Brugklasje van ‘angry man’

100_15991Wie zich verdiept in de antroposofie, de achterliggende filosofie van de steinerscholen, kan niet anders dan hem tegenkomen. Vrijwel geen verhitte antroposofische discussie gaat voorbij of zijn naam valt. Hij is een van de spilfiguren binnen de antroposofische beweging, misschien wel even belangrijk als Rudolf Steiner zelf.

We hebben het over Ahriman, volgens antroposofen een van de duistere tegenmachten. En niet de minste. Daarom ook zo belangrijk, want polyvalent inzetbaar in alle gevallen waarbij de zaken niet gaan zoals gedacht (het is allemaal Ahri’s schuld). Dat Ahriman een belangrijke figuur is in de antroposofische gedachtenconstructie blijkt na het doornemen van het drukbezochte antroposofische internettijdschrift ‘De Brug’. Alleen al op de eerste pagina van de index komen 16 artikelen voor waarin ‘de Kwade’ de hoofdrol speelt. Tellen in hoeveel artikelen in de Brug Ahriman in totaal figureert, is onbegonnen werk. Het zijn er teveel. Binnen de antroposofische beweging is de Kwade (of de Boze) springlevend. Wie is deze Ahriman, of wat is Ahrimanisch? Floris Schreve, die zich in het racismedebat onderscheidt door het analyseren van racistische passages in de werken van Steiner en die hier al enkele uitgebreide essays heeft gepubliceerd, gaat dieper op die vraag in en maakt op heldere wijze duidelijk waar  het begrip Ahriman vandaan komt, wat het betekent en waar het in antroposofische context voor staat. De tekst is een voor deze site bewerkt uittreksel uit een verhandeling over racisme waaraan Floris Schreve momenteel werkt.

Het geval Ahriman – door Floris Schreve

Oorspronkelijk was Ahriman of Angra Mainyu de god van het kwaad/duisternis/dood in het Perzisch dualisme. Feitelijk hadden de oude Perzen een tweegodensysteem. Aan de ene kant was er de schepper, Ormuzd of Ahura Mazdao, de god van het licht, de geboorte, het leven. Aan de andere kant was Angra Mainyu of Ahriman, die weliswaar niet geliefd was, maar toch noodzakelijk om de wereld in evenwicht te houden. Leven kan immers niet zonder dood, dag niet zonder nacht en het goede is niet mogelijk zonder het kwade. In feite is het oude Perzische dualisme, zoals geformuleerd door Zoroaster/Zarathustra, een religie van het vinden van de balans tussen beide krachten. Lees verder

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail

Author: Ramon De Jonghe

266 thoughts on “Brugklasje van ‘angry man’

  1. En dan gaat het mij precies om het stukje ‘De Ahrimanische maatschappijvorm (4)’ tot het kopje ‘Verbod op denken’. Het zou wel aardig zijn als daar wat meer kennis van wordt genomen.

  2. Dat VHO had ik zelf nog niet eens ontdekt! Dat is zo’n beetje de centrale website van het ‘wereldwijde genootschap der Holocaustontkenners’. Dan is het dus helemaal mis.
    Dat het wellicht het werk is van twee antroposofen, het zou zomaar kunnen. Maar idd wat doen al die antroposofische instellingen daar? En dan heb ik het er ook over dat er op talloze antroposofische websites uit Nederland en Vlaanderen een link naar de Brug staat. Misschien niet goed opgelet (en wellicht verwacht je zoiets niet, dus dan ook nog wel een beetje te begrijpen, tenminste als je denkt het een soort Jonas is, of Info3), maar ik denk dat er toch nu wel genoeg mensen kennis van hebben genomen. Anders lijkt het er bijna op alsof je de inhoud onderschrijft en zelfs ik kan me dat niet echt voorstellen. Goed, in mijn tweede antroposofie artikel heb ik vermeld dat het Willehalm Instituut een link had staan (staat nog altijd in mijn stuk vermeld). Die link is verdwenen. Wil ook best geloven dat men er daar oook niet echt kennis had genomen van de inhoud van de Brug, want nogmaals, zoiets verwacht je niet.
    Heb verder ook nooit die zaken echt met naam en toenaam genoemd, omdat ik dacht dat het anders echt een beetje te pijnlijk zou worden. Bovendien kon iedereen dat zelf wel zien. Maar goed, misschien was dit item nog nodig om het echt duidelijk te maken dat het dus goed mis zit.
    En als het het werk van twee antroposofen is (en nog een par anderen die er soms ook voor schrijven), lijkt me het nog niet eens de grootste ramp. Dan is het ook een marginaal verschijnsel. Maar als het een medium is dat blijkbaar breder wordt gedragen, kun je je daar terecht je vraagtekens bij hebben. En een klein zoektochtje op internet leverde toch anwijzingen op dat deze site wat breder gedragen wordt dan door de twee redacteuren en de paar gastauteurs. Ook op de Rudolf Steiner academie bijv. geeft een van deze redacteuren gewoon lezingen, vaak samen met andere bekendere namen. Ook heeft er weleens een bekende Nederlandse antroposoof aan dit blad bijgedragen (iemand die ook voor Driegonaal schrijft en zich daarbuiten vaker laat horen). Dus vandaar mijn vraagtekens. Ik heb het allemaal niet zo met naam en toenaam willen doen. Mensen kunnen ook zelf hun conclusies trekken en ik verwachtte echt dat een beschouwing van mij, waarin ik de naam David Irving zou noemen, genoeg zou zijn. Maar kennelijk dringt het nu pas echt door.
    Maar goed, als je ook aansluiting zoekt bij de internationale club van holocaustontkenners lijkt me de keuze vrij duidelijk. Of je kiest voor de antroposofie, of je gaat op de fascistische toer. Het lijkt me goed als daar een duidelijke grens wordt getrokken.

  3. Wat mij overigens al bij het schrijven van mijn eerste artikel verbaasde is dat de brug zo makkelijk aan de haal kon gaan met Jelle van der Meulen en Bernard Lievegoed. Daarvan denk ik wel zeker te weten dat beiden hier niet erg gelukkig mee zouden zijn of zijn geweest. En dan vooral de context waarin het is geplaatst (dus met de ‘redactionele opmerkingen’ van de heren van de Brug zelf). Hier te lezen: http://users.telenet.be/antroposofie/diabasis/b29bl.htm
    Ik denk niet dat Lievegoed (maar wellicht ook van der Meulen) om zo te worden aangehaald in een blad dat systematisch de Holocaust ontkent.

  4. Bedoelde natuurlijk: Ik denk niet dat Lievegoed (en wellicht ook van der Meulen) er blij mee zouden zijn om zo aangehaald te worden in een blad dat zo systematisch de Holocaust ontkent.

  5. Het is inderdaad een vreemde site, dat Vrij Geestesleven.be (in Nederland wordt Vrij Geestesleven vooral geassocieerd met de uitgverij die vele werken van Steiner in de Nederlandse vertaling heeft gepubliceerd. Het Belgische Vrij Geestesleven is dus iets anders, voor alle duidelijkheid).
    Maar goed als je naar die site gaat http://www.vrijgeestesleven.be/ kun je links kiezen voor ‘antroposofie’ en dan kom je bij de Brug uit. Kies je voor ‘directe democratie’ dan kom je op een site ‘directe democratie’, waar het dagelijkse nieuws wordt driegeleed. Er zijn inderdaad drie kolommen, in rood, wit en blauw, net als de kleuren van de Franse revolutie.
    Onderan staat echter een hele vreemde banner. Er staat ‘helden van onze tijd’ met meteen daaronder de banner ‘Free Ernst Zündel’. Dus deze Holocaustontkenner is niet alleen een slachtoffer maar ook een held.
    Er worden nog twee andere ‘helden’ genoemd. Naaast Ernst Zúndel nog de Belgische holocaustontkenner Siegfried Verbeeke. Vreemd genoeg ook Mordechai Vanunu, de Israëlische medewerker van het kernwapenprogramma die uit de school is geklapt. Vanunu wordt in Israël door sommigen gezien als en landverrader, maar het lijkt mij niet helemaal gepast om hem samen met twee Holocaustontknners op te voeren. Net alsof kritiek op Israël gelijk staat aan Holocaustontkennen (er is geen betere manier om ‘Isräël’ in de kaart te spelen dan deze voorstelling, maar dit terzijde). Lijkt me ook bijzonder beledigend voor Vanunu. Maar eerder hebben we ook gezien dat Norman Finkelstein op een hoop werd gegooid met David Irving.
    Maar wat hier weer de belangrijkste vraag is. Wat moet een banner ‘Free Ernst Zündel’ op een webpagina, die petendeert de antroposofie (in dit geval de sociale driegeleding) uit te dragen? En vooral, waarom heeft niemand uit de antroposofische beweging (althans bijna niemand) daar geen enkel probleem mee? Wat meer neonazisme in de antroposofie, moet allemaal kunnen. Maar kom niet aan met opmerkingen over rassenleer in het werk van Steiner. Want dan zit je echt verkeerd.

  6. Maar het lijkt erop dat dit Vrijgeestesleven (de Belgische variant) sterk het stempel draagt van de eerder ter sprake gekomen evolutie-bioloog (op wikipedia staat trouwens chemicus) en antroposoof Jos Verhulst. En ook hier wordt weer actie gevoerd voor Ernst Zündel, net zoals er op de site van de Brug een directe link staat naar de website van David Irving.
    Kunnen ze niet een keer zelf komen uitleggen wat ze beogen. Ik snap dat het niet meer erg uitnodigend is, maar misschien is dat wel het beste.

  7. Op dat Vrij Geestesleven wordt op een vrij schreeuwerige manier de sociale driegeleding uitgelegd, zie http://www.vrijgeestesleven.be/directe%20democratie/Archief/taakeuropa.htm
    Ook wordt er hier een enorm issue gemaakt van de vrijheid van meningsuiting. De voorbeelden die genoemd worden, komen weer uitsluitend uit de extreem rechtse hoek. Ik wist niet dat de Sociale Driegeleding zo nauw verwant was aan extreem rechts. Ook niet dat het zoveel te maken had met Vlaams nationalisme. Kan iemand dit uitleggen?

  8. En dan hoe het verschil tussen ‘links’ en ‘rechts’ wordt beschreven:

    Links-progressief is een vrouwelijk geloof dat de vriendelijkheid, beperkte horizon, bescheiden vertrouwdheid met de rede, en vreedzaamheid van die sekse belichaamt. Zoals zorgzame moeders dat doen, wil het iedereen beschermen tegen alles.
    Dat is waarom links onverbiddelijk veiligheid promoot. Kinderen moeten een helm dragen als ze fietsen, zwembaden mogen geen diepe kant meer hebben, kajakkers moeten een zwemvest aan, wapens moeten verboden worden, evenals roken, en drinken voor autobestuurders, en iedereen moet zich insmeren om geen huidkanker te krijgen. We moeten zodanig inzitten met onze veiligheid dat er op den duur in het leven niets meer overblijft dan alleen maar in-leven-blijven.

    En nu rechts:

    Rechtsen hebben totaal geen gevoel voor esthetica, liefde tot de schoonheid is in hun ogen immers een zaak voor vrouwen en homoseksuelen. Toon een rechtse een arcadische idylle van uitgestrekte velden, oude eiken en hij begint al te rekenen hoeveel hotels, parkeerplaatsen en shopping-centra er in passen. Zoals een doofgeboren man onbegrijpend naar de heen-en-weer beweging van de violisten in een symfonisch orkest staart, zo onbegrijpelijk is voor de rechtse een groene milieurakker. Een olifant, een dolfijn, een panda, dat zijn voor hem maar een aantal blikken hondevoer aan 27 cent het blik, en voor 3 cent meer per blik – om eventuele gerechtskosten te dekken – zou hij zelfs zijn grootmoeder inblikken. Hij kan er in alle oprechtheid niet bij dat iemand daartegen zou kunnen bezwaar maken.
    Hij is dikwijls gelovig, hoewel niet in die mate dat zijn geloof zijn misdragingen zou temperen. Geloof voor hem is een rechtvaardiging, geen beperking. Kuddegedrag is er voor hem niet bij – in de regel zullen conservatieven nooit demonstreren, terwijl linksen niet anders doen.

    Aan een kant wel komisch, maar ook wel weer heel erg sneu en rolbevestigend. Waarom moet dit en vooral, wat heeft dit met de antroposofie te maken? Lijkt me ook beyond de sociale driegeleding.

  9. Maar het belangrijkste resultaat van dit kleine zoektochtje is dat het niet alleen de Brug is die actie voert voor Dvid Irving en Ernst Zündel. Ook dat zg Vrij Geestesleven dus. En dat is niet het werk van de twee antroposofen die de Brug runnen. Dus het lijkt mij dat het nu de vraag is (als je de antroposofie een warm hart toedraagt althans): hoe effectief af te komen van die Holocaust ontkennende elementen? Tenminste als je dat wil, al denk ik anders dat je wel een ernstig geloofwaardigheidsprobleem hebt.
    Overigens geloof ik nog steeds dat de meeste antroposofen, zoals ik ze ken tenminste, zich hier oprecht niet in zullen herkennen en helemaal niets te maken willen hebben met holocaustontkenners, andere extremiteiten, etc. die voor de Brug de normaalste zaak van de wereld zijn of het zelfs verdienen om aangeprezen te worden.

  10. Maar alleen de slogan al van dit Vrij Geestesleven (dus niét de uitgeverij maar de website http://www.vrijgeestesleven.be ) :

    ‘neemt het op voor alle slachtoffers van lokale, federale of Europese SovjetOverheden :
    – rokers
    – negationisten
    – vaccinatieweigeraars

    Meerdere categorieën volgen nog …’

    Dit is antroposofie al la de tegenpartij (voor degenen die dat nog wat zegt)

  11. Zie voor het Nederlndse Vrije Geestesleven, http://www.christofoor.nl/cgi-bin/showpage.cgi?section=9
    Een van hun medewerkers heeft ironisch genoeg hierboven gereageerd. Maar dit is een al vrij lang bestaande en degelijke uitgeverij die vooral Rudolf Steiner vertalingen op de markt brengt. Een beetje anders dan het Belgische Vrij Geestesleven dat zich actief wil inzetten voor Holocaustontkenners (‘neemt het op voor negationisten’, in hun eigen woorden).

  12. Floris,

    Die van De Brug opereren onder de url http://www.vrijgeestesleven.be, De meeste Nederlandstalige antroposofen zullen waarschijnlijk de associatie met de gelijknamige (imprint) uitgeverij wel maken. Dat Jos Verhulst zijn ideeën bij die van De Brug gretige afname vinden is duidelijk: er is zelfs een aparte indexpagina voor Jos en een archief met zijn teksten voorzien. Jos is ook een van de drijvende krachten achter Democratie.nu, een (politieke) burgerbeweging die opkomt voor directe democratie en het referendum. Maar die van De Brug hebben dus ook hun pagina’s Directe Democratie. In het bestuur van Democratie.nu komen overigens nogal wat antroposofen voor, waaronder de directeur van de Rudolf Steiner Academie. Die steineracademie (ondertussen de naam veranderd in Via Libra) linkt naar De Brug, zoals eerder al aangegeven. Het is een kleine wereld, is het niet?
    Daarom dat ik al herhaaldelijk heb aangehaald dat we hier niet te doen hebben met een of andere marginale groepering. We hebben het over mensen die binnen de antroposofische beweging in Vlaanderen, maar ook daarbuiten, enig aanzien genieten.

    Critici zoals Imelman ‘verweten’ antroposofen dat in het kader van de antroposofie zowat alles past, zolang het maar niet in tegenspraak is met wat Steiner zelf zei. De Brug lijkt daar een schoolvoorbeeld van. Trouwens, zo’n vrij geestesleven vind ik De Brug nu ook weer niet hebben. Ik stuurde De Brug ooit een artikel waarvan de inhoud door een van de beheerders op instemming kon rekenen, maar desondanks werd het niet geplaatst. Lag te gevoelig m.b.t. de voorzitter van de Antroposofische Vereniging, waarvoor alle begrip. Maar in het licht van de linken naar revisionisme op die site vind ik die gevoeligheid toch wel vreemd.

    Ik vond een site die opereert onder de url http://www.antroposofie.eu en http://www.antropolis.nl (staat geregistreerd op naam van een Eindhovenaar). Stijl en inhoud doen me denken aan artikelen op de site van De Brug. Maar dus ook onder de vlag (url) antroposofie.
    Dat kan wel, net zoals De Brug op internet uithangbord mag zijn voor antroposofie in de Lage Landen (googel maar eens op antroposofie en kijk waar De Brug verschijnt). Nu heb ik geen enkele probleem met De brug als zodanig, maar zelf kreeg ik als beheerder van de antroposofische bibliotheek Leuven twee jaar geleden een mail van de voorzitter van Antroposofische Vereniging waarin stond dat er geen link meer naar de bibliotheek zou worden gelegd, omdat ik in de pers had verteld wat er zoal gebeurt in de steinerschool van Leuven (hij noemde het een perscampagne). Ook de steineracademie verwijderde, ik vermoed wel onder druk, de link naar de Leuvense antroposofische bibliotheek.
    Met linken naar sites die negationisme, revisionisme, enz. aanprijzen heeft men blijkbaar minder moeite dan linken naar sites van mensen uit de eigen beweging die kritiek hebben.

    Het principe lijkt me simpel. Een min of meer bekend antroposoof waarvan publiek uitkomt dat die er wel opmerkelijke of bizarre ideeën op nahoudt, daar zegt de beweging van: ‘Voor zover in het werk van deze of gene bizarre (negationisme, racisme, enz.) inhoud voorkomt nemen wij daar afstand van’. Voor zover betekent ‘indien’, waarna nog moet worden gedefinieerd wat bizar nu precies is en of dit bizar binnen een antroposofische context wel zo bizar is als de gewone sterveling meent dat het is. Er wordt dus eigenlijk niks gezegd, al lijkt het alsof men afstand van het bizarre neemt. Er is in wezen echter nergens expliciet gezegd waarvan afstand wordt genomen. Laat staan dat zou worden gezegd: ‘Wij nemen afstand van dat idee van meneer X. Het spreekt voor zich dat dit pas gebeurt wanneer de publieke verontwaardiging te groot is om nog langer te zwijgen. Zie het racismevraagstuk.

    Men kan zich vanuit de hoek van de geïnstitutionaliseerde antroposofie bijvoorbeeld wel proberen in te dekken door te stellen dat De Brug een persoonlijk initiatief van enkele antroposofen is en beweren dat men hun vrijheid van menigsuiting wil respecteren. Volgens mij stemmen ze dan wel stilzwijgend in dat onder de vlag van antroposofie holocaustontkenners en aanverwante stomingen worden omarmd. Ze staan daar dan achter.

    Van mij mogen ze daarachter staan, maar ik vraag dan maar ineens aan de antroposofische gemeenschap of deze site dezelfde tolerantie mag verwachten als die sympathisanten van holocaustontkenners te beurt valt. Ik heb zo’n vermoeden dat dat veel gevraagd is.

  13. Die site uit Eindhoven is wel grappig, soms een beetje para ook. Had nooit de link gelegd tussen de bouwfraude (was een politiek schandaal in Nederland, een paar jaar geleden) en de vrijmetselaars. Ik zie die aannemers al lid zijn van een loge. Frauduleus bouwen en dan ook frauduleus met de passer en de winkelhaak aan de slag gaan wanneer het geestelijke zaken betreft (is de symboliek van de vrijmetselarij). Maar wie weet.
    Maar als het geen marginaal verschijnsel is, dan is er dus een gigantisch probleem. Als de belangrijkste figuren in de Belgische antroposofische beweging inderdaad vinden dat antroposofie gelijk staat aan dwepen met David Irving, lijkt het mij daar goed mis. Ik weet niet of het zo is (jij kent die wereld beter dan ik), maar als het niet zo is zou ik, als ik in hun schoenen stond tenminste, dit luid en duidelijk kenbaar maken. Zoals dat toen ook met die Bondarev is gebeurd.
    Maar mochten de belangrijkste figuren uit de antroposofische beweging dit inderdaad zo zien, dan is er denk ik wel een probleempje. Dan zijn ook de levensbeschouwelijke fundamenten rot, ook bekeken vanuit orthodox antroposofisch standpunt (nogmaals, wat heeft Rudolf Steiner te maken met Ernst Zündel? Het wordt steeds gekker, dat ik, NB nogal kritisch naar Steiners inzichten over rassen, voortdurend moet uitleggen dat Steiners gedachtegoed geen legitimatie voor Holocaustontkenners betekent. Nog steeds vreemd dat er nauwelijks antroposofen zijn die die verantwoordelijkheid op zich nemen, de paar positieve uitzonderinegen daargelaten).
    Tijd dat er antroposofen in actie komen? Als dat niet op nationaal niveau kan, waarom dan niet internationaal? Misschien ben ik nog steeds wat goed van vertrouwen, maar ik denk dat het interessant zou zijn om een paar artikelen uit de Brug in het Duits te vertalen en die elders onder de aandacht te brengen. Ik vraag me af of de Duitstalige antroposofische gemeenschap, inclusief Dornach, erg staan te juichen bij die verhalen over David Irving. En we hebben gezien dat het niet alleen de Brug is maar ook breder.

  14. Ik bedoel, je moet als antroposoof toch wel knettergek zijn, om, na alle racisme-kwesties in diverse Europese landen, te denken ‘weet je wat, we gaan ons uit pure verveling, eens toeleggen op Holocaustnegationisme’. De opmerkingen van Steiner over zwarten en vooral indianen hebben ons al zoveel goeds gebracht, dat we het plaatje maar het beste helemaal kunnen invullen, door een flinke lading antisemitisme en een paar obscure Holocaustontkenners de antroposofie binnen te loodsen. Want die laatsten worden verder alleen maar serieus genomen in hele beperkte neonazi kringen. Maar bij deze hebben zij nu ook de support van de antroposofen.
    Goed, ik weet ook wel dat dit niet algemeen is, maar maak dat dan tenminste duidelijk, met andere woorden, spreek je uit. Het kwaad is al geschied en negeren of doodzwijgen lijkt me niet langer meer een optie.

  15. En met ‘knettergek’ bedoelde ik ook echt knettergek, dus niet zoals een bepaalde Nederlandse rechts populist dit woord inzette (sinds kort wordt dit woord vooral daarmee geassocieerd, althans in Nederland).
    Maar goed, het wordt allemaal veel gelezen, ik neem aan ook door de kring die hier het onderwerp van gesprek is. Dus misschien moet er uit die hoek maar eens een keer worden toegelicht waarom David Irving, Ernst Zündel ea zo’n enorme meerwaarde voor de antroposofie betekenen.

  16. En voor wie nog steeds denkt dat mijn krachtige kwalificaties wat overdreven zijn, bekijk zeker de homepage van de Brug http://www.antroposofie.info/
    Vandaar zowel links naar de inhoudstafel, waar alle artijkelen alfabethisch zijn gerangschikt, als naar ‘vrijgeestesleven.be’, waar ook veel lezenswaardigs staat. Dus als bovenstande beweringen wat al sterk overkomen, kijk het zeker na.

  17. Misschien halen die van De Brug hun inspiratie wel bij andere antroposofen? Bijvoorbeeld bij Haverbeck, die jarenlang het Collegium Humanum, een nazi scholingscentrum leidde. http://www.nadir.org/nadir/periodika/aib/archiv/70/30.php

    Op een andere weblog vond ik het volgende. http://anthroposophie.blogsport.de/2007/02/01/nationalsozialistinnen-unter-den-anthroposophen

    (…) Das Collegium Humanum ist wohl eines der ältesten Seminarhäuser der extremen Rechten. In den letzten Jahren entwickelte es sich zum Zentrum der Holocaustleugner.(…)

    (…)Seit 2003 ist vor allem der Holocaustleugner und Antisemit Horst Mahler als ständiger Referent im Collegium zu Gast. Von ihm oder Referenten aus dem Kreis des »Vereins zur Rehabilitierung der wegen Bestreitens des Holocausts Verfolgten« (VRBHV) werden die meisten Seminare bestritten. Obwohl Holocaustleugnungen und schamlose Verherrlichung des Nationalsozialismus die politischen Aussagen prägen, kommen die »Freunde und Förderer« aus wohlhabenden Kreisen und stammen häufig aus dem Spektrum extrem rechter Ökologen und Anthroposophen.(…)

    (…) 1981 gehört Haverbeck zu den Mitunterzeichnern des „Heidelberger Manifestes“, in dem im Nazijargon die „Unterwanderung des deutschen Volkes“ und die „Überfremdung unseres Volkstums“ beklagt wurde. Nach so viel Arbeit für „Volk, Volkstum“ und „Volksindividualität“ nahmen die Anthroposophen, den vermeintlichen „Linken“, mit Freuden wieder auf. Georg Werner Haverbeck wurde rehabilitiert und darf fortan wieder als Priester der Christengemeinschaft wirken.
    Auf dieses Image läßt sich aufbauen. 1989 veröffentlicht der Alt-Nazi sein Buch „Rudolf Steiner – Anwalt für Deutschland“. In diesen Buch hebt Haverbeck die völkischen Thesen Steiners hervor. Insbesondere die vermeintliche „Umerziehung“ und ein „geistig-seelischer Genozid“, der durch den „Tod des Volkstum“ herbeigeführt werde. Der Mensch gehöre „einem gewissen Volkstum an, durch sein Blut“ habe Steiner behauptet. Diese Propaganda bleibt nicht ohne Wirkung. Schließlich gibt es eine ganze Reihe von anthroposophischen Deutschen, die sich auf Haverbeck und die völkischen und rassistischen Thesen berufen.(…)

    Ik heb na het lezen van deze passages niet dadelijk de indruk dat het veel gaat opbrengen wanneer die artikelen van De Brug naar het Duits worden omgezet.

    Op Egoisten.de schrijft Michael Eggert over een andere bekende antroposoof en priester van de Christengemeenschap, Friedrich Benesch, die het gedachtegoed van de nazi’s uitdroeg.

    (…) In einem privaten Mail- Austausch hat nun Hans-Werner Schroeder, ebenfalls Priester, ehemaliger Oberlenker und Leiter der Freien Hochschule der Christengemeinschaft, aber auch Autor und Biograf Friedrich Beneschs, zu dieser Frage Stellung genommen:

    “Zu der Frage, ob die Leitung der Christengemeinschaft von den nationalsozialistischen Aktivitäten Friedrich Beneschs in Siebenbürgen irgendetwas gewusst hat, kann ich wahrheitsgemäß versichern: das war nicht der Fall. Die jetzt zu Tage tretenden Tatsachen waren bis dahin auch bei seinen Freunden vollkommen unbekannt. Benesch hat auch im engsten Kreis nie darüber gesprochen, wie ich auf Nachfrage erfahren habe, und die Familie ebenso. Alle andersartigen Aussagen entbehren jeder Grundlage. Ich bereite eine Biographie vor, wo ich auf damit zusammenhängende Fragen eingehen werde. Hans-Werner Schroeder” (…)

    Wir haben es nicht gewusst? Dat werd toch ook van andere antroposofen die collaboreerden of nog collaborerenmet de nazi’s gezegd. Nog niet zo lang geleden kwam Andreas Molau nog aan de beurt. Niemand wist iets (mijn naam is haas).

    Maar op een andere pagina van dezelfde site staat dan weer dit i.v.m. Benesch te lezen. http://www.egoisten.de/benesch_st/benesch_st.html

    (…) Friedrich Benesch studierte mehrere Jahre an der Universität Halle das Fach Rassenkunde und Hans-Werner Schroeder berichtet darüber in einer Wertigkeit, als ob Benesch Pädagogik oder Kunstgeschichte studiert hätte. (…)

    Hier wordt dus gesuggereerd dat dezelfde Schroeder die in een mail beweert niets van Benesch nazi-betrokkenheid af te weten, er wel van wist.

    Op die site, Michel Gastkemper wees me er al op, is trouwens heel wat te vinden over de combinatie antroposofie/nazisme. En voor zo goed ik het kan zien toch wel met de bedoeling om de waarheid zo dicht mogelijk te benaderen. Zo staat er nog over Benesch:

    http://www.egoisten.de/benesch_st/benesch1/benesch1.html
    (…) Im selben Jahr publizierte er bereits “Die anthroposophische Möglichkeit, Christ zu sein“. Es kann also keine Rede davon sein, dass er seine anthroposophische Beziehung beendet hätte. Und gleichzeitig bereitete er eine faschistische “sogenannte „Ordenswoche“ in Gross-Schenk (vor), in der die 16 Teilnehmer der Landeskirche den offenen Kampf ansagten und sich zur „neuen Kirche“ im Sinne der nationalsozialistischen Weltanschauung bekannten(4)” . Das alles widerlegt die Ansicht von anthroposophie.de (s.o.), “die Anthroposophie – falls sie für Benesch noch präsent war – spielte dabei keine Rolle”(2). Sie war für ihn dauernd präsent. Er war in beides gleichzeitig involviert: In die Seite der SS und in die der Anthroposophie. (…)

    Om maar te zeggen dat die van De Brug echt niet zo’n vreemde eenden in de bijt zijn.

  18. Wat natuurlijk wel zo is,, het gaat hier om hedendaagse uitingen van de antroposofie en niet om wat antroposofen in het verleden allemaal hebben uitgehaald. En voorzover ik het weet is het opvoeren van David Irving en Ernst Zündel wel iets nieuws (alhoewel die Bondarev dat dus ook deed).

  19. Ik ben van mening dat het heden beter kan geduid worden wanneer ook een blik op het verleden wordt geworpen. Zeker wanneer de vraag opkomt hoe het kan dat die van De Brug zo gemakkelijk de link naar negationisme kunnen leggen zonder dat ze vanuit de antroposofische beweging tegenwind krijgen.
    Wel kijk, het rechts extremisme heeft al jaren een soort haat-liefdeverhouding met de antroposofische beweging. En wat Collegium Humanum betreft: dat gaat over vandaag.

    (…)Seit 2003 ist vor allem der Holocaustleugner und Antisemit Horst Mahler als ständiger Referent im Collegium zu Gast. Von ihm oder Referenten aus dem Kreis des »Vereins zur Rehabilitierung der wegen Bestreitens des Holocausts Verfolgten« (VRBHV) werden die meisten Seminare bestritten. Obwohl Holocaustleugnungen und schamlose Verherrlichung des Nationalsozialismus die politischen Aussagen prägen, kommen die »Freunde und Förderer« aus wohlhabenden Kreisen und stammen häufig aus dem Spektrum extrem rechter Ökologen und Anthroposophen.(…)

    Die lieden van Collegium Humanum recruteren blijkbaar vooral antroposofen en rechtse ecologen.

    De grote vraag lijkt me bij deze: ‘Als iemand vanuit een ‘officiële’ antroposofische organisatie iets over De Brug en de sympathie voor extreem rechtse ideeën zegt, waar gaat het dan eindigen?’ Dan moet nog wel op meerdere plaatsen met de grove borstel worden geveegd. Blijft er dan nog veel over van de antroposofische beweging? Ik vermoed dat je dan zelfs in de buurt gaat komen van Jos Verhulst, en dat is toch echt niet de minste antroposoof.

  20. Dat van Horst Mahler is helemaal een bizar verhaal. Dat was een lid van de RAF van het eerste uur. Nadat hij zijn straf had uitgezeten bekeerde hij zich van extreem links naar extreem rechts. Nu is hij een bekend figuur binnen de NPD. Zie voor meer info http://nl.wikipedia.org/wiki/Horst_Mahler
    Hij komt ook voor in de de film Der Baader Meinfoff Komplex, over de RAF (aanrader overigens, maar dit terzijde). Dit staat langzamerhand wel heel ver van de antroposofie af.
    Ik denk dat je trouwens wel een paar dingen moet onderscheiden:
    1. antroposofen die met de nazi’s hebben gecollaboreerd
    2. mensen die op de een of andere manier aan de antroposofie verbonden zijn (zoals die Andreas Molau), die ook actief zijn/worden bij extreem rechts
    3. Als er uit naam van de antroposofie extreem rechts gedachetgoed uitdragen

    Met name het laatste is bij de Brug het geval.
    De eerste categorie is spijtig mar niet meer terug te draaien. Bovendien kun je niet van iedereen verwachten even principieel te zijn of heldenmoed eisen. Overigens is ook de Lutherse kerk in veel gevallen nogal fout geweest, net als de Rooms Katholieke Kerk. Dat zegt nog niets over nazisme.
    Het geval van Andreas Molau kan een vervelend incident zijn geweest. Nu zullen er wellicht nog meer van dat soort gevallen zijn, maar dat hoeft nog niet structureel te zijn.
    Als er echter extreem rechts gedachtegoed wordt uitgedragen uit naam van de antroposofie en Rudolf Steiner is er denk ik wel een probleem. Al is dat probleem ook weer te verhelpen als de meerderheid en de belangrijkste vertegenwoordigers zich daar tegen uitspreken, desnoods die elementen de wacht aan zegt en duidelijk maakt dat dit niet het gedachtegoed is waar de beweging als geheel voor staat. Maar dat laatste schijnt opeens zo moeilijk te zijn. Daar zit dus het probleem, althans voor het item dat hier op de agenda staat.

  21. Het gaat er dus om dat er hier sprake is van het structurel uitdragen van gedachtegoed dat dicht biij het neonazisme staat, zoals het constant opvoeren van die Holocaustontkenners. Dat het hier zou gaan om het principieel opkomen van de vrijheid van meningsuiting (eerder gesuggereerd op racisme-deabt) is in deze niet erg geloofwaardig als dat orgaan zich zelf op meer plaatsen aan antisemitisme bezondigt. Zeker als dat orgaan opereert onder de vlag van de antroposofie (is dus ook iets anders dan de zaak Molau, die daarnaast actief was voor de NPD). Maar hier wordt dus de antroposofie als kruiwagen gebruikt om neo-nazistisch gedachtegoed uit te dragen. Ik denk dat je dan als antroposofie een probleem hebt, wanneer je daar niet adequaat op reageert. Want als je dat niet doet, wek je in ieder geval de schijn (ik zeg dus niet dat het zo is) dat je ermee instemt. En ik denk dat dit verkeerd is.

  22. Dus als ik antroposoof was zou ik de Brug, maar ook dat rare Vrij Geestesleven (de dite, dus niet de gelijknamige uitgeverij) liever kwijt dan rijk zijn. Tenminste, als je niet wil dat er dit soort gedachtegoed wordt uitgedragen onder je eigen vlag. Zo zou ik redeneren. maar goed, wie ben ik. Maar in Duitsland is die Andreas Molau ook de wacht aangezegd, en terecht.

  23. Die Molau is pas de wacht aangezegd toen de media er ruchtbaarheid aan gaf dat hij een ‘bruinhemd’ was die op een steinerschool les gaf. En misschien zijn er nu die denken dat de media ook maar eens ruchtbaarheid aan De Brug moeten geven.

  24. Als men het interessnt genoeg vindt. Maar dit is ook een medium en we zijn wel bezig;) Maar ik denk dat het vooral zinvol is als antroposofen dit lezen, of sympathisanten van de antroposofie.
    En het grote voordeel is, dat dit een volstrekt doorzichtig medium is, toegankelijk voor iedereen. En het gaat ook om een digitale bron, dus makkelijk voor iedereen die alles wil nagaan. Dit zijn in ieder geval alle digitale bronnen van mijn eerste artikel, waarin een groot aantal artikelen uit de brug zijn opgenomen:

    http://florisschreve.web-log.nl/mijn_hersenspinsels_onder/digitale.html
    http://florisschreve.web-log.nl/mijn_hersenspinsels_onder/digitale-bronnen-geloof-i.html
    http://florisschreve.web-log.nl/mijn_hersenspinsels_onder/digitale-bronnen-3.html

    Dus het is allemaal makkelijk na te gaan.

  25. Los van de Holocaustontkenningen staan er ook nog andere merkwaardige dingen in de Brug. Ik geef hier een fragment van mijn eerste artikel, waarin ik een paar daarvan behandel. Het wordt hier wel allemaal aangestipt:

    De extremisten

    Steiner heeft meer dan twintig boeken geschreven, dus het is niet makkelijk te zeggen waar je zou moeten beginnen. Het beste kun je eerst wat over hem lezen. Een uitgesproken pro-Steiner werkje is Jacob Slavenburg, ‘Rudolf Steiner, vernieuwer van het oude weten’, Ankh Hermes, 1990. Hoewel de schrijver een naar mijn smaak te grote bewondering voor Steiner heeft, is het wel een aardige inleiding op zijn gedachtegoed. Als je wat kritischer stukken wil lezen kijk dan op de website van Simpos (http://www.stelling.nl/simpos/steiner.htm ). De heldere en goed onderbouwde beschouwing van Jam Willem de Groot over Steiners rassenleer verdient een aanbeveling: http://www.stelling.nl/simpos/antro1.htm . Een bijna nog betere, maar zeer compacte analyse van Jana Husmann-Kastein, van de Berlijnse Humboldt Universiteit vind je hier: http://www.religio.de/dialog/106/29_22-29.htm . Overigens is er ook nog een lezenswaardige Belgische website, van het tijdschrift ‘De Brug’ (http://users.pandora.be/antroposofie/diabasis/inhaztot.html) die zo hysterisch pro-Steiner is dat het bijna lachwekkend wordt. Zo wordt de rassenleer met vuur verdedigd en staan er de meest absurde hatelijke teksten over zaken waar de antroposofie allemaal tegen zou zijn, zoals inentingscampagnes, atheïsme (’een ziekte!’), politieke correctheid en homoseksualiteit (’een luciferische verleiding van niet volledig geïncarneerde mannen met een zwak astraal lichaam’ en ’ze lijden pijn om hun anders zijn’, http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b50defhtm.htm. In dit zelfde artikel wordt trouwens ook gesproken van ‘het zich verlustigen aan de oersterke etherlichamen van de ploeterende boeren op het platteland’).
    De auteurs van de vele artikelen van de Brug (het gaat zeker om een paar honderd) schieten zich in hun blinde fanatisme wel erg in de eigen voet. Zij zien overal samenzweringen tegen die prachtige antroposofie en zijn volgens mij doodsbang. Ook zoeken ze de meest vreemde bondgenoten, zoals de Britse Holocaust ontkenner David Irving, die meermalen instemmend wordt aangehaald, bijvoorbeeld in de beschouwing ‘De Ahrimanische maatschappijvorm; Ahriman heeft zijn eigen religie in Staat, Multi-cultuur en Holocaust’, waarin de auteur verder ‘woordgrapjes’ uithaalt met de begrippen ‘Holy-Ghost’ en ‘Holocaust’ (te vinden onder ‘A’ van ‘Ahriman’, directe link http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b46met/b46.htm). Hier wordt ook verwezen naar de website van David Irving, die de waarheid zou onthullen over de Holocaust. Dit alles uit naam van de antroposofie. Qua woordspelingen blijken deze auteurs nog meer dijenkletsers in petto te hebben; zo wordt er gesproken van Baäl/Baälgië (Baäl is een Fenicische God waar de sofen, net als met de Perzische Ahriman, grote problemen mee hebben en tot grote bovennatuurlijke boef is gebombardeerd, dus bruikbaar als een leuk etiket voor het verfoeilijke ‘multiculturele België’). Elders wordt België als staat een ‘Zwart Magische constructie’ genoemd. Of deze: ‘We probeerden in de vorige Brug aan te tonen dat de Angelsaksische occulte broederschappen voor wie de wereldheerschappij der Angelsaksen een dogma is, met de oprichting van de Belgische staat een bruggehoofd op het Europese continent vestigden om de ontwikkeling van Europa te sturen in een richting die gunstig is voor hun particuliere plannen, niet tot heil van gans de mensheid. Vooral de economische macht moest aan de Engelssprekende bevolking toevallen. Daartoe was nodig om iedere spirituele impuls vanuit Midden-Europa, die vruchtbare ideeën op maatschappelijk gebied zou in de wereld zetten, te onderdrukken’. Dit is pas paranoïde. Heeft weinig meer met Steiner zelf te maken. Eerder met het Vlaams Belang van Filip Dewinter. Maar misschien zoeken deze verwarde antroposofen krampachtig naar allerlei bondgenoten, om die rassenleer maar te kunnen blijven handhaven. Wellicht zijn ze zo wanhopig dat ze uitkomen bij een obscurantist als David Irving. Staat wel in schril contrast met de uitspraak van de Steinergezinde theosofe Alice Ann Bailey, die in 1949 de Holocaust weer een ‘vuur van gerechtigheid’ noemde (uit Jeurissen, p. 19). Met dit soort vrienden heeft de antroposofie geen vijanden meer nodig. Ze zijn zelfs zo tactisch dat ze eerst met veel misbaar ontkennen dat er bij Steiner sprake is van rassenleer om deze daarna zo effectief samen te vatten en uit te leggen dat er geen misverstand meer mogelijk is. Ik zal later op de rassenleer en deze uitleg terugkomen bij de bespreking van ‘de Volkszielen’.
    Geheel ongevaarlijk is deze website niet. Op een herdenkingssite van Kamp Westerbork schrijft een zekere Philippine in het forum: ‘In de Westerse wereld staat het iedereen vrij om over een bepaald geschiedkundig fenomeen te denken hoe hij wil…maar er is een onderwerp dat niet meer onderzocht mag worden en dat is de “holocaust”, het dogma van de systematische uitmoording van 6 miljoen joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is in de meeste Westerse landen verboden om aan dit “feit te twijfelen….Waar het mysterie van Golgotha als centraal geestelijk gegeven in de ontwikkeling van de mensheid voor allen een lichtend voorbeeld zou kunnen zijn…krijgen we nu een verhaal en geestelijk afstotingspunt, het zwarte gat in de mensheidsgeschiedenis waar iedereen in een grote boog om heen zou moeten lopen en dat de mensheid verenigt in een voortdurende haat tegen Duitsland. Zelfs voor de oorlog begon die haatpropaganda al. De Antichrist, die zo handig de zaken in hun tegendeel kan verkeren, probeert ook de Heilige Geest te vervangen door een zeer aards, zeer leeg gegeven, dat de naam holocaust heeft gekregen, weerom niet toevallig in het Engels klinkend als Holy Ghost”. Citaat uit artikel van de Brug, antroposofisch tijdschrift’ (http://www.peterbreedveld.com/archives/00001347.html) . Hier staat je verstand letterlijk bij stil. Zo ver kan het dus gaan.
    Er wordt verschillend gedacht over of Steiner een antisemiet was (daar zijn ook teveel tegenstrijdige berichten en uitspraken over). Bij de Brug wordt nadrukkelijk beweerd dat hij dat niet was, artikel ‘Was Steiner een antisemiet? Natuurlijk niet’ (http://users.pandora.be/antroposofie/dornach/antisem.htm). Goed Steiner dan misschien niet, maar de schrijvers van de Brug waarschijnlijk wel, als ze vol enthousiasme een citaat aanhalen van de Vlaamse schrijver en jezuïet Ernest Claes, om alvast ‘in de stemming te komen voor de Kerstspelen’, dat is althans de motivatie van ‘de Brug’. Ik zou zeggen, geniet van deze opbeurende kerstwens: ‘Daar zaten de Joden van het Sanhedrin, met losse zwarte mantels aan en gekke mutsen op de kop. En die gezichten ! … Bijna zwart, lange baarden en grote kromme neuzen. Eén van hen leek op Victalis. Ze deden gebaren die een gewoon mens zo niet doet. Van wat die loeders tegen elkaar zaten te fezelen kon ik niets verstaan, maar ik kon het wel raden (…) Eén van die lelijke Joden telde het geld uit een grote beurs. Ik hoorde het rammelen stuk voor stuk’, http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b48met/b48.htm#geloof. Een duidelijk gevalletje van antisemitisme lijkt me, ook met die intentie op deze site geplaatst. Ik denk dat je dat rustig kan stellen, zeker in de context van deze site, waar meer dan eens David Irving instemmend wordt aangehaald. Ook een andere Holocaustontkenner, een zekere Dr. Johannes Lerle, wordt geïnterviewd en er wordt medegedeeld dat de Holocaust ‘nog onderzocht’ moet worden (http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b57net.htm). Er staat overigens ook een apparte link naar de site van David Irving met de triomfantelijke tekst: ‘link naar David Irvings politiek niet correcte webstek over de oorlogsgeschiedenis’ (te vinden onder de W bij Wereldoorlog II).
    En wat te denken van het volgende citaat? ‘In deze milieus moeten we de occulte broederschappen gaan zoeken. Dat daar misschien overwegend Joden bij zijn is in deze tijd niet meer relevant. Als dat voor hun doeleinden uitkomt verloochenen ze evengoed hun rasgenoten (Er bestaan verschillende interessante studies over welke kringen Hitler financierden). Zoals men uit bovenstaand artikel kan afleiden zijn zelfs de eigen familieleden niet veilig wanneer ze zich niet willen openstellen voor de ahrimanische inspiraties’. Joden die hun ‘rasgenoten’ verloochenen als het ze uitkomt. Dat er al gesproken wordt van een ‘Joods ras’ is al antisemitisch. Dit alles uit naam van de antroposofie. Terug te lezen op http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b45.htm, waar wij ook kunnen lezen dat ‘Lucifer en Ahriman werken aan de opbouw van een termietenstaat’. Dit laatste met behulp van een militair-industriëel en een ‘academisch’ complex. Het eerste klinkt vertrouwd maar dat ‘academisch’ is nieuw. Maar antroposofen zijn niet altijd de grootste vrienden van de wetenschap, dat blijkt weer eens.
    Het meest verbijsterende is nog wel dat deze krankzinnige website gewoon wordt aangeprezen door de Belgische Antroposofische Vereniging. Ook wordt er naar deze ‘digitale Augiasstal’ verwezen op de site van een Nederlandse beginnerscursus antroposofie in Zeist. Het zou maar je eerste introductie in de antroposofie zijn. Na toch wel wat ervaring in die wereld kan ik echt wel het marginaal sektarische van de mainstream onderscheiden (al ben ik in het algemeen niet zo’n aanhanger, geheel ten overvloede), maar in het geval van ‘de Brug’ lijk ik de enige die het ziet. Ik geloof niet dat er ooit een verstandig mens uit antroposofische kring een keer goed deze site heeft geïnspecteerd, anders zou die niet zo vaak worden aangeprezen als een goede bron voor achtergrondinformatie (ook op grote antroposofische webgidsen als ‘Antrovista’ wordt de Brug aangeprezen). Over deze site alleen al zou je tien ‘onderzoekscommissie rapporten’ kunnen schrijven. Goed voor een aardig relletje wanneer dit duistere hoekje op het internet ontdekt wordt en in de schijnwerpers wordt gezet. Een blik op de inhoudsopgave is genoeg. Zelfs de Paus wordt niet ontzien. Wat te denken van de volgende titel: ‘Ratzinger; Lieven Debrouwere verdedigt hem, de Brug sabelt hem neer’. Wel erg agressief, ook als je geen vriend van de huidige Paus bent. Deze sofen zijn echt razend. Dit is wel iets anders dan de vroegere beschaafde ‘Jonas’.
    De ‘leukste’ artikelen gaan over het Michaelsmysterie en de Ahrimanische krachten, die overal op de loer zouden liggen. ‘Michael heeft trouwens een ernstig gelaat’, maar dat lijkt me niet zo verwonderlijk. Ik denk dat hij net zo veel gevoel voor humor heeft als de auteurs van de artikelen van de Brug, al zijn die vaak onbedoeld nogal hilarisch. Alhoewel, wij kunnen ook lezen dat ‘humor het beste wapen is tegen Lucifer’ in het artikel met de veelbelovende titel ‘Sekten en Seks; Lucifer en Ahriman’, http://users.pandora.be/antroposofie/diabasis/b08sex.htm.
    Ook de islam krijgt een veeg. Deze religie zou ‘luciferisch’ zijn. De Goddelijke Openbaring van de Profeet zou vergelijkbaar zijn met de wereld van Mephistoteles uit Goethe’s ‘Faust’. Het oosten zou sowieso Lucifers domein zijn, terwijl het westen dat van Ahriman is. Vervolgens blijkt de Holocaust toch plaats te hebben gevonden, maar is deze ‘verheven tot een religie’, die weer ‘Ahrimanisch’ zou zijn, http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b57net.htm#13. Helderheid is niet de sterkste kant van de schrijvers van de Brug.
    Hoogtepunt is de beschouwing ‘Naar een afschuwelijke toekomst’, waarin de antroposofie een welhaast apocalyptische dimensie krijgt. De huidige positie van de gemeenschap der antroposofen wordt vergeleken met die van de eerste Christenen in Rome in de catacomben, ten tijde van Nero (’Maar uiteindelijk stortte het Rijk ineen door zijn eigen logheid. Dat kan ons wat moed geven’, http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b48met/b48.htm#ahr, onderaan artikel) . Elders wordt er beweerd dat de leden van de Antroposofische Vereniging geïncarneerde engelen zijn, met de missie om als een soort ‘Jedi Knights’ het lot van de aarde en de kosmos ten goede te laten keren. Dit zou moeten gebeuren in een soort ‘kosmische jihad’ aan de zijde van Aartsengel Michael (http://users.pandora.be/antroposofie/diabasis/b32bewaareng.htm). Het zou gaan om een wraakoefening voor een catastrofale gebeurtenis in het ‘rampjaar 869′, toen op het oecumenische concilie van Constantinopel de leer van de menselijke driegeleding zou zijn verworpen. In de hemel zouden op dat moment de duistere krachten Michael van de troon hebben gestoten, middels een kosmische staatsgreep. Want ‘zo boven zo beneden’ leert de grondwet van de Hermetica ons, die ook door de sofen wordt onderschreven. Met deze welhaast intergalactische ramp zou de werkelijke ‘Christusimpuls’ zijn verloochend. Het is nu aan de tot antroposofen geïncarneerde schare engelen en Michael om de positie op aarde en in de kosmos weer te heroveren op de duistere krachten van Lucifer en Ahriman, om zo de hemelcoup weer ongedaan te maken. Dit zou zijn besloten op een reeks hemelse conferenties van engelen en zielen, die nu zijn geïncarneerd tot de leden van de antroposofische vereniging, onder voorzittersschap van Michael. Kan iemand dit nog volgen? De ‘Jedi-Council’ tegen de ‘Sith’. For peace and prosperety in the Galaxy. Net Starwars, met the force tegen de Darkside van Ahriman, het Beest.
    Ahriman, of Angra Mainyu, is overigens oorspronkelijk de god van de Duisternis in de Zoroaster cultus van het pre-islamitische Perzië (de tegenhanger van de lichtgod Hormuzd, Varuna of Ahura Mazda in het Perzische Avestische dualisme), maar door Steiner en verder een aantal pan-Germaanse 19e eeuwse denkers afgestoft en opgewaardeerd tot een universele en eeuwige ‘Darth Vader’, (of ‘Sauron’ voor de Tolkien liefhebbers). Laten we niet vergeten dat er wel meer Perzische symbolen werden ingezet in allerlei pan-Germanistische bewegingen, zoals ook de Swastika, waarmee ik geen verband suggereer met de antroposofie, behalve dat het voor die tijd niet ongebruikelijk was om met Perziche begrippen en symbolen te schermen, zie ook Nietzsches ‘Also sprach Zarathustra’, hoewel Nietzsche zeker geen pan-Germanist was. Maar het was wel een modegril van die tijd. Het Perzisch is immers een Indo-Germaanse taal (itt het Arabisch, dat Semitisch is) en vanwege de ouderdom en de lange culturele traditie ideaal voor de pan-Germaanse mythevorming. Voor de antroposofie is Ahriman dus de ultieme boeman en Rudolf Steiner heeft dan ook veel woorden aan deze booswicht besteed.
    Volgens de auteurs van Brug is er altijd wat aan de hand met die Ahriman. Hij zit nooit stil, ligt altijd op loer, beïnvloedt de Amerikaanse politiek (jammer voor Bush met zijn Jezus) of inentingscampagnes (daar zijn rechtzinnige sofen namelijk tegen). ‘Ahriman handelt met voorkennis in de ‘Anglo-Amerikaanse wereld’ en geeft Duitsland van alles de schuld’, Ahriman zit achter de Europese grondwet, Ahriman zit achter ‘de wereldwijde anti-discriminatie lobby’, ‘Ahriman heeft zich genesteld in de materialistische wetenschap’ (vanzelfsprekend), ’Ahriman heeft niet stilgezeten en met zijn handlangers weer iets nieuws bedacht’. ‘Ahriman de leugengeest’, Ahriman hier, Ahriman daar, Ahriman, Ahriman, echt overal Ahriman. Hij zat ook achter de aanslagen van 11 september (’bewezen, want hij stond op de foto’, het staat er echt). Het lijkt soms meer op de Satanskerk dan op de antroposofie. Dat deze snoodaard achter alle complotten zit wordt als volgt uitgelegd: ’Het verschil van al deze theorieën met de antroposofische interpretatie is dat wij aannemen dat er een geestelijk wezen aan de basis ligt van deze gang van zaken, terwijl niet-antroposofen de schuldigen ofwel zoeken binnen de aardesfeer (Vrijmetselaars, Loge, Illuminati, Zionisten, Kapitalisten) ofwel buiten de aardesfeer waar ze activiteiten van min of meer materiële intelligenties veronderstellen (UFO’s e.d.). Volgens ons zijn de organisaties en groeperingen die we zien werken in de richting van een wereld-termietenstaat ook maar uitvoerders van een bovenmenselijke intelligentie, nl. Ahriman’ (http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b48met/b48.htm#ahr). Nog meer complottheoriën en uiteenzettingen over hoe Ahriman ‘voor Chinese lichamen bestemde zielen tracht om te leiden door ze als Europeanen te laten incarneren en zo de opiumoorlog heeft veroorzaakt’ vind je hier http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b44deel1.htm. Het ergste vind ik nog wel dat ‘Ahriman niet wil dat wij wijs worden!’. Maar dat zijn wij wel, want wij zijn antroposofen. Trouwens wel weer schattig dat de lezertjes van de Brug op het hart wordt gedrukt om vooral wel in kabouters te geloven (’warm, nat en zacht’ en horen bij het ‘element’ aarde).
    Het enige spoortje van zelfkennis of relativering dat ik in deze honderden artikelen heb kunnen aantreffen is (wanneer het fenomeen UFO’s ter sprake komt): ‘Een vervelende vraag voor antroposofen vermits Rudolf Steiner nooit over vliegende schotels gesproken heeft. We kunnen dus niet terugvallen op een of ander citaat en zijn daardoor verplicht om zelf eens na te denken. Wat ook voor antroposofen niet altijd evident is’, http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b55a-htm.htm#005 . Ook wordt er in deze beschouwing gesteld dat de verhalen ontvoeringen door aliens in UFO’s, die mensen op de operatietafel zouden leggen, symbolisch zouden moeten worden opgevat (à la Jung) en dat het een teken is dat we ons zelf moeten ontleden en ‘bij ons zelf te rade moeten gaan’. Interessant om dat uit de mond van een dweper met holocaustontkenners te mogen vernemen.
    Bekijk deze site zeker, ik kan hem van harte aanbevelen, vooral alle beschouwingen over Ahriman (vijftien waarin hij de hoofdrol vervult en een bijrol in minstens veertig). Je weet niet wat je leest, de gekte spat er van af: http://users.pandora.be/antroposofie/diabasis/inhaztot.html . Het is een bron van vermaak mits je het niet al te serieus neemt. Als het zou bestaan is deze samengebalde sektarische krankzinnigheid een duidelijk gevalletje van sofen-extremisme.
    De missionaire intenties van deze site worden trouwens niet onder stoelen of banken gestoken: ‘Dat zal het karma van de antroposoof worden: dat hij niet alleen zal begaan zijn met zijn eigen lot, maar dat hij zich ook zal bekommeren om het lot van zijn medemensen die er nog niet in geslaagd zijn dezelfde spirituele hoogte te bereiken’. Dat het menens is blijkt wel hieruit: ‘De antroposofen moeten er zich eindelijk rekenschap van geven dat het luttele deel van de mensheid dat zich voor de antroposofie interesseert, daardoor pas de oerfenomenen van de beschavingscrisis kan begrijpen en aldus de enige hoop voor de geestelijke wereld vormt’. Dat het zelfs levensgevaarlijk is om niet dezelfde ’spirituele levensfilosofie’ te huldigen, zoals deze in de Brug wordt gepredikt, blijkt wel uit deze passage: ‘En hier moeten we terug naar het karma van de mens kijken en dan zult u dadelijk zien dat het niet noodzakelijk is dat iemand die scheel ziet sterft in zijn 30ste jaar. Want wanneer we een mens hebben die zich in het leven tussen dood en een nieuwe geboorte zo voorbereid heeft dat hij veel heeft opgenomen in het vooraardse leven, maar hij kan dat geen vorm geven in het fysieke, en we bekijken dan zijn karma, dan vinden wij dat deze betreffende persoonlijkheid zeer goed had kunnen leven na het 35ste jaar. Maar dan had deze persoonlijkheid naast alle andere voorwaarden ook de impuls tot een spirituele levens- en wereldbeschouwing in zich moeten dragen. Want deze man vertoonde als geen ander een aanleg voor het spirituele, maar toch kon hij niet tot het spirituele komen omdat de sterke geestelijke impulsen die hij uit voorgaande aardelevens meebracht toch eenzijdige waren. U mag er zeker van zijn dat ik over een dergelijke zaak mag spreken. Ik was met die man zeer goed bevriend en wist daardoor welk een afgrond er bestond tussen mijn eigen wereldbeschouwing en de zijne. Intellectueel kwamen wij goed overeen, ook gemoedelijk, maar men moest hem niets laten horen wat naar spiritualiteit neeg. En omdat hij rond zijn 35ste tot een spiritueel leven had moeten overgaan om op aarde mogelijk te maken wat in aanleg spiritueel aanwezig was bij hem, en hij dat niet kon, daarom moest hij sterven. Het is dus zeer wel mogelijk om te stotteren en scheel te zien en toch te blijven leven, maar alleen als men voorbestemd is om als doodgewone aardemens te leven’ ( http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b50defhtm.htm).
    Een ander artikel heeft overigens de pathetische titel ‘Antroposofen; waarom hebben zij het dikwijls zo moeilijk?’ Ik denk dat de aard van deze website de vraag meteen beantwoordt.

  26. Wat hierboven staat geeft een beetje een indruk. Naast de Holocaustontkenningen staat er nog veel meer extreems in dit orgaan. Overigens staat er een heleboel niet vermeld (zoveel is het namelijk). Ik kan iedereen het beste aanraden om zelf de inhoudstafel door te nemen en de diverse artikelen zelf te bekijken (http://users.pandora.be/antroposofie/diabasis/inhaztot.html). Het gaat wel om enkele honderden van dit soort beschouwingen. Sommigen zijn volstrekt mainstream, ook stan er lange passages van Steiner zelf in, maar er zijn veel artikelen die zo bizar en extreem zijn, dat je je serieus moet afvragen of dit nog wel antroposofie is.

  27. Overigens heeft deze site wel een voordeel. Omdat werkelijk alles ongeremd op het internet wordt gezet, krijg je soms vrij eenvoudige uitleggingen van Steiners meest complexe werken, zoals bijv. het verloop van de aarde-evolutie en zelfs de toekomstige tijdperken. Dat zijn zaken die je zelden zo compact op internet gepresenteerd krijgt. Als je onder de A van ‘Aarde-evolutie’ kijkt, krijg je een hele toegankelijke inleding op de complexe stof van Geheimwissenschaft. Dat zie ik nog wel als een pluspunt. Alleen worden deze artikelen gecombineerd met beschouwingen, die, hoewel soms wel aan Rudolf Steiner te relateren zijn, maar soms ook niet, die zo radicaal zijn, dat deze site eerder een probleem voor de antroposofie is dan een aanwinst. Maar hypocriet zijn de auteurs van deze site in ieder geval niet, dat moet je ze nageven.

  28. Ik vind het provocatiegehalte van de quote op de startpagina van directe democratie ook vrij hoog.

    “The only good bureaucrat is one with a pistol at his head. ___ Put it in his hand and it’s good-by to the Bill of Rights.” (H.L. Mencken)

    Joden, Indianen, homoseksuelen en multimiljonairs hebben we bij De Brug al zien passeren. Nu zijn de bureaucraten aan de beurt?

  29. Had ik gezien. Moest er even over nadenken maar er wordt natuurlijk ‘and it’s goodbye to the Bill of Rights’ mee bedoeld.

    Moderatie: reacties samengevoegd

    #
    Floris Schreve Says:
    11/05/2009 at 18:36

    Mar misschien wel. Bij Vrij Geestesleven heeft men het toch ook over:

    ‘neemt het op voor alle slachtoffers van lokale, federale of Europese SovjetOverheden :
    – rokers
    – negationisten
    – vaccinatieweigeraars

    Elders kun je in de brug lezen dat de EU ook van Ahriman komt (de Europese grondwet is althans een bedenksel van Ahriman). Dus dat past wel in het totale plaatje. En de EU is natuurlijk een Sovjet constructie, die de volksgebonden natiestaat ondermijnt (zie al die tirades over België). Alhoewel de natiestaat was natuurlijk weer een idee van Woodrow Wilson. Nee pardon, dat was geen idee van Woodrow Wilson, maar van de Ahrimanische dubbelganger van Woodrow Wilson.
    Kortom de Brug blinkt uit in consistentie. Dan is Steiner, hoe ontoegankelijk soms, toch stukken consequenter.
    #
    Floris Schreve Says:
    11/05/2009 at 18:37

    Bedoel natuurlijk ‘maar’.
    #
    Floris Schreve Says:
    11/05/2009 at 18:52

    Met indianen valt het trouwens wel mee, of daar hebben ze het eigenlijk niet over. Ik heb althans niets meer gevonden dan het artikel van Thomas voss, waarin eigenlijk gewoon de inhoud van de vierde voordracht uit Die Mission einzelner Volksseelen wordt uitgelegd. Steiner heeft het wel vaak over de indianen, maar voor de Brug is dat kennelijk niet zo interessant.
    verder noemen ze nog een keer de Azteken. Maar dan gaat het vooral om een mogelijk bewijs voor Atlantis. De Azteken zouden idd, volgens hun eigen mythes, afkomstig zijn uit het heilige land Aztlan (vandaar de naam Azteken). In de Brug wordt er dan meteen een link naar Atlantis gelegd. Dit is al besproken bij ‘geschiedenisonderwijs’.
    #
    Floris Schreve Says:
    11/05/2009 at 19:02

    Hier dat artikel over Atlantis http://users.telenet.be/antroposofie/diabasis/b03atl.htm
    En zoals eerder door jou is opgemerkt, ook die opmerkingen over de Chinese muur zijn bijzonder lezenswaardig
    #
    Floris Schreve Says:
    11/05/2009 at 19:29

    Maar er zijn ook grote verschillen tussen waar Steiner het over heeft en wat voor de Brug belangrijk is. Bijvoorbeeld het punt van antisemitisme. Bij Steiner kun je wel wat antisemitische opmerkingen aantreffen (en nog wat meer dan die ene opmerking die door de commissie van Baarda uiteindelijk als ernstig discriminerend is gekenschetst), maar hij heeft zich ook tegen het antisemitisme uitgesproken. Steiner is dus niet eenduidig, maar ik zal zeker niet de stelling verdedigen ‘Steiner was zonder enige twijfel een keiharde antisemiet’. Bij de Brug ligt dit wel een beetje anders. Dat orgaan bulkt van het antisemitisme. Van het zogenaamd opnemen voor de vrijheid van meningsuiting van diverse Holocaustontkenners (en hun ideeën instemmend aanhalen, zie David Irving), tot antisemitische opmerkingen die geheel voor eigen rekening zijn (oa het inmiddels wel bekende ‘Joden die hun rasgenoten verraden’, maar het zijn er nog wel wat meer). Ook dat is echt een verschil.
    Waar veel antroposofen dus zo verbolgen om zijn dat critici de antroposofie weleens teveel in de NS sfeer hebben getrokken, wordt door de Brug met overtreffende trap toegepast. ls je verder niets van de antroposofie zou weten en slechts kennis zou nemen van de inhoud van de Brug zou je zeker de indruk krijgen dat de antroposofie wel erg veel raakvlakken heeft met (antisemitisch) extreem rechts en zelfs met het nationaal socialisme. Dat is echt voor rekening van degenen die voor de Brug schrijven en ook voor degenen die achter dat http://www.vrijgeestesleven.be zitten, zie de banner Free Ernst Zündel en de link naar die VHO, dat genootschap van Holocaustontkenners. Dat is wat mij betreft geheel voor eigen rekening van de Brug en heeft weinig meer met Rudolf Steiner zelf te maken.
    #
    Floris Schreve Says:
    11/05/2009 at 20:33

    Dit is de doelstelling van de VHO, die organisatie waaraan de site Vrijgeestesleven is gelinked. Heeft veel met de antroposofie te maken:

    Castle Hill Publishers, heeft tot doel een historisch en geschiedkundig onderzoek te doen, ditlaatste voornamelijk in verband met de geschiedenis van de 20e eeuw, zonder daarbij geleid te worden door dogma’s en axioma’s.
    Castle Hill Publishers stelt zich tevens tot doel het verdedigen van de rechten van de mens en het bestrijden van discriminatie in het bijzonder ten opzichte van het Duitse volk, dit alles op te vatten in de ruimst mogelijke betekenis, en meer bepaald door korrekt historisch onderzoek van de geschiedenis in Europa in de 20e eeuw.
    Castle Hill Publishers stelt zich tevens tot doel onjuiste berichtgeving recht te zetten in verband met de geschiedenis van de 20e eeuw.
    Castle Hill Publishers stelt zich tevens tot doel een publiek debat op gang te brengen over wat agemeen als de » Holocaust « wordt omschreven.
    Castle Hill Publishers stelt zich tevens tot doel steun te verlenen aan en fondsen te vergaren voor revisionisten die omwille van hun revisionistische stellingnamen het slachtoffer zijn van juridische, physische of maatschappelijke agressie, repressie of vervolging.
    Castle Hill Publishers stelt zich tevens tot doel met alle beschikbare en wettelyke middelen op te treden tegen personen, vereinigingen of magistraten die klacht neerleggen of letsel toebrengen of veroordelingen uitspreken tegen personen omwille van feit dat deze laatstgenoemde personen geen geloof hechten aan het bestaan van gasexecutiekamers.
    Castle Hill Publishers stelt zich tevens tot doel eerherstel te bekomen voor personen en/of organisaties, waneer blijkt dat deze onterecht werden beschuldigd of veroordeeld voor feiten die zich in de 20e eeuw, inzonderheid tijdens wereldoorlog I en II, zouden hebben voorgedaan.

    bron: http://www.vho.org

    Het lijkt mij dat hier eerder sprake is van de verenigde Neo-nazi’s, in plaats van de verenigde antroposofen. Is er een antroposoof te vinden die dit kan komen uitleggen? Want opzienbarend is het wel.
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 14:29

    Wat weer onvoorstelbaar is, is dat er op die site van de VHO een heleboel literatuur te downloaden is (waarschijnlijk illegaal). Wel hebben ze het weer zo slim aangepakt dat je bijvoorbeeld niet direct aan Hitlers Mein Kampf wordt geholpen. Wel aan een heleboel revisionistische lectuur. Het mest stuitende vind ik echter dat ook Norman Finkelsteins ‘The Holocaust Industry’ daar illegaal te downloaden is. Finkelstein is een Amerikaanse hoogleraar politicologie en nazaat van slachtoffers van de Holocaust, maar hij vindt dat de Holocaust wordt misbruikt en uitgebuit om steun voor Israël te genereren. Hij is zeker niet onomstreden, maar hoort absoluut niet thuis op een nazi site. In de Brug wordt hij overigens ook over een kam geschoren met David Irving en Ernst Zundel:

    Waarom worden zgn. negationisten als Norman Finkelstein, David Irving, Robert Faurisson, Ernst Zündel zo hardnekkig vervolgd als de ketters destijds door de Inquisitie ? Om dezelfde reden als toen : ze hebben zichzelf buiten de gemeenschap der gelovigen geplaatst, de gelovigen die het dogma aanhangen : Duitsland is de bron van alle kwaad.

    In Canada zit Ernst Zündel al 22 maanden (december 2004) in eenzame opsluiting wegens zijn overtuiging, hij heeft nog nooit een vlieg kwaad gedaan, maar wel zijn mening geuit. De rechtszaken tegen hem lijken zo uit boeken van Kafka te komen: de voormalige chef van de geheime dienst die hem jarenlang geschaduwd heeft is nu zijn rechter. Iedere vraag van de verdediging wordt verworpen omdat ze de nationale veiligheid in gevaar zou brengen.

    ‘De antichrist, die zo handig de zaken in hun tegendeel kan verkeren, probeert ook de Heilige Geest te vervangen door een zeer aards, zeer leeg gegeven, dat de naam holocaust heeft gekregen, weerom niet toevallig in het Engels klinkend als Holy Ghost’ ( http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b46met/b46.htm )

    Maar op de VHO staat het complete boek, in de Nederlandse vertaling:

    Norman Finkelstein
    De Holocaust-industrie
    Bespiegelingen over de exploitatie van
    het joodse lijden
    METS EN SCHILT
    Amsterdam
    GLOBE
    Gent
    2000

    zie http://vho.org/Archive.html#Book . Het lijkt mij dat dit illegaal is en misschien moeten de Nederlandse en Belgische uitgevers van Finkelstein maar in actie komen. Dit is niet gewoon een roofdruk maar misbruik, door dit boek voor de nazi kar te spannen. Dus dat lijkt me ernstig genoeg.
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 15:07

    Om duidelijk te maken waar dit precies over gaat , hier wat meer informatie over Norman Finkelstein http://nl.wikipedia.org/wiki/Norman_Finkelstein_(politicoloog)
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 16:13

    Maar kennelijk moet ik begrijpen dat iedereen met die relatie antroposofie-holocaustontkenners-neonazi’s instemt? (de paar uitzonderingen daargelaten). Hoewel ik nog wel de nuance zie tussen het gedachtegoed van Steiner (wel een racisme-probleem maar niet nazistisch) en wat sommige dolgedraaide gelovigen uitdragen (zo de weg kwijtgeraakt dat ze achter zo’n beetje iedere vorm van extreem rechts/neo-fascisme aanrennen), denk ik niet dat iedereen die nuance ziet. Maar als dit de instemming heeft van de huidige antroposofen in het Nederlandse taalgebied dan is er niet alleen sprake van rassenleer bij Rudolf Steiner, maar ook een ernstig racisme-probleem (en bovendien een antisemitisme-probleem) in de antroposofie zoals die zich tegenwoordig manifesteert. Ik kan er niets anders van maken.
    En die Bondarev was wat verder van huis. Dit is dichtbij en bovendien in het Nederlands, dus het lijkt mij dat dit in ieder geval uitstraalt naar zowel België als Nederland.
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 16:42

    De beerput wordt steeds erger. In het bovenstaande artikel van Jos Verhulst staan een aantal linkjes opgenomen. De meeste zijn verouderd, maar eentje werkt nog:

    http://touchstonemag.com/archives/print.php?id=18-02-060-r

    Wat lezen we dan? We worden direct getrakteerd op de volgende titel:

    Mad Court Disease
    Canada’s Judicial Virus Will Soon Target Christians

    Het artikel begint als volgt:

    Last fall, quite a number of liberals in the United States vowed to emigrate to Canada if George W. Bush were re-elected, but few have shown up. There is better reason to anticipate a flight in reverse—by Canadian Christians -seeking refuge in the United States from the oppressive edicts of Canada’s judges.

    Canada used to have an exemplary record of respect for human rights. That ended, ironically, with adoption of the Canadian Charter of Rights and Freedoms in 1982. Under the pretense of upholding this Charter, activists on the Supreme Court of Canada have conducted a systematic attack on freedom of conscience, religion, thought, belief, opinion, and expression for Canadians who affirm the traditional principles of Judeo-Christian morality.

    A First Victim

    enz. Iedereen kan het achter bovenstaande link verder lezen. Maar die vreselijke politieke correctheid, in dit geval anti-discriminatiewetgeving, is dus blijkbaar een ‘Joods virus’. Is dit ook de mening van Jos Verhulst? Zou daar wel benieuwd naar zijn. Op de site Vrij Geestesleven prijkt zijn foto en link naar zijn artikelen naast de banner Free Ernst Zündel, ook al niet zo fijn. En in een eerder artikel verwees hij al naar David Irving, alsof dat een serieuze bron is. Kortom, toch weer dingetjes waar je je vraagtekens bij kunt hebben.
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 16:46

    Maar nooit geweten dat het opkomen voor homorechten het resultaat is van een Joods virus. Maar kennelijk vinden de heren van de Brug en de heer Verhulst dit wel en moet deze opinie onder vlag van de antroposofie worden uitgedragen.
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 17:52

    Ik begin wel een beetje medelijden te krijgen met Rudolf Steiner. Wat je ook van zijn ideeën mag vinden, ik denk dat je er hoe dan ook van uit kunt gaan dat hij een positieve bijdrage wilde leveren. Zijn werk is niet doortrokken van zoveel haat naar alles wat anders is.
    De bovenstaande voorbeelden laten dat juist wel zien. En dan te bedenken dat kritische kanttekeningen bij een aantal van Steiners uitspraken over rassen door sommigen werden gezien als ‘verraad’, zoals iemand het omschreef op deze site.
    Maar wanneer heeft Steiner gezegd: ‘Zoek alles op wat fout is en draag dat uit in mijn naam’? Er zijn een paar antroposofen geweest die het instellen van de van Baarda commissie al ‘verraad’ vonden. Maar als Rudolf Steiner wordt ingezet om nazipraatjes te verkopen is dat kennelijk geen ‘verraad’. Tsja, wat moet je hier nog op zeggen?
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 19:28

    Ik heb een knoeper van een fout gemaakt, mea culpa. judical virus is natuurlijk ‘gerechtelijk virus’. ‘Joods virus’ is natuurlijk ‘Jewish’ of wellicht ‘judeo vrius’. Geheel mijn fout. Bij deze buig ik daarvoor nederig het hoofd. Voor de rest uiteraard niet. En het blijft nog steeds een ranzig artikel.
    #
    Floris Schreve Says:
    12/05/2009 at 19:53

    Maar ondanks mijn bovenstaande vergissing, lijkt me dat er genoeg stof is voor een discussie, aanvullingen, reacties, etc. Dit gaat namelijk niet om kleinigheden. Dus ik ben best benieuwd wat anderen hierop te zeggen hebben, antroposofen of niet-antroposofen.
    #
    Floris Schreve Says:
    13/05/2009 at 18:09

    Maar als je het geheel bekijkt is het een vreemde kluwen, waar weer steeds dezelfde mensen opduiken. Met de Brug heeft kennelijk niemand een probleem, met dat vreemde ‘Vrij Geestesleven’ ook niet. En ondanks de grote verschillen is er een grote constante; keer op keer wordt er, onder het motto vrijheid van meningsuiting, verwezen naar holocaustontkenners als David Irving, Ernst Zündel en Robert Faurisson, worden er links naar neo-nazi sites geplaatst en staat er, in de Brug althans, ook een flinke portie antisemitisme van eigen makelij, de verhalen dat Rudolf Steiner juist geen antisemiet was ten spijt. Als Rudolf Steiner het niet was, waarom zou je je er zelf dan aan bezondigen en dan ook in die extreme mate? En er is bijna niemand binnen de antroposofische gemeenschap die hier enig bezwaar tegen heeft (positieve uitzonderingen daargelaten).
    Je zou misschien kunnen zeggen dat de Brug het initiatief is van twee, wat mij betreft volledig ontspoorde antroposofen, maar als je de onderlinge verbanden bekijkt heeft het er alle schijn van dat dit geluid breder gedragen wordt. Dat lijkt mij dus een te gemakkelijk antwoord. Bovendien duiken dezelfde namen van ‘wetenschappers’/holocaust revisionisten/ regelrechte neonazi’s ook op in de bijdragen van Jos Verhulst op http://www.vrijgeestesleven.be . Het probleem heeft dus echt wel wat meer uitzaaiingen. Het lijkt mij dus dat het een groot probleem is voor de antroposofie in het Nederlandse taalgebied (ook Nederlandse antroposofische instellingen hebben geen enkel probleem met deze uitwassen, althans die schijn heeft het wel). En nogmaals, hoewel in sommige opzichten zeker problematisch, bulkt Steiners werk niet van:

    antisemitisme
    historisch revisionisme (kan ook niet, dus dat is louter de verantwoordelijkheid van de hedendaagse antroposofen die daar hun vingers aan branden)
    homohaat
    de eis op het recht van het beledigen van allerlei minderheden (allemaal ‘vrijheid van meningsuiting’, ongetwijfeld)
    apocalyptisch cultuurpessimisme

    En dan al die antroposofen maar zeuren dat de Rooms Katholieke Kerk het oorspronkelijke Christendom zou hebben vervormd, zie dit artikel uit de Brug http://users.telenet.be/antroposofie/diabasis/b32bewaareng.htm (wat zij dan zien als het oorspronkelijke Christendom, want ook daar bestaat, in de wetenschappelijke wereld althans, veel onzekerheid over).
    Je kan veel van Rudolf Steiner zeggen, maar wat hebben, naar eigen zeggen, een aantal van zijn trouwste volgelingen er in minder dan honderd jaar van gemaakt?
    Walter Heijder heeft dan een VOK Cahier geschreven ‘Rudolf Steiner versus Nationaal Socialisme’. Hoewel ik die publicatie op verschillende gronden niet hel erg overtuigend vond (zie mijn bespreking http://florisschreve.blog-s.nl/2008/10/14/antroposofie-ii-een-repliek/ , ruim over de tweede helft) ben ik het wel met Heijder eens dat je Steiner geen nationaal socialisme in de schoenen kunt schuiven. Dat kan ik van bepaalde hedendaagse volgelingen helaas niet zeggen. Dus ik denk dat er toch een keer een overtuigend antwoord moet komen en misschien wel een grote schoonmaak.
    #
    Floris Schreve Says:
    13/05/2009 at 18:22

    En ik ben nog steeds benieuwd of er een antroposoof te vinden is die wat tegengas kan bieden, of met nuanceringen, aanvullingen etc. komt (de paar uitzonderingen daargelaten). Want het wordt wel goed gelezen, dus dat is het probleem niet 😉
    Maar ben benieuwd.
    #
    Floris Schreve Says:
    14/05/2009 at 15:25

    En nogmaals, wat mij betreft is er wel een groot verschil tussen het werk van Steiner zelf en wat de Brug, ‘Vrij Geestesleven.be’ en wat er evt verder nog meer omheen hangt (misschien staat niet alles op internet). Bij Steiner bestaat wel een racisme probleem, maar nauwelijks een antisemitisme probleem en in ieder geval geen nazisme probleem. Bij de hier besproken media is dit echter allemaal wel het geval.

  30. Om nog op een tamelijk geschift detail te wijzen, zie hier deze noot bij het artikel ‘Waarom Brussel – Waarom België ? Hoe een EU-hoofdstad gefabriceerd werd’. (http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b44deel1.htm, je leest er zo overheen dus laat ik hem hier nog maar een keertje zien):

    ‘(14) De Europese Eenheids Akte werd op 17 en 28 februari 1986 In Luxemburg en Den Haag ondertekend door Tindemans, Barry, Elleman-Jensen, Andreotti, Genscher, Goebbels, Papoulias, van den Broek, Fernandez Ordonjez, Pires de Mirande, Dumas, Chalker. Ze werd geratificeerd door de presidenten en koningen van de respectievelijke landen op 19 juni 1987 in Rome en trad in werking op 1 juli 1987′.

    Dus wat betreft de Holocaust valt volgens de Brug de Nazi’s niets te verwijten, maar als het over de EU gaat (verdragen uit de jaren tachtig) kennelijk wel. Exemplarisch voor dit orgaan.

  31. Beste Floris,
    Ik vond van Jos Verhulst een paar commentaren die aan duidelijkheid niets te wensen overlaten. Ik kan niet begrijpen hoe een intelligente man (want dat is hij ongetwijfeld, zie zijn overige bezigheden, bijvoorbeeld betreffende directe democratie) er zó naast kan zitten en zich zó naïef toont. Ik kan me ook niet voorstellen dat men bij Democratie.nu en al die andere organen hier blij mee is.
    Het gaat dus om de commentaren, het beste in deze volgorde.
    http://www.welingelichtekringen.nl/goering-the-fat-boy.html
    http://www.welingelichtekringen.nl/zorg-dat-je-een-zwaard-hebt.html
    http://www.welingelichtekringen.nl/hollywood-zet-in-op-3-d-films.html
    Met hartelijke groet,
    Michel Gastkemper

  32. Beste Michel,

    Dat is inderdaad mijn punt. Het zijn dus meer mensen dan de twee redacteuren van de brug. En er is kennelijk ook een breder draagvlak voor. En inderdaad Jos Verhulst laat veel van dezelfde geluiden horen. Dat is op zich al opmerkelijk.
    Verhulst is, naar wat ik ervan gezien heb althans, ook in Nederlandse antroposofische kring volledig geaccepteerd. In Motief is er weleens aandacht besteed aan zijn ideeën over het opwaarderen van de evolutietheorie van Bolk (retardatie-theorie, Ton Majoor op racisme-debat plaatste er overigens ook een verwijzing naar). Dat heeft natuurlijk niets te maken met al die Holocoaustontkenningen, maar het gaat er wel om dat door de mainstream geaccepteerde antroposofen dit soort opinies, in antroposofische media, zonder tegenspraak, gewoon kunnen uiten. Er is dus blijkbaar wel een draagvlak.
    Ook iemand als Francois de Wit houdt samen met de voorzitter van Belgische antroposofische Vereniging lezingen op de Rudolf Steiner academie (zal de link nog opzoeken).
    Voor alle duidelijkheid, die mensen zijn voor mij helemaal niet belangrijk. Het enige wat voor mij in deze van belang is, is dat personen, die keer op keer dit soort opinies uitdragen, door de mainstream geaccepteerd zijn of zelfs worden aangeprezen. En over die Holocaustontkenningen tot voor kort geen woord. Dan krijgt zoiets wel de schijn van stilzwijgende instemming (met de nadruk op ‘schijn’). Dat laatste lijkt mij misschien nog het grootste probleem en ik denk dat daar op de een of andere manier toch helderheid in moet komen. Aan jou ligt het niet, maar ik denk dat dit wel een probleem is van de antroposofie uit het Nederlandse taalgebied. En dit is problematischer dan Mellie Uyldert. Ten eerste is dit wel direct aan de antroposofie gerelateerd en ten tweede is dit geluid vaak nog een stuk radicaler.
    Dat een Jos Verhulst zich zo aan David Irving committeert vind ik verontrustender dan Mellie Uyldert, die wat losse flodders uitkraamt over de noodzaak van het aborteren van gehandicapte kinderen (ook walgelijk, maar is meer op zichzelf staand en Mellie Uyldert was niet zo met de antroposofie verbonden als Jos Verhulst, of Francois de Wit en Jan Vermeir).

  33. Jos Verhulst is niet de enige antroposoof die om een punt te scoren er af en toe een bedenkelijke revisionist bijsleurt. Ook Arjen Nijeboer, die nog samen een boek schreef met Jos Verhulst, haalt in een artikel over de vrijheid van meningsuiting heel even David Irving uit de kast. http://democratie.nu/downloads/DNN-59.pdf. Die Irving ligt goed in de markt (maar niet bij mij).

    Verder lijkt het er sterk op dat Jos Verhulst geen al te hoge pet op heeft van joden. Volgens mij ook niet van steinerscholen. Het zou leuk zijn als hij daar eens een boekje over schreef i.p.v. samen met die van De Brug de joden hun geleden ellende steeds maar weer in twijfel te willen trekken.

  34. Ramon, had je bijdrage niet gezien. Tsja, dat stuk van Arjan Nijeboer. met de kern ervan ben ik het persoonlijk nog wel eens. Ik was toen zeker niet blij met minister Donner (is een klein relletje in Nederland geweest, overigens niet heel belangrijk).
    Maar waarom weer die David Irving? En bij Verhulst gaat het echt niet meer om het principe vrijheid van meningsuiting. Ik denk dat al het bovenstaande langzamerhand wel genoeg zegt. En wie me nog steeds niet gelooft, werp een blik op http://www.vrijgeestesleven.be . Dan is het echt wel duidelijk.
    Het meest opmerkelijke vind ik deze passage uit het artikel van Nijeboer (aan het eind):

    ‘Zijn er dan geen wettelijke grenzen? Jawel: een klein aantal uitlatingen dat als het ware een
    “gesproken daad” die onmiddellijk ingrijpt in de fysieke werkelijkheid. Om die reden verlaten
    zij de sfeer van het geestesleven en mogen daarom gereguleerd worden. Dat is het derde
    principe. Dat geldt bijvoorbeeld voor het direct dreigen met geweld. Als iemand tegen mij
    zegt: “Zodra jij op straat komt, schiet ik je neer”, beperkt hij mijn fysieke bewegingsvrijheid.
    Ook het roepen van “Brand!” in een overvolle bioscoop valt hieronder. Wat er níet onder valt, is
    haat zaaien, discriminerende uitspraken, of valse en beledigende verhalen over iemand verspreiden.
    Die uitspraken grijpen immers niet onmiddellijk in de fysieke werkelijkheid in. Ze
    kunnen pas fysieke gevolgen hebben wanneer iemand anders als reactie op de woorden van de
    spreker wettelijke grenzen overgaat en fysieke handelingen verricht. In dat geval is diegene
    zelf verantwoordelijk voor zijn eigen daden. Hij kan dat niet verschuilen achter de spreker.
    Over de twijfelgevallen moet de rechter van geval tot geval oordelen.
    (Niet opgenomen in Jonas: Het reguleren van het geestesleven met juridische (dwang)middelen
    is een praktijk die we uit de Middeleeuwen hebben overgehouden en die door de opkomende
    Verlichting langzaam is teruggedrongen. Nu is de tijd gekomen om ook met de laatste rest
    Middeleeuwen af te rekenen en het Vrije Woord volop in te voeren.) Toepassing van deze principes
    zal bijdragen aan het ontstaan van een kosmopolitische samenleving van burgers die
    elkaar in eerste instantie als individu tegemoet treden, verantwoordelijkheid nemen voor hun
    eigen gedachten, gevoelens en handelingen en de genuanceerde waarheid uit vrijheid liefhebben’.

    Het gaat mij om die passage die niet is opgenomen in Jonas. Is ook niet erg de huisstijl van de Jonas. In de Brug zou dit echter niet hebben misstaan (zonder verder Nijeboer in die hoek te willen drukken, dat wil ik niet zomaar iemand aandoen). Wel typisch dat het weer op die manier op internet is gezet.
    Maar bij Verhulst is dat vrijheid van meningsuiting verhaal niet erg geloofwaardig. Want waarom alleen voorbeelden uit de extreem rechtse/neonazi hoek noemen? Bovendien heeft hij vaker laten zien dat zijn solidariteit wel wat verder gaat dan het steunen van hun recht op vrije meningsuiting. En precies daar gaan Verhulst en de heren van de brug over de schreef. Ik zeg dus niet dat het verboden moet worden. Maar het trekt deze heren en hun sympathisanten wel in de extreem rechtse hoek. En dat heeft ook zijn uitstraling op de antroposofie, als dat kennelijk op instemming kan rekenen.

  35. Het laatste artikel is overigens erg de moeite waard. ik zal het hier volledig weergeven:

    Tegen de geschiedenis
    De psychologie van het moderne antisemitisme

    De veroordeling van holocaustontkenner David Irving op 11 april was een overwinning van de wetenschap op de haat. Maar de oorlog is beslist nog niet gewonnen.

    ‘Ik zie geen enkele reden,’ zei de historicus David Irving enkele jaren geleden tegen een gezelschap in Calgary, ‘om smaakvol te zijn over Auschwitz. It is baloney. It is a legend. Ik beweer, en het is nogal smakeloos, dat er meer vrouwen stierven op de achterbank van Edward Kennedy’s auto in Chappaquiddick, dan in een gaskamer in Auschwitz. Er lopen zo veel Auschwitzoverlevenden rond, het aantal neemt in de loop der jaren toe, wat biologisch gezien op zijn zachtst gezegd nogal vreemd is.’ Voorafgaand een bezoek aan Australië merkt hij smalend op: ‘They will wheel out all the so-called eyewitnesses’; hij gelooft niet in de echtheid van de ingebrande kampnummers die hem door ex-gevangenen getoond zijn en hij beweert dat overlevenden niet hebben geleden, ‘per definitie niet, niet half zo veel als zij die stierven’. Hij zong voor zijn kleindochter het slaapliedje: ‘I am a baby Arian, not Jewish or sectarian, I have no plans to marry, an ape or rastafarian.’

    Dit alles viel niet meer controversieel te noemen maar was ronduit schokkend en onaanvaardbaar. Hoewel hij dus wat al te duidelijk was geweest, meende Irving toch dat professor Deborah Lipstadt van de Emory Universiteit in Atlanta zijn carrière had geschaad. In 1993 publiceerde zij Denying the Holocaust, waarin onder meer Irving er van langs kreeg als een historicus die de feiten naar believen verdraaide en doelbewust verkeerd interpreteerde (zie Skepter, september 1994) Hij werd in Canada, Duitsland en Oostenrijk tot persona non grata verklaard, op basis van haatstatuten of verboden op valse berichtgeving. De Amerikanen, verslingerd aan het eerste amendement op de Grondwet dat onder meer de vrijheid van meningsuiting garandeert, konden Irvings redevoeringen niet officieel verbieden, maar zijn tegenstanders vonden wel andere middelen: blokkades en protesten.

    Omdat het voor Irving moeilijk was geworden om nog lezingen te geven of boekcontracten af te sluiten, besloot hij vorig jaar om Lipstadt en uitgever Penguin Books aan te klagen. Een vergissing, zoals zou blijken. Het proces, dat op 17 januari van dit jaar begon, eindigde op 11 april met een scherpe veroordeling van Irving. De uitspraak van rechter Gray telde 333 pagina’s. Irving moest de totale proceskosten, dus ook de advocaten van Lipstadt betalen, een bedrag dat tot miljoenen kan oplopen.

    Het belang van deze uitspraak is groot. ‘Dit ging niet over versies van de waarheid,’ zei Lipstadt. ‘Dit ging niet over een historicus met een controversiële visie op de geschiedenis. Dit ging over een man die beweerde een historicus te zijn terwijl hij loog, vervormde en manipuleerde.’ Maar het werkelijk belang van dit proces ligt dieper. De Süddeutsche Zeitung vroeg zich tijdens het proces bezorgd af de omgang van historici met archiefmateriaal en getuigenverklaringen voortaan niets meer zou zijn dan een ‘rhetorische Manövriermasse’ (dit citaat is op Irvings eigen site te vinden!); de geschiedschrijving zelf stond ter discussie. De uitspraak demonstreeert dat historische feiten, zoals de vergassingen in Auschwitz, wel degelijk een status van waarheid kennen die niet straffeloos in twijfel kan worden getrokken.

    Overwinnaarsperspectief

    Ooit werd David Irving door historici gewaardeerd. Hij schreef The Destruction of Dresden, Churchill’s War en Hitler’s War, boeken die het vertrouwde overwinnaarsperspectief op de Tweede Wereldoorlog nuanceerden – iets wat anderen ook al hadden gedaan, maar dan voorzichtiger. Irving maakte naam als expert van het nazi-tijdperk; hij raakte intiem bevriend met oud-militairen en voormalige medewerkers van Hitler, gaf lezingen in kringen waarin een historicus beter niet kan verkeren en belandde geleidelijk aan in ‘revisionistisch’ vaarwater.

    Hij beweerde dat Anne Franks dagboek een roman was en beschuldigde een Auschwitzoverlevende ervan de armtatoeage zelf te hebben aangebracht. Hij claimde dat er tijdens de oorlog niet meer dan een miljoen joden stierven, dat er geen gaskamers werden gebruikt en dat er geen sprake was van een geplande massamoord. Hitler kon nooit schuldig zijn aan genocide omdat er geen plannen bestonden voor een systematisch uitroeien van joden. De historicus begon aan een fatale slalom naar een fout wereldbeeld.

    Dat wereldbeeld dateert al van vlak na de Tweede Wereldoorlog. De wereld wist aanvankelijk niet dat er in de vernietigingskampen vooral joden waren omgebracht. Joodse organisaties in Amerika, schrijft Eva Hofmann in de New York Review of Books, zich baserend op Peter Novicks The Holocaust in American Life, hadden er geen behoefte aan het beeld van eeuwige slachtoffers te benadrukken. Ze adviseerden hun eigen leden geen vijandige opmerkingen over Duitsland te maken – Duitsland, dat bij toverslag was veranderd in een bondgenoot in de strijd tegen het communisme. Churchill had al vroeg in de oorlog het vermoeden uitgesproken dat men bezig was het verkeerde zwijn te slachten, en ook de VS waren nooit helemaal van antisemitische smetten vrij.

    Met het Eichmannproces (1961) en de Yom-Kippuroorlog (1973) trad er een verandering in. De latere Nobelprijswinnaar Elie Wiesel bedacht in 1963 de term holocaust – naar verluidt was hij er uiteindelijk zelf niet gelukkig mee – en het betwijfelen van de Holocaust werd definitief politiek incorrect, zoals de ontkennners nu spottend opmerken. Daarmee werd het ineens ook veel interessanter om gaskamers, massamoord en Hitlers aandeel in de genocide te ontkennen. De Fransen Maurice Bardèche en Paul Rassinier – de laatste opmerkelijk genoeg zelf een overlevende van Buchenwald en Dora – haalden op die manier de internationale pers, Austin J. App publiceerde in 1973 The Six Million Swindle, en Arthur R. Butz deed in 1977 een gooi naar de onsterfelijkheid met The Hoax of the Twentieth Century.

    Niet alle brutaliteiten werden zomaar geslikt. Het Institute of Historical Review (IHR) uit Californië, opgericht door de racist Willis Carto, loofde vijftigduizend dollar uit voor het eerste individu dat de historische werkelijkheid van vergassingen kon bewijzen. Mel Mermelstein, een Auschwitzoverlevende die diverse familieleden had verloren, sleepte het Instituut voor de rechtbank en inde 90.000 dollar, omdat de rechtbank van mening was dat de vergassingen ‘niet redelijkerwijs voor discussie vatbaar’ waren, en dat het Amerikaanse rechtssysteem niet de plaats was om te proberen crackpot theories te bewijzen. In Frankrijk werd Robert Faurisson van de Sorbonne verwijderd op basis van het Gayssotamendement van 1990, dat ontkenning van misdaden tegen de mensheid verbiedt, zoals gedefinieerd in het London Charter van augustus 1945, op basis waarvan ook de Neurenbergprocessen werden gevoerd.

    In 1988 moest de Canadese revisionist Ernst Zündel voor het gerecht verschijnen. Om zijn verdediging te ondersteunen liet hij een zekere Fred A. Leuchter naar Auschwitz afreizen. Leuchter heette een ingenieur te zijn die deskundig was op het gebied van het bouwen van gaskamers voor gevangenissen; later bleek dat hij nogal had opgeschept over zijn opleiding en vakkennis. Zijn enige academische diploma was een kandidaatsexamen (B.A.) in de geschiedenis, dat hij in 1964 had gehaald.

    Leuchter dwaalde door de ruïnes, bikte wat willekeurige stukjes steen af (waarvan hij niet kon weten of ze eigenlijk wel uit de oorspronkelijke binnenwand van gaskamers afkomstig waren) en publiceerde zijn onderzoeksresultaten in het beruchte Leuchterrapport. Een ingehuurd laboratorium had in de steenmonsters geen sporen aangetroffen van cyanaten. De Duitsers hadden immers Zyklon B gebruikt, dat bestond uit poreuze korrels waaruit blauwzuurgas kon ontsnappen als ze werden uitgespreid. Volgens Leuchter zou het blauwzuurgas met ijzersporen in bakstenen en cement uiterst stabiele verbindingen hebben moeten vormen. Volgens Zündel en de zijnen was dit het doorslaggevend bewijs dat de vergassingen een fabeltje waren. Meer deskundige chemici hebben de rechter echter kunnen uitleggen dat die cyanaten toch niet zo stabiel waren, en dat ruim veertig seizoenen Poolse sneeuw- en regenbuien de sporen sterk kunnen aantasten. Bovendien bleek bij onderzoek door competente chemici dat het materiaal van de gaskamers wel degelijk cyanaten bevatte.

    Het is een treurig voorbeeld van de quasi-wetenschappelijke uitspattingen waar holocaustontkenners zich schuldig aan maken. Ze zijn erg bedreven in eindeloos gezeur over kleine inconsistenties in getuigenissen en technische beschrijvingen. Tijdens het proces Lipstadt gaf Irving overigens toe dat het Leuchterrapport een misser was.

    Waar ging Irving vs. Lipstadt over? Michael Shermer noemde het proces op de opiniepagina van Skeptic ‘een van de belangrijkste processen’ uit het voortgaande debat over ‘de limieten van de persvrijheid’. Hij is een fel tegenstander van verbodsbepalingen: ‘negeer of debunk David Irving, maar censureer hem niet.’ Ook Ken McVay, een prominente Canadese antiracist en schepper van de imponerende Nizkorwebsite (www.nizkor.org), is tegen harde maatregelen. Verboden geven de holocaustontkenners slechts de kans om te beweren dat het establishment de waarheid onderdrukt en dat lijkt een bekrachtiging van hun wetenschappelijke pose. De ontkenners doen immers alsof ze onderzoek bedrijven en pleiten voor een ‘vrij en open debat.’ Maar debatteren over vaststaande feiten, zo hebben hun critici opgemerkt, is al het begin van een ontkenning.

    James Najarian betoogde in een artikel, ‘Rhetoric of Holocaust Denial,’ dat de ontkenners heel slim appelleren aan objectiviteit en fair play. ‘Retoriek is uit de mode,’ men is nu ‘zelfbewust antiretorisch’. Maar met retoriek op zichzelf is niets mis, terwijl antiretoriek juist op een misleidende manier retorisch kan zijn: het imiteren van wetenschappelijk proza, het hanteren van een onpersoonlijke toon en het citeren van autoriteiten. Irving presenteert op zijn site (http://www.fpp.co.uk) lange lijsten van documenten en verwijzingen waarmee hij een suggestie van betrouwbaarheid en nauwkeurigheid tracht te wekken; hij verwijst ook uitdagend naar McVay.

    De postmoderne nadruk op ‘discourse deconstructing’ (wat na aftrek van het jargon neerkomt op het kritisch doorlichten van een manier van redeneren) heeft als nadeel dat er strak wordt vastgehouden aan de idee dat er altijd twee kanten aan de zaak zijn. Maar, merkt Najarian verrassend op, ‘simply put, there are not two sides to every story’. Cynische ontkenners geloven dat macht bepaalt wie er gelijk heeft, een nogal platvloerse visie die vaak wordt herhaald met betrekking tot het proces van Neurenberg, waar belangrijke nazi’s werden veroordeeld. Wanneer Duitsland de oorlog had gewonnen, zo zegt men, zouden Göring en Himmler geen schurken zijn geweest maar steunpilaren van de natie.

    De intelligentere holocaustontkenners hebben zich slim aangepast aan de tijdgeest. Hun quasi-wetenschappelijkheid en de vermoeiende hoeveelheid ‘feiten’ die ze presenteren vormen het moderne uiterlijk van het vooroordeel. Ene Friedrich Paul Berg probeert met een artikel dat bol staat van de emissiecurves en brandstof-luchtverhoudingen te bewijzen dat het onmogelijk is om, zoals in Treblinka en Belzec gebeurde, met de uitlaatgassen van dieselmotoren mensen in afgesloten ruimtes om te brengen; omdat er op de schaarse luchtfoto’s van Auschwitz-Birkenau geen rookwolken voorkomen wordt het bestaan van crematoria ontkend; wanneer Raoul Hilberg in Destruction of the European Jewry (1961) het aantal vermoorde joden op 5,1 miljoen stelt (de laagste verantwoorde schatting) wordt dat gezien als een ondermijning van het holocaustconcept. En zo gaat het verder. Zyklon B werd gebruikt tegen luizen; zoekgeraakte joden wonen ‘ergens in Centraal-Azië’; de Duitsers zouden zich geen raad weten met ‘al die menselijke as’; de gaskamers zijn na de oorlog om propagandistische redenen herbouwd en verder is er altijd wel een Pool te vinden die destijds in de buurt woonde en niets geroken heeft.

    Irving was een meester in deze selectieve presentatie. Hij probeerde Michael Shermer wijs te maken dat Ausrottung in die goede oude tijd iets anders betekende dan uitroeien, ongedierte verdelgen of massaal vermoorden. Hij neemt in zijn site de Engelse vertaling op van de notulen van de Wannseeconferentie, die gruwelijkste aller vergaderingen waarin besloten werd over te gaan tot de Endlösung, en kan zich dat permitteren omdat daarin sprake is van ‘oplossingen’, ‘problemen’ en Sonderbehandlung (‘speciale behandeling’) en nooit van moord.

    Irving bracht Lipstadt in de positie waarin ze, als aangeklaagde, moest bewijzen dat Irving vaststaande feiten ontkent (een eigenaardigheid van de Britse rechtspraak) maar bewijzen waren er natuurlijk in overvloed. Oud-SS’ers verhaalden na de oorlog openhartig over hun verleden, tijdens de Neurenbergprocessen en de rechtszaak tegen Eichmann in Jeruzalem zijn honderden, elkaar vaak tot in de details bevestigende getuigenissen opgetekend, en er zijn bestellijsten, transportlijsten, dodenlijsten. Voormalige personeelsleden hebben zeer nauwkeurig verteld hoe ze te werk gingen. Het verhaal van Rudolf Höss, jarenlang de commandant van Auschwitz, komt bijvoorbeeld tot in de details overeen met dat van de Duits-Engelse tolk Pery Broad. Om deze overeenkomsten te verklaren moeten negationisten in ieder geval aannemen dat al deze getuigen hun verhaal onderling hebben afgestemd, dat wil zeggen, de nazi’s en hun slachtoffers!

    Banaliteit van het Kwaad

    De ontkenners proberen feiten tot meningen te reduceren, en dat is de reden waarom historici niet met hen in debat willen gaan. Irving heeft tijdens het Londense proces diverse malen gedemonstreerd hoe hij met betrouwbare documenten en vervelende vragen omging: wanneer ze hem niet bevielen antwoordde hij domweg niet of hij zocht naar vluchtwegen. Negationisten willen geen feiten; ze willen haten, vervormen en dwarsliggen. De historicus Evans droeg aan Lipstadts verdediging een boekwerk van meer dan 700 pagina’s bij waarin hij niets heel liet van de wijze waarop Irving in de loop der jaren zijn bronnen gebruikte. Hij was een meester in het uit de context lichten van details. Er is één geval bekend waarin Hitler beval een transport met joden niet te vernietigen, misschien omdat hij ditmaal andere bedoelingen had – juist een bewijs tégen Hitlers onwetendheid, zou je zeggen, maar Irving draaide de zaken om.

    Een dergelijke ijver in het misleiden wekt verbazing op, en de vraag rijst: waar is de mens Irving werkelijk op uit? Tijdens een e-mailwisseling meldde Ken McVay aan auteur dezes dat hij niet geloofde in allerlei subtiele verschillen tussen revisionisten en negationisten. Hij heeft lang geleden al geconcludeerd dat ze allemaal jodenhaters zijn. ‘Waarin ze naar mijn mening verschillen is of ze al dan niet werkelijk geloven in de onzin die ze over de Holocaust uitkramen.’ Iemand als Ernst Zündel weet heel goed dat zijn ontkenning uit de lucht is gegrepen, terwijl anderen ‘simpelweg te stom of door haat verblind’ zijn om te begrijpen wat werkelijkheid is en wat niet. Hij kan zich geen andere verklaring voorstellen, wanneer ontkenners ‘maand na maand met dezelfde vermoeiende beweringen aan komen zetten,’ zelfs wanneer ze weten dat die al talloze malen ontkracht zijn. Volgens McVay heeft Irving altijd geweten dat hij onzin beweerde en is hij niet meer dan een abjecte racist.

    Een tochtje langs diverse hate sites maakt niet duidelijk wat de werkelijke motieven van de ontkenners zijn. Volgens sommige bronnen willen ze het fascisme rehabiliteren, dat vooral door de Holocaust een ‘slechte naam’ heeft gekregen, of zijn ze antisemiet van nature, stoute jongens die het heerlijk vinden om beweringen te doen die verkeerd vallen. ‘Men wekt de doden tot leven om de levenden beter te kunnen treffen,’ schreef de Franse holocaustexpert Pierre Vidal-Naquet.

    De psychologie van het fascisme is op vele wijzen benaderd: als een systematisering en legitimatie van het duivelse in de mens – wat dat ook zijn moge –, een uiting van sociale druk en gewoontevorming, van wetteloosheid, de behoefte om zich af te zetten tegen het vreemde, projectie van zelfhaat, van ondraaglijke persoonlijke middelmatigheid. Maar wie weet was het gewoon verveling. De 450 leden van het reservepolitiebataljon 101, gewone Duitse mannen uit Hamburg en omstreken, vermoordden in zestien maanden veertigduizend Poolse joden, terwijl ze het volste recht hadden om niet aan de executies deel te nemen. (Eén van de hardnekkigste mythes over het nazitijdperk is dat op weigering van dit soort opdrachten de doodstraf stond.) Uit Eugen Kogons Der SS-Staat valt op te maken dat verveling en afstomping een belangrijke rol spelen bij wreedheden, het moorden en passant, om niets. Hannah Arendt sprak van ‘de banaliteit van het kwaad,’ een idee dat ook leidraad is van Harry Mulisch’ De Zaak 40/61. Maar het beeld is complex. Adolf Eichmann zei dat hij ‘lachend in zijn graf zou springen’ bij de gedachte aan zes miljoen vermoorde joden, een uitspraak die zich niet laat rijmen met het beeld van de willoze uitvoerder van orders. Thomas Wilson Ferebee, de man die op 6 augustus 1945 boven Hiroshima op de knop drukte, stierf onlangs op een respectabele leeftijd, zonder dat zijn nachtrust ooit gehinderd werd door de tienduizenden doden die hij mede op zijn geweten had. Overwinnaarsperspectief of onvergelijkbare situaties?

    Antisemitisme en de psychologie van de ontkenning kunnen natuurlijk verschillende oorzaken hebben. Er zijn altijd persoonlijke geschiedenissen, coïncidenties, vetes, karakterzwakheden die door de omstandigheden aan het licht komen, zoals er ook individuen zijn die zich redelijk blijven gedragen. Maar zit er gelukzaligheid in het overgeven aan de haat? Toen Höss in Dachau voor de eerste keer zag hoe een gevangene gegeseld werd, raakte hij ‘onaangenaam opgewonden’. ‘Ik kreeg het warm en koud tegelijk – ik kan dit niet uitleggen.’ Globocnik, door Heinrich Himmler belast met de uitroeiing van Poolse joden, schreef aan een collega: ‘De Reichsführer der SS heeft ons zoveel nieuw werk gegeven dat daarmee al onze geheime wensen vervuld kunnen worden. Ik ben hem daarvoor zeer dankbaar, en hij kan er zeker van zijn wensen binnen de kortst mogelijke keren zullen worden vervuld.’

    Daarmee vergeleken lijkt er bij ontkenners iets te ontbreken, iets wat we een ‘dieper’ motief zouden kunnen noemen. Wanneer McVay de ontkenners abjecte racisten noemt, is er geen sprake van een diepgaande analyse. Daarmee wordt niet duidelijk wat iemand als Greg Raven – de huidige voorzitter van de IHR en bedenker van de term ‘holohoax’ – werkelijk drijft. McVay meent dat veel negationisten zo dom zijn dat het niet interessant is om naar motieven te zoeken. En inderdaad staat het verstand stil bij een manifest waarin wordt opgemerkt dat het verdacht is dat er bij de ramp met Swissair vlucht 111, vlak bij New York, zo weinig joden omkwamen terwijl toch ‘bijna de helft van New Yorks bevolking uit joden bestaat’. Bij het doorworstelen van honderden pagina’s ontkenningsproza is het opvallend dat iedere neiging tot kritische zelfreflectie afwezig is. De auteurs verzinnen allerlei complottheorieën maar hun eigen motieven blijven duister, ook voor henzelf. Eigenlijk denken ze niet. ‘Zou de activiteit van het denken als zodanig,’ vroeg Hannah Arendt zich af, ‘de gewoonte om te onderzoeken en na te denken over wat er gebeurt, ongeacht specifieke inhouden en tamelijk afhankelijk van resultaten, zou deze activiteit van een zodanige aard kunnen zijn dat zij mensen tegen slechte daden conditioneert?’

    De directeur van het Yad-Vasheminstituut in Jeruzalem, Yehuda Bauer, merkte enkele maanden voor de uitspraak op dat het proces Irving versus Lipstadt ‘een van de klassiekers van het holocaustbewustzijn’ kon worden. ‘Het is de eerste rechtstreekse confrontatie met ontkenning van feiten over de Holocaust voor een rechtbank. Er is nooit een proces zoals dit geweest.’ Irving, bij het betreden van de rechtszaal voor de uitspraak met eieren bekogeld, werd tot genoegen van de meesten veroordeeld, maar in de krantenverslagen ontbrak het gevoel van triomf. Iedereen begrijpt dat er een veldslag gewonnen is in een oorlog waarvan de omvang niet valt te overzien. Het waren de weken waarin twee Britse supporters van Leeds United door Turkse jongeren werden doodgestoken, ter gelegenheid van een voetbalwedstrijd.

    Einstein zei ooit dat alleen domheid eeuwig is. Misschien had hij eraan kunnen toevoegen: ‘en de wreedheid’. Joachim Fest omschreef in Der Spiegel het Boze als een Werkelijke Macht, een boodschap die wij nog altijd niet hebben begrepen; de antropologie kent geen anachronismen, ‘das Stück beginnt jeden Tag neu’. Misschien zal de Shoah, de Ramp, tot in lengte van dagen het symbool zijn van een Tegenverlichting, of erger nog: de Tegenverlichting zelf.

    Ted de Hoog is freelance journalist. Een eerdere versie van deze bijdrage verscheen in De Groene Amsterdammer van 8 maart.
    © Stichting Skepsis. Het is niet toegestaan artikelen uit Skepter op andere websites over te nemen.

  36. Maar los van alle achtergronden over Holocaustontkenners, waarom moeten antroposofen zich hiermee bezig houden en in naam van de antroposofie dit soort opinies verkondigen? Dat is wat mij betreft nog steeds een raadsel. Waarom zou je Rudolf Steiner immers met zoiets belasten?

  37. Beste Floris,
    Ik moet even terugkomen op mijn vorige reactie gisteren, waarin ik verwees naar drie artikelen in ‘Welingelichte Kringen’ die door Jos Verhulst van commentaar zijn voorzien. Ik meende hem op grond van de geuite denkbeelden hierin te herkennen. Intussen twijfel ik daar sterk aan, gezien het feit dat blijkbaar dezelfde persoon zich nu als ‘H.’ doet kennen in een onvoorstelbare hoeveelheid reacties her en der op deze website. Zo is hij ook vandaag druk in de weer, zie bijvoorbeeld http://www.welingelichtekringen.nl/er-zal-bloed-vloeien-veel-bloed.html. Waarom hij zich eerst als ‘Jos Verhulst’ heeft voorgedaan is mij niet bekend. Hij is echter, gezien zijn reacties, eerder een Nederlander dan een Vlaming.
    Dat er ook een overeenkomst tussen beiden is, wordt zichtbaar aan de verwijzing op http://vrijgeestesleven.be/directe%20democratie/, waar onder de rubriek ‘Economie’ rechts als meest recente link, gedateerd 12 mei 2009, ‘Hitler’s freedom from International Debt Slavery’ wordt gegeven (http://www.poketheeye.org/?p=210). Hetzelfde thema van ‘Web of Debt’ intrigeert deze H. bovenmatig.
    Ter aanvulling geef ik hierbij ook een link naar de website http://www.lulu.com/content/3358226, waar het boek van Arjen Nijeboer en Jos Verhulst over ‘Directe Democratie’ gratis gedownload kan worden. En ook naar ‘The Brussels Journal’, waarvoor Jos Verhulst regelmatig schrijft (alleen was dat voor het laatst in het afgelopen jaar, niet meer of nog niet in 2009): http://www.brusselsjournal.com/blog/3.
    Met hartelijke groet,
    Michel Gastkemper

  38. Beste Michel,
    zou heel goed kunnen. Ik had het allemaal nog niet heel gedetailleerd bekeken. Na een eerste blik was het mij ook niet duidelijk wie wat beweerde (is ook niet heel duidelijk weergeven). Was van plan om het vandaag te bekijken, maar als het er verder niets mee te maken heeft laat ik het wel zitten

  39. Die andere linkjes ga ik zeker ook bekijken. Voor zover ik het weet of dit geval kan overzien, denk ik niet dat het idee van ‘directe democratie’ iets bezwaarlijks is. Dat lijkt mij helenmaal niet. Weet ook niet of we daarover een discussie moeten opstarten. Het idee komt me niet onsympathiek over. Wat ik denk wat hier wel centraal zou moeten staan waarom er antroposofen zijn (en kennelijk ook wat prominente) die het in hun hoofd halen om holocaustontkenners de antroposofie binnen te sluizen. Dat is wat mij betreft het meest bizarre van deze hele zaak.
    En als het alleen zou zijn omdat het om het absolute recht op vrijheid van meningsuiting zou gaan, laat ze het dan komen uitleggen. Ik neem aan dat deze discussie inmiddels wel gelezen wordt door mensen uit de kringen rond de Brug. Dus laat ze het dan hier komen toelichten. Als ik ernaast zit hoor ik het graag.

  40. Bedoelde natuurlijk ‘helemaal’. Maar goed, directe democratie is iets waar je voor of tegen kunt zijn. Erg controversieel lijkt me dat niet. Dat is David Irving natuurlijk wel. Dus nogmaals mijn dringende vraag ‘waarom dit geluid de antroposofie binnensluizen?’ Want het heeft ook niets met Steiner te maken. Dat Steiner wat vreemde dingen over indianen en zwarten heeft gezegd maakt nog niet dat je hem als een geestelijke vader van de Holocaustontkenners kunt zien. Ook zijn gebruik van de Ahasverus mythe en het gebruik van de term ‘ewige Jude’ is geen reden om uit zijn naam weg te lopen met David Irving of Ernst Zündel. Dus ik zou best weleens willen weten waarom sommige Steinervolgelingen dat anders zien.

  41. Even iets over Michels laatste reactie, waar hij in twijfel trekt of we wel met de echte Jos Verhulst te doen hebben. Zo heb k het toch begrepen.

    Dat ‘H’ en ‘Jos Verhulst’ hetzelfde e-mailadres achter hun naam hebben staan wil niet zeggen dat het ook om dezelfde persoon gaat die reacties achterlaat. Er zijn wel meer mensen die een e-mailadres (en pc) delen. In ‘Leven leren met de radicale islam’ reageren beide heren trouwens. http://www.welingelichtekringen.nl/leren-leven-met-de-radicale-islam.html

    Ik zie ‘H’ het ergens op die site hebben over de familie Rothschild en de invloed van de banken. Een item dat ook op De Brug aan bod komt. Jos Verhulst zit ook in de adviesraad van het Rothbardinstituut (contact via zijn adres) dat zich vooral met economie bezighoudt.

    (…) Het Murray Rothbard Instituut is een centrum van onderzoek en educatie in de rechtsfilosofie en de economische theorie domeinen waarin heldere inzichten cruciaal zijn omdat de beslissingen die erop gebaseerd worden een diepgaande invloed hebben op welvaart en welzijn in onze samenleving. Vanuit de tradities van de Oostenrijkse economische school en het natuurrecht willen we tot dit debat bijdragen met zowel academische als laagdrempelige publicaties, seminaries en conferenties.

    Het instituut werd officieel gesticht in november 2007 door Denis Clijsters, Michaël Bauwens, Thomas Verhulst, Koen Deconinck, Johan Vermant, Simon van Wambeke, Tuur Demeester en Xavier Meulders. De Raad van Bestuur van 2009 bestaat uit Denis Clijsters, Michaël Bauwens, Thomas Verhulst, Tuur Demeester en Xavier Meulders. (…) http://www.rothbard.be/over-ons

    Enkele van die namen komen ook voor in de lijst van medewerkers van Democratie.nu

    Op een andere site komt ook weer een stuk voor dat vrij goed overeenkomt met wat die van De Brug vertellen. De auteur geeft commentaar op een artikel dat Verhulst in maart 2008 op Brussels Journal publiceerde.

    (…) Een beschuldigde moet dan ook, nog steeds volgens Verhulst, vrij zijn om rechtspreking te verwerpen door een rechter zich als doel heeft gesteld om de beschuldigde te bekampen.
    Maar de auteur doet er nog een schepje bovenop: in de Belgische context zijn heel wat magistraten lid van een (meestal niet-reguliere) vrijmetselaarsloge. Deze loge maakt in allerlei publicaties geen geheim van haar politieke doelstelling: de politieke partij het Vlaams Belang moet te allen prijze worden bekampt. “Het maatschappelijk concept van het Vlaams Blok is zo tegenstrijdig aan de principes waar wij voor staan, dat die partij te allen prijze bekampt moet worden”, lezen we. “Het Grootoosten van België heeft de strijd tegen het Vlaams Blok als één van zijn voornaamste doelstellingen gesteld. Iedere broeder moet het als zijn taak zien om daartegen te vechten in zijn eigen sociale of professionele situatie. In de uitoefening van hun beroep dus. En de oppertovenaar van het Grootoosten maakt ter zake geen uitzondering voor rechters (…) http://www.politics.be/nieuws/4646/

    Verhulst was twee jaar geleden ook van de partij toen beroep werd aangetekend ter vernietiging van een aantal wetsartikelen die handelingen ten gevolge van racisme, discriminatie en xenofobie aan banden moesten leggen.

    (…) Ten aanzien van de bestreden wetten
    B.1. De verzoekende partijen vragen de nagenoeg volledige vernietiging van drie wetten :
    – de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden, waarvan de bepalingen integraal werden vervangen bij artikel 3 van de wet van 10 mei 2007 tot wijziging van de voormelde wet van 30 juli 1981, (hierna : de Antiracismewet);
    – de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie (hierna : de Algemene Antidiscriminatiewet);
    – de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van de discriminatie tussen vrouwen en mannen (hierna : de Genderwet). (…)

    http://staatsbladclip.zita.be/staatsblad/wetten/2009/03/12/wet-2009200752.html

    Dit in combinatie met een fixatie op joden hoeft daarom nog niet te betekenen dat er sprake is van antisemitisme. Het gaat toch over waarheid en vrijheid van meningsuiting, niet?

    Dus Floris, ik vermoed dat met de aandacht die je aan De Brug besteedt, een beetje een roepende in de woestijn gaat blijven. Als er zwaargewichten binnen de antroposofie achter de inhoud van dit tijdschrift staan, betwijfel ik dat er iemand wat van gaat zeggen. De moedige enkeling daargelaten. Maar van mij mag je gerust doorgaan. Prove me wrong!

  42. Als dat zo is denk ik dat de antroposofie in België een ernstig antisemitisme en racisme probleem heeft. Want de Brug is een aantoonbaar antisemitisch en racistisch blad. Dat is niet moeilijk om hard te maken. Het bewijsmateriaal is namelijk overstelpend.
    Maar goed, als het anders ligt, leg het dan uit en laat het vooral zien. Want ik vraag me af of dit geluid door de gehele antroposofische gemeenschap geaccpeteerd wordt. Als dat wel zo is, heeft de slogan géén sprake van rassenleer weinig tot niets te betekenen. Want dit zou betekenen dat de hedendaagse volgelingen nog erger zijn dan Steiner zelf.

  43. Maar wat op zich interessant is (en nogmaals ik weet niets meer van de antroposofie in België dan wat ik lees op internet of van jou zoal verneem), dan kun je de uitlatingen van FdW niet zien als exessieve uitzonderingen, zoals elders vanuit antroposofische zijde werd gesuggereerd. Dat laatste lijkt me inderdaad ook onwaarschijnlijk, omdat iedereen die de Brug en Vrijgeestesleven.be ook maar een klein beetje bestudeert kan zien dat dit gedachtegoed niet beperkt is tot een persoon. Dat lijkt me een beetje teveel eer, of onrechtvaardig (het is maar hoe je het bekijkt) en bovendien klopt het ook niet. De vraag is hoe het dan wel zit.
    Of de antroposofische Vereniging in België zet in haar officiële organen een politiek correct masker op en laat het ware geluid over aan uitlaatklep de Brug. Of de Brug is inderdaad het werk van wat dolgedraaide eenlingen. Beide uitersten lijken me onwaarschijnlijk. Interessant is om te kijken hoe het dan wel zit. Ik vermoed dat de waarheid in deze in het midden ligt.
    Om hier nader op in te gaan, uit alles blijkt dat de Brug en vrijgeestesleven.be volledig zijn ingebed in de antroposofie in België (en wellicht de lage landen, in ieder geval wordt het Nederlandse taalgebied bediend en is de site gelinked aan veel Nederlandstalige antroposofische websites). Aan de andere kant kan ik me niet voorstellen dat dit algemeen geaccepteerde meningen binnen de antroposofie zijn. Ik ken die wereld wel een beetje, zij het vooral alledaagse volgelingen, die heel beperkt Steiner hebben gelezen en hun kennis vooral uit de Jonas of Vruchtbare Aarde hebben en de minder zware antroposofische boeken van bijv. Christofoor.
    Ik ga er ook niet van uit dat de basis (in Nederland is dat zeker niet zo en ik ga er ook vanuit dat dit in België ook niet zo is), staan te juichen wanneer de naam David Irving wordt opgevoerd als een held van de vrijheid van meningsuiting, waarvoor namens de antroposofofie campagne moet worden gevoerd. Maar dan is het interessant om te zien hoe het wel precies in elkaar zit. Wat ik wel uit eigen ervaring weet (en ook veel gezien heb) is dat er veel naieve mensen rondlopen, die het lezen van Rudolf Steiner en het ontwikkelen van opinies over maatschappelijke vraagstukken op grond van Steiner en de antroposofie liever overlaten aan kernantroposofen. Zelf kritisch nadenken tref je naar mijn idee weinig aan. Veel nagepraat wordt er wel.

  44. Dit is trouwens wel extreem. Uit het bovenstaande:

    De verzoekende partijen vragen de nagenoeg volledige vernietiging van drie wetten :
    – de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden, waarvan de bepalingen integraal werden vervangen bij artikel 3 van de wet van 10 mei 2007 tot wijziging van de voormelde wet van 30 juli 1981, (hierna : de Antiracismewet);

    Moet ik begrijpen dat de bestraffing van door racisme ingegeven ‘daden’ moet worden opgeheven? (iets anders dan woorden). Lijkt me wel heel ver gaan. Zou wel willen weten wat er dan onder door racisme of xenofobie ingegeven daden wordt verstaan. Als je het over daden hebt gaat het op z’n minst over actieve discriminatie.

  45. Hier in ieder geval een bericht van die H. (wie het ook zijn moge):

    We moeten de wereld van ‘de denkers’ natuurlijk opsplitsen in eerlijke mensen en oneerlijke mensen. Intelligent zijn ze allemaal, maar een oneerlijke intelligente man is een gevaar voor de mensheid.

    In 1940 verscheen het boek “The dream we lost” van Freda Utley (http://www.fredautley.com/ )
    waarin precies beschreven is hoe barbaars het communisme is.
    Een eerlijk mens is steeds bezig de waarheid te achterhalen, en zal dus steeds voor bronnen open staan. Zeker als de schrijfster een groot volgeling van het communisme was en er jaren gewoond heeft, dan is dat een betrouwbare bron in geval ze negatief schrijft over het communisme.

    Hobsbawm heeft daarna nog 50 jaar lang dat boek niet willen geloven.

    Dan ben je onoprecht.

    Wat de man dan wel bezielde?
    Misschien had hij een andere agenda. Misschien biedt het communisme bepaalde voordelen voor bepaalde groepen mensen:

    Ter inspiratie: op 15 mei schreef ik onder de draad “Moeder. pas op uw dochter” ( 13 mei) het volgende: ( aan Multidifficultie)

    Je vraagt of ik hier een verklaring voor heb:
    “De vader van Marx was een jood maar werd christen omdat joden nou eenmaal minder mochten.”

    Natuurlijk weet ik waarom de joden in die tijd nog niet volledig gelijkgesteld waren. Dat komt omdat ze door hun betere intelligentie en hun grotere werkdrift in elke samenleving binnen redelijk korte tijd ‘de lakens uit gaan delen’. Soms is dat economisch best gunstig voor zo’n samenleving, hoewel het voor kleine zelfstandigen wel vaak betekent dat ze de competitie slag verliezen. Maar soms is het voor de laagste klasse ook een ramp. En vrijwel altijd is het voor de ‘eigen cultuur’ een bedreiging.

    Maar goed, de ideeën van de Verlichting wonnen terrein, niet in de laatste plaats dor joodse denkers gepropageerd natuurlijk. De Franse Revolutie ( volgens goede bronnen een joods geïnitieerde opstand) bracht gelijkheid, vrijheid en broederschap, en daar profiteerden de joden heel goed van. Zo kwamen ze langzaam maar zeker in de elite van de Europese bevolking terecht: vaak door een opstand te creëren waarbij de oude elite ( de bourgeoisie) letterlijk een kopje kleiner werd gemaakt.

    Maar goed, papa Marx zag dat hij het hele proces voor zichzelf nog meer kon versnellen door gewoon christen te worden.

    Zijn zoon Karl heeft zijn eigen oplossing voor “Het joodse vraagstuk” bedacht. Een theorie voor een staatsvorm waar je in één klap van die oude elite af zou zijn ( de kapitalisten en kulakken werden precies zo behandeld als de bourgeoisie in Frankrijk. Ze werden alleen wat langzamer vermoord), Een samenleving waar de godsdiensten en raciale verschillen en klasse-verschillen verboden werden: Ze mochten niet bestaan en niet worden benoemd.
    Natuurlijk was dit voor het gros van de joden een enorme vooruitgang: te mogen verhuizen van de troosteloze shtetls in de Pale naar de steden: de natuurlijke habitat voor de joodse mensen. En natuurlijk waren er ook onder de joden verliezers: de joden die al in de steden woonden en al rechten en zakelijke verworvenhden hadden werden even goed als de Kulakken en kapitalisten heel erg gediscrimineerd. Maar als je Yuri Slezkine leest, dan was de Russische Revolutie een enorm joods succes. Tot pakweg 1940.

    Marx leek het eeuwige ‘joodse vraagstuk’ , “La question juive”( Zoals een boekje van Marx heette) , “Die judenfrage”, “The jewish question” opgelost te hebben. Al vele eeuwen, zo niet millenia worstelt elk land met deze vraag: Wat doen we met de joden? Hoeveel vrijheden geven we ze ? Wat mogen ze wel en wat niet? Mogen ze overal wonen? Elk beroep uitoefenen?
    Elk land ervoer dat je in de problemen komt als je de joden vrij laat concurreren met je eigen volk. Door talent en hard werken weten ze veel invloed te krijgen.Dat levert gedonder op. En zoals nu op deze site over de enorme vruchtbaarheid van de Palestijnen wordt geklaagd, zo klaagde men indertijd over de snelle toename van de joodse bevolkingsgroepen.

    Tot zover enige antwoorden op door jou gestelde vragen.

    Groet, H.

    In de arabische landen speelde hetzelfde probleem, maar de joden die daar leven hebben een aanmerkelijk lager IQ en zijn dus minder opvallend in hun maatschappelijke groei naar dominantie.

    Geplaatst op: zaterdag 16 mei 2009

  46. Beste Ramon,
    Kijk eens aan, daar is zomaar de eerder aangekondigde vernieuwde vormgeving!
    Dank je voor je observatie vanavond om 18.55 uur, je zou wel eens gelijk kunnen hebben. En inderdaad, er komt constant samenzwerings- en complottheoriedenken voorbij, in alle soorten en maten.
    Hier is trouwens nog een interessant topic, http://www.welingelichtekringen.nl/moeder-pas-op-uw-dochter.html, waar er wel twee verschillende H.’s achter elkaar lijken op te treden onder dezelfde naam, gezien het verschil in stijl. Maar Jos Verhulst lijkt het me niet te zijn, die schrijft en argumenteert anders. Deze reacties missen ook allemaal die typische ‘Belgicismen’ waaraan je een Vlaming meestal kunt herkennen.
    Overigens is het in al die schrijfsels van H. interessant om te zien waar hij steeds afglijdt. Je kunt het betoog van Gie van den Berghe ernaast nemen waar ik eerder een link naar gaf, om te zien waar hij gebruik maakt van klassieke negationistische drogredeneringen en dus de mist in gaat. Maar hij wordt door zijn mede-commentaren meestal goed van repliek gediend (als ze hem niet al meteen beu zijn).
    Beste Floris,
    Als je wilt weten hoe Jos Verhulst staat tegenover vrije meningsuiting en agressieve daden, dan kun je deze bijdrage op Democratie.nu lezen: http://www.democratie.nu/bibliotheek/artikels/het_vrije_woord_en_dreiging_met_geweld.html. Dan zul je ook zien dat hij van een ander kaliber is. Des te meer verbaast het mij wat er allemaal op http://www.vrijgeestesleven.be/directe%20democratie/index.html in directe zin is te vinden aan negationisme en regelrecht rechts-extremisme, want dat heeft hij volgens mij helemaal niet nodig om zijn punt te maken. Is dat dan soms de klassieke aberratie van een verder verlichte geest?
    Met hartelijke groet,
    Michel Gastkemper

  47. Overigens is die Hobsbawm (Eric Hobsbawm) een beroemde historicus. Samen met Terence Ranger schreef hij in 1983 het beroemde ‘The invention of tradition’, Cambridge University Press. In mijn eerste antroposofie artikel heb ik er nog naar verwezen. Ik stelde daar dat Helena Blavatsky en Rudolf Steiner de meest ultieme voorbeelden zijn voor wat zij in dat boek beschrijven. Hun beider esoterische systemen hangen aan elkaar van ‘invented traditions’. Hoewel ik denk dat het wel duidelijk is, ik bedoel dat zij verschillende elementen uit oude religies, mythes en mystieke tradities bij elkaar hebben gesprokkeld en hebben samengevoegd tot een nieuw spiritueel wereldbeeld. Eigenlijk precies wat Helmut Zander ook stelt.

  48. Michel, heb je bericht net gemist. Dat van die ‘daden’ leek mij overigens een ongelukkige formulering, ik vond het alleen wel typisch. En wat is een verlichte geest? Laat ik me maar beperken tot wat hij en anderen schrijven. Ik denk dat we daar de antwoorden moeten vinden. Verder ken ik die mensen niet, dus over de rest heb ik geen mening.
    Maar ik vind het geluid uit die hoek helaas niet erg verlicht. Dat verhaal van recht op absolute vrije meningsuiting, dus ook voor David Irving, lijkt misschien een slimmigheidje. Maar dan kun je wel andere voorbeelden bedenken. Goed, erg leuk om te provoceren, door juist met Holocaustontkenners an te komen zetten (humor, iedereen die politiek correct is op de kast, al vind ik dit personlijk niet zo ontzettend grappig). Maar daar tegenover staan ook echt antisemitische opmerkingen van eigen makelij (althans in de Brug, vooral van fdw). Dus het gaat iets verder dan het Voltairiaanse pleidooi voor het absolute vrije woord.

  49. Beste Michel,

    Die vormgeving op zich veranderen is met de beschikbare sjablonen bij WordPress maar een kwestie van enkele muisklikken. Ik heb meer werk gehad om alle informatie op de site als back up op te slaan. WordPress heeft daar wel een automatisch programma voor, maar dat is niet waterdicht. Vandaar dat ik het liever manueel doe. Ik hoop dat deze vormgeving de leesbaarheid ten goede komt.

    Ik weet niet of het bij Verhulst om een afdwaling gaat. In die artikels in de Witte Werf (archief De Brug) is hij, in tegenstelling tot op Democratie.nu en in zijn wetenschappelijke essays, behoorlijk radicaal. Het lijkt erop dat het vooral te maken heeft met de doelgroep waarvoor hij schrijft. In het eerste geval zijn dat voornamelijk antroposofen, in het tweede geval een breder publiek. Ik houd het er voorlopig op dat we hier te maken hebben met een groot euvel binnen de antroposofische beweging, namelijk het hebben van bepaalde ideeën die de buitenwereld alleen maar in afgezwakte vorm mogen bereiken. Op dat punt zijn die van De Brug wel rebels. En dat schuilevinkje spelen komt natuurlijk niet alleen in de antroposofische beweging voor. Maar het verschil tussen gedachten en uitspraken lijkt mij daar nogal groot. Ik maakte al een toespeling over dat ik Verhulst wel eens graag een boekje over de steinerscholen zou willen zien schrijven. Ik heb hem ooit eens over die scholen horen praten, onder andere als zijnde louter kinderopvang. Ik heb nog enkele autoriteiten in een gelijkaardige geest horen praten. Als ik dan zie hoe verbloemend sommige van die mensen over de scholen schrijven zakt mijn broek toch echt tot op mijn enkels. De geloofwaardigheid is dan volledig weg, hoor. Hetzelfde wat dat verzet tegen de Antidiscriminatiewet (en nog twee andere wetten m.b.t. geweld ten gevolge van racisme en xenofobie) betreft. Heel hard roepen: vrijheid van menigsuiting. Mag van mij, maar waarom dan op De Brug onder Directe Democratie het volgende schrijven?

    (…) De Franse schrijver Michel Houllebecq is vrijgesproken voor de klacht, die tegen hem was ingediend door een rits islamitische organisaties. Houllebecq had durven zeggen, dat hij de islam een ‘klotegodsdienst’ vond (“la religion la plus con, c’est quand même l’islam. Quand on lit le Coran on est effondré… effondré!” – Lire , sept.2001). Je kan die uitspraak vergelijken met volgend burgermanifestcitaat van Verhofstadt: “Is de zaak Rushdie niet het ultieme bewijs van de onmogelijkheid van de islam zich in te passen in onze samenleving? Toont zij niet aan dat de islam in wezen een intolerante en totalitaire ideologie is, die botst met de culturele, morele en juridische voorschriften in een open en democratische samenleving?” (zie aan het einde van dit artikel enige koran-citaten waarin wordt opgeroepen tot geweld en onderdrukking).(…)
    http://www.vrijgeestesleven.be/directe%20democratie/deedee/w2-3aa.htm#ayaan

    Als je revisionisten en Holocaustontkenners een hart onder de riem gaat steken, waarom dan beginnen zeuren over ‘ongerijmdheden’ in de Koran?

    mvg
    Ramon

  50. Maar om nu in te gaan op het punt van censuur (door Jos Verhulst opgevoerd, maar ook in de Brug door Francois de Wit en nog een keer naar mij door Lieven Debrouwere op racisme-debat: ‘Je zegt dat de antroposofie wat jou betreft niet verboden hoeft te worden maar je werkt er wel naartoe’, ong. die strekking): Ik ben persoonlijk voor vrijwel absolute vrijheid van meningsuiting. Laster is wat mij betreft de enige uitzondering. Maar mijn persoonlijke opvattingen zijn absoluut niet interessant, zeker niet voor deze discussie. waar het hier de hele tijd om gaat is dat wanneer deze lieden over de ‘vrijheid van meningsuiting’ spreken dit constant hand in hand gaat met ‘weg met de antiracisme wetgeving’, of ‘de verstikkende politieke correctheid’, etc. Boevendien geven zij regelnmatig aan het inhoudelijk eens te zijn met David Irving en maken zij zichzelf schuldig aan antisemitisme. Kortom, dat gezeur over vrijheid van emningsuiting is wel erg doorzichtig. Wat dat betreft hetzelfde als de Nederlandse politicus Wilders, die klaagt over politieke correctheid, wanneer je tegen zijn islamofobe standpunten ingaat. Dus het verhaald is in deze context (gezien de voorbeelden die zij erbij halen) volstrekt ongeloofwaardig. Een hele doorzichtige truc die overal door extreem rechts wordt toegepast (weer een overeenkomst met neo-fascisme, want dit gebeurt overal in Europa in die kringen, van Dewinter, Le Pen tot Fini). En nogmaals, ik ben niet voor censuur, ook niet voor David Irving, maar dan behoud ik me ook het recht voor om daar tegenin te gaan. Idem voor de Brug. Hoeft van mij ook niet van internet te verdwijnen, al blijf ik de antroposofische mainstream wel vragen waarom zij blijkbaar tot voor kort zo makkelijk accepteerden dat er uit hun naam dit soort opinies de wereld worden ingestuurd. Dat lijkt me meer dan een terechte vraag.
    Maar als de heren van de Brug zo voor het vrije woord zijn en het open debat, laat ze zich vooral melden. Ik wil best een vrij debat met ze voeren. Ik zou ze in ieder geval een heleboel te vragen hebben.

  51. Dat is ook een punt. Overigens ook een euvel dat je bij Europees extreem rechts ziet. In Nederland schreeuwt Geert Wilders voordurend dat hij monddood wordt gemaakt door het politieke establishment, maar iets recenter heeft hij een verbod op de Koran bepleit.

  52. Maar over het vrije woord gesproken.: het zou misschien best interessant zijn als iemand uit die hoek zich hier zou melden. Wat hier gezegd is, is fors (ook dankzij dat vrije woord), maar het zou nog steeds interessant zijn als zij hun zaak komen verdedigen. Gewoon deugdelijke argumenten uitwisselen. Lijkt me zeker de moeite waard.

  53. Maar als we het antisemitisme van de brug afwegen tegen Steiners uitspraken, dan kan ik maar een citaat bedenken dat er nog het meest in de buurt komt (los van de twee citaten die door de van Baarda-commissie in de eerste categorie zijn geplaatst en waar Verhulst het over heeft). Dat is (uit GA 100):

    ‘Und diejenigen, die so recht am Alltäglichen haften, die sich nicht verbinden wollen mit dem, war der Zukunft entgegengeht, werden mit der Rasse verschmelzen. Es gibt solche Menschen, die bei dem bleiben wollen, was althergebracht ist, die nichts wissen wollen von dem, was weiterschreiten heißt; die nicht hören wollen auf solche, die über die Rasse hinüberführen zu immer neuen Gestaltungen der Menschheit.
    Die Mythe hat in wunderbarer Weise diese Tendenz erhalten. Nichts besser könnte sie das darstellen, als indem sie auf einen der Größten hinweist, der das Wort ausgesprochen hat: ‘Wer nicht verlässt Vater und Muter, Weib und Kind, Bruder und Schwester, der kann nicht mein Jünger sein’, und dagegen das Traurige in einem Menschen darstellt, der da sagt: Ich will nichts von einem solchen Füher wissen! – und ihn zurückstößt. Wie könnte man das klarer ausdrücken als in dem Bilde dessen, der den Füher von sich weist, und der nicht aufzusteigen vermag! Das ist die Sage von Ahasver, dem ewigen Juden, der da saß und den größten Führer, den Christus Jesus von sich stieß, nichts wissen wollte von der Entwickelung, und deshalb bei seiner Rasse bleiben muß, immer wiederkehren muß in seiner Rasse. Da sind solche Mythen, die der Menschheit zum ewigen Gedächtnis gegeben sind, damit sind sie weiß um was es handelt’.

    Hier gebruikt Steiner zelfs de term ‘ewige Jude’. Door hun niet erkennen van Christus zou de Jood veroordeeld zijn tot zijn ‘ras’. Lijkt mij ook een dubieuze uitspraak en wat mij betreft volstrekt verwerpelijk, maar ik zie daar nog steeds geen instemming in met het gedachtegoed van David Irving of de hedendaagse neo-Nazi beweging.Dus het is mij nog steeds niet duidelijk wat de heren van de Brug en wat daar verder omheen hangt bezielt om zo met neonazi’s in zee te gaan. Maar het zou goed zijn als dat een keer toegelicht zou worden.

  54. Wat ook een van de vreemdste aspecten van het gedachtegoed van de brug is, is die dipe afkeer van de Vrijmetselarij (Ahrimanische loges uit de Angelsaksische wereld). Qua gedachtegoed zijn de vrijmetselarij en de antroposofie niet eens zo ver van elkaar verwijderd (voor zover mijn kennis rijkt van de zg Schotse ritus, maar daar heb ik wel enig zicht op). Beide stromingen zijn diep geworteld in de westerse esoterische traditie, zij het dat er bij de antroposofie (en theosofie) veel meer fantastische verhalen komen kijken, zoals de geschiedenis van Atlantis, Lemurië, etc. die de vrijmetselarij, bij mijn weten althans, niet kent (maar goed, mijn kennis van de vrijmetselarij is beperkt). Er zijn ook zeker genoeg antroposofen, of sympathisanten van de antroposofie, die ook lid van een loge zijn. Het zijn volgens mij levensbeschouwingen die elkaar niet bijten. Nu weet ik niet of Steiner zelf het eea over de vrijmetselarij heeft gezegd (het zou goed mogelijk kunnen zijn dat hij zich daar negatief over heeft uitgelaten, dus wie dit weet, breng het zeker in), maar die tirades tegen ‘de loges’ (het werk van Ahriman!) in de Brug en vrijgeestesleven.be zijn wel tamelijk bizar.

  55. En dan nog dit:

    (…)One Brotherhood

    Rudolf Steiner was involved in Freemasonry. Here is a quick summary, drawn largely from Helmut Zander’s history of German Anthroposophy. [45] Zander’s account is cautious and judicious; he notes that the connections between Steiner and Freemasonry, real and imagined, have played a distorting role in perceptions of Anthroposophy over the years (among other things, through supposed involvement in Masonic ‘sex magic’ activities; the ostensible Freemasonic background of Anthroposophy also played an important part in the charges leveled against Steiner’s followers by the anti-esoteric faction of the Nazis).

    But the basic affiliation between early Anthroposophy and Freemasonry was quite real, although it shifted a lot over time. Many Anthroposophists, to the extent that they know about this background at all, are somewhat embarrassed about it, and it doesn’t show up much in Anthroposophical accounts of the movement’s history. I think this is partly because Steiner’s Masonic period included his temporary credulousness toward a Theosophical-Masonic huckster named Theodor Reuss, and partly because during his initial socialization into the theosophical milieu Steiner tried out a variety of angles that he later dropped or assimilated in different form.

    Steiner first addressed Freemasonry in 1904 (the same year he met Reuss, and just two years after Steiner’s colleague Annie Besant, a leading Theosophist, was accepted into a Freemasonic order). In 1905, Steiner and Marie, his future wife, became members of one of Reuss’s Masonic orders, and in 1906 Steiner was named head of his own Masonic ‘temple’ named Mystica Aeterna. His openly Masonic period seems to have lasted less than a decade; by the time of the establishment of the Anthroposophical Society in 1912/13, Steiner appears to have largely left Masonic trappings behind (Zander dates the end of Steiner’s active involvement in Freemasonry to 1914). But at the end of his life, Steiner attempted to incorporate some elements of Freemasonry into the planned reestablishment of a successor institution to the earlier Esoteric School, a Theosophical institution he had founded. The successor became the High School of Spiritual Science, located in the Goetheanum, the Anthroposophical headquarters in Switzerland.

    Steiner’s Esoteric School had all along been modeled on Masonic lines, from 1904 onward; Besant named him “Arch-Warden” of his section of the Esoteric School in that year. Steiner’s basic claim was that some Freemasonic rites preserved secret wisdom from ancient mystery cults. Sometimes he connected this to ‘secret societies,’ sometimes to ancient Egypt, sometimes to the Druids, and so forth. Masonic motifs play a substantial role in his claims about the “temple legend,” for instance. [46]

    The idea here was that primordial esoteric knowledge had been carried over into the modern era via Freemasonry (a historically false notion, but an appealing one for a figure like Steiner). From an external perspective, this is another example of a constructed tradition that for a time seems to have had real meaning for Steiner, even if it was assembled out of a collection of disparate parts.

    Aside from the Esoteric School activities between 1904 and 1914, there are various traces of the Masonic influence within Anthroposophy. One example is the long-standing practice of calling local chapters of the Anthroposophical society ‘lodges.’ There is some information about the Masonic period in Steiner’s autobiography, though it isn’t always accurate. In several respects, Steiner mixed together Masonic, Rosicrucian, and occult traditions into his Theosophical- Anthroposophical syncretism, emphasizing one or another as the occasion demanded. For his conception of ‘initiation,’ they all seemed applicable at some point.

    — Peter Staudenmaier (…)

    http://www.steiner-predicts.com/double_trouble

  56. Wie nog wat meer paranoïde teksten over de vrijmetselarij en de werking van Ahriman wil lezen, kan ik het volgende arikel aanraden:

    http://users.telenet.be/antroposofie/diabasis/b34elfsep.htm

    Een kleine uitsnede:

    De informatie in bovenstaand knipsel vinden we ook terug in een tekst die ons bezorgd werd door een lezer, nl. de “Kroniek van een aangekondigde oorlog” (zie blz.7). Deze twee documenten wijzen op de activiteit van verborgen machten, zoals die ook onthuld werd door Rudolf Steiner in voordrachten na de Eerste Wereldoorlog. Toen leefde in de publieke opinie het idee dat Duitsland de grote schuldige was. Rudolf Steiner hield toen verschillende voordrachten om duidelijk te maken dat er nog wat meer aan de hand was. Hij wees toen op elementen die vandaag de dag wellicht nog veel sterker meespelen, en waar we zeker rekening moeten mee houden als we tot een min of meer correct oordeel willen komen over de recente politieke ontwikkelingen:
    – de werkzaamheid van Ahriman,
    – de voorkennis van occulte kringen in de Anglo-Amerikaanse wereld.

    1) Uit documenten die voor iedereen toegankelijk zijn, kan opgemaakt worden dat bij de personen die juist vóór de Eerste Wereldoorlog de cruciale beslissingen moesten nemen, er sprake was van een bewustzijnsvermindering of -vertroebeling. Daarover schreven we uitvoeriger in De Brug nr. 10.
    2) Jaren vóór het uitbreken van die oorlog circuleerden er al kaarten van Europa waarop het Russisch grondgebied aangeduid was als een oefenterrein voor socialistische experimenten. Volgens Steiner werden de ontwikkelingen planmatig in die richting gestuurd door Engelse loges.
    3) Wat de schuldvraag betreft: Rudolf Steiner ontkende niet dat een dader schuld heeft, maar als men van iemands slechte bedoelingen op de hoogte is en men heeft de mogelijkheid om de uitvoering van die kwade plannen te verijdelen, dan is men ook schuldig door dat niét te doen. Daarmee bedoelde hij Engeland.

    De informatie in het krantenknipsel en in de “Kroniek” lijkt aan te tonen dat Steiners inzichten uit 1918 nog altijd even actueel zijn. Bij wijze van inleiding zullen we een aantal fragmenten uit het werk van Rudolf Steiner afdrukken waarmee we vooral de rol van Ahriman en de karakteristiek van de Verenigde Staten zullen belichten.

    De rol van Ahriman

    We weten dat Ahriman zijn incarnatie op aarde voorbereidt, en volgens Solovjev -in zijn vertelling van de Antichrist- zal hij optreden als de figuur die de mensheid zal “redden” uit een onoverzichtelijke chaotische beschavingsruïne. Op dit ogenblik kunnen we nog niet spreken van een beschavingsruïne, maar als we alle feiten zoals we ze dagelijks in de kranten lezen, op een rijtje zetten, kunnen we niet anders dan vaststellen dat de krijtlijnen uitgezet zijn. De economische en politieke ontwikkelingen die Ahriman nodig heeft worden door Frans Carlgren (1) opgesomd:

    1) Het optreden en werkzaam worden in de nieuwere tijd van een economisch mensentype
    Rudolf Steiner op 27-10-919 :
    ” Ziet u, Ahriman bereidt zijn doel goed voor; want sinds de Reformatie en de Renaissance zagen we het opkomen van de economische mens als toonaangevend heerserstype in de moderne beschaving. Dat is werkelijk een geschiedkundig feit. Wanneer we in oude tijden teruggaan … wie waren dan de heerserstypen ? Ingewijden ! De Egyptische farao’s, de Babylonische heersers, de heersers in Azië, het waren ingewijden. Daarna kwam het priestertype op als heerserstype. En dat priestertype heerste in de grond tot in de Reformatie en Renaissance. En sindsdien heerst het economische type mens. De heersers van nu zijn slechts de handlangers van de economische mens.”(2) De ingewijde heersers kregen hun instructies uit de geestelijke wereld, de priesterlijke types van hun biechtvaders, die zeer intelligent, ontwikkeld en trouw aan de Kerk waren. Het moderne staatshoofd luistert naar scherpzinnige, cynische bankiers die zowel intellectueel als economisch veel hoger staan.

    2) de heerschappij van een abstract, opgehoopt kapitaal, dus kapitaal dat in geen enkel verband staat met reële economische factoren zoals productie
    Een voorbeeld: George Soros, die hierna nog zal vernoemd worden, kon op zijn eentje de Britse pond doen devalueren, in 1992. Daarna kocht hij massaal ponden aan. Hij schijnt daardoor 1 miljard dollar verdiend te hebben. Regeringen kunnen zich beschermen tegen speculaties door zelf hun munt op te kopen. De Westerse landen beschikken daarvoor over ongeveer 400 miljard dollar (schatting van het IMF). Ter vergelijking: reeds in 1995 werd er dagelijks op de beurzen 1500 miljard dollar verhandeld …

    3) de overtuiging dat het voor het openbaar leven voldoende is wanneer ervoor gezorgd wordt dat de mensen economisch tevredengesteld worden
    Rudolf Steiner: “Bedenkt u maar eens met welk een verachting een doorsnee-burger van deze tijd neerkijkt op alles wat hem idealistisch voorkomt … In de grond vraagt hij toch maar altijd weer: ja, wat brengt dat dan op ? Wat wint ge daarmee aan aardse goederen ? – Hij laat zijn zonen een opleiding geven in de school … hij laat ze naar de universiteit of naar een andere hogeschool gaan. Maar dat alles dient alleen maar om een basis voor een beroep te vormen, dat wil zeggen: om in het leven materiële goederen te kunnen vergaren, om te kunnen eten.”(3)
    In ons land zagen we onlangs de leerkrachten staken, niet tegen de eindtermen, niet voor meer vrijheid van onderwijs, maar voor: 3 % opslag en drie jaar extra vakantie.

    4) verbeten strijd tussen politieke partijen, die met alle intellectueel werkzame argumenten kunnen bewijzen dat zij gelijk hebben, wat voor nog meer verwarring zorgt
    Niet alleen tussen de verschillende partijen, maar ook binnen dezelfde partij tussen de verschillende leidende figuren. Voorbeelden genoeg in ons eigen land.

    5) nationalistische instincten, waarmee volkeren tegen elkaar opgezet worden
    6) het versterken van de eenheidsstaat, ongeacht welke staatsvorm er heerst
    Dit begon met het “zelfbeschikkingsrecht der volkeren” van Wilson na de Eerste Wereldoorlog, toppunt van domheid volgens Rudolf Steiner. Frans Carlgren: “Er zijn vandaag in de wereld ongeveer 200 staten en, grof geschat, misschien wel 6000 talen. Wanneer een gemeenschappelijke taal een voorwaarde is om tot een eigen staat te komen, dan kunnen theoretisch gezien, duizenden volkeren een eigen staat beginnen eisen. Maar vele talen worden door zeer kleine mensengroepen gesproken, of zijn zelfs aan ’t uitsterven. Waar er voldoende verdraagzaamheid is, kunnen verschillende ethnische groepen zonder wrijvingen in dezelfde staat samenleven. Wat pas echt het raadselachtige uitmaakt, is dat coëxistentie vandaag in grote delen van de wereld altijd maar moeilijker geworden is, dat bloedige en schijnbaar onoplosbare conflicten zeer frequent zijn, en dat daarom het vormen van een eigen staat als enige uitweg gezien wordt.

    7) instinctief afwijzen van een vrij geestesleven, zodat dit voortdurend door de politieke of economische sfeer geknecht wordt
    Rudolf Steiner op 4 januari 1916” Het grotere deel van de mensheid zal beïnvloed worden door Amerika, door het Westen, en gaat een andere ontwikkeling tegemoet. Die gaat een ontwikkeling tegemoet die zich tegenwoordig slechts als een idealistisch begin toont, nog sympathiek eigenlijk. Men kan zeggen: het heden stelt het nog goed in vergelijking met wat gaat komen wanneer de Westerse beschaving zo doorgaat. Wanneer we het jaar 2000 schrijven zal het niet lang duren of er zal van Amerika weliswaar geen direct verbod uit, maar toch een soort verbieden van ieder denken uitgaan; een wet die tot doel heeft om al het individuele denken te onderdrukken. Aan de ene kant is daarmee al een begin gemaakt met dat wat vandaag de materialistische geneeskunde doet, die ook de ziel niet meer laat werken, maar die de mens als een machine behandelt, alleen op basis van het uiterlijk experiment.”(4)

    “Al deze ontwikkelingen zijn vandaag uiterst werkzaam en ze ontspringen allemaal uit dezelfde bron, namelijk de denkwijze die de mens en de ganse wereld beschouwt als zuiver materieel en min of meer instinctief deze overtuiging omzet naar het sociale. Er zijn immense machtsmiddelen beschikbaar om dit te ondersteunen en te bewerken. Wanneer deze ontwikkelingen intensief en lang genoeg doorgaan, wordt de wereldsituatie langzamerhand volledig chaotisch, en Ahriman zelf zal zich dan belichamen “in de westerse beschaving, die dan nog maar nauwelijks een beschaving te noemen is in de huidige betekenis”(5).”

    De Verenigde Staten

    De werking van geheime genootschappen
    We zagen dat in de vijfde na-atlantische cultuurperiode de bewustzijnsziel tot ontwikkeling moet komen. De Anglo-Amerikaanse cultuurimpuls moet daartoe bijdragen, de ahrimanische werking evenzeer, dat is zo voorzien door de hiërarchieën die de wereldontwikkeling leiden. We moeten dus niet direct iets negatief zien in het feit dat de Amerikaanse politiek geïnspireerd is door Ahriman. Maar wanneer bepaalde groeperingen de grote wereldontwikkelingen willen uitstellen of in een bepaalde richting willen doen afwijken, dan moeten we daarvoor wakker genoeg zijn om eventueel tegengewicht te kunnen bieden. In die zin had bvb. de Eerste Wereldoorlog kunnen vermeden worden, hoewel alle ontwikkelingen door occulte loges gestuurd werden in een bepaalde richting. Lang voor de Oktoberrevolutie in Rusland circuleerde in het Westen al een kaart zoals hieronder afgebeeld.

    enz. Dat kaartje is overigens ook zeer de moeite waard.

  57. Mijns inziens is dit stukje van Staudemaier meer dan correct:

    Aside from the Esoteric School activities between 1904 and 1914, there are various traces of the Masonic influence within Anthroposophy. One example is the long-standing practice of calling local chapters of the Anthroposophical society ‘lodges.’ There is some information about the Masonic period in Steiner’s autobiography, though it isn’t always accurate. In several respects, Steiner mixed together Masonic, Rosicrucian, and occult traditions into his Theosophical- Anthroposophical syncretism, emphasizing one or another as the occasion demanded. For his conception of ‘initiation,’ they all seemed applicable at some point.

    Is iets dat ik uit eigen waarneming al heb kunnen constateren (alweer lang geleden). Bovendien ook min of meer door anderen gesuggereerd die ik daar weleens over heb gesproken (en dat ging om personen met een behoorlijke kennis van zake). Maar waarom dan die uitgesproken haat tegen de vrijmetselarij, zoals die in de Brug tot uiting komt? Overigens heeft er ook zo’n soort polemiekje plaatsgevonden op de opiniepagina van de NRC (alweer een tijdje geleden). Arjen Nijeboer, hier eerder al langs gekomen, had in een ingezonden artikel ook de meest wilde dingen beweerd over de vrijmetselarij. Oud tweede kamerlid Mat Herben (van wie bekend is dat hij een actief vrijmetselaar is) heeft daar nog op gereageerd en alle punten van Nijeboer afgedaan als wilde verzinsels. En ik was het zelden eens met Mat Herben (althans met zijn partij), maar in deze had hij zeker gelijk en was het een zeer verstandige reactie. De vrijmetselarij is gewoon een levensbeschouwelijke club, beïnvloed door verschillende westerse esoterische tradities, net als de antroposofie eigenlijk. Omdat er door de geschiedenis verschillende prominente personen lid van zijn geweest en er idd een geheimhouding bestaat over de inwijdingsrituelen, etc. circuleren er de meest wilde verhalen. Maar zo heftig is het allemaal niet (los van bijv. de P2 loge in Italië, die eigenlijk geen vrijmetselaarsloge is, maar meer een mafia organisatie). Maar de ‘normale vrijmetselarij’ heeft daar weinig mee te maken.

  58. Hier in ieder geval die ingezonden brief van Mat Herben:

    In NRC Handelsblad van 24 februari oefent Arjan Nijeboer kritiek uit op een artikel van correspondent Dick Wittenberg, die naar aanleiding van een Brits parlementair onderzoek opmerkt dat de Britse vrijmetselarij vaak van vriendjespolitiek is beschuldigd ‘zonder dat daarvoor ooit bewijs is geleverd’.
    Volgens Nijeboer is dat bewijs geleverd door twee boeken. Sinds de oprichting van de vrijmetselarij van 1717 zijn er ontelbare goede en slechte boeken over de vrijmetselarij geschreven. Opboksen tegen vooroordelen en ongefundeerde verdachtmakingen is onbegonnen werk. Toch waag ik een poging omdat de hetze nu uit een onverwachte hoek komt: een socialistisch Lagerhuislid.

    Sinds de Franse Revolutie met haar leuze ‘vrijheid, gelijkheid, broederschap’ zijn wij eraan gewend geraakt dat men ons de raarste dingen verwijt: van een joods-communistisch complot tot anti-koningsgezindheid. Nu in Engeland sinds de dood van prinses Diana het koningshuis onder vuur ligt, worden we van het tegenovergestelde beticht: volgens Nijeboer ‘reactionair’ want de grootmeester behoort tot het Britse koningshuis.

    Natuurlijk zijn er in Groot-Brittannië (en in Nederland) ook intellectuelen en notabelen lid van de Orde van Vrijmetselaren. Het is nu eenmaal een bekend gegeven dat vooral hoger opgeleiden politiek actief zijn, of zich inzetten in kerkelijke en maatschappelijke organisaties. De vrijmetselarij is géén geheim genootschap, maar een democratische vereniging met statuten, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en te vinden in het telefoonboek. Kortom, volstrekt geen geheimzinnigheid.

  59. Maar hoe dan ook, het vijandbeeld van de Brug is een nogal bont geschakeerd geheel. Gevaarlijk zijn de Angelsaksische loges, de kapitalisten, de illuminati (?), de zionisten, joden in het algemeen, de communisten, de politiek correcten, de homobeweging, de moslims, de Belgische Federale overheid, de materialistische wetenschap en de Europese Unie. Er is echter een grote constante; al deze ‘groeperingen’ worden aangestuurd door Ahriman en zijn slechts werktuigen in zijn hand. Dat laatste geldt overigens ook voor UFO’s.
    Wie niet door Ahriman zijn beïnvloed of worden aangestuurd zijn natuurlijk de Holocaustontkenners, in hun bewonderenswaardige streven naar de waarheid, wars van alle politieke correctheid. En de Duitse strijdkrachten gedurende de periode 40-45 streden nog tenminste met enig eergevoel en ‘ridderlijkheid’. Ik denk dat ik het hiermee zo’n beetje heb samengevat.

  60. Correctie, de moslims worden aangestuurd door Lucifer, want de islam is een Luciferische religie. Wel is de hedendaagse multiculturele samenleving een creatie van Ahriman.
    Maar ben nog steeds benieuwd hoeveel antroposofen dit allemaal voor hun rekening willen nemen.

  61. Ook dit is een tekst waar je even over moet nadenken:

    ‘. (13) Benjamin Disraeli, Earl of Beaconsfield (1804-1881), in 1837 in het Lagerhuis, Prime Minister in 1868 en van 1874 tot 1880).
    (13b – fdw) Disraeli was ook een schrijver. Zijn bekendste werk is “ Coningsby “(1844), een roman over de politieke zeden van de hogere klassen in Engeland. In het voorwoord van dit werk legt hij uit dat hij een lans wil breken voor wat Joden voor de Westerse beschaving hebben gedaan. Merkwaardig genoeg voert hij dan een Hebreeuw ten tonele, Sidonia, die innemend en sympathiek is, maar voor de rest volledig beantwoordt aan het beeld dat Hitler van de Jood had : “ He was a man without affections. It would be harsh to say he had no heart … Woman was to him a toy, man a machine. “ Dan laat hij dit personage uitleggen hoe hij en zijn geloofsgenoten achter de schermen vorsten en oorlogen financieren, en hoe hij overal in de hoogste functies andere Joden ontmoet : de Russische minister van Financien, Graaf Cancrin, zoon van een Jood uit Litouwen; de Spaanse minister, Senor Mendizabel, de zoon van een gedoopte Jood van Arragon; de Franse maarschalken, Soult en Massena, wiens echte naam Manasseh was; de Pruisische minister, Graaf Arnim. Vervolgens laat hij dit personage de lof steken van de raszuiverheid zoals de Joden die altijd voor hun eigen volk in acht hebben genomen en waardoor ze farao’s, Babyloniërs, Romeinen en de Middeleeuwen overleefd hebben (blz. 201 en 232 van de uitgave van 1907, New York, The Century Co.).
    Dit alles geschreven in 1844, door een man die zelf Jood was!
    De antroposoof herkent in de beschrijving niet het beeld van dé Jood, maar van het Ahrimanisch geïnspireerd mensentype, bij wie het uiterst scherpe verstand rechtstreeks het wilsgebied commandeert, zonder dat het middengebied van het hart (de Christus-impuls) kan spreken’.

    Dat excuus van Benjamin Disraeli vind ik niet erg indrukwekkend. Disraeli schreef namelijk wel vaker negatief over alles wat niet op en top ‘Brits’ was. Maar het gaat vooral om deze passage:

    ‘De antroposoof herkent in de beschrijving niet het beeld van dé Jood, maar van het Ahrimanisch geïnspireerd mensentype, bij wie het uiterst scherpe verstand rechtstreeks het wilsgebied commandeert, zonder dat het middengebied van het hart (de Christus-impuls) kan spreken’.

    Elders wordt in de Brug gezegd dat vooral Joden behoren tot het ‘Ahrimanische menstype’, NB van dezelfde auteur (fdw), waar ook wordt gesteld dat ‘Joden even goed hun rasgenoten verraden als het ze uitkomt’. Misschien dat ‘de antroposoof’ in deze beschrijving niet meteen ‘de jood’ herkent, maar bij de Brug zeker wel en dan vooral deze auteur, daar maak ik mij geen enkele illusie over.Bovendien, er wordt toch gesteld dat het hart staat voor de Christus Impuls? Dus alleen Christenen kunnen spreken vanuit het ‘hart’.
    Overigens klopt dit niet eens met Steiner. Die heeft in 1923 gesteld dat bij Aziaten vooral het gevoelsleven ontwikkeld is, gecentreerd rond het hart en bij de Europeanen het denkleven, gecentreerd in het hoofd. Aan de andere kant waren semieten voor Steiner weer een apparte categorie (zie de zesde voordracht van Die Mission einzelner Volksseelen).
    Overigens blijft het nog steeds verbijsterend dat de antroposofische mainstream dit antisemitische orgaan blijft aanprijzen. En ik denk dat inmiddels genoeg mensen deze teksten wel gezien hebben, dus inmiddels weet men echt wel waar het over gaat.

  62. Natuurlijk wordt De Brug door antroposofen gelezen. Getuige de activiteitenkalender (2006) van de antroposofische vereniging.

    (…) De groep Antroposofie en Europa nodigt u uit voor een discussieavond over:
    Belgie, Europa en de sociale driegeleding met

    Luc Vandecasteele, voorzitter van de antroposofische vereniging in België

    en

    François De Wit, redacteur van het antroposofische tijdschrift ‘De Brug’

    Maandag 26 juni van 19.00 tot 21.30 uur in het pand van het Instituut, Troonstraat 194, 1050 Brussel

    Luc Vandecasteele stelt in zijn boek ‘Het dierbare België’ dat de opsplitsing van België in gewesten en gemeenschappen een geniaal idee is, en in wezen een stap in de richting van een driegeleding van het sociale organisme. François De Wit heeft hier in het voorjaarsnummer van De Brug een kritische reactie op
    geschreven. Reden genoeg om met beiden in gesprek te gaan.(…)

    Nog een interessant detail mbt dat pro-België-boekje van de voorzitter van de antroposofische vereniging: kort na het verschijnen daarvan zou de Koning Boudewijnstichting fondsen hebben vrijgemaakt waarvan onder andere de steinerscholen nu genieten. Ik weet niet of er een verband is, maar wie het me verteld heeft suggereerde dat wel.

  63. Had ik al gelezen. Maar ik blijf het dus onvoorstelbaar vinden dat dit soort neo-nazi praat over de Holocaust, onverbloemd antisemitisme enz. zo als volstrekt normaal worden geaccpeteerd binnen de antroposofsiche vereniging. Als je dat doet, kom dan niet meer aan met géén sprake van rassenleer. Ik kan er in ieder geval me mijn verstand niet bij. Goed, in de kring rond de Brug in men er ook niet erg hypocriet over, zie Lieven Debrouwere op racisme-debat ‘natuurlijk is er sprake van rassenleer, so what?’ (kwam het ongeveer op neer). Maar bij de Nederlandse antroposofische vereniging ligt dat dus een beetje anders en ik meen te weten in Duitsland en ook Dornach ook. Maar als je accepteert dat er zoveel openlijk racisme onder de vlag van je eigen levensbeschouwing wordt uitgedragen, moet je niet vreemd opkijken dat de antroposofie vaak wordt weggezet als een racistische levensbeschouwing. Want met de brug in de hand is het niet moeilijk om dat racisme hard te maken.

  64. Met andere woorden, ik denk dat het nogal problematisch is dat de antroposofische beweging, in België althans, iemand zo naar voren schuift die zich keer op keer, op schrift, schuldig maakt aan antisemitisme. En dan geen triviaal antisemitisme, maar antisemitisme van het allergrofste soort, zoals Holocaustontkenningen. In die zin staat het ook dicht bij de neonazi beweging (David Irving, Ernst Zündel, etc.). Dit lijkt mij behoorlijk ernstig. Wat misschien nog ernstiger is dat op een paar uitzonderingen na, niemand binnen de antroposofische beweging dit als een probleem ziet, althans niet in de lage landen (ik denk dat dit in de Duitstalige landen anders zou liggen).
    Wat het misschien nog grotesker maakt, is dat er vanuit Nederlandse antroposofische zijde al weleens het initiatief is genomen om te kijken hoe de antroposofie kan worden toegepast in de multiculturele samenleving. Dialoog met de islam, dat soort zaken. Is ook eea aan teksten over gepubliceerd, onder redactie van John van Schaik (op racisme-debat al weleens aangehaald, ook aangehaald in het artikel van Jan Willem de Groot). Maar hoe kun je aan zoiets beginnen als je het bovenstaande probleem niet oplost, of daar op z’n minst geen passend antwoord op hebt? Ik denk dat je dan met een gigantisch geloofwaardigheidsprobleem zit.

  65. Wellicht interessant is deze beschouwing over de onlangs overleden astrologe/kruidenvrouwtje/esoterisch mirakel Mellie Uyldert. Zij is vaak in verband gebracht met de antroposofie. Dat is niet geheel terecht, daar zij zich niet op Rudolf Steiner beriep. Wel zijn er wat oppervlakkige overeenkomsten. Maar terecht is er vanuit antroposofische hoek op gewezen dat zij geen antroposofe was (staat ook vermeld in het van Baarda-rapport).
    Wel was het zo dat haar boeken, in de jaren zeventig en tachtig althans, bijzonder populair waren in antroposofische kring. Ze lagen in de antroposofische boekhandels en ik kan me ook herinneren dat ze bij mij op school circuleerden (was nog in de tijd voordat ze in opsraak kwam). Maar terecht dat er vanuit de antroposofische hoek (sporadisch) steling is genomen tegen haar denkbeelden.
    Alleen nu mijn punt. Als men stelling kan nemen tegen Mellie Uyldert, waarom wordt de Brug dan gewoon aangeprezen als een normaal antroposofisch tijdschrift. Want de Brug is nog een stukje erger.
    Hieronder een quote van Uyldert:

    ‘Men is het geboren slachtoffer, de martelaar, of men wil of niet. Vaak neemt zo iemand vrijwillig de voor anderen bestemde slagen op zich, kiest altijd het naarste plekje in vervoermiddelen of schouwburg en neemt de schuld van een ander op zich (…) Zij zuigen als het ware de disharmonieën van hun omgeving in zich op en boeten die uit met hun lichaamslijden. (…) Dit type komt bijzonder veel voor onder het joodse volk, dat, in wezen wars van alle geweld en agressie, het lijden van de gehele volkerengemeenschap op onze planeet op zich genomen heeft en de collectieve schuld uitboet, niet alleen in haar grote zoon Jezus van Nazareth, maar in de miljoenen bij pogroms en in concentratiekampen gemartelde en in onzegbaar lijden vernietigde en toch onsterfelijke joden. Zij zijn het grote voorbeeld van dit aspect: het verlossen van anderen door hun eigen ondergang. Daardoor kunnen zij ook onmogelijk kerkchristen worden, dus het dogma aannemen dat Jezus voor hen gestorven zou zijn – zij sterven zelf met hem mee voor dezelfde zaak.’

    Dan weet ik niet waarom dit wel door de antroposofie geaccepteerd zou moeten worden:

    Waar het Mysterie van Golgotha als centraal geestelijk gegeven in de ontwikkeling van de mensheid voor alle mensen een lichtend baken zou kunnen zijn dat iedereen verenigt in een gezamenlijk zoeken naar de juiste weg om de Christusimpuls in de wereld te realiseren, krijgen we nu een centraal on-geestelijk afstotingspunt, het zwarte gat in de mensheidsgeschiedenis waar iedereen in een grote boog moet omheen lopen en dat de mensheid verenigt in een gezamenlijke haat tegen …. de geestelijke impuls uit Midden-Europa ! Want het is niet toevallig dat met de holocaust een voortdurende haat tegen het Duitse volk in leven wordt gehouden, tegen Duitsland als een gebied waarvoor de mensheid moet oppassen en waakzaam blijven. Zelfs vóór de oorlog begon die haatpropaganda al.
    Vroeger werden in de bioscopen altijd nieuwsfilmpjes getoond vóór de eigenlijke film begon. In 1981 overleed Jack Glenn, de man die deze filmpjes maakte in de Verenigde Staten. Af en toe liet deze man wereldgebeurtenissen door acteurs naspelen in een toneeldecor. Eén ervan was het filmpje “Inside Nazi Germany”, gedraaid in 1938. Het bevatte een scène van een concentratiekamp, voor een stuk gefilmd op Staten-Island met New-Yorkse acteurs. Een groot deel van de film was opgenomen in het Derde Rijk door een free-lance cameraman, maar Louis Rochement, de producer, had het gevoel dat die film gecensureerd was door de Duitse autoriteiten en beval Glenn om de Nazi-brutaliteiten zelf in scène te zetten. Miljoenen Amerikanen die deze nieuwsfilmpjes in hun plaatselijke bioscoop bekeken waren overtuigd dat ze de realiteit zagen. Hoeveel dergelijke realiteiten die we tegenwoordig voorgeschoteld krijgen zouden niet het werk zijn van filmkunstenaars ?
    Feit is dat de Geallieerden na de oorlog Hollywood-producers huurden om propagandafilms te maken in plaats van het filmmateriaal van het leger te gebruiken.

    David Irving geeft daarop volgende commentaar :

    “Enkele jaren geleden kwam er op BBC2 geloof ik, een programma over de ‘documentaires’ van deze Glenn. Daarin werd onder meer onthuld dat de scènes van SA-bruinhemden die hun vijanden molesteerden in de straten van Berlijn en die de Joden in Wenen het voetpad deden opkuisen, gefilmd waren in de decors van Hollywood. Ook de Japanse soldaten die baby’s op hun bajonetten staken en andere wreedheden waren haatpropagandascènes uit Hollywood. Ik zeg niet dat die feiten zich niet werkelijk voorgedaan hebben. Maar moderne televisiemakers gebruiken nu die opnamen om hun eigen reportages mee te vullen, net zoals ze materiaal van de vroegere Sovjet-GPOE gebruiken als authentiek. Jarenlang hebben ze het publiek bedrogen en hun steentje bijgedragen opdat het wiel van de haat blijft draaien.”

    Op de website van David Irving kan men overigens ook lezen hoe een filmploeg van het Amerikaanse leger de “ontdekking”van een zak met de gouden tanden van concentratiekampslachtoffers in de (lege) kluizen van de Reichsbank regisseerde. Een ander knap propagandastaaltje.

    Tot zover deze passage uit de Brug. Hieronder het artikel over Mellie Uyldert uit de Groene Amsterdammer:

    Mellie Uyldert
    → Het Einde
    31 mei 1908 – 10 mei 2009

    Kruidenvrouwtje Mellie Uyldert omkleedde haar rassentheorie met ditjes en datjes ontleend aan esoterische geschriften. Haar erfenis: een kathedraal van leugens en beuzelpraat, een monument voor de domheid.

    DOOR AART BROUWER

    ZELDEN IS een publieke figuur in Nederland zo achteloos ten grave gedragen als Mellie Uyldert, bekend als het ‘Gooise kruidenvrouwtje’ en de ‘moeder van de Nederlandse New Age-beweging’. Die kwalificaties zijn veel te onschuldig. Uyldert was een gewiekste astrologe die wist dat je met onzin veel volgelingen kunt werven, mits je maar met veel aplomb veel onzin tegelijk verkondigt. Haar boeken, lezingen en columns vormen tezamen een monument voor de menselijke domheid. Niet de hare – de domheid van haar lezers en toehoorders.
    Uyldert was een erfgename van de ‘kleine geloven’, zoals Jan Romein ze betitelde in het boek Op het breukvlak van twee eeuwen. Rond 1900 wemelde het van de ‘zuiverheidsbewegingen’ van theosofen, eugenetici, vrijmetselaren, spiritisten, homeopaten, vegetariërs, antirokers, blootvoeters, antikunstmesters en aardstralers. Ze weerspiegelden een diepe verwarring onder de elite, veroorzaakt door modernisering en democratisering. Door ‘geestelijke verdieping’ en esoterische inzichten trachtten de adellijke en industriële vrijgestelden zich alsnog boven de massa te verheffen. In de Gooistreek, de natuurlijke habitat van Uyldert, confereerden de zoekers en zieners aan de lopende band. Racisme, eugenetica, autoritaire denkbeelden, voedingsleer en ‘sexuele hygiëne’ waren vaste topoi. Allerlei kwakzalvers hielden er consult en jongedames van goeden huize konden er in conferentieoorden wegdromen bij het lokale orakel Frederik van Eeden of bij de verzen van de Bengaalse duisterling Rabindranath Tagore.
    Uylderts alleenstaande moeder was een aanhangster van de Rein Leven-beweging die verkondigde dat seksualiteit de mens van ‘het hogere’ afhield. Elke gedachte die niet aan dat ‘hogere’ was gewijd, was eigenlijk al funest. Het was het ziekelijkste, meest gevoelsarme van de kleine geloven. Menno ter Braaks moeder zat er ook bij. Het verklaart zijn kille jeugd, waaraan hij in Het carnaval der burgers refereerde: ‘Naar het kind vraagt niemand. Men [= de ouder] vraagt slechts naar zichzelf en naar eigen superlatief.’
    Mellie Uyldert, die levenslang ongetrouwd bleef, voelde zich er wel bij. Zij trad in haar moeders voetsporen en ontdekte bij zichzelf een natuurlijke aanleg voor de astrologie. Reeds na een paar lessen wist ze alles beter dan de docent omdat ze de vereiste kennis ‘op voorraad’ had, zoals ze het uitdrukte: ‘Als iets al in je zit, dan hoef je alleen maar op dat knopje te drukken en dan begint het eruit te komen. Tot mijn eigen verbazing bleek ik er een heleboel van te weten.’
    Geen wonder, want voor astrologie hoef je niets te weten, behalve hoe je je publiek moet bespelen door het zijn eigen verlangens en angsten in astrologische verpakking terug te geven. Uitgaande van wat de sterren haar ‘vertelden’ bouwde Uyldert een doe-het-zelf-universum op waarin het blanke ras, in nauwe conjunctuur met de hemellichamen, streefde naar een nieuw ‘besef van eenheid’ voorbij de wetten van causaliteit en rationaliteit: ‘Hoe leeft de moderne mens? Met duizend kwalen, angst en depressies, verveling, walging en zelfmoordneiging. Dat hoeft niet, er is een weg terug. Een derde fase, van herkenning der kosmische wetten en ritmen, waarnaar men vrijwillig kan leven.’

    VERGEET DIE vrijwilligheid maar. Uylderts universum is even hardvochtig als doelgericht: onvolwaardige rassen, volken en individuen worden onvermijdelijk gedood zoals vogels hun gebrekkige jongen uit het nest werpen. Tijdens de oorlog was Uyldert dan ook fout zoals ze voor de oorlog fout was en na de oorlog fout is gebleven: racistisch, autoritair, wars van rationaliteit en medemenselijkheid. Het stoorde haar volgelingen niet. Evenmin als het feit dat Uyldert zich beriep op het ‘eeuwenoude’ Oera Linda-boek (een geschiedvervalsing uit de negentiende eeuw), de geneeskracht van planten toeschreef aan hun ‘resonantie met planeettrillingen’ of het drinken van gedistilleerd petroleum aanbeval als probaat middel tegen kanker en rochelhoest.
    In de oorlog vond ze gehoor bij de NSB, in de jaren zeventig bij gezaghebbende uitgeverijen en de NCRV, in de jaren tachtig bij milieuactivisten. Ze nam nimmer afstand van haar rassentheorie, maar omkleedde die handig met ditjes en datjes ontleend aan kruiden- en plantenboekjes, astrologische geschriften en populair-wetenschappelijke tijdschriften. Een allegaartje dat naar gelang de omstandigheden kon worden ingekleurd: voor en tijdens de oorlog fascistisch, na de oorlog christelijk, in de jaren tachtig groen en kleinschalig.
    Begin jaren negentig probeerde lijsttrekker Hein Westerouen van Meeteren van De Groenen zelfs om haar bij zijn partij te betrekken. Uyldert en haar boezemvriendin Florrie Heubel, de weduwe van NSB-voorman Rost van Tonningen, moeten zich een kriek hebben gelachen over die linkse ecologen die voor een bord onbespoten linzen hun ziel aan haar verkochten.
    Mede dankzij Mellie Uyldert zijn de kleine geloven groter geworden dan Jan Romein ooit voor mogelijk hield. Ze zijn meegegroeid met hun tijd en ten slotte zelf gedemocratiseerd, zodat tegenwoordig eenieder die het wil zich lid kan wanen van een superieure, esoterische minderheid, al dan niet geschraagd door geneeskrachtige edelstenen of Arische brandnetelsoep. Er zijn meer dan een miljoen boeken van haar hand verkocht.
    De vraag ‘of Uyldert er zelf in geloofde’ doet er niet toe. Wij, achterblijvers, zitten opgescheept met haar erfenis: een kathedraal van leugens, beuzelpraat en intellectuele prullaria die nog altijd nieuwe, nietsvermoedende bezoekers trekt. © AART BROUWER / De Groene Amsterdammer

  66. Er is een spreekwoord dat zegt: ‘Mijn kind, mooi kind’. Ik denk dat het zoiets moet zijn. Het komt erop neer dat eigenlijk de boodschap wordt gegeven: ‘Als Uyldert racistische praatjes verkoopt nemen wij daar afstand van, als diezelfde praatjes uit eigen geledingen komen dan tolereren wij die’. Want dat is een andere context?

    Een voorbeeld. In Nederland is momenteel nogal veel te doen rond Gabriella Gaastra-Levin, een voormalig antroposofisch arts, die het drama in Apeldoorn belicht in een stijl die bij die van De Brug, maar ook bij die van Steiner, past. De slachtoffers hebben zich volgens Gaastra-Levin geofferd voor een hoger doel. (…) De spirituele achtergronden van de aanslag op Koninginnedag (…)
    http://www.openbaringen.com/Nederlands/openbaringen/openbaring.htm

    Op de blog van Hugo Verbrugh, waarin hij reageert op een stuk van Willem Nienhuys die de link legt tussen Gaastra-Levin en de antroposofie (angehauchte antroposofische praat http://www.kwakzalverij.nl/1061/Argentijns_medium_Gaastra_Levin_draaft_door ), citeerde ik een tekst uit een voordracht van Steiner waarin hetzelfde slachtofferen voor een hoger doel aan bod komt. Dezelfde geestesgesteldheid die ik bij Gaastra-Levin ontwaarde sprak ook uit de tekst van Steiner. Reactie vanuit antroposofische hoek naar mij toe: jij insinueert en haalt teksten uit de context, etc…
    Ik kan die link naar Verbrughs blog niet geven, want Volkskantblog ligt plat. Misschien morgen nog eens proberen.

    In een uitzending van Netwerk lichten de profeten Gaastra-Levin hun visie toe. http://player.omroep.nl/?aflID=9543771

    Dit is misschien nog iets voor in De Brug?

  67. Ik had overigens geen idee dat die Gabriella Gaastra-Levin een antroposofisch arts was (met de nadruk op was). Het lijkt me wel dat deze mevrouw dan wel erg is afgedwaald. Ik heb die reportage van Netwerk ook gezien. Kon er overigens niet iets ’typisch’ antroposofisch in herkennen. We veel zinloze zweefpraat, wellicht in de trant van Mellie Uyldert, alleen weer een beetje anders. Dat van Gabriella Levin leek mij bijna spiritisme, meer in de stijl van Jomanda (‘Sylvia is niet voor niets gestorven’, vast).
    Wat mijn probleem echter wel is dat de Brug opereert binnen de antroposofie. Uyldert en dit medium zijn wat dat betreft buitenstaanders. Goed dat die paar antroposofen zich wel uitspreken tegen die twee buitenstanders, maar waarom wordt de Brug dan zo’n beetje aangeprezen als kernantroposofie (gelinked aan antroposofische instellingen, of zoals door iemand anders hiervoor opgemerkt, gesponsord door antroposofische bedrijven als Demeter, om maar iets te noemen). En de Brug is ernstiger dan Mellie Uyldert of dit excentrieke medium, dat blijkbaar een verleden heeft als antroposofisch arts.

  68. Wanneer ik de website van Gaastra-Levin bekijk herken ook ik daar algemeen genomen geen antroposofie in. Ik denk dat ook wel duidelijk te zien is dat het New Age is. Maar toen ze het over die slachtoffers had schoot me wel dat verhaal van dat jongetje dat tijdens de bouwwerken aan het Goetheanum onder een vrachtwagen terechtkwam te binnen. Steiner begon toen ook een tamelijk botte analyse van het gebeurde te geven.

    (…)Das Kind war also tot. Die äußere materialistische Anschauung kann sagen: Nun ja, zufällig ist dort zu dieser Stunde der Möbelwagen umgefallen, das Kind kam darunter und wurde zerquetscht. So wird natürlich die materialistische Anschauung sagen. Vor der spirituellen Anschauung ist das ein vollständiger Unsinn. Denn das, was da vorliegt, ist das Karma des Kindes, und dieses Karma des Kindes lenkte all die einzelnen Verhältnisse. Es hat auch den Möbelwagen dorthin gelenkt gerade zu der Stunde, wo das Kind den Tod brauchte, weil das Karma des Kindes es so wollte. Das Karma des Kindes war abgelaufen. Wir haben es hier zu tun mit der Notwendigkeit, Ursache und Wirkung wirklich umzukehren.(…) (Rudolf Steiner, Das Geheimnis des Todes, GA 159)

    Later zegt Steiner dan nog dat na het overlijden van de jongen het Goetheanum een bijzondere uitstraling kreeg. De voordrachtencyclus waaruit bovenstaand citaat komt gaat onder andere over ‘Das eingreifen des Christus-Impulses in das geschichtiche Geschehen, Kosmische Einwirkungen auf die menschlichen Wesensglieder während des Schlafes die okkulte Grundlage des Weihnachtsfestes der Sinn der Opfertotde’, etc.

    Dit is verheerlijking van het lijden dat niet onder moet doen voor sommige teksten in De Brug, bijvoorbeeld die over martelaarschap (arme antroposofen en holocaustontkenners). Die Gaastra-Levin heeft wat haar visie op het slachtoffer betreft niet alleen uit dezelfde bron (of moet ik zeggen sloot) gedronken dan Steiner en Uyldert, ze is ook nog eens in de antroposofische leer geïnitieerd. Niet vreemd dus dat iemand als Nienhuys het over godsdienstwaanzinnige antroposofisch angehauchte praat heeft.

    Hier nog de beloofde link naar het artikel op Hugo Verbrughs blog, waar hij het over Gaastra-levin heeft. Klik hier

  69. Interessante discussie trouwens op de blog van Hugo Verbrugh, ook over deze kwestie. Ik ben het er wel mee eens dat je bepaalde zaken wel duidelijk uit elkaar moet houden. Je kan er bijvoorbeeld je twijfels bij hebben of die mevr. Gaastra-Levin wel vanuit de antroposofie sprak (alleen omdat ze een verleden heeft als antroposofisch arts). Ik heb daar mijn twijfels over; uit de verschillende berichten maak ik op dat ze daarna een andere weg is opgegaan. Wat betreft Mellie Uyldert, ook daarvan kun je niet zeggen dat het antroposofie is wat zij deed. Oppervlakkige overeenkomsten waren er, maar dat is zeker geen Steiner. Wel was het beide esoterie. Maar vergeleken bij het ‘mystieke bouwwerk’ van Steiner was het gedachtegoed van Uyldert tamelijk simplistisch (hermetisme teruggebracht tot Efteling-kitsch noemde ik het eerder). Mijns inziens was Steiner zelf wel oneindig meer sophisticated, waar ik, los van of ik het er mee eens ben, wel enige bewondering voor heb (maar dat heb ik hier al weleens vaker uitgesproken).
    Maar goed, mevrouw Gaastra-Levin en mevrouw Uyldert opereerden niet ‘binnen de antroposofie’. Dat doet de Brug wel. Dat lijkt nog steeds een algemeen geaccepteerd antroposofisch medium te zijn. Het zou toch aardig zijn als wat meer antroposofen daar hun mond over open doen. Want wanneer het over Mellie Uyldert en die Gaastra-Levin gaat kan het opeens wel.
    Maar de Brug is:

    1 veel erger dan beide bovenstaand genoemde randverschijnselen (Uyldert en Gaastra)
    2 het opereert binnen de antroposofie en het heeft er alle schijn van dat dit een volledig geaccepteerd en gerespecteerd antroposofisch medium is.

    Dus het zou aardig zijn als ook de antroposofen die zo dapper zijn over Uyldert en Gaastra dat ook over de Brug, http://www.vrijgeestesleven.be en alles wat er omheen hangt durven te zijn (dus ook die vreemde bijdragen van Jos Verhulst over David Irving, etc.). Tot nu toe is dat nauwelijks gebeurd.
    Ik ben nog steeds benieuwd. Want dit wordt hoe dan ook goed gelezen en ik denk ook in antroposofische circuits.

  70. Om het nog duidelijker te zeggen. Hoe vervelend ook (zker nu het nog zo vers is en al helemaal naar de slachtoffers), die idiote praatjes van mevrouw Gaastra zijn veel minder ernstig dan het consequent uitgedragen antisemitisme en racisme waar de brug zich schuldig aan maakt. Dus ben benieuwd wanneer anderen hun mond openen
    Zie voor de discussie over mevr. Gaastra http://www.vkblog.nl/Mister_Anti-Kwak_nr_1_Cees_Renckens_en_spiritueel_medium_Gabriela_Gaastra_twee_verwante_zielen

  71. Dat Uyldert en Gaastra-Levin niet met de antroposofische beweging door één deur kunnen is voor mij helder (er is een vage verwantschap, dat wel).
    Maar De Brug, dat op een aantal punten niet moet onderdoen in grofheid, is wel algemeen aanvaard, want dat zijn antroposofen. En dat laatste moet ik dan nog aanvullen met: die geen kritisch woord over Steiner publiceren.
    Nu zie ik in die schrijvers van De Brug in de eerste plaats vooral strijders voor de vrijheid van meningsuiting. De aanpak laat dan wel te wensen over. Aan de andere kant ben ik door het intensief lezen van de artikelen in De Brug een beetje het gevoel aan het krijgen dat die gasten toch wel vrij dicht bij het Vlaams Belang of Blok aanleunen, als ze er al niet deel van uitmaken.

  72. Ramon, met je opmerking dat de heren van de Brug strijders voor de vrijheid van meningsuiting zijn kan ik het niet helemaal eens zijn, al schilderen zij zichzelf graag zo af. Zo van tegen de politieke correctheid en in de bres voor David Irving, die middels het overwinnaarsrecht van de geallieerden het zwijgen wordt opgelegd. Wel meten zij zich een sterke martelaarsrol aan. Maar dat zie je overal bij extreem rechts. Ze zijn zo tegen politieke correctheid en voor het vrije woord, omdat hun standpunten vaak (wettelijke) tegenstand krijgen. Ik geloof dat het in Frankrijk verboden is om de Holocaust te ontkennen, net als in Duitsland. Daarom kunnen ze zo ontzettend de martelaar uithangen. Dat is overigens een algemene trend van extreem rechts. Maar ik vraag me af of het vrije woord in die kringen in zulke goede handen is, zie in Nederland Geert Wilders die aan de ene kant roept dat hij monddood wordt gemaakt door het politiek correcte establishment (hoewel je dat de laatse tijd minder hoort) en aan de andere kant de Koran wil verbieden.
    In dat vaarwater begeeft de Brug zich ook. Leuk is anders, sterker nog ik kan mij voorstellen dat de meeste antroposofen hier niet gelukkig mee zijn. Maar je kunt het misschien ook als een kans zien, al moet je dan wel je nek durven uitsteken. En daar is misschien wel wat ‘Michaëlische moed’ voor nodig (zie dit artikel uit de Brug, waarin ook een bekende Nederlandse antroposoof figureert http://users.telenet.be/antroposofie/diabasis/b14eur.htm )

  73. Het gaat hier dus om Arnold Sandhaus, een Nederlandse eurythmist die ook veel publiceert over verschillende antroposofische onderwerpen. In 1988 schreef hij voor Driegonaal (nr. 3 van dat jaar) het artikel ‘het Bruine denken van Frans van de Ven; het karakter van de fascistoïde propaganda’ (?? Heftig, maar het stuk uit de Groene zou ook wel pittig zijn geweest). Maar goed, dit stuk was een reactie op Frans van de ven ‘Wanneer verdwijnt Atlantis eindelijk eens voorgoed in zee? De bruine kanten van het groene denken’ (de Groene Amsterdammer 23 maart 1988). Het artikel van van de Ven heb ik niet meer boven water gekregen, maar ook zonder kennis van dat artikel (daarover laat ik mijn oordeel dus in het midden), kun je wel het eea aan opmerkelijke zaken destilleren uit het verhaal van meneer Sandhaus. Twee voorbeelden:

    ‘De ondergang van volkeren en rassen ziet hij (Steiner) als een dwingende noodzaakt’ meldt van de Ven. Hier wordt hij (vd Ven) ronduit boosaardig. Want waar gaat het hier eigenlijk om? De lezer zou hier kunnen denken dat bijvoorbeeld de Jodenvervolging dus in die zin als een dwingende noodzaak wordt beschouwd. Ik heb die citaten dus maar opgezocht. V.d. Ven presteert het zo te verwoorden en te citeren dat letterlijk het omgekeerde gesuggereerd wordt van wat men leest in de juiste samenhang. Zo gaat Steiners verhaal helemaal niet over het uitroeien van het ene volk of ras door het andere, laat staan dat dit goed gepraat zou worden, maar om het versmelten (???? FS) van rassen en volkeren (zie het ‘Nicht deshalb’ citaat uit ‘Die Mission einzelner Volksseelen’, FS). Hij beschrijft hoe de mens daardoor de mogelijkheid krijgt om intellect en individualiteit te ontwikkelen (ongetwijfeld, zie het racisme debat, FS). Van rein houden van rassen is geen sprake (twijfelachtig, zie het derde hoofdstuk van de Akasha-kroniek over Manu met zijn nieuwe ras dat zich niet mocht vermengen met andere rassen, FS). Het verdwijnen van rassen en volkeren wordt door Steiner beschreven als zijnde gevolg van de toenemende vermenging (kom op, meneer Sandhaus, u kunt toch lezen, FS); niet met een opgeheven vinger, zoals vd Ven suggereert, maar als een feitelijke historische ontwikkeling waarin de mens zich meer en meer individualiseert (leg dat maar eens uit aan die ‘ausgestorben’ Indianen). Deze kunstgrepen van vd Ven zijn niet als onbegrip of naïeve vergissing te beschouwen. Dat het hem erom gaat bij de lezer een associatie op te roepen met de Jodenvervolging blijkt uit het vervolg’.

    Voordat ik met Sandhaus verder ga, denk ik dat iedereen die het racisme-debat een beetje gevolgd heeft duidelijk kan zien dat het juist Sandhaus is die Steiner verdraait, uit de context haalt etc. ‘Halve waarheden en kloeke leugens’, om de woorden van Paul Heldens te gebruiken (die mij dit artikel overigens met klem heeft aanbevolen, dus daarom heb ik het in mijn bezit). Maar nu een fragment uit de slotpassage van het artikel, want dat wordt pas echt interessant:

    ‘Ondertussen is wel vast komen te staan dat vd Vens ‘associatieve logica’ (dat uit de mond van een antroposoof?! FS) aantoonbare verwantschap vertoont met de opbouw van Adolfs toespraken (is dat zo?? FS, die ‘aantoonbare verwantschap’ van meneer Sandhaus lijkt me pas echt associatieve logica en dan nog volstrekt ongeloofwaardig en vergezocht). Daarin werd ook geen beroep gedaan op het persoonlijke oordeelsvermogen van de toehoorder, maar wordt deze diffuse associatiestroom, die appelleert aan onrustgevoelens, onvrede en angsten, meegevoerd naar de veroordeling van personen van groepen. Net zo ver gaat vd Ven te werk (???? Van de Ven gaat dus net zover als Mister Adolf himself? FS): Steiners ideeën worden niet geanalyseerd en ter beoordeling aan de lezer meegegeven (wij zijn op racisme debat overigens met niets anders bezig, FS). Zij worden vervormd en vervreemd in flarden voorgehouden als waarschuwing. Hitler wordt er, als net zoiets, naast geplaatst, en in het tweede deel van zijn artikel is dit een gegeven. Diverse personen die dan op enigerlei wijze in verband gebracht kunnen worden met occultisme, holisme of mystiek worden door van de Ven gebrandmerkt en zijn ‘fout’.
    Voor de huidige tijd creëert hij een samenstelling van personen, groepen en instellingen die ‘het dubieuze denken’ uitdragen. Atlantis wordt hem tot een waar syndroom, waarvan hij tot slot zegt dat men het definitief in de zee zou moeten laten verdwijnen. Hoe hij zich dit concreet voorstelt vermeldt hij niet. Misschien komt die aap nog eens uit de mouw. Na zo’n opbouw zou een oproep tot het daadwerkelijk verbieden van bepaalde denkrichtingen geen verbazing meer wekken’.

    Tot zover Arnold Sandhaus. Laat ik voorop stellen dat noch Frans van de Ven, noch ikzelf of welke andere criticaster de macht zou hebben om een denkrichting te laten verbieden. Ik denk ook niet dat dit aan de orde is. Maar iets bekritiseren is iets anders dan censureren. Bovendien, waarom zo bang voor censuur? Iemand als David Irving maakt het wel heel bont en in dat vaarwater zit de antroposofie nog lang niet. Alhoewel men bij de Brug niets liever schijnt te willen. Daar wordt Rudolf Steiner juist op een hoop gegooid met David Irving. Misschien worden er dan wel stappen ondernomen, zo lijkt men bij de Brug te hopen. Wat heerlijk, dat slachtofferschap. Want dan zou die vergelijking met de catacomebenchristenen nog eens realiteit kunnen worden. Heerlijk lijkt me dat!
    Maar wat wel een beetje stuitend is dat Sandhaus Frans van de Ven vergelijkt met Adolf Hitler (‘net zover gaat vd Ven te werk’, aldus Sandhaus). Wel aardig om dat te mogen vernemen van iemand die er geen enkel probleem mee heeft om op te treden in een Holocaustontkennersblad. Want dat ‘bruine denken’ zit echt niet bij de Groene Amsterdammer, maar is wel te vinden in het alom gerespecteerde en overal aangeprezen antroposofische orgaan ‘De Brug’. Dus een klein ‘foei’ voor meneer Sandhaus is hier wel op zijn plaats.

  74. Hier een fragment van het verslag van de bijeenkomst met Sandhaus uit de Brug (http://users.telenet.be/antroposofie/diabasis/b14eur.htm ):

    Dit -voor de deelnemers- actieve gedeelte van de avond was eigenlijk veel te kort, maar het gaf toch een idee van het élan van de Michaëlsgedachte. Hierover werd Arnold Sandhaus dan explicieter in het derde deel. Wat is het verschil tussen “Michaëlische moed” en “gewone moed” ? “Gewone moed” kan men gebruiken om uit een acute benarde situatie te geraken. In onze tijd, waar de tegenmachten zo overweldigend zijn geworden, is de benarde situatie chronisch, we hebben nu meer dan moed nodig om dag na dag steeds weer de strijd te kunnen opnemen, zonder resignatie of verbittering. Ons ideaal kunnen we laten varen omdat we er niet meer in geloven, of omdat we teveel tegenstand ondervinden van de buitenwereld. De uiterlijke hindernissen om een anthroposofisch ideaal te verwezenlijken worden steeds groter. De overheid wil altijd maar meer reglementeren. In hoeverre kan men zijn pedagogisch ideaal nog naleven als men voortdurend en in steeds grotere mate moet rekening houden met inspectie, eindtermen, subsidie enz. ? Leerlingenvolgsysteem en eindtermen dringt de overheid op vanuit een mens- en maatschappijvisie waar anthroposofen onmogelijk kunnen achter staan. Michaëlische moed is nodig om het dagelijkse gevecht te leveren tegen de zgn. mensen van de praktijk, die zo neerbuigend kunnen doen tegenover mensen die problemen willen benaderen met nieuwe, frisse ideeën. Kunnen we het mensen kwalijk nemen als ze de strijd opgeven ? Hoezeer leeft niet in ons aller onderbewustzijn de gedachte: Jezus, in al Zijn goedertieren (of de goddelijke voorzienigheid) zal er wel voor zorgen dat op het eind toch alles nog goed afloopt. Door deze gedachte, die meestal niet erg bewust wordt, mogen we onze waakzaamheid, onze wil niet laten verslappen. Michaël wordt door Rudolf Steiner beschreven als een geesteswezen dat met een ernstig gelaat op ons wacht. Hij grijpt niet in. De tijd dat de Goden het voor ons regelden is definitief voorbij, we moeten het zelf doen. De driegeledingsgedachte waarvoor Rudolf Steiner na de eerste Wereldoorlog geijverd heeft, was een soort toetssteen om te zien of de mensheid rijp was, wakker genoeg was om de impuls van Michaël op te nemen: dat was spijtig genoeg niet het geval. Hoopte iedereen op latere generaties, zoals wij in onze gemakzucht nog wel willen hopen ? De anthroposofen van toen waren niet slechter dan die van nu; ook nu schieten ze tekort. Een recent voorbeeld uit Nederland: een 6-uurdurend gesprek met Christof Wiechert, in verband met het vermeende racisme van Rudolf Steiner, wordt door radiomensen zodanig verknipt dat bepaalde antwoorden volgden op vragen die in een andere samenhang waren gesteld. Dit met de bedoeling een sensationeel programma te kunnen uitzenden en/of de anthroposofie in een slecht daglicht te stellen. Het opzet slaagt: grote opschudding in Nederland. Vooraleer de zaak op haar waarheidsgehalte is onderzocht -heeft Christof Wiechert inderdaad racistische beweringen geuit?-, beslist het bestuur van de Anthroposofische Vereniging om Christof Wiechert, haar eigen vice-voorzitter notabene, te desavoueren, en eigenlijk Rudolf Steiner erbij (in een betaalde advertentie in de dagbladen). De moed ontbrak om tegen een publieke opinie in te gaan die bepaalde feiten niet meer wíl zien (de vaststelling dat er blanke en zwarte mensen zijn wordt nu al beschouwd als een oordeel). Moed tot de waarheid, moed tot de daad. Daartoe roept de spreuk op:

    Wir Menschen der Gegenwart
    Brauchen das rechte Gehör
    Für des Geistes Morgenruf,
    Den Morgenruf des Michael.
    Geist-Erkenntnis will
    Der Seele erschließen
    Dies wahre Morgenruf-Hören.

    Het eurythmisch gebaar van de “L” in 4 stappen

    ” In de “L” hebben we de klank van de vrije, innerlijke ontplooibaarheid. De armen worden eerst naar onder gebracht met een beweging die a.h.w. iets uit de aardbodem wil uithalen, uitscheppen, schapen; dan wordt het aldus gevormde met de handen dicht bijeen naar omhoog gebracht om het daar als een bloesem te laten openbloeien in een beweging die naar beide zijden uitstroomt en terug naar omlaag gaat, zodat de kringloop terug kan beginnen.”

    fdw

    Tot zover de Brug. Het is dus geschreven door de inmiddels welbekende meneer fdw. Het lijkt mij dat je voor ‘bruin denken’ eerder bij fdw moet zijn dan bij Frans van de Ven of de Groene Amsterdammer. Dus meneer Sandhaus, wees een beetje voorzichtig als je zo makkelijk bent met termen als ‘bruin denken’.
    En de woorden van meneer Wiechert gingen inderdaad niet verder dan de ‘de vaststelling dat er blanke en zwarte mensen zijn’. Van Ajax en Wounded Knee was natuurlijk géén sprake. Maar ja, volgens de Brug heeft ook David Irving het grootste gelijk van de wereld. Wat moet je nog meer doen om je eigen geloofwaadigheid te ondergraven?

  75. Heel toevallig is net vandaag in Nederland de discussie weer begonnen of het ontkennen van de Holocaust strafbaar zou moeten zijn, zie http://www.eenvandaag.nl/index.php?module=PX_Story&func=view&cid=2&sid=34764&nav=34764,34762,34763,34765,0 . Dat is het op dit moment kennelijk wel. Overigens vind ik zelf dat dit niet zou moeten (maar dat is slechts mijn persoonlijke mening en in dit geval niet zo belangrijk), maar het is wel typisch dat de Brug in Nederland zich wellicht in het vaarwater van het strafrecht zou begeven. En nogmaals, ik ben op dit gebied een vrij hartstochtelijke libertinist, maar ik vraag me wel af of een levensbeschouwing als de antroposofie zich in die grijze zone zou moeten begeven. De Brug en wat er omheen hangt doet dat in ieder geval. Blijft het nog vreemder dat de Nederlandse antroposofische instellingen de Brug aanprijzen als een gewoon antroposofisch orgaan. En het is dan ook verbijsterend dat de Nederlandse antroposofische vereniging het ooit in zijn hoofd heeft gehaald om Rene Zwaap en de Groene Amsterdammer voor de rechter te dagen (dat proces is toen verloren). En in dat gewraakte artikel werden slechts de zestien gewraakte uitspraken van Steiner weergegeven. Goed, het kort geding ging toen om de kwestie dat de Groene vond dat op basis van die uitspraken Steiner verkeerd zat en dat was niet de eindconclusie van het hele rapport (die geschiedenis is allemaal na te gaan op http://www.stelling.nl). Maar antroposofen die de Nederlandse wet overtreden verdienen dus blijkbaar een aanbeveling op antrovista, om maar iets te noemen. En waarom wil je als antroposofie zo graag met de grijze zone geassocieerd worden? En dit is beyond Mellie Uyldert en beyond mevr. Gaastra. Kijken hoever je kan gaan om de strafrechtelijke racismegrens op te zoeken? Ook dat maakt het ‘géén sprake van rassenleer’ verhaal er niet geloofwaardiger op. Dus misschien wordt het toch een keertje tijd voor een reactie van antroposofische zijde. Ben wel benieuwd.

  76. Voor de volledigheid dan nog maar een keertje de woorden van Christoph Wiechert, in het radio programma Het voordeel van de twijfel. kan iedereen het zelf beoordelen:

    Transcriptie van het gesprek Wiechert van den Bosch (fragment) in het radio-programma ‘Het voordeel van de twijfel’, Humanistische Omroep Stichting, op 19 februari, 1996.
    Bron: Commissie van Baarda, ‘Antroposofie en het vraagstuk van de rassen; Eindrapport onderzoekscommissie’, p. 634-637

    Commentaarstem: De antroposofen in Zutphen hebben het er niet makkelijk mee. Voor veel antroposofen ligt de zaak echter veel eenvoudiger. Steiner is een genie en al zijn uitspraken, inclusief de racistisch getinte, bevatten diepe waarheden. Dat vindt bijvoorbeeld ook Christof Wiechert die binnenkort tot voorzitter van de antroposofische vereniging hoopt gekozen te worden. Welke diepe waarheid vindt Wiechert in Steiners vergelijking tussen de ontwikkelingsfase van het zwarte ras met die van een kind tot zeven jaar?

    Wiechert: Dat is een kijkrichting die je in een voordracht van Steiner aantreft, maar je kan bij voorbaat al niet zeggen: van 0 tot 7 is en van 7 tot 14 is, het is bedoeld in de zin van, laten we zeggen, bepaalde leeftijdsfasen wat betreft hun dynamiek, wat hun meerwaarde betreft in een bepaald ras meer tot hun recht komen- of kwamen, daar moeten we het nog uitvoerig over hebben-en dat, ik bedoel zonder nou laten we zeggen discriminerend te willen werken, maar je ziet bijvoorbeeld het hele gebied van de vitaliteit ja dat is in het zwarte ras een geweldig stuk meerwaarde, ik bedoel kijk maar naar Ajax, ik zeg maar wat. Ik heb niks tegen Ajax hoor maar ik bedoel je ziet toch dat daar, laten we zeggen, vitaliteitsoverschotten zijn die jij en ik ook niet bij de hand hebben. Nou zo in die zin, je moet dat altijd, laten we zeggen, in de zin van een ontwikkelingsdynamiek zien. Maar ik zeg was want we hebben dat ondertussen-ook in Duitsland is dat uitgezocht- er zijn zo ontzettend veel evidente uitspraken, ik heb ze toevallig ook bij me, die erop wijzen dat Steiner al in een heel vroeg stadium 1907, 1910 zei: het hele rassenonderscheid is passé, is over. De toekomst gaat alleen maar over de mensheid en het individuele, de individuele ontwikkeling. Het rassenonderscheid is iets voor een verleden tijd.

    Van den Bosch: Maar als u dan net zegt: kijk maar naar Ajax, de vitaliteit, dat is toch het heden als u zo’n voorbeeld geeft?

    Wiechert: Ja maar dat is toch gemengd, daar zie je toch een geweldige integratie van rassen?

    Van den Bosch: Jawel, maar u typeert de bijdrage van de zwarte spelers bij Ajax op een andere manier dan de bijdrage van de blanke spelers.

    Wiechert: Ja, dat is toch terecht, maar ze spelen wel samen, en dat is het, ze zijn niet meer gekozen omdat ze zwart zijn, ze zijn gekozen omdat ze goed zijn.

    Daarop werd de veelgekritiseerde passage van Steiner over het effect van negerromans op zwangere vrouwen voorgelezen, waarna van den Bosch de vraag stelde: Wat moeten we nou met zo’n citaat?

    Wiechert: Ja, daar wordt veel over geraadseld: wat zou dat nou zijn? Arie Bos in Trouw veronderstelt dat het gewoon een grap was van Steiner want het was uitgesproken tegenover de arbeiders van de bouw van het eerste Goetheanum, dus het was een arbeidersbijeenkomst. Dat is een mogelijkheid. Een andere mogelijkheid is dat het niet goed gestenografeerd is. Want al deze voordrachten zijn stenografische weergaven. Een derde mogelijkheid is dat het in de loop der tijd vervormd is want er zijn natuurlijk een aantal edities. Een andere mogelijkheid is dat Steiner hier wijst op een, laten we zeggen, in beeldspraak wijst op een werkzaamheid, en daar is in de pers ook op gewezen, op een werkzaamheid die zich inderdaad bij vrouwen voltrekt. Toen dit in de krant kwam was een eerste reactie van een mevrouw uit Suriname die zei, dit is bij ons heel gewoon, je moet bepaalde dingen niet doen in de tijd dat je zwanger bent, want dat werkt ongunstig op de vrucht. En ik denk dat je in die zin dit citaat moet zien, dat heeft met racisme helemaal geen moer te maken. Steiner geeft hier aan dat, laten we zeggen, het zielevoedsel- zo interpreteer ik dat- wat je opneemt, laten we zeggen, niet zonder werking is op de vrucht. Ik denk, al;s Steiner nu zou leven, dan ou die zeggen: een vrouw die zwanger is en de hele avond negen maanden lang zit te zappen voor de televisie, ja, dat werkt ook in op die vrucht. Zo, in die zin. En dat is eigenlijk de zin van dat citaat.

    Het volgende punt dat in het interview ter sprake kwam was de oorzaak van het uitsterven van de indianen. In de uitzending was die al eerder aangeroerd tijdens de bijdrage van Bram Moerland. Nu, in het vierde fragment van het interview met Wiechert klonk eerste de zin over het uitsterven van het indiaanse ras:

    Niet zomaar omdat de Europeanen het wilden is het Indiaanse volk uitgestorven, maar omdat dat volk zich de krachten moest verwerven die tot uitsterven leidden.

    Hierna volgde de reactie van Wiechert:

    Ik denk dat is als uitspraak geen beladen uitspraak. Want als je ziet toen de Europeanen zich met de negers gingen bemoeien, dat volk is niet te gronde gegaan, integendeel dat werd almaar groter en assimileerde zich met de westerse beschaving. Terwijl je bij de indianen inderdaad, als je ziet wat er in Wounded Knee gebeurd is, dat is toch een onvoorstelbare tragedie, daar zie je echt iets uitgelust worden, onvoorstelbaar, ik behandel het elk jaar in de 8e klas, de kinderen zijn daar diep door geshockeerd. Dus in die zin is de gedachte aannemelijk, gewoon uit de waarneming, ja, dat je ziet: ja dat eindigt in reservaten. Ongelofelijk tragisch, bij de negers zie je: dat eindigt helemaal niet, die hadden ook kunnen sterven, bij wijze van spreken, want de Europeanen gingen daar ook niet zachtzinnig mee om.

  77. Maar nu er een aantal uitwassen van de Brug ter tafel zijn gekomen (en dat is nog lang niet uitputtend gebeurd), is het misschien wel aardig om te kijken hoe de Brug door de antroposofische mainstream wordt gezien. Hoelwe er hier (en sporadisch elders) al wat tegengeluiden zijn vanuit antroposofische zijde, blijft het toch opmerkelijk dat op de grootste Nederlandse antroposofische webportal antrovista, dit orgaan wordt aangeprezen als een van de buitenlandse antroposofische tijdschriften. Kijk op http://www.antrovista.com . Ga dan naar ‘lees, luister en bekijk’. Ga dan naar tijdschriften. Bij buitenlandse tijdschriften worden er slechts 13 genoemd, waaronder de prominenten als Info3, Flensburger Hefte Verlag en Der Europäer. Als eerste van dit rijtje wordt echter de Brug aangeprezen. het rijtje ziet er zo uit:

    14 adressen, sortering op postcode
    De Brug
    Tijdschrift over antroposofie
    w http://www.antroposofie.info
    [12/04/08]

    Novalis
    Tijdschrft voor geesteswetenschap
    w http://www.novalis.ch/zeitschrift/index.htm
    [12/04/08]

    Der Europäer
    Tijdschrift voor politiek, cultuur en economie
    w http://www.perseus.ch
    [12/04/08]

    Goetheanum Wochenschrift
    Weekblad voor antroposofie
    w http://www.dasgoetheanum.ch
    [12/04/08]

    Merkurstab
    Tijdschrift voor antroposofische geneeskunst
    w http://www.merkurstab.de
    [12/04/08]

    Lebendige Erde
    Tijdschrift voor biologisch-dynamische landbouw, voeding en cultuur
    w http://www.lebendigeerde.de
    [12/04/08]

    Info3
    w http://www.info3.de
    [12/04/08]

    Flensburger Hefte Verlag
    w http://www.flensburgerhefte.de
    [12/04/08]

    Die Drei
    Tijdschrift voor antroposofie in de wetenschap, de kunst en het sociale leven
    w http://www.diedrei.org
    [12/04/08]

    Erziehungskunst
    Maandblad voor Rudolf Steiner-pedagogie
    w http://www.siriusonline.de/verlag/zeitschriften...
    [12/04/08]

    Christengemeinschaft
    Maandblad voor religieuze vernieuwing
    w http://www.siriusonline.de/verlag/zeitschriften...
    [12/04/08]

    Vorhang Auf
    Tijdschrift voor ouders en kinderen
    w http://www.waldowverlag.de
    [12/04/08]

    New View
    Kwartaalblad voor antroposofie
    w http://www.newview.org.uk
    [12/04/08]

    SouthernCross Review
    Tijdschrift voor cultuur, wetenschap en antroposofie
    w http://www.southerncrossreview.org
    [12/04/08]

    Het geeft wel een beetje een vreemd signaal af. Kennelijk hoort Holocaustontkennen er gewoon bij. Het lijkt mij toch een beetje een vreemde tak van sport voor de antroposofie.

  78. Ik denk dat je, gezien de inhoud, toch zou moeten heroverwegen of je de Brug ‘even gelijk zou moeten behandelen’ als Das Goetheanum, om maar een voorzichtige suggestie te doen.

  79. Heren, heren, waar halen jullie toch de tijd en de motivatie vandaan om maar door te schrijven en door te schrijven? Weliswaar zit er veel herhaling in, maar toch…
    Ik neem ca. één keer per maand tijd om eens te bekijken hoe het ‘debat’ tussen Floris en Ramon (en héél soms iemand anders) zich ontwikkelt. Maar ja, dan is er al weer zoveel bijgeschreven, dat je niet weet waar je met reageren moet beginnen.

    Maar nu wil ik het toch even over de Brug en David Irving en wat daar aan wordt vastgeknoopt hebben. Een Google-search laat zien dat er bij de Brug op 5 pagina’s over deze man gesproken wordt:
    1. http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b44deel2.htm
    Vier keer genoemd, enkel in de voetnoten. De eerste twee zijn verwijzingen naar zijn boek “Churchhill’s War Vol.1” en hebben niets met de holocaust te maken. Dan (citaat): “David Irving wijst erop dat een waarheid vanzelfsprekend algemeen erkend is wanneer er een spreekverbod bestaat voor wie die waarheid niet erkent. David Irving is zo onbeschaamd om aan te stippen dat over wat sinds enkele jaren holocaust genoemd wordt zelfs geen voetnoot terug te vinden is in de memoires noch van De Gaulle, noch van Churchill, noch van Eisenhower.” Het gaat hier niet om de vraag of de Duitsers ja dan nee daadwerkelijk schuldig waren, maar om het feit dat daar niet aan getwijfeld mag worden.

    2. http://users.telenet.be/antroposofie/dornach/antisem.htm
    Eén vermelding, zonder relatie met de holocaust. Het gaat over de preoccupatie van bepaalde joodse kringen met raszuiverheid.

    3. http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b44deel1.htm
    Eén vermelding, voetnoot, verwijzing naar zijn boek “Churchhill’s War Vol.1”, niets met de holocaust te maken.

    4. http://users.telenet.be/antroposofie/diabasis/b36.htm
    Vier vermeldingen, in één alinea, waarin wordt betoogd dat een bepaald proces tegen Irving niet deugde qua procesgang, als illustratie van een beschouwing over rechtspraak. Er wordt niet beweerd noch geïmpliceerd dat Irving gelijk zou hebben.

    5. http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b46met/b46.htm
    De pagina met de link naar Irvings website. Drie vermeldingen: één citaat waarin hij een bewering doet over Amerikaanse propaganda-methodes; de verwijzing naar zijn website waar een soortgelijk verhaal te vinden zou zijn; en de verzuchting “Waarom worden zgn. negationisten als Norman Finkelstein, David Irving, Robert Faurisson, Ernst Zündel zo hardnekkig vervolgd als de ketters destijds door de Inquisitie ? Om dezelfde reden als toen : ze hebben zichzelf buiten de gemeenschap der gelovigen geplaatst, de gelovigen die het dogma aanhangen : Duitsland is de bron van alle kwaad.”

    Als ik dit overzie, is er maar één thema dat deze vermeldingen verbindt: kritiek op de manier waarop de geschiedenis door de overwinnaars wordt geschreven, en op het feit dat daaraan niet getwijfeld mag worden.
    Dat is een thema dat zich heel duidelijk manifesteert rond het onderwerp ‘holocaust’, maar dat zich gemakkelijk laat illustreren met heel veel andere feiten. Je kunt dan ook met recht beweren dat het op z’n zachtst gezegd onhandig is om daarvoor met Irving op de proppen te komen, gezien de kwade reuk waarin deze revisionist staat.
    Maar: nergens wordt op de pagina’s van De Brug beweerd dat de auteurs van oordeel zijn dat Irving, Faurisson, Zünder c.s. het bij het juiste eind hebben, alleen dat zij het recht hebben om hun twijfels te uiten en dat hun verkettering te denken geeft.
    Kwalificaties als “regelrechte neonazi-praat”, “gedachtegoed dat dicht bij het neonazisme staat, zoals het constant opvoeren van die Holocaustontkenners”, “geen triviaal antisemitisme, maar antisemitisme van het allergrofste soort, zoals Holocaustontkenningen” zijn geheel onterecht. In ieder geval hebben jullie je stelling niet hardgemaakt. Jullie redeneertrant is geheel associatief, guilty by association. Zo van: Irving is een klootzak, ze noemen Irving en zeggen er niet bij dat hij een klootzak is, dus zijn het met hem eens en zelf klootzakken.

    Voor alle duidelijkheid: ik hou helemaal niet van dit soort ‘van-dik-hout-zaagt-men-planken-antroposofie’ zoals je dat bij De Brug vindt. En is er vast een hoop speculatieve flauwekul te vinden. Maar de kwaadaardigheid die jullie er in leggen lijkt me onterecht.

  80. Beste Herman,

    Je schrijft: ‘In ieder geval hebben jullie je stelling niet hardgemaakt’.

    Over welke stelling gaat het dan precies (en van wie)?

    Volgens mij willen die van De Brug vooral een lans breken voor de vrijheid van meningsuiting, maar situeren ze zich wel in extreem-rechtse hoek. Hun motivatie om ’te strijden’ voor de vrijheid van meningsuiting ken ik niet. Zoals Floris al aanhaalde gebruiken wel meerdere rechts-extremistische partijen de vrijheid van meningsuiting om hun punt te maken. Ik kan alleen maar vaststellen dat die van De Brug het in die context vaak over joden hebben.

    Als het die van De Brug om de vrijheid van meningsuiting te doen is (wat ik veronderstel) vraag ik me overigens wel af waarom ze de lezers geen mogelijkheid geven hun mening op een eenvoudige manier te kennen te geven. Reactievensters zoals op deze site bijvoorbeeld).

    Vriendelijke groet
    Ramon

  81. Herman, alsjeblieft, wat moet je dan met een tekst als deze:

    Ahriman doet zijn best om er een herhaling van te maken waarin iedere verwijzing naar Christus ontbreekt. Het lijkt er sterk op dat hij, de antichrist, daartoe zelfs een soort anti-religie in het leven heeft geroepen met als centrale geloofsartikelen : multicultuur en holocaust.

    – multicultuur : de leugenachtigheid van dit ‘begrip’ werd nog maar eens gedemonstreerd n.a.v. de eventuele toetreding van Turkije tot de E.U. Overspel mocht er niet langer strafbaar zijn. Verschillende commentatoren wezen erop dat in het zakendoen en handeldrijven het naleven van een verbintenis vanzelfsprekend is terwijl nu ineens – wanneer het een persoonlijke vrijwillige verbintenis betreft o.m. tot huwelijkstrouw – een contract juist niet zou moeten nageleefd worden.
    Matthias Storme in Doorbraak (nr. 9-oktober 2004):

    ”De grote meerderheid van de culturen beschouwt de naleving van de vrijwillig aangegane getrouwheidsplicht nog steeds als belangrijk voor de maatschappelijke orde en indien niet voor de materiële dan minstens toch voor de immateriële geestelijke huishouding des mensen. Maar de nieuwe hogepriesters van de “Eureligie” weten het natuurlijk veel beter: hun materialistische en familievijandige ideologie is de enige die nog toegelaten wordt. Dat een democratisch verkozen volksvertegenwoordiging in een ander land daar anders over denkt kan niet worden aanvaard; het begrip multicultuur mag immers alleen worden gebruikt om traditionele maatschappelijke instituties terzijde te schuiven, niet om ze te behouden natuurlijk.In de nieuwe “Eureligie” passen deugden als loyauteit natuurlijk niet meer en is trouw een verdacht idee uit een obscurantistisch verleden. Het idee dat men zich verbindt tot het vormen van een mede op trouw gebaseerd gezinsverband is voor die religie immers ondraaglijk: een mens moet immers geëmancipeerd worden uit al die knellende banden en voortdurend voor nieuwe consumptie-ervaringen kunnen open staan, voortdurend bereid zijn om op de markt zijn gebruikte goederen te vervangen door nieuwe, mooiere, modernere.”

    – het fenomeen “holocaust”.
    In de Westerse wereld staat het iedereen vrij om over een bepaald geschiedkundig feit te denken hoe hij wil. Komt iemand op het idee dat Napoleon nooit een veldtocht naar Rusland heeft ondernomen, en hij schrijft een boek met argumenten om die stelling te onderbouwen, dan kan hij dat doen. Maar er is 1 onderwerp dat niet meer mag onderzocht worden, en dat is de “holocaust”, het dogma van de systematische uitmoording van 6 miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
    Het is in de meeste Westerse landen bij wet verboden om aan dit “feit” te twijfelen.
    Waarom alleen aan dit ‘feit’ ? Stalin en Mao zijn verantwoordelijk voor de dood van miljoenen mensen, maar niemand schijnt zich daar nog aan te storen. Waarom dan dit systematisch oprakelen en in beeld brengen van alleen de Duitse oorlogsdaden ?
    Het kan niet anders of de Angelsaksische occulte loges weten dat voor hen een gevaar alleen uit Midden-Europa kan komen, en om bij voorbaat iedere werking van een spirituele impuls uit te sluiten werd en wordt Duitsland als de oorsprong van alle kwaad afgeschilderd.

    Waar het Mysterie van Golgotha als centraal geestelijk gegeven in de ontwikkeling van de mensheid voor alle mensen een lichtend baken zou kunnen zijn dat iedereen verenigt in een gezamenlijk zoeken naar de juiste weg om de Christusimpuls in de wereld te realiseren, krijgen we nu een centraal on-geestelijk afstotingspunt, het zwarte gat in de mensheidsgeschiedenis waar iedereen in een grote boog moet omheen lopen en dat de mensheid verenigt in een gezamenlijke haat tegen …. de geestelijke impuls uit Midden-Europa ! Want het is niet toevallig dat met de holocaust een voortdurende haat tegen het Duitse volk in leven wordt gehouden, tegen Duitsland als een gebied waarvoor de mensheid moet oppassen en waakzaam blijven. Zelfs vóór de oorlog begon die haatpropaganda al.
    Vroeger werden in de bioscopen altijd nieuwsfilmpjes getoond vóór de eigenlijke film begon. In 1981 overleed Jack Glenn, de man die deze filmpjes maakte in de Verenigde Staten. Af en toe liet deze man wereldgebeurtenissen door acteurs naspelen in een toneeldecor. Eén ervan was het filmpje “Inside Nazi Germany”, gedraaid in 1938. Het bevatte een scène van een concentratiekamp, voor een stuk gefilmd op Staten-Island met New-Yorkse acteurs. Een groot deel van de film was opgenomen in het Derde Rijk door een free-lance cameraman, maar Louis Rochement, de producer, had het gevoel dat die film gecensureerd was door de Duitse autoriteiten en beval Glenn om de Nazi-brutaliteiten zelf in scène te zetten. Miljoenen Amerikanen die deze nieuwsfilmpjes in hun plaatselijke bioscoop bekeken waren overtuigd dat ze de realiteit zagen. Hoeveel dergelijke realiteiten die we tegenwoordig voorgeschoteld krijgen zouden niet het werk zijn van filmkunstenaars ?
    Feit is dat de Geallieerden na de oorlog Hollywood-producers huurden om propagandafilms te maken in plaats van het filmmateriaal van het leger te gebruiken.

    David Irving geeft daarop volgende commentaar :

    “Enkele jaren geleden kwam er op BBC2 geloof ik, een programma over de ‘documentaires’ van deze Glenn. Daarin werd onder meer onthuld dat de scènes van SA-bruinhemden die hun vijanden molesteerden in de straten van Berlijn en die de Joden in Wenen het voetpad deden opkuisen, gefilmd waren in de decors van Hollywood. Ook de Japanse soldaten die baby’s op hun bajonetten staken en andere wreedheden waren haatpropagandascènes uit Hollywood. Ik zeg niet dat die feiten zich niet werkelijk voorgedaan hebben. Maar moderne televisiemakers gebruiken nu die opnamen om hun eigen reportages mee te vullen, net zoals ze materiaal van de vroegere Sovjet-GPOE gebruiken als authentiek. Jarenlang hebben ze het publiek bedrogen en hun steentje bijgedragen opdat het wiel van de haat blijft draaien.”

    Op de website van David Irving kan men overigens ook lezen hoe een filmploeg van het Amerikaanse leger de “ontdekking”van een zak met de gouden tanden van concentratiekampslachtoffers in de (lege) kluizen van de Reichsbank regisseerde. Een ander knap propagandastaaltje.

    Waarom draaide Spielberg zijn film “Schindlers List” in zwart-wit ? Kort na het uitkomen van de film verklaarde de eerste cameraman in een Duits vaktijdschrift dat men opzettelijk een documentaire-indruk wou creëren opdat latere (nóg minder kritische – fdw) generaties gemakkelijker overtuigd zouden worden van het realiteitsgehalte.
    De film is nochtans gebaseerd op een roman, het product van de fantasie van een schrijver dus, van Thomas Kenneally. Maar daar is ook iets raar mee gebeurd. Vooraan in de eerste editie van het boek, vóór de film gemaakt werd, leest men vijf keer het woord ‘fictie’. In de tweede editie nog drie keer, in de derde editie is er geen sprake meer van fictie, het boek verschijnt in de weekendbijlage van sommige kranten zelfs in de lijst “non-fictie” !

    Waarom worden zgn. negationisten als Norman Finkelstein, David Irving, Robert Faurisson, Ernst Zündel zo hardnekkig vervolgd als de ketters destijds door de Inquisitie ? Om dezelfde reden als toen : ze hebben zichzelf buiten de gemeenschap der gelovigen geplaatst, de gelovigen die het dogma aanhangen : Duitsland is de bron van alle kwaad.

    In Canada zit Ernst Zündel al 22 maanden (december 2004) in eenzame opsluiting wegens zijn overtuiging, hij heeft nog nooit een vlieg kwaad gedaan, maar wel zijn mening geuit. De rechtszaken tegen hem lijken zo uit boeken van Kafka te komen: de voormalige chef van de geheime dienst die hem jarenlang geschaduwd heeft is nu zijn rechter. Iedere vraag van de verdediging wordt verworpen omdat ze de nationale veiligheid in gevaar zou brengen.

    De antichrist, die zo handig de zaken in hun tegendeel kan verkeren, probeert ook de Heilige Geest te vervangen door een zeer aards, zeer leeg gegeven, dat de naam holocaust heeft gekregen, weerom niet toevallig in het Engels klinkend als Holy Ghost

  82. Verder staat er in de Inhoudstafel een link opgenomen naar de site van David Irving, onder vermelding ‘link nar David Irvings politiek niet-correcte website over de oorlogsgeschiedenis (kijk onder de W van Wereldoorlog II).
    Dan hebben we nog de antisemitische opmerkingen uit eigen keuken (Joden die hun rasgenoten verraden). En verder die idiote site vrijgeestesleven.be, die het opneemt voor negationisten, met de link naar de VHO, zo’n beetje de ‘verenigde neonazi’s en holocaustontkenners’.
    Ik snap heel goed dat het niet leuk is, maar dit zit gewoon heel erg mis. En dan zowel de Brug als dat vrijgeestesleven.be van Jos Verhulst. En dit is geen van dik hout zaagt men planken antroposofie, dit is neonazipraat. Eerlijk gezegd vind ik dit ook geen antroposofie. Met Steiner heeft dit in ieder geval niets meer te maken. Waarom zeg je dat niet? Dan is het ook wat minder moeilijk om je ervan te ontdoen (en dat lijkt mij de enige juiste weg). Dit alles valt namelijk niet meer te verdedigen.

  83. En verder, de holocaustontkenningen zijn niet het enige wat er mis is, zij het wel het meest pregnante. Er staat ook nog wel wat anders op die site, dat ik niet anders kan kwalificeren als ‘fout’.
    Laat ik verder ingaan op je punt van geschiedschrijving en de kritiek op het schrijven van ‘overwinnaarsperspectief’. Dat is inderdaad een serieuze tak van sport binnen de geschiedwetenschappen, zelfs een hele belangrijke. Zelf ben ik er redelijk in thuis, maar dan vooral de zg postkoloniale cultuurtheorie. Een goede inleiding daarin is (althans, het gaat gedeeltelijk daarover) is Mineke Schippers ‘De boomstam en de krokodil’ (over stereotypen en over het perspectief van wie de geschiedenis schrijft, vooral geconcentreerd op Afrika). De van Baarda-commissie heeft dit nog gebruikt als bron voor haar beoordelingscriteria (het wordt zelfs expliciet genoemd in het rapport, p. 29). En dan heb je natuurlijk Culture and Imperialism van Edward Said, ook door de commissie geraadpleegd. Stereotypen en overwinnaaarspespectief hangen vaak met elkaar smanen, dus vandaar deze bronnen.
    Maar dat is niet wat de Brug doet. En het gaat ze dan alleen om de holocaust. Als het ze echt om deze kwestie was gegaan hadden ze beter Steiners eurocentrisme of zijn verhandelingen over de indianen kritisch tegen het licht kunnen houden. Want neem me niet kwalijk, maar Steiners beschrijvingen van de indianen zijn pas doordrenkt van eurocentrisch ‘overwinnaarspespectief’. En met die disccussie hebben die aanprijzingen van David Irving geen moer te maken.
    Het lijkt mij dus alleszins problematisch en ik denk dat je als antroposofie (althans als antroposofische goegemeente) een duidelijke streep moet trekken. In ieder geval niet dit orgaan aanprijzen, zoals tot nu toe wel gebeurt.

  84. Maar Herman, jij beweert dus dat Irving louter wordt aangehaald om de geschiedschrijving vanuit overwinnaarsperspectief te beschrijven. Laten we dan goed kijken naar deze tekst:

    David Irving geeft daarop volgende commentaar :

    “Enkele jaren geleden kwam er op BBC2 geloof ik, een programma over de ‘documentaires’ van deze Glenn. Daarin werd onder meer onthuld dat de scènes van SA-bruinhemden die hun vijanden molesteerden in de straten van Berlijn en die de Joden in Wenen het voetpad deden opkuisen, gefilmd waren in de decors van Hollywood. Ook de Japanse soldaten die baby’s op hun bajonetten staken en andere wreedheden waren haatpropagandascènes uit Hollywood. Ik zeg niet dat die feiten zich niet werkelijk voorgedaan hebben. Maar moderne televisiemakers gebruiken nu die opnamen om hun eigen reportages mee te vullen, net zoals ze materiaal van de vroegere Sovjet-GPOE gebruiken als authentiek. Jarenlang hebben ze het publiek bedrogen en hun steentje bijgedragen opdat het wiel van de haat blijft draaien.”

    Op de website van David Irving kan men overigens ook lezen hoe een filmploeg van het Amerikaanse leger de “ontdekking”van een zak met de gouden tanden van concentratiekampslachtoffers in de (lege) kluizen van de Reichsbank regisseerde. Een ander knap propagandastaaltje.

    Waarom draaide Spielberg zijn film “Schindlers List” in zwart-wit ? Kort na het uitkomen van de film verklaarde de eerste cameraman in een Duits vaktijdschrift dat men opzettelijk een documentaire-indruk wou creëren opdat latere (nóg minder kritische – fdw) generaties gemakkelijker overtuigd zouden worden van het realiteitsgehalte.
    De film is nochtans gebaseerd op een roman, het product van de fantasie van een schrijver dus, van Thomas Kenneally. Maar daar is ook iets raar mee gebeurd. Vooraan in de eerste editie van het boek, vóór de film gemaakt werd, leest men vijf keer het woord ‘fictie’. In de tweede editie nog drie keer, in de derde editie is er geen sprake meer van fictie, het boek verschijnt in de weekendbijlage van sommige kranten zelfs in de lijst “non-fictie” !

    Waarom worden zgn. negationisten als Norman Finkelstein, David Irving, Robert Faurisson, Ernst Zündel zo hardnekkig vervolgd als de ketters destijds door de Inquisitie ? Om dezelfde reden als toen : ze hebben zichzelf buiten de gemeenschap der gelovigen geplaatst, de gelovigen die het dogma aanhangen : Duitsland is de bron van alle kwaad.

    Punt 1:
    De Brug maakt zich hier zelf schuldig aan het vervalsen van de feiten (anders kan ik het niet noemen). Dat van Schindlers List zit namelijk als volgt in elkaar:
    Het verhaal van Oscar Schindler is waar gebeurd. Thomas Keneally heeft deze vergeten geschiedenis weer ontdekt en er een historische roman over geschreven. En dan ook een hele precieze roman, waarin zoveel mogelijk de echte feiten zijn verwerkt. Je zou het bioek van Keneally faction kunnen noemen. Maar goed, het is idd een historische roman. Maar de feiten zijn dus niet verzonnen. De Brug suggereert hier dat dit wel zo is. Over de film van Spielberg kun je verschillend denken (mijns inziens in veel opzichten goed en in enkele niet, maar dat voert veel te ver voor dit forum), maar het is dus geen fictie. Het verhaal is verwerkt tot roman en film, maar de gebeurtenissen hebben wel plaatsgevonden.
    Punt 2: in het rijtje negationisten wordt ook Norman Finkelstein genoemd. Dit is pas echt smerig. Ik heb Finkelsteins boek inmiddels gelezen. Op geen enkle manier kun je Finkelstein rangschikken onder de ‘negationisten’ (dus holocaustontkenners). Finkelstein stelt alleen dat de geschiedenis van de Holocaust is gekaapt door lobbygroepen in de VS, die de holocaust inzetten om de permanente steun aan Israël te waarborgen en zich proberen te verzekeren van inkonmsten van schadeclaims, terwijl het vaak niet eens gaat om werkelijke slachtoffers van de holocaust. Finkelstein maakt zich dus boos (wat mij betreft enigszins terecht) om de uitbuiting van de Holocaust. Maar dat is dus iets anders dan de Holocaust ontkennen. Maar wat doet Finkelstein dan in dat rijtje met Irving en Faurisson?
    Uit dit soort voorbeelden (nogmaals, dit zijn niet de enige, maar ploeg anders zelf nog een keer gedetailleerd die site door) blijkt dat er onder de valg van de antroposofie gewoon neonazi praat wordt verkocht. De vraag is of je dat gewoon moet accepteren zonder een kritisch tegengeluid.

  85. Dus Herman, goed dat je een keer per maand kijkt, maar ik denk niet dat je er mee weg kunt komen dat het allemaal wel mee valt. Net als dat het slechts de meningen zijn van twee antroposofen die los staan van de rest (ook eerder gehoord). Want binnen de antroposofie wordt dit blad gewoon geaccepteerd. Dus het zit behoorlijk mis. Maar als je het anders ziet moet je het zeggen.

  86. Zie dat op de VHO net een leuke banner is geplaatst, waar de nieuwe autobiografie van Erich Priebke wordt aangeprezen. Lijkt me niet te missen! Echt heel belangrijk dat een antroposofische site daar een directe link naar plaatst op de homepage.

  87. Ik vraag me al een tijdje af wat dit betekent:

    ‘www.vrijgeestesleven.be

    neemt het op voor alle slachtoffers van lokale, federale of Europese SovjetOverheden: rokers, negationisten, vaccinatieweigeraars

    meerdere categorieën volgen nog…’

    Vooral wat die SovjetOverheden ermee te maken hebben is me een raadsel.

  88. Geen idee. het enige wat ik kan bedenken is dat in extreem rechtse/neofascistische hoek alles wat niet extreem rechts is meteen ‘Sovjet’ is. Bedoeld zou ook wel worden dat ‘Brussel’ een bureaucratische en autoritaire macht zou zijn. In de Brug staat ook het nodige over de EU, die ‘Ahrimanisch’ zou zijn.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *