’: The Techniques and Tactics of the New Mythologists of American History, Hoggan attacked all of the so-called “mythologist” historians who justified dragging America into unnecessary wars with Germany twice in the 20th century.[31] According to Hoggan, the “mythologists” were Anglophiles, Liberals, internationalists, and “anti-Christians” (by which Hoggan apparently meant Jews).[32] Repeating his argument from Der erzwungene Krieg, Hoggan argued that Hitler was a man of peace who was “the victim of English Tory conspiracy in September 1939… Halifax conducted a single-minded campaign to plunge Germany into war and in such a way as to make Germany appear the guilty party”.[31] Hoggan again argued that, incited by Britain, Poland was planning to attack Germany in 1939, and went on to argue that Operation Barbarossa was a “preventive war” forced on Germany in 1941.[31] Hoggan blamed the German defeat in World War II to Hitler’s reluctance to rearm on the proper scale due to his alleged love of peace, and argued that Germany was defeated only because of overwhelming material odds, but praised the “grit and courage” of the Germans in resisting the Allied onslaught against them.[31] In Hoggan’s opinion, too many American historians were “slow to grasp the central British role in bringing about either the Second World War and the Cold War”.[31] In a review of The Myth of the ‘New History’, the American historian Harvey Wish commented that the book appeared to be little but an isolationist, pro-German Anglophobic rant about the fact that the United States in alliance with Britain had fought Germany in the two world wars.[33]

    [edit] Holocaust denial
    In following years, Hoggan maintained a close association with various neo-Nazi and Holocaust denial groups. In 1969 a short book was published called The Myth of the Six Million, denying the Holocaust. The book listed no author, but the work was by Hoggan, though published without his permission.[34] This should not be confused with his earlier book of 1965 called The Myth of the ‘New History’, on America’s wars. The Myth of the Six Million was published by the Noontide Press, a small Los Angeles-based publisher specializing in antisemitic literature owned and operated by Willis Carto. Hoggan sued Carto in 1969 for publishing the book (written in 1960) without his permission; the case was settled out of court in 1973.[34]

    The Myth of the Six Million was one of the first books, if not the first book, in the English language to deny the Holocaust.[35] In The Myth of the Six Million, Hoggan argued that all of the evidence for the Holocaust was manufactured after the war as a way of trying to justify what Hoggan called a war of aggression against Germany.[36] The Myth of the Six Million was published with a foreword by “E.L. Anderson”, which was apparently a pseudonym for Carto.[37] As part of The Myth of the Six Million, there was an appendix comprising five articles first published in The American Mercury.[37] The five articles were “Zionist Fraud” by Harry Elmer Barnes, “The Elusive Six Million” by Austin App, “Was Anne Frank’s Diary a Hoax” by Teressa Hendry, “Paul Rassinier: Historical Revisionist” by “Herbert C. Roseman”, “The Jews that Aren’t” by “Leo Heiman”, and a favorable review of Paul Rassinier’s work by Barnes.[37]

    Hoggan was accused in The Myth of the Six Million of re-arranging words from documents to support his contentions.[36] One of Hoggan’s critics, Lucy Dawidowicz, used the example of the memoirs of an Austrian Social Democrat named Benedikt Kautsky imprisoned at Buchenwald concentration camp and later at the Auschwitz death camp who wrote: “I should now briefly to refer to the gas chambers. Through I did not see them myself, they have been described to me by so many trustworthy people that I have no hesitation in reproducing their testimony”. Dawidowicz accused Hoggan of re-arranging the sentence to make it sound like Kautsky declared they were no gas chambers at Auschwitz.[36]

    In the 1970s, Hoggan turned to writing about American history in German. Hoggan’s books about American history, his Der unnötige Krieg (The Unnecessary War) and the Das blinde Jahrhundert (The Blind Century) series, have been described as “a massive and bizarre critique of the course of American history from a racialist and wildly anti-Semitic perspective”.[38]

    In the 1980s, Hoggan was a leading member of the Institute for Historical Review (IHR) and a featured speaker at the IHR’s Sixth Conference in 1985. His work has remained popular with antisemitic groups, but is generally dismissed by historians as little more than an apologia for Nazi Germany. In the opinion of historians such as Lucy Dawidowicz and Deborah E. Lipstadt, Hoggan was a pioneer of the Holocaust denial industry in the 1960s, and he has been accused of blazing a trail that many subsequent Holocaust deniers followed.

    [edit] Final years
    During his final years David Hoggan lived with his wife in Menlo Park, California. He died there of a heart attack on 7 August 1988. Hoggan’s last book, published posthumously in 1990, was Meine Anmerkungen zu Deutschland: Der Anglo-amerikanische Kreuzzugsgedanke im 20. Jahrhundert which detailed what he claimed were Germany’s innocence in and incredible suffering in both world wars due to an anti-German Anglo-American “crusader mentality” due to envy of German economic success.

    [edit] Work
    Review of Oesterreich Zwischen Russland und Serbien: Zur Suedslawischen Frage und der Entstehung des Ersten Weltkrieges by Hans Uebersberger page page 87 from The Journal of Modern History, Volume 32, Issue # 1, March 1960.
    Der erzwungene Krieg, Tübingen: Grabert Verlag, 1961, translated into English as The Forced War : When Peaceful Revision Failed, Costa Mesa, California : Institute for Historical Review, 1989, ISBN 0939484285.
    Frankreichs Widerstand gegen den Zweiten Weltkrieg Tübingen: Verlag der Deutschen Hochschullehrer-Zeitung, 1963.
    The Myth of the Six Million Los Angeles, California : The Noontide Press, 1969, ISBN 0906879892.
    Der unnötige Krieg, Tübingen: Grabert Verlag 1976.
    Das blinde Jahrhundert- Amerika—das messianische Unheil, Tübingen: Grabert Verlag, 1979.
    Das blinde Jahrhundert- Europa—Die verlorene Weltmitte, , Tübingen: Grabert Verlag, 1984.
    The Myth of New History Techniques and Tactics of Mythologists, Costa Mesa, California : Institute for Historical Review, 1985, ISBN 0317385119.
    Meine Anmerkungen zu Deutschland: Der Anglo-amerikanische Kreuzzugsgedanke im 20. Jahrhundert, Tübingen: Grabert Verlag, 1990.

  34. Allemaal om het op te nemen voor de vrijheid van meningsuiting, zoals aan het begin van de discussie werd gesuggereerd vanuit antroposofische zijde (ging toen over David Irving). Dat ze daar uitsluitend neo-Nazi’s voor inzetten is dus puur toeval?

  35. Floris Schreve :

    Allemaal om het op te nemen voor de vrijheid van meningsuiting, zoals aan het begin van de discussie werd gesuggereerd vanuit antroposofische zijde (ging toen over David Irving). Dat ze daar uitsluitend neo-Nazi’s voor inzetten is dus puur toeval?

    Ik heb sterk de indruk dat De Brug nogal gefocust is op alles wat met joden te maken heeft. Het zou me niet verbazen dat de redactie van De Brug ervan uitgaat dat de joden de hele wereld hebben ingepalmd en dat we blij mogen zijn dat er mensen zijn (o.a.revisionisten en holocaustontkenners) die daar tegenin durven gaan.

  36. In hun laatste nummer (66) rakelen de antroposofen van De Brug weer een geestverwant op: David Icke. Blijkbaar ook geen jodenliefhebber en beschikkend over een ongebreidelde fantasie. Volgens Wikipedia:

    ‘David Vaughan Icke (Leicester, 29 april 1952) is een Britse schrijver/activist. Hij is een voormalige professioneel voetballer, (BBC) (sport)verslaggever, en nationaal woordvoerder van de British Green Party. Sinds 1990 is hij wat hij noemt fulltime onderzoeker naar wat en wie de wereld werkelijk beheersen.

    De Green Party nam in 1991 afstand van hem in de politiek, toen hij zichzelf de zoon van God noemde. (Icke beschouwt ieder mens als een ‘kind van God’.)

    Later ging hij beweren, dat de wereld in werkelijkheid geregeerd werd door Illuminati, een soort elite aan de macht. Hij bracht hen in verband met zo ongeveer elke tot dan toe bekende complottheorie.

    Vervolgens publiceerde David Icke in 1999 het boek The Biggest Secret, waarin hij beweerde dat een aantal machtige leiders in de wereld zouden afstammen van de zogenaamde Reptilians, een bepaald ras van buitenaardse wezens. Als voorbeelden van afstammelingen van deze aliens werden o.a. door hem genoemd: George W. Bush, George H.W. Bush, Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk, Kris Kristofferson, Beatrix der Nederlanden, Bill Clinton, Hillary Clinton, Dick Cheney, Henry Kissinger, Frank Sinatra, Winston Churchill, Al Gore en Tony Blair.

    In zijn boek Alice in Wonderland and the World Trade Center Disaster tracht hij aan te tonen dat de 9-11 aanslag het werk is van binnenuit de Amerikaanse regering en overheidsinstanties, een zogenaamde “inside job”. Deze theorieën zijn ook onderzocht door onder andere de Amerikaanse professoren Griffin en Jones. Jones draagt argumenten aan die zouden moeten aantonen dat de Twin towers en het WTC7-gebouw door explosieven (thermiet) tot instorting zouden zijn gebracht. David Icke wordt door critici beschuldigd van antisemitisme omdat hij de antisemitische Protocollen van de Wijzen van Zion in verband bracht met zijn complottheorieën. Zelf dicht hij Joden geen bijzondere plaats toe in zijn wereldcomplot.’

    Het wordt steeds gekker.

  37. Herman Boswijk :
    Op één blunder moet toch wel even gewezen worden. Floris, je schrijft, op pag. 5 van je stuk:
    “Het erge is dat Steiner bij een andere gelegenheid ook nog een naam heeft genoemd (op 28 december 1919 in Stuttgart) en Van Manen schrikt er niet voor terug om deze voluit weer te geven (criminelen geeft men gelukkig in de meeste media nog weer met initialen, maar Ahriman is natuurlijk een uitzondering). Hij wordt, of is al in het westen (Amerika) geboren en hij heet: John William Smith!”
    Daar zeur je dan nog even op vrij zeikerige toon over door.
    Er staat echter bij Van Manen het volgende Steiner-citaat:
    “Wanneer eens in de westelijke wereld de geïncarneerde Ahriman verschijnt, zal men in de gemeenteboeken noteren: John William Smith is geboren – dat zal natuurlijk niet zijn naam zijn – en de mensen zullen hem voor een gewone burger aanzien net als andere burgers en zij zullen verslapen wat daar eigenlijk gebeurt.”
    Er staat heel duidelijk dat het een gefingeerde willekeurige naam betreft.

    Dit meen ik ook. Steiner heeft duidelijk niet “voorspeld” hoe Ahriman’s incarnatie zal heten, maar slechts een willekeurige, alledaagse naam gegeven, om duidelijk te maken hoe onopvallend die incarnatie wel zal zijn.

  38. Antroposofia :
    Herman,
    Ik kan niet akkoord gaan. Er staat niet dat het een gefingeerde willekeurige naam is. Wel staat er dat men in de gemeenteboeken zal noteren dat John William Smith is geboren, en dat John William Smith natuurlijk niet zijn naam is.
    Want zijn naam , en daarover gaat de voordracht toch, is Ahriman. Maar dat weten de mensen niet, want die zien hem voor een gewone burger (JW Smith) aan.
    Weer een van Steiners uitspraken die voor verschillende interpretatie mogelijk is. Zo zie ik het in ieder geval.

    Ik denk dat U het verkeerd voorheeft, Antroposo. Er staat niet dat het een gefingeerde naam is, zegt U. Maar het was dan ook een voordracht, en dikwijls komen dingen anders over wanneer ze aan toehoorders worden gezegd, dan wanneer ze in een boek worden geschreven. Er zijn nuances die moeilijk waar te nemen zijn door iemand die een gesproken voordracht leest (vooral indien ze niet de original tekst bevat, maar opgenomen is door een toehoorder). Het zou trouwens onmogelijk zijn, Steiner kennende, dat hij zomaar de naam van die toekomstige incarnatie aan het publiek zou te grabbel gooien (indien hij die al kende, want daar twijfel ik sterk aan. Lees Steiner en U zult merken dat “zien” niet zomaar eventjes “kijken” is). Hij zou er zich enorm karma mee op de hals gehaald hebben, want indien je dit doet, stel je zo’n persoon toch bloot aan negatieve effecten die niet te overzien zijn. Zowat iedereen zal ofwel achter die mens aan zitten. Dat zal allicht niet zo moeilijk te begrijpen zijn.

  39. Dag Discipel!

    Wederom een bijzonder zinvol commentaar, vooral je zorgen over het Karma van Steiner. Het neo-Nazisme spat van de webpagina’s vanb de Brug af, maar haarkloven en speculeren over het karma van Steiner gaat natuurlijk voor;)
    Maar wellicht kun je een nuttige bijdrage leveren. Deze tekst van van Manen is slechts een secundaire bron. Dus zou het het beste zijn om Steiners originele tekst te checken, dan zijn we er zo uit.
    De originele tekst heb ik zelf niet voorhanden. Als jij dat taakje nu eens op je neemt, dan kun je ook een keer een wezenlijke inhoudelijke bijdrage leveren, zij het wel op een erg onbenullig detail. Want het aanprijzen van nationaal socialist David Irving in Steiners naam vind je kennelijk minder problematisch dan een eventueel misverstand over Steiners al dan niet speculatieve naam John William Smith? Dat zegt vrees ik wel erg veel over de realiteitszin van lieden rond de Brug en de antroposofen die het de moeite waard vinden om voor dit ranzige blaadje in de bres te springen. Ga zo door! 😉

  40. De mensheid is nog steeds onderverdeeld in rassen. Er is geen antroposofie voor nodig om dat vast te stellen. Pas na de tweede wereldoorlog wordt er druk gepoogd om raskenmerken over het hoofd te zien. Ook op ‘wetenschappelijk’ nivo. Begrijpelijk maar volkomen irreëel.
    Racisme is iets heel anders dan vaststellen dat er verschillende rassen bestaan. Het over het hoofd willen zien van raskenmerken is tenslotte net zo merkwaardig als het willen ontkennen van verschillen tussen mannen en vrouwen.
    Het is een gevaarlijke misvatting te denken dat het samenleven veiliger wordt als we net doen alsof die verschillen niet bestaan.
    Voor iemand die er oog voor heeft is het duidelijk dat tegenwoordig een heleboel racisme schuilt in volstrekt dwaze superioriteitsgevoelens die nu door kunnen gaan voor ‘politiek correct’. Generaliserend gezegd: We dringen andere culturen, gebonden aan andere rassen, onze schijndemocratie op, roven hun grondstoffen en lezen hen, terwijl we als beesten te keer gaan, hardhandig de les… Die andere culturen noemen we ‘achterlijk’. Dat mag dan in zekere zin op sommige punten terecht zijn maar onze eigen achterlijkheid zien we bij voorkeur volkomen over het hoofd.
    Als er in de paardenwereld een rassen-oorlog zou hebben gewoed zouden we nu dan ook niet meer willen spreken van verschillende paardenrassen?… Kom op zeg. Doe je ogen open en omhels de verschillen. Maak er samen iets moois van!
    Overigens is het onmogelijk om in de antroposofie een rassenleer te zien. Het gaat niet om een leer maar om iets wat zichtbaar is. Dat niet iedereen in staat is om net zo veel te zien als Rudolf Steiner wil niet zeggen dat het om een ‘leer’ zou gaan.
    Je kunt hooguit zeggen dat je niet gelooft dat Rudolf Steiner goed gekeken heeft. Nou, zorg dan dat je zelf beter kijkt. Maar ontkennen dat de mensheid is onderverdeeld in rassen is net zo ‘je-kop-in-het-zand-stekerig’ als ontkennen dat verschillende rassen over verschillende kwaliteiten beschikken.

  41. @ Vincent, laat bericht. Een paar dingen. Over ‘verschillen’ tussen rassen, het schijnt dat volgens de huidige stand van zaken binnen wetenschap men heeft moeten conclueren dat de genetische verschillen tussen rassen kleiner is dan de genetische diversiteit binnen rassen (zie bijv. dit artikel http://www.doorbraak.eu/gebladerte/10360l22.htm , maar er zijn er nog veel meer). Conclusie: ras is een factor die nauwelijks van betekenis is.
    Voor verdere erkenning van ‘rasverschillen’, zie dit nummer van Hans Teeuwen 😉

    Kijk, het ene ras is bijvoorbeeld heel goed in leidinggeven, terwijl het andere ras weer veel beter is met hardlopen en ritmes.
    En als iedereen zich daar gewoon aan houdt is er niks aan de hand.
    Da’s de natuur en je bent niet sterker dan de natuur.
    En ik zeg heel eerlijk, ik houd me daaraan, ja, ik houd me daaraan.
    Ik zal geen wc’s gaan schoonmaken, dat gaat niet, dat zit niet in mijn roots.
    Da’s belangrijk, je roots.

    Hans Teeuwen (cabaretier), in zijn theaterprogramma ‘Met een Breierdeck’, 1997

    Je punt van het opdringen van waarden aan andere culturen is zeker zinvol, maar dat is een eel andere discussie. ‘Ras’ en ‘cultuur’ zijn twee heel verschillende zaken.

  42. Maar het lijkt me niet zo’n goed plan om vanwege Steiners onfeilbare en op absolute waarheden berustende helderziende openbaring, te gaan onderzoeken of het wetenschappleijk racisme weer nieuw leven is in te blazen. Alhoewel… de van Baarda Commissie doet een aardige poging, zie het commentaar bij het volgende Steiner citaat uit GA 349:

    ‘Dadurch, daß er das tut, wirken über den ganzen Menschen hin die Kräfte des Weltenalls (Zeichnung, links). Überall nimmt er Licht und Wärme auf, überall. Das verarbeitet er in sich selber. Da muß etwas da sein, was ihm hilft bei diesem Verarbeiten. Nun, sehen Sie, das, was ihm da hilft beim verarbeiten, das ist namentlich sein Hinterhirn. Beim Neger ist daher das Hinterhirn besonders ausgebildet. Das geht durch das Rückenmark. Und das kann alles das, was da im Menschen drinnen ist an Licht und Wärme, verarbeiten. Daher ist beim neger namentlich alles das, was mit dem Körper und mit dem Stoffwechsel zusammenhängt, lebhaft ausgebildet. Es hat, wie man sagt, ein starkes Triebleben, Instinktleben. Der Neger hat also ein starkes Triebleben. Und weil er eigentlich das Sonnige, Licht und Wärme, da an der Körperoberfläche in seiner Haut hat, geht sein ganze Stoffwechsel so vor sich, wie wenn in seinem Innern von der Sonne selber gekocht würde. Daher kommt sein Triebleben. Im Neger wird da drinnen fortwährend richtig gekocht, und dasjenige, was dieses Feuer schürt, das ist das Hinterhirn.
    Manchmal wirft die Einrichtung des Menschen noch solche Nebenprodukte ab. Das kann man gerade beim Neger sehen. Der Neger hat nicht nur dieses kochen in seinem Organismus, sondern er hat auch noch ein furchtbar schlaues und aufmerksames Auge. Er guckt schlau und sehr aufmerksam. Das könnten Sie leicht als Widerspruch auffassen. Aber das ist so; Wenn da vorne der Nerv des Auges (Zeichnung), so gehen die Nerven just in Hinterhirn hinein; die kreuzen sich da. Der Nerv, der geht also ins Hinterhirn. Und weil der Neger das Hinterhirn besonders ausgebildet hat, deshalb guckt er auch so schlau, deshalb ist er ein so schlauer Beobachter der Welt’.

    En dan het verbijsterende commentaar van de commissie:

    ‘Samengevat heeft een donkere huidskleur volgens Steiner de volgende betekenis voor de mens: het licht en de warmte uit de omgeving van de mens worden totaal opgenomen. Door de intensieve inwerking op de huid bij een bijna loodrechte zonnestand werd deze zwart (NB Hiermee wordt dus een ander proces beschreven dan de tijdelijke verandering van de huidskleur onder invloed van de zon in de huidige tijd). Het aandeel van de warmte en het licht dat niet door de zintuigen kan worden waargenomen, worden dieper in de mens verteerd door de stofwisseling. De stofwisselingspool en daardoor ook het instinct- en driftleven (het onbewuste wilsleven dat zijn oorsprong heeft in de stofwisselingspool) zijn om die reden extra ontwikkeld. De achterste hersenen spelen daarbij een belangrijke regulerende rol en als gevolg van het feit dat de oogzenuwen in deze hersenen uitmonden kijkt hij ‘schlau’ uit zijn ogen, wat in het Nederlands opmerkzaam en slim, maar ook sluw kan betekenen ( en deze onzin geldt uitsluitend voor het zwarte ras?? Neem me niet kwalijk, maar dit is bijna van hetzelfde kaliber als ‘schedelmeten’, FS).

    ‘NB De formuleringen van Steiner wekken wel enige bevreemding. Zelf liet hij de volgende opmerking op het bovenstaande volgen: ‘Wenn man das anfängt zu verstehen, so wird einem alles klar. Ber solche betrachtungen, wie wir sie jetzt wieder machen, die macht die heutige Wissenschaft gar nicht. Sie versteht daher nichts von all dem’. Antroposofie gaat zoals gezegd niet alleen over zintuiglijk waarneembare feiten, maar verbindt deze met bovenzinnelijke waarnemingen.
    Bovenstaande uiteenzettingen over de regulerende werking van de achterste hersenen bij de verwerking van licht en warmte in de stofwisseling beschrijven processen die zich voor een deel in het bovenzinnelijke deel van de mens afspelen en zijn daarom alleen in dat licht te begrijpen. Door fysiologisch onderzoek zou kunnen worden nagegaan of ook op materieel niveau zulke verbindingen te leggen zijn, maar dat valt buiten het kader van dit rapport’
    (Eindrapport, pp. 383-384).

    Ik vind het nog steeds verbijsterend dat dit soort teksten in een ‘wetenschappelijk rapport’ staan dat zou aantonen dat er ‘géén sprake van rassenleer’ in het werk van Steiner zou zijn.
    Maar goed, eigenlijk ging het hier over een antroposofisch blaadje dat het nodig vindt om in naam van Steiner allerlei Nazi materiaal de antroposofie binnen te loodsen (nog een beetje erger).

  43. @Floris

    Over mensapen en mensen wordt door wetenschappers beweerd dat ze 98% van hun genen met elkaar gemeen hebben, dat ze genetisch gezien zowat identiek zijn. Vandaar dan die enorm grote verschillen in gedrag, vaardigheden en uiterlijk? Blijkbaar zijn genetische verschillen en overeenkomsten maar in beperkte mate doorslaggevend en spelen er nog andere factoren een rol bij het ontstaan van verschillen tussen levensvormen.

    Wat sommige antroposofen en vele anderen aan onzin uitkramen over raskenmerken is voor hun rekening. Wie zich werkelijk verdiept in het werk van Rudolf Steiner kan onmogelijk beweren dat Rudolf Steiner een racist was.

    Afgaand op mijn eigen ervaringen kan ik niet anders dan ‘wetenschappelijke’ standpunten over raskenmerken naar de prullenbak verwijzen. Voor mijn part kom je inderdaad tussen individuen binnen een ras grotere genetische verschillen tegen dan tussen rassen maar dat neemt niet weg dat ik heel goed merk wanneer ik te maken heb met mensen van andere rassen. Het komt trouwens regelmatig voor dat ik veel beter kan opschieten met mensen van een ander ras dan met mensen die dezelfde raskenmerken vertonen als ikzelf en ook het omgekeerde komt regelmatig voor. Contacten met andere mensen is tenslotte een individuele en niet rasgebonden aangelegenheid.

    Rudolf Steiner beschrijft onder andere dat het blanke ras sterk de neiging heeft ‘gevangen te zitten in zijn hoofd’ terwijl het aziatische ras ‘veel beter met zijn gevoel in zijn hele lichaam zit’. En gezien mijn eigen ondervindingen ben ik het daar helemaal mee eens.

    Verder valt niet te ontkennen dat het blanke ras al vele eeuwen het wereldgebeuren domineert. En helaas: Meestal op een beestachtige manier. Het gaat om uitwisselen, ervaringen opdoen, samenwerking en om leerprocessen. Dus niet om bloedig koloniseren, economisch onderwerpen of wat dan ook opdringen.

    Sinds de tweede wereldoorlog is men zo dom (in zekere zin juist intelligent want het wordt politiek tot op de bodem uitgebuit) om rasverschillen weg te redeneren. Alles moet sindsdien een eenheidsworst zijn: Volledige integratie in plaats van elkaars culturele verschillen respecteren. Of: Hoofddoekjes verbieden in plaats van de mensen in hun waarde laten enz.

    Dat ras en cultuur totaal verschillende zaken zijn ben ik niet met je eens. Amerikaanse negers hebben bijvoorbeeld toch een iets andere cultuur dan blanke amerikanen en je kunt dan merken dat amerikaanse negers nog steeds iets ontlenen aan het Afrikaanse continent, aan hun afstamming. Ik heb daar niets op tegen. Integendeel want van de verschillen moeten we het juist hebben! En dergelijke verschillen tussen rassen zie je ook in heel veel andere landen, bijvoorbeeld ook in Nederland.

    Je zou kunnen huilen omdat (om hier een voorbeeld van jou aan te halen) een blanke zijn w.c. laat schoonmaken door een neger waar hij de baas over speelt maar er lopen nou eenmaal heel veel mensen rond die vanuit vooroordelen en perverse neigingen ten aanzien van eigenlijk alles allerlei ziekelijk gedrag vertonen. Met antroposofie heeft dat natuurlijk niets te maken.

    Als de wereld uitsluitend bevolkt zou worden door het blanke ras zou er een wereldcultuur heersen die veel kleinere verschillen zou vertonen dan de verschillen die nu zichtbaar zijn en gelukkig is dat niet het geval!

    Tegenwoordig is het racisme, met dank aan het oneigenlijk gelijkstrijkeken, nogal ondergronds gegaan. Dat blanken o.a. Afghanen en Irakezen massaal over de kling jagen getuigt ervan dat mensen van die volkeren (die tevens andere rassen vertegenwoordigen) niet veel waard worden gevonden. Maar dat wordt weggemoffeld onder begrippen als ‘achterlijke culturen’. Ik weet niet of jij wel eens filmpjes hebt gezien op internet waarin getoond wordt hoe blanke zich superieur voelende soldaten zich ten aanzien van de bevolking van bijvoorbeeld Irak volkomen respectloos gedragen? En wil je dat dan afdoen met: culturele verschillen?…

    Een blanke zal tegenwoordig er niet meer zo snel toe komen om een neger zijn w.c. te laten schoonmaken. Het racisme uit zich nu veel meer in de bloedbaden die worden aangericht om grondstoffen te bemachtigen voor het blanke ras en zijn ‘superieure’ zelgenoegzame materialistische en tenslotte allesvernietigende consumptiecultuur. En er wordt dan geroepen: Wij zijn geen racisten maar we hebben hier te maken met achterlijke culturen en met wereldvrede bedreigende terroristen en misdadigers…

    Tja, tel uit je winst. Lang leve de op concurrentie en egoïsme gebaseerde blanke en vooral anglo-amerikaanse globalisatie (die zich ook best tegen blanke ‘niet anglo-amerikanen’ kan richten) en misschien de op diezelfde leest geschoeide aanstaande wereldregering. Ofwel: Lang leve de superieure wereldcultuur van het blanke ras. Bij mij hoeft echt niemand aan te komen met de opmerking dat rasverschillen zijn achterhaald…

    En natuurlijk gaat het erom dat er een tegenwicht wordt gevonden. Het gelijkstrijken van datgene wat niet gelijk te strijken valt zal daar niet bij helpen. Dat verdoezelt alleen maar de kern van het probleem zodat het onoplosbaar blijft.

    Het is hoog tijd (laatste kans?) om een aantal complexen opgelopen aan de tweede wereldoorlog voorgoed te overwinnen!

  44. Hoera,
    weer een antroposoof die beweert dat er geen racisme in het werk van Steiner te vinden is. Sorry, een beetje een cynische reactie, maar ik heb er al velen gediscussieerd. Maar zie daar voor het racisme-debat op deze site.
    Zie verder ook alle artikelen die ik hierover heb geschreven, op http://fhs1973.wordpress.com/category/antroposofie-en-racisme/. Ik denk dat het bewijsmateriaal voor Steiners racisme overstelpend is.
    Maar mocht je er anders over denken, laat het me weten. Maar lees het dan wel even door. Anders moet ik mezelf wel heel erg gaan herhalen.
    Om kort samen te vatten hoe ik er over denk:
    1. er is wel degelijk sprake van een structurele rassenleer (racisme) bij Steiner, verpakt, of gerationaliseerd zo wilt, in een kosmische theorie.
    2. Steiners rassenleer is echter wel wezenlijk verschillend met die van de Nazi’s (hij roept nergens op tot racistisch handelen etc.), of maakt zich schuldig aan iets als Holocaust ontkennen (was ook voor zijn tijd natuurlijk), of zou daar een basis voor geven. In tegenstelling tot sommige van zijn hedendaagse navolgers, die hier ter discussie staan (tijdschrift de Brug dus).
    Maar het is daar allemaal te lezen. Als je daar iets over kwijt wil, of er iets wezenlijks aan hebt toe te voegen ben ik erg benieuwd. Maar ik wilde hier, met alle respect, niet nog een hele discussie overdoen. Maar als je een verrassend nieuw perspectief hebt, aarzel niet en reng het in (maar lees dan wel eerst wat inmiddels de stand van de discussie is).

    groet,
    Floris

  45. @Floris

    Laat maar. Ik ben verder niet geïnteresseerd. Na vele jaren uit verchillende hoeken het demoniseren van Rudolf Steiner en zijn werk nauwkeurig te hebben gevolgd ken ik de ins en outs daarvan zo langzamerhand op mijn duimpje. Je vraagt me nu eerst alles nog eens te lezen maar ondertussen is het mij wel duidelijk dat je de paar bijdrages die ik hier aan dit onderwerp heb geleverd helemaal niet tot je laat doordringen. Dat komt waarschijnlijk deels omdat ik nu niet in staat ben het een en ander duidelijker te formuleren maar ik zie ook wel in dat jij helemaal niet bereid bent om iets anders te horen dan wat er in je kraam te pas komt. Wij zullen het voorlopig niet eens worden. Prima. Daar zal ik het dan ook voorlopig bij houden.

    Met vriendelijke groet,
    Vincent

  46. Beste Vincent,

    Ik ben zeer wel bereid om je aan te horen. Het enige is dat ik al wel problemen zie in wat je tot nu toe te berde hebt gebracht. En ik ga idd niet een hele discussie opnieuw voeren, dat lijkt me niet onredelijk. Maar doe wat je wil. Een echt goed onderbouwde uiteenzetting kan ik altijd waarderen. Dus als je echt iets hebt in te brengen, doe het zeker.
    Overigens heb je neem ik aan gezien dat het hier over hedendaagse antroposofen gaat die menen uit Steiners naam de Holocaust te kunnen ontkennen (wat ik dus bezopen vind), niet zozeer over Steiner zelf. Kijk dan even op ‘racisme-debat’. Maar goed, doe wat je wil.

    groet,
    Floris

  47. Floris Schreve :
    Dag Discipel!
    Wederom een bijzonder zinvol commentaar, vooral je zorgen over het Karma van Steiner. Het neo-Nazisme spat van de webpagina’s vanb de Brug af, maar haarkloven en speculeren over het karma van Steiner gaat natuurlijk voor;)
    Maar wellicht kun je een nuttige bijdrage leveren. Deze tekst van van Manen is slechts een secundaire bron. Dus zou het het beste zijn om Steiners originele tekst te checken, dan zijn we er zo uit.
    De originele tekst heb ik zelf niet voorhanden. Als jij dat taakje nu eens op je neemt, dan kun je ook een keer een wezenlijke inhoudelijke bijdrage leveren, zij het wel op een erg onbenullig detail. Want het aanprijzen van nationaal socialist David Irving in Steiners naam vind je kennelijk minder problematisch dan een eventueel misverstand over Steiners al dan niet speculatieve naam John William Smith? Dat zegt vrees ik wel erg veel over de realiteitszin van lieden rond de Brug en de antroposofen die het de moeite waard vinden om voor dit ranzige blaadje in de bres te springen. Ga zo door!

    Ziet U soms overal neo-nazisme, Floris Schreve ?
    Ik krijg bovendien het onaangename gevoel dat U echt niet kunt oordelen over wat een “wezenlijke inhoudelijke bijdrage” eigenlijk is. Of heb ik alles wat ik reeds bijdroeg voor niets geschreven ?
    Bovendien had ik graag gehad dat U eens ophield met mij woorden of ideeën toe te dichten waar ik het zelfs nooit over had, zoals “het aanprijzen van nationaalsocialist David Irving in Steiners naam”. Uw fantasieën hierover zeggen veel meer over uw realiteitszin,Floris Schreve, dan de mijne !
    Ik geloof bovendien, dat het niet uw rol is, mij “taken” op te leggen, maar wel zelf eens INHOUDELIJK te antwoorden op mijn reacties, dus zonder smalende toon (alhoewel dit voor U te veel gevraagd schijnt te zijn, het zit misschien in uw aard ?).

  48. Floris Schreve :
    Hoera,
    weer een antroposoof die beweert dat er geen racisme in het werk van Steiner te vinden is. Sorry, een beetje een cynische reactie, maar ik heb er al velen gediscussieerd. Maar zie daar voor het racisme-debat op deze site.
    Zie verder ook alle artikelen die ik hierover heb geschreven, op http://fhs1973.wordpress.com/category/antroposofie-en-racisme/. Ik denk dat het bewijsmateriaal voor Steiners racisme overstelpend is.
    Maar mocht je er anders over denken, laat het me weten. Maar lees het dan wel even door. Anders moet ik mezelf wel heel erg gaan herhalen.
    Om kort samen te vatten hoe ik er over denk:
    1. er is wel degelijk sprake van een structurele rassenleer (racisme) bij Steiner, verpakt, of gerationaliseerd zo wilt, in een kosmische theorie.
    2. Steiners rassenleer is echter wel wezenlijk verschillend met die van de Nazi’s (hij roept nergens op tot racistisch handelen etc.), of maakt zich schuldig aan iets als Holocaust ontkennen (was ook voor zijn tijd natuurlijk), of zou daar een basis voor geven. In tegenstelling tot sommige van zijn hedendaagse navolgers, die hier ter discussie staan (tijdschrift de Brug dus).
    Maar het is daar allemaal te lezen. Als je daar iets over kwijt wil, of er iets wezenlijks aan hebt toe te voegen ben ik erg benieuwd. Maar ik wilde hier, met alle respect, niet nog een hele discussie overdoen. Maar als je een verrassend nieuw perspectief hebt, aarzel niet en reng het in (maar lees dan wel eerst wat inmiddels de stand van de discussie is).
    groet,
    Floris

    Uw intellectuele onteerlijkheid, Floris Schreve, schuilt in het feit dat U halsstarrig vasthoudt aan uw obsessie over Steiner’s vermeende racisme en rassenleer, maar zeer zorgvuldig over het hoofd ziet (of verzwijgt dat Steiner heel duidelijk heeft gesteld dat de verschillende rassen in het mensdom belangrijk waren in het Atlantische tijdperk en toen sterk tot uiting kwamen, maar nu in het post-atlantische tijdperk hun belang verloren hebben en meer en meer op de achtergrond zullen gaan staan om de plaats de laten aan het individu. Een duidelijker pleidooi tegen racisme kan eigenlijk niet. Het is onbegrijpelijk dat er nog steeds lieden zijn die Steiner’s gebruik van het woord “ras” op zichzelf als bewijs beschouwen van zijn “racisme”… tenzij die lieden volstrekt kwaadaardige motivaties hebben.

