In de Oostenrijkse ‘Der Standard.at’ verscheen op 5 juni j.l. een reportage over steinerpedagogie. Een van de geïnterviewden is Stefan Hopmann, professor in de School- en Onderwijswetenschappen aan de universiteit van Wenen. Hopmann neemt geen blad voor de mond als hij het over de steinerpedagogie heeft. Ik heb het voor u vertaald.
Onderwijswetenschapper: ‘Inhoudelijke onzin’
Onderwijswetenschapper Stefan Hopmann van de Universiteit van Wenen heeft de boeken van Steiner gelezen. In gesprek met ‘Der Standard.at’ ziet hij het als ‘inhoudelijke onzin’ dat hoofdzakelijk één leraar een klas acht jaar lesgeeft
‘Ik ken zo’n leerkracht niet, die in alle vakken alle cognitieve niveau’s als expert beheerst’, aldus Hopmann. Deze claim hebben de ‘Waldorfianer’, zoals hij ze noemt, echter helemaal niet. ‘ ‘Dit concept van pedagogisch opgeleide volwassen leraar stamt uit laat 19de eeuw.
Hopman ziet een sekte bij de ‘Waldorfianer’
Bovenal ziet hij dat de boeken van Steiner een mengelmoes zijn van wat in de 19de eeuw populair was. ‘De leer is een mix van rassentheorie, wereldtheorie, astraaltheorie, wereldondergang en Atlantis.’ Dat de aanhangers van Steiner zeggen dat het hen vooral om het kind gaat, klinkt weliswaar ‘vriendelijk’, maar bedoeld wordt daarmee dat ze het kind gebruiken als ‘speelveld voor de eigen pedagogiek’. ‘Die gaat het om het kind zoals het de bank om het geld gaat’, aldus Hopmann. Wanneer men zijn kind wil toevertrouwen aan een sekte en men wil dat het volgens de leer van Steiner wordt onderricht, dan kan men dat natuurlijk doen. ‘Dat is het recht van de ouders’. Dat veel kinderen zonder schade uit de Waldorfschool [steinerschool, rdjv] is enkel een bewijs dat sterke kinderen en hun ouders de schade kunnen compenseren.
Het volledige artikel, uiteraard Duits, kunt u hier lezen: Mit Schlingenmalen zum Schreiben finden. In maart van dit jaar besteedde Der Standard ook al een reportage aan de steinerschool waarin professor Hopmann aan het woord kwam: Waldorfschule: Geliebt, gehasst, umstritten.
‘Waldorfpedagogie is een totalitaire ideologie’
Een gezonde schoolwereld kan de onderwijsexpert bij de steinerscholen alleszins niet herkennen. Hij beschrijft waldorfpedagogie als totalitaire ideologie en ziet het probleem daarin dat dit soort antropologie de ontwikkeling van het kind wil controleren. Dat is niks anders dan het in beslag nemen van kinderen voor bepaalde ideologische doelen.
Hopmann is mild voor de esoterische elementen van de steinerschool, zoals de euritmie. Die ziet hij niet als schadelijk.
Dat kan je overal praktiseren. Dat is ook niet waar Steiner origineel in was. Wat hem origineel maakt is zijn antroposofische, biologische, theosofische en racistische ideologie.
Hopmann verduidelijkt dan nog.
Wanneer men de theorieën goed bekijkt, de modellen en het zogenaamde onderzoek dat erachter steekt zal men snel merken dat het een afgrijselijke mengeling van beweringen is. Ze baseren zich op geen enkel ontwikkelingspsychologisch onderzoek, op geen enkel onderwijswetenschappelijk onderzoek. Ook de bewering dat de kinderen daardoor vrijer, creatiever worden, is door geen studie bevestigd.
Een centraal punt van kritiek is dat steinerscholen geen echt vergelijkend onderzoek over de dagelijkse praktijk en opleidingverloop. toegelaten wordt.
De moeilijkheid daarbij is dat de steinerscholen systematisch rationeel inzicht van buitenaf verhinderen.
Er is inderdaad een hiaat wat betreft onafhankelijk onderzoek naar de steinerscholen. Hopmann ziet daar een eenvoudige verklaring voor.
Dat is normaal bij sekten. Die sluiten vanaf de buitenkant.
Waldorfschule: Geliebt, gehasst, umstritten (Der Standard 15/03/2011)
Mit Schlingenmalen zum Schreiben finden (Der Standard 05/06/2011)
Verwante artikels
ik vind persoonlijk dat de rudolf steiner scholen en die christengemeenschap geen sekte zijn. het is een geloofs beweging en het antroposofische onderwijs doet het alleen volgens de richtlijnen van rudolf steiner. zelf zit ik op de rudolf steiner school te haarlem en ga ook wel eens naar de christengemeenschaps kerk, als ik daar ben zij ik weinig van het sekte gedoe. ik voel me er vrij en niet er toe verplicht iets te geloven, je bent vrij in menings uiting en gedachten. je mag gewoon tegen een van de priesters zeggen ‘ik geloof niet in god’ dan zullen ze waarschijnlijk vragen waarom niet? en dan ben je vrij om te zeggen wat je wil. ik heb zelf ge jeugd wijding gedaan dat is ongeveer het zelfde als je 1e comunie, mij werd gevraagd wat stel je je voor bij god? en geloof je? ik heb toen geantwoord. ik denk dat wij door te geloven zelf maken dat er een god is, wij zijn allemaal een stukje van die god. ook heb ik gezegd dat ik niet wist of ik wel in god geloofde, ik geloof in iets of dat nou een god te noemen is dat is aan de andere maar ik geloof in de natuur krachten en dat alles met elkaar in verbinding staat en dat de natuur daar een grote rol in speelt. ik geloof in de innerlijke schoonheid van ieder mens en dier hoe het er ook uitziet.
Dag Mayra,
Bedankt voor je reactie en fijn voor je dat je zo goed gedijt in de antroposofische beweging.
Nu denk ik wel dat wanneer je naar de diensten van de Christengemeenschap gaat en je je Jeugdwijding hebt gedaan, je waarschijnlijk uit een antroposofisch ‘nest’ komt. En dat speelt natuurlijk vaak wel mee in de manier (bv. vriendelijk of niet) waarop je binnen de beweging wordt benaderd.
Kinderen van ouders die niet zo’n heel hoge pet op hebben van de antroposofie of kritisch zijn, maar desondanks wel voor de steinerschool kiezen, hebben het niet altijd gemakkelijk. Heb ik zelf ervaren.
Ik vind de antroposofische beweging ook een geloofsgemeenschap en het antroposofisch onderwijs is inderdaad alleen volgens de richtlijnen van Rudolf Steiner (of toch grotendeels). Van mij mag dat, zolang het maar duidelijk is, wat ik op dit moment niet zo vind zijn.
Wat zou jij graag anders zien op je school? Ik veronderstel dat je in de bovenbouw zit?
Groet,
Ramon
hallo mijn kinderen waren en de alle 3 ggs in Amsterdam
mijn oudste loopt nu met emotioneel problemen omdat was dar gekwest
” op en dag ga je en God geloven”
ik heb verschillende klachten ingedin ,gelukkig zijn mijn kinderen nar andere school gegaan
wij als ouders passen niet in de school (zegt de directricce)
meedoen en mag je geen vragen stellen
wat mijn betreff is heb de ggs alle kenteken van en secte
ik will jullie nog meer vertellen
Lu