  49. Nu ik toch bezig was om weer wat stukjes uit het van Baarda-rapport naarboven te halen, hier nog een keer een pasage, waarin de commissie de kern van Steiners visie uit bijv. Die Mision einzelner Volksseelen probeert uit te leggen/ recht te praten (voorzien van wat commentaar van mij tussen haakjes):

    ‘In het mens- en wereldbeeld van de antroposofie staat de totale mensheid centraal. Voor zover rassen nog betekenis hebben gehad, ging het om aanvullende delen, net als dat bij de individuele mens het geval is. Bij elk kind dat geboren wordt zijn bepaalde eigenschappen sterker ontwikkeld dan anderen. Het is belangrijk om die verschillen te onderkennen (curs. FS, vergeet niet, we hebben het hier over rassen) . Het is niet toevallig dat er in de op antroposofie gestoelde pedagogiek zo’n nadruk wordt gelegd, dat de kinderen niet alleen in cognitieve, intellectuele zin moeten worden ontwikkeld, maar ook en juist in het gevoels- en wilsgebied (en die zijn dus ook verschillend per ras? FS). Dit zou betekenen dat we ook de uitspraken van Steiner over het blanke ras, waar zich vooral meer technische wetenschappen en vaardigheden zich in de voorgaan de eeuwen hebben ontwikkeld (hoezo dit zou betekenen, sinds wanneer bestaat er een causaal verband tussen de vermeende kenmerken van een ras en de verschillende ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen? FS), niet mogen opvatten dat blanken daardoor beter zijn dan niet-blanken (het argument dat een directeur niet beter is dan een schoonmaker, is dus hetzelfde dat een blanke niet beter is dan een zwarte, ze zijn gewoon ‘anders’, oftewel de zwarten naar het VMBO en de blanken naar het gymnasium, al moeten in het vrije schoolonderwijs alle kinderen juist weer naar een soort school, dus dit gaat niet helemaal op, FS).
    Het gaat uiteindelijk om de hele mens, die zich overal ter wereld verschillend heeft laten zien (langs raciale scheidslijnen? FS). Dit geldt uiteindelijk niet alleen voor volkeren en cultuurgroepen, maar ook voor individuen onderling (ook? Zullen we er maar juist van maken, of zelfs uitsluitend? FS). Het in evenwicht brengen van de verschillende kwaliteiten, die in vele verschillende levens op heel verschillende plaatsen op aarde en in heel uiteenlopende tijden zijn verworven, ligt nu binnen de verantwoordelijkheid van het individu (nu pas?). Deze zal zijn ontwikkeling als volwassene (gold vroeger alleen voor de blanken? Dus nu is iedereen volwassen? FS) zelf ter hand moeten nemen, en eveneens verantwoordelijkheid voor het samenwerken met zijn medemensen. In sociaal opzicht gaat die verantwoordelijkheid de eigen kring, gemeenschap en volk ver te buiten. Met name op economisch gebied behoort zich een wereldwijde broederschap te ontwikkelen, als basis voor een wereldmensheid (prachtig, maar als de basis is dat het blanke ras het meest volwassen is? Terug naar het kolonialisme? Of mogen de jong-volwassenen deze keer wel meepraten? FS).
    De uitspraken die Steiner heeft gedaan over rassen kunnen misschien het beste vergeleken worden met het stellen van een lichamelijke diagnose (dus de indianen zijn ‘doodziek’ als ras?? ), ze hebben geen betrekking op het wezen van de mens (‘uitsterven’, in Steiners woorden in de vierde voordracht althans, want het is niet helemaal gebeurd, lijkt me vrij wezenlijk, FS). Volgens het antroposofische mensbeeld kunnen lichamelijke eenzijdigheden of gebreken door individuele geestkracht omgevormd worden (dus ‘kinderlijke negers’ kunnen hun eenzijdige kinderlijke eigenschappen omvormen door individuele geestkracht? FS). Dit verklaart ook waarom de antroposofie niet voor iedereen dezelfde aanwijzingen, therapieën, didactische aanwijzingen, meditaties en medicaties heeft (vanzelfsprekend, maar worden deze ook op raciale gronden voorgeschreven? FS). Zij vraagt om een actieve waarneming van specifieke mensen en situaties, waardoor telkens opnieuw een ter zake kundig en moreel oordeel over de te nemen maatregelen genomen moet worden (ook voor de indianen?? FS). Iedere situatie, ieder mens vraagt om een eigen aanpak, een eigen weg tot het algemeen gestelde doel (wat is dat doel, speciaal voor de indianen? FS). Daarmee is er ook geen sprake van modellen, recepten, eeuwig geldende afspraken of voorbeelden (doe dat dan ook niet, FS). Indien goed toegepast (?!) kan hiermee stereotypering van mensen en volken worden voorkomen (??!!!)’.

    Eindrapport, p. 122

    Lijkt me dat je het ook met dit soort verhalen niet redt. Maar goed, terug naar het eigenlijke onderwerp: Holocaust ontkennen uit naam van Rudolf Steiner.

  50. Floris Schreve :
    Mar waarom zou er vanuit de antroposofie een lans moeten worden gebroken voor neo-nazi’s? Na alles wat ik gelezen en gehoord heb, heb ik daar nog geen antewoord op gekregen. Wie het weet mag het hier komen uitleggen. Na de verschillende racisme-kwesties en affaires in diverse landen lijkt me dat de meest zinvolle activiteit die antroposofen kunnen ondernemen.

    Floris Schreve, ik heb nog niet een antroposoof weten “een lans breken voor neo-nazis”. Is dit weer een staaltje van uw kunde in het verdraaien van de realiteit ?

    #

    Moderatie: reacties samengevoegd

    18/07/2010 om 18:55 | #251

    Floris Schreve :
    dus ‘kinderlijke negers’ kunnen hun eenzijdige kinderlijke eigenschappen omvormen door individuele geestkracht? FS)

    Floris Schreve, ik denk niet dat Steiner ook maar ergens over “kinderljke negers” spreekt, of zwarte Afrikanen “kinderlijk” noemt. Indien wel, gelieve een citaat aan te reiken. Ik ben er praktisch zeker van dat dit slechts uw eigen her-interpretatie is van wat Steiner zei of schreef (dit natuurlijk om uw eigen doeleinden te dienen).
    #
    Discipel
    18/07/2010 om 19:03 | #252

    Discipel :

    Floris Schreve :
    het aanprijzen van nationaal socialist David Irving in Steiners naam vind je kennelijk minder problematisch dan een eventueel misverstand over Steiners al dan niet speculatieve naam John William Smith?

    Ziet U soms overal neo-nazisme, Floris Schreve ?

    Hier moet ik nog aan toevoegen dat deze vreemde beschuldiging (het aanprijzen van nationaalsocialist David Irving in Steiners naam minder problematisch vinden dan een eventueel misverstand over de naam ‘John William Smith’) van een, sorry, ietwat verdraaide geest getuigt. Dit artikel gaat wel degelijk over Ahriman en over Steiner’s gebruik van de nam JW Smith, waar U of the schrijver van het artikel kritiek op had, en daar had ik op geantwoord. Er in dit licht het geval Irving bijhalen om mij toch nog maar van iets te kunnen beschuldigen is bijzonder wansmakelijk, Floris Schreve.

  51. Uit antroposofisch tijdschrift de Brug (http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b46met/b46.htm):

    Waar het Mysterie van Golgotha als centraal geestelijk gegeven in de ontwikkeling van de mensheid voor alle mensen een lichtend baken zou kunnen zijn dat iedereen verenigt in een gezamenlijk zoeken naar de juiste weg om de Christusimpuls in de wereld te realiseren, krijgen we nu een centraal on-geestelijk afstotingspunt, het zwarte gat in de mensheidsgeschiedenis waar iedereen in een grote boog moet omheen lopen en dat de mensheid verenigt in een gezamenlijke haat tegen …. de geestelijke impuls uit Midden-Europa ! Want het is niet toevallig dat met de holocaust een voortdurende haat tegen het Duitse volk in leven wordt gehouden, tegen Duitsland als een gebied waarvoor de mensheid moet oppassen en waakzaam blijven. Zelfs vóór de oorlog begon die haatpropaganda al.
    Vroeger werden in de bioscopen altijd nieuwsfilmpjes getoond vóór de eigenlijke film begon. In 1981 overleed Jack Glenn, de man die deze filmpjes maakte in de Verenigde Staten. Af en toe liet deze man wereldgebeurtenissen door acteurs naspelen in een toneeldecor. Eén ervan was het filmpje “Inside Nazi Germany”, gedraaid in 1938. Het bevatte een scène van een concentratiekamp, voor een stuk gefilmd op Staten-Island met New-Yorkse acteurs. Een groot deel van de film was opgenomen in het Derde Rijk door een free-lance cameraman, maar Louis Rochement, de producer, had het gevoel dat die film gecensureerd was door de Duitse autoriteiten en beval Glenn om de Nazi-brutaliteiten zelf in scène te zetten. Miljoenen Amerikanen die deze nieuwsfilmpjes in hun plaatselijke bioscoop bekeken waren overtuigd dat ze de realiteit zagen. Hoeveel dergelijke realiteiten die we tegenwoordig voorgeschoteld krijgen zouden niet het werk zijn van filmkunstenaars ?
    Feit is dat de Geallieerden na de oorlog Hollywood-producers huurden om propagandafilms te maken in plaats van het filmmateriaal van het leger te gebruiken.

    David Irving geeft daarop volgende commentaar :

    “Enkele jaren geleden kwam er op BBC2 geloof ik, een programma over de ‘documentaires’ van deze Glenn. Daarin werd onder meer onthuld dat de scènes van SA-bruinhemden die hun vijanden molesteerden in de straten van Berlijn en die de Joden in Wenen het voetpad deden opkuisen, gefilmd waren in de decors van Hollywood. Ook de Japanse soldaten die baby’s op hun bajonetten staken en andere wreedheden waren haatpropagandascènes uit Hollywood. Ik zeg niet dat die feiten zich niet werkelijk voorgedaan hebben. Maar moderne televisiemakers gebruiken nu die opnamen om hun eigen reportages mee te vullen, net zoals ze materiaal van de vroegere Sovjet-GPOE gebruiken als authentiek. Jarenlang hebben ze het publiek bedrogen en hun steentje bijgedragen opdat het wiel van de haat blijft draaien.”

    Op de website van David Irving kan men overigens ook lezen hoe een filmploeg van het Amerikaanse leger de “ontdekking”van een zak met de gouden tanden van concentratiekampslachtoffers in de (lege) kluizen van de Reichsbank regisseerde. Een ander knap propagandastaaltje.

    Waarom draaide Spielberg zijn film “Schindlers List” in zwart-wit ? Kort na het uitkomen van de film verklaarde de eerste cameraman in een Duits vaktijdschrift dat men opzettelijk een documentaire-indruk wou creëren opdat latere (nóg minder kritische – fdw) generaties gemakkelijker overtuigd zouden worden van het realiteitsgehalte.
    De film is nochtans gebaseerd op een roman, het product van de fantasie van een schrijver dus, van Thomas Kenneally. Maar daar is ook iets raar mee gebeurd. Vooraan in de eerste editie van het boek, vóór de film gemaakt werd, leest men vijf keer het woord ‘fictie’. In de tweede editie nog drie keer, in de derde editie is er geen sprake meer van fictie, het boek verschijnt in de weekendbijlage van sommige kranten zelfs in de lijst “non-fictie” !

    Waarom worden zgn. negationisten als Norman Finkelstein, David Irving, Robert Faurisson, Ernst Zündel zo hardnekkig vervolgd als de ketters destijds door de Inquisitie ? Om dezelfde reden als toen : ze hebben zichzelf buiten de gemeenschap der gelovigen geplaatst, de gelovigen die het dogma aanhangen : Duitsland is de bron van alle kwaad.

    In Canada zit Ernst Zündel al 22 maanden (december 2004) in eenzame opsluiting wegens zijn overtuiging, hij heeft nog nooit een vlieg kwaad gedaan, maar wel zijn mening geuit. De rechtszaken tegen hem lijken zo uit boeken van Kafka te komen: de voormalige chef van de geheime dienst die hem jarenlang geschaduwd heeft is nu zijn rechter. Iedere vraag van de verdediging wordt verworpen omdat ze de nationale veiligheid in gevaar zou brengen.

    De antichrist, die zo handig de zaken in hun tegendeel kan verkeren, probeert ook de Heilige Geest te vervangen door een zeer aards, zeer leeg gegeven, dat de naam holocaust heeft gekregen, weerom niet toevallig in het Engels klinkend als Holy Ghost.

  52. Dit lijkt me duidelijk genoeg. En voor de duidelijkheid, David Irviing is een van de boegbeelden van de Neo-Nazi beweging. Net als Ernst Zündel overigens. Dit alles uit een ‘antroposofisch’ tijdschrift.

  53. Na een tijdje weggeweest te zijn toch nog een reactie. Dit vanwege de politieke actualiteit in Nederland.
    In Nederland is weer wat rumoer ontstaan omdat de rechtspopulistische partij van Geert Wilders een nieuwe adviseur heeft aangetrokken, een zekere Paul Belien. Deze Paul Belien is een uitgesproken conservatief, anti-abortus en antii-homorechten. Hij schrijft regelmatig voor de Brussels Journal, zie http://www.brusselsjournal.com/blog/2
    Maar, het aardige is dat de Partij van de Vrijheid van Geert Wilders een bijna hysterisch filosemitische partij is. Israël wordt in die kring gezien als een front tegen de islamitische wereld (zo denkt Wilders er althans over). Maar wat doet zo’n adviseur van Wilders dan bij een orgaan waar ook iemand voor schrijft die zweert bij Holocaustontkenners en, met Steiner, vindt dat het Jodendom zijn langste tijd gehad heeft? Want Jos Verhulst zit bij hetzelfde orgaan, zie http://www.brusselsjournal.com/blog/3?from=15 . Wel een interessante combinatie en wellicht ook veelzeggend.

  54. Dag Floris,

    Er zijn nog andere lijntjes te trekken tussen Beliën en Verhulst. Zo schreef Verhulst voor het rechtse, seperatisitische tijdschrift Secessie http://www.secessie.nu/?tekst=toonauteur&naam=Dr.+Jos+Verhulst , waarvan Beliën de oprichter is en hij geeft ook thuisonderwijs aan zijn kinderen. Iets dat Verhulst hem al voordeed.

    De Engelse Wikipedia verwijst in het lemma ‘Paul Beliën’ naar Jos Verhulst.

    En op The Brussels Journal reageert Verhulst op een stuk van Beliën (dat ondertussen is verwijderd vanwege aanzetten tot geweld tegen allochtonen) op volgende manier:

    ‘@pvdh: fundamentalisme
    Submitted by Jos Verhulst on Tue, 2006-04-25 08:33.

    “Ik ken geen enkele PC’er die de haatboodschappen van moslimfundamentalisten goedkeurt. ”

    Ik ken er wel die het feit toedekken, dat de koran haatboodschappen bevat. De EU bijvoorbeeld, waar een Orwelliaanse aanpassing van het woordgebruik ivm de islam in de steigers wordt gezet. Of de VN, waar topbureaucraten het lachen met Mohammed als ‘racisme’ afschilderen. Uw pc-gebruik van de term “moslimfundamentalisme” dekt een fundamentele waarheid toe: de kerntekst van de islam (de koran) keurt geweld (bv tegen andersdenkenden) goed, terwijl de kerntekst van het christendom dit niet doet maar integendeel geweldloosheid en secessionisme aanbeveelt.’ http://www.brusselsjournal.com/node/1001

    Tot zover dan weer Verhulst, die hier aardig in lijn is met Wilders.

  55. Wel interessant, de nieuwe bijdrage van Francois de Wit, zie http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b69/b69def.htm#rbn . Had hem in eerste instantie over het hoofd gezien, maar was er ook even een tijdje uit.
    Maar Fracois de Wit meent dus dat racisme niet bestaat (zich beroepend op Israel Shamir)? Het is wel leuk om daar wat nader op in te gaan. Ik geloof namelijk dat racisme wel bestaat, niet in de laatste plaats in de artikelen van Francois de Wit zelf. In die zin is het wel een mooie inkopper. Maar ik zal dat om mijn eigen blog nog uitgebreid toelichten. Wordt vervolgd.

  56. Ja, die van de Brug. Het wordt met iedere publicatie die ze uitbrengen gekker. De inleiding van het artikel over racisme in de Brug van september liegt er weer niet om.

    (…) Racisme bestaat niet
    Altijd weer duiken er mensen op die het als hun levenstaak beschouwen om Rudolf Steiner, de antroposofie, en ondertussen ook dit tijdschrift, te beschuldigen van racisme, antisemitisme, neonazisme. In discussie gaan met deze mensen is totaal zinloos. Gary North ( op http://www.lewrockwell.com/north/north866.html ) beschrijft dit soort critici, waar iedere bekende auteur mee af te rekenen krijgt als : “ jerks, big-mouths, ill-informed blow-hards, and nut cases”, ongeveer iets als “abnormalen, grote bekken, ongeïnformeerde stijfkoppen en regelrechte psychiatrische gevallen”. Vroeger stuurden ze een brief of email naar de schrijver of de uitgever, maar hun psychologisch profiel doet hen nu bloggen en internetforums oprichten.
    Wat ze allemaal gemeenschappelijk hebben is:
    1. Tijd in overvloed
    2. Uitgesproken opinies
    3. Een overdreven gevoel van eigenwaarde
    4. In de belangstelling willen staan
    5. Een beperkt publiek, dat voortdurend kleiner wordt.
    Hun vrienden zijn het beu om naar hen te luisteren. Ze stellen vast dat niemand hen ernstig neemt. Dat doet hen niet nadenken over zichzelf, nee, daardoor kweken ze een rancune tegen al wie hun standpunt niet deelt en naar hen luistert. Zo gaan ze dan op zoek naar andere mensen die aandacht voor hen willen hebben. Ze zitten overal op internetforums en blogs. Als je één keer reageert, ben je gezien, je hebt geen penvriend, maar een penvijand voor de rest van je leven.
    Dus, in plaats van voor de zoveelste keer met handen en voeten uit te leggen dat bij Rudolf Steiner geen sprake kan zijn van racisme en antisemitisme, laten we nu een schrijver aan het woord met de eenvoudige boodschap dat racisme gewoon niet bestaat.
    Onderstaand artikel is een licht verkorte vertaling van een tekst van Israel Shamir, te vinden op http://www.israelshamir.net/English/immigration.htm
    Wie is Israel Shamir? (…) http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b69/b69def.htm#rbn

    Wie is Israel Shamir. Volgens Wikipedia is Shamir een in Zweden wonende publicist die in zijn publicaties antisemitisme niet schuwt. Het lijkt erop dat wanneer die van de Brug iets over racisme of discriminatie te vertellen hebben we er prat op kunnen gaan dat ze met een of andere antisemiet of neonazi op de proppen komen 😉

    Als afsluiter van het artikel in de Brug wordt de lezer op het volgende getrakteerd:

    (…) We moeten gewoon het positieve van dit arabisme onder ogen zien : wanneer onder invloed van deze impuls al onze traditionele waarden, die we tot hiertoe niet bewust verworven hadden, wanneer die dus gaan afgeschaft worden – vrijheid van meningsuiting, gelijke behandeling der geslachten, dierenwelzijn, scheiding van kerk en staat – dan misschien zullen de mensen zich gaan bezinnen over de waarden van het christendom die het Avondland groot hebben gemaakt, dan zal men misschien wat aandacht besteden aan de antroposofie die zoveel vernieuwend potentieel heeft, die ons bvb. aanspoort tot wakkerheid en bewustzijn zowel voor de eigen taalgeest en volksziel als voor die van de ons omringende volkeren. Pas vanuit zo’n wakkerheid en bewustzijn kan een echte Europese impuls ontstaan.(…)

    Dat is duidelijk. Volgens de Brug is het positieve van ‘dit arabisme’ dat we ons gaan bezinnen over onze traditionele waarden wanneer die afgeschaft worden ‘door deze (d.i.de Arabische) impuls’. Het gaat over vrijheid van meningsuiting, gelijke behandeling der geslachten, dierenwelzijn, scheiding van kerk en staat. En dan komt het: de antroposofie kan soelaas bieden…taalgeest…volksziel…Europese impuls…
    We belanden zo bij steiners Mission einzelner Volksseelen.

  57. Wel leuk, die eerste sneertjes. Maar ik denk dat mijn productie nog niets is vergeleken bij wat de Brug en Vrijgeestesleven bij elkaar heeft geraapt aan ranzig neonazi-materiaal en wat ze verder allemaal produceren aan teksten waar de haat tegen alles wat anders is vanaf spat (joden, homoseksualiteit, materialisten, vrijmetselaars, illuminati, België, ‘Joden’). Je verzint het gewoon niet. Overigens wist ik niet dat dierenwelzijn een Christelijke waarde is, maar dat terzijde. Ook interessant is wat er met ‘arabisme’ bedoeld wordt. Robert Jan Kelder kwam er ook al mee in een ander artikel, maar ‘arabisme’ staat buiten de antroposofie bekend als iets anders. Er bestaat iets als ‘pan-arabisme’ (streven naar een staatkundige eenheid van alle Arabische staten). De Ba’thidologie van Saddam Hoessein was daar een extreme afsplitsing van (overigens vormgegeven door een arabische Christen, de Syriër Michel Aflaq). Maar dat wordt mestal met ‘arabisme’ bedoeld. Het lijkt erop dat ze het eigenlijk over de islam hebben, maar dat is een religie, geen ‘impuls van een volksziel’. Maar leg dat maar eens uit aan een (neem me niet kwalijk) Blut und Boden festisjist als meneer fdw. Geheel tenovervloede, ik vind dat zijn bijdragen vrijwel niets met de antroposofie van Rudolf Steiner te maken hebben, eerder met iets anders. Maar dat zal ik dan nogmaals een keer uitvoerig toelichten. Er komt dus nog wel wat 😉

  58. LS…

    Ik ben maar een simpele verdwaalde ziel. Maar na dit weer eens gelezen te hebben, kan ik alleen maar vermoeden dat elke demagoog met wat krantenknipsels en vage kennis van religie en geschiedenis een elixer kan maken waarmee hij de onnozele geest kan vergiftigen. Of die demagoog nu Rudolf Steiner, Hitler of dichter bij huis: De Duivel zelf is…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